BURGERLIJKE STAND.
Land- en Tuinbouw.
Pos! en Telegraphie.
GEMENGD NIEUWS.
Handelsberichten.
(Slotk.)
Keulen, i
Zeetijdingen.
Vergadering van Woensdag 31
Augustus 1892.
GEVEILDE ONROERENDE GOEDEREN
Min. 1 Ro£ge, Nov.
Ilainb.
I 0.51%! 0.50y,
Laatste Berichten
heer pastoor Van der G-eest en des
avonds door den Z. E. pater prior De
Groot dank gezegd aan de parochianen,
zoomede aan de geloovigen buiten de
parochie voor de milde bijdragen ter
stichting van een nieuwe kerk aan den
Berg-en-Dalschen weg. Hun dank, die
vooral in gebeden krachtig zijn zal,
weflschen de paters op 8 December a. s.
plechtig te betuigen; dan zal namelijk
het H. Misoffer solemneel worden op
gedragen voor het geestelijk en tijdelijk
welzijn van de geheele stad.
Men is bezig op het Munsterplein te
Roermond opgravingen te doen. Massa's
menschelijke overblijfselen uit vroegere
tijden komen te voorschijn. Het blijkt
dat dit plein, in welks midden de mo
numentale Munsterkerk verrijst, vroe
ger tot begraafplaats lieeft gediend.
KETHEL. Uit de poldervaart is het
lijk opgehaald van een ingezetene dier
gemeente, zekeren A. v. d. A., die
sedert eenigen tijd werd vermist. Men
vermoedt dat de man door den duisternis
misleid in de vaart is geraakt.
OYERSCHIE. De politie alhier heeft
beslag gelegd op een spoelingschuit van
J. de B. uit 's Gravezande, die over Over-
scliie met bestemming naar Rotterdam
gekomen was, doch zijn met mest be
laden vaartuig gevaren had door slooten
en vaarten loopende langs weilanden
waarin mond- en klauwzeer heerscht.
ONDERZOEK omtrent de maatschappe
lijke toestanden der arbeidersom
trent de verhoudingen tusschen werk
gevers en arbeiders in de verschil
lende bedrijven en omtrent den toestand
van fabrieken en werkplaatsenmet
het oog op de veiligheid en de ge
zondheid der werkliedeningesteld
door de Staatscommissiebenoemd
krachtens de iret van 19 Januari
1890 (Staatsblad n°. 1).
Tegenwoordig de heeren Kolkman, voorzit
ter G. Emants J. C. Th. Heyligers, secretaris
der staatscommissieS. M. van Wjjck, lid der
Eerste Afdeeling.
Verhoor van Gerardus Martinüs, Ham oud
50 jaar, brander en grutter te Schiedam.
De Voorzitter Hebt gij één branderij
A. Neen, drie, maar aan elkander verbonden.
V. Is het eene Hollandsehe branderij?
A. Neen, eene Franscheer wordt Weener
gist gemaakt.
V. Hoeveel werklieden hebt gjj in dienst?
A. 14 werklieden.
V. Zijn die over de drie branderijen verdeeld?
A. Het losse werk wordt door de menschen
over de drie branderijen gezamenlijk gedaan,
maar er zijn enkele vaste werklieden voor
iedere branderij.
V. Gaat éen meestersknecht over de drie
branderijen
A. Ja.
V. Blijven de menschen bij u nog al lang,
of vliegen zij af en aan
A. Dat gebeurt wel. De een gaat soms weg,
omdat bij een borrel wil hebben, de ander
houdt de boel niet goed schoon, waarop bet
bij ons vak zeer veel op aankomt, en zoo zijn
er verschillende redenen, waarom zij weggaan.
V. Hoe laat komen zij 's morgens
A. Om 3, 3'/j uur.
V. Waarmede beginnen zij dan?
A. Met bet volmaken van de distilleerketel,
net bakpompen, de spoeling van den bovenbak
afkoelen, en onder de band wordt de gist ge
schept en drooggemaakt.
V. Gaat dit den geheelen dag zoo door?
A. Ja, driemaal per dag worden de bakken,
die gegist zijn, afgestookt, om 3'/j uur, 10
dur en 's middags 21 /2 uur. In elke branderij
staan 2 ketels en in eiken ketel gaat 1 bak.
V. De menschen blijven dus werkzaam zonder
gelegenheid te hebben te gaan schaften?
A. Zij schaften in de fabriekkoffie en
s middags bet eten wordt hun door de vrouwen
gebracht.
fabriek ?t
boe lang blijven zij 's avonds in de
Uur ut UUr' gi8teren"avond was bet 6'/2
Werkdag'? '8 al een buitengewoon lange
A. Ja.
Y' Wordt het nooit later dan 7 uur
ak vj wel eens halfacht worden, maar
V J doorwerken, niet later.
frenó aao6ei .?US gezegd wordt, dat zij 's mor
gens om 2 of 3 uur bij u komen en geregeld
dreven"? UUr jVen' daU is dat °™r"
A. Zeker.
V. Ziet gij geen mogelijkheid om de menschen
wat korter aan het werk te houden
A. Dat zou alleen kunnen gebeuren, als wij
minder stookten, maar, daar de verdiensten
toch reeds zoo uiterst gering zijn, gaat dat
niet.
V. Kan het ook niet door vermeederring van
het getal werklieden?
A. Neen, dat gaat in het geheel niet.
V. Wanneer de menschen zoo lang moeten
werken, zonder zelfs naar buis te gaan om te
eten, hebben zij toch al bijzonder weinig aan
bun leven?
A. Op Zondagen en op Rooinsch-Katholieke
feestdagen, die met Zondagen gelijk staan,
behoeven zij niets anders te doen, dan de gist
af te scheppen, zoodat zij dan 's morgens om
10 uur nog naar de mis kunnen gaan.
V. Hebben zij nooit tegen u zeiven over
hunne lange werkdagen geklaagd
A. Neen, want zij weten zeer goed, dat het
niet anders kan.
V. Is ook verbetering niet mogelijk door af
wisselende schafturen te geven
A. Dat is bepaald onmogelijk.
Y. Wat verdienen de werklieden bij u?
A. De meesterknecht beeft f 19de verdere
loonen zijn f 11.50, f 10, f9 en f8.
V. Gaan de loonen niet door als zij ziek zijn?
A. Voor een paar dagen wel, maar langere
ziekten zijn bij mij nog niet voorgekomen.
VKan dat ook hieraan liggen, dat de band
tusschen u en uwe werklieden zóó los is, dat
in geval van ziekte eenvoudig tot hen gezegd
wordt„ga maar naar huis, gij behoeft niet
meer terug te komen?"
A. De meesterknecht ontslaat de werklieden.
V. Is deze misschien wat vlug met de
menschen gedaan te geven?
A. Neen, dat kan ik mij niet berinneren.
V. Het andere volk, het gaande en komende
zal ik bet maar niet noemen, behoort zeker
niet tot de eerste standen van Schiedam?
A. Och, dat zijn gewone werkmenschen
VStaan zij niet minder aangeschreven dan
een gewoon ambachtsman?
A. Wel zeker nist.
V. Het vak gaat, zooals men ons zeide sterk
achteruit
A. Er zijn wel 100 branderijen verdwenen
en er zullen er wel meer verdwijnen.
V. Komt dat niet van de spiritus, die van
buiten wordt ingevoerd?
A. Dat zegt men.
Y. Kunt gij ook bemerken, dat de knechts
liever zonden gaan werken in eene stoombran-
derij dan in eene gewone branderij, omdat bet
daar geregelder toegaat.
A. Neen dat niet.
V. Worden er by u nog al aardig wat bor
rels gebruikt?
A. Ja, maar niet zoo erg, als men wel be
weert ik schat een borrel of 7 a 8, mijn mees
terknecht is er niet zoo gul mede.
V. Er is ons wel gesproken van 12 a 13
borrels per dag
A. Dat kan wel, maar bij mij niet. Klap-
loopers worden bijv. op mijn fabriek niet toe
gelaten.
V. Hebt gij lieden in uw dienst, die in bet
geheel niet drinken
A. Dat zal wel niet veel wezen.
V. Is er veel dronkenschap in Schiedam
A. Naarmate er veel gelegenheid toe is,
niet veel.
V. Loopen
Schi edam
A. Ik heb onlangs
werklieden.
V. Waarvan leven die lieden
A. Yan sjouwen, zakkeudragen, enz.
V. Is er nog al gelegenheid om aan de booten
wat te verdienen
A. Er komen weinig booten aan.
V. Is er, om daar ten slotte nog eens op
terug te komen, iit den werktijd geen veran
dering te brengen Zijt gij zoo afhankelijk
van de werking van de gist?
A. Dat kan niet anders, tenzij ik minder
stookte, en dan wordt mjjn onderhoud te groot.
Ik heb verleden jaar nog f20.000 laten ver
bouwen.
V. Daaruit zou men opmaken, dat gij, niet
tegenstaande den afbraak van vele branderijen,
bet dus nog al kunt stellen. Kunt gij wel
concurreereu met het buitenland
A. Ja, omdat ik toevallig in Engeland goede
afnemers heb voor de gist. Vele fabrikanten
moeten die in 't binnenland slijten, wat niet zoo
voordeelig is.
V. Hebt gij nog iets mede te deelen
A. Ja, de beer Hoogendam heeft mij verzocht
er bier op te wijzen, dat de invoer van buiten-
landsche spiritus zulk een slechten invloed heeft
op onze zaken.
De beer Van WijckHoe zou die invloed
gekeerd kunnen worden
A. Door inkomende rechten, bescherming.
De Voorzitter: Hebt gij nog iets op't hart?
A. Ja. Zoo ter loops is ook ter sprake geko
men, dat het zoo verkeerd is, dat er van
gemetyleerde spiritus nog een volksdrank wordt
gemaakt. Men was van oordeel, dat verkoop
daarvan naast ander goed in tapperijen moest
verboden worden.
er niet veel werklieden leeg in
gehoord van een 600
Bij den heer A. L. Yan der Vorm
te IJeelmonde is het mond- en klauw
zeer voorgekomen bij een paar jonge
runderen welke in de weide loopen. Ter
vermijding van besmetting van zijn
melkvee, dat op stal staat, wordt liet
zieke vee door hem of de zijnen niet
verzorgd, doch geheel door een afzon
derlijk persoon bediend.
De handel in vlas, zoowel het nieu
we als het oulo op heteiland I.Jseimonde,
was de vorige week slap. De vlaskoo-
pers kwamen ook niet zoo druk rijden,
in hoofdzaak wordt dit daaraan toege
schreven, dat de boeren te hoog met
hun vraagprijs zijn, naar de orders, die
de heeren koopers van hun fabrieken
bobben. Men verwacht echter dat de
boeren tegen Kerstmis wel genegen
znllen zijn om op te ruimen.
Bij den landbouwer P. Plaizier Az.
aan den Lagendijk te Ridderkerk is
voorgekomen een geval van tongblaar
onder het vee en wel hij een koe, welke
de vorige week door den eigenaar is
aangekocht.
De Directeur van het Postkantoor
Schiedam brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat den postbode G. van Bar-
neveld te Kethel de verplichting is opge
legd om pakketten die ten zijnen huize
worden aangeboden, aan te nemen en
met de eerstvolgende gelegenheid kos
teloos ten postkantore Schiedam te be
zorgen.
Als een staaltje van accuratesse bij
de posterijen deelt ons mede, dat
een briefkaart zonder adres „van Ger-
rit aan zijn moeder," toch zonder ver
traging de geadresseerde heeft bereikt.
Op een dicht bebouwd plekje van den
Jordaan te Amsterdam, waar met elk
plekje grond gewoekerd is, brak giste
rennacht kort na halfeen een bijzondee
Imvige brand uit, op een achterterrein
tusschen de Bloemgracht en de Bloem-
straat in een groot pakhuis van vier
verdiepingen, ongeveer dertig meter
breed en acht meter diep, een reusach
tige bergplaats hoofdzakelijk gevuld met
hout van den heer II. Willers, verder
tabak van den heer Lub, hooi en turf.
Te Berkel en Rodenrijs geraakten de
beide zoons van den vleeschhouwer C.
v. d. E. in zoo hevigen twist dat de
een in het water sprong om zich van
het leven te berooven. Tot zijn geluk
sprong B. Yan Wijk hem oogenblikke-
lijk na, door wien do heetgebakerde
drenkeling behouden op
gebracht.
het droge werd
Bedreiging tegen Woeste.
De heer Woeste, de bekende Belgische
afgevaardigde, oud-minister en hoofd
der parlementaire Rechterzijde, heeft
een naamloozon brief ontvangen, waarin
wordt bedreigd dat zijne woning door
dynamiet zal vernield worden. De politie
heeft een onderzoek ingesteld en eenige
agenten bewaken de woning.
op Woensdag 23 November,
door notaris W. J. A. ROLDANUS.
Een Huis en Erve, aan den Ouden
Dijk f640.
Een Bouwmanswoning met Koestal
voor 34 runderen, Open Grond en E.iven,
een perceel Tuingrond on de heltt van
de daarvoor gelegen mestvaalt aan den
Ouden Dijk f 550.
Twee Koestallen voor 34 runderen
met Open Grond en Erven en de tweede
helft der Mestvaalt, naast perceel II
f390.
Een Wagenschuur met Koe-en Paar
denstal voor 5 runderen en 3 paarden,
Loods, open Grond en Erven f425.
Afslag Woensdag 30 November.
GEBOREN 22 Nov. Johanna Maria
Liduina, dochter van M. A. E. Kuipers
en C. M. Heijbeek, Lourenstraat.
Johannes, zoon van A. T. Westerholt
en.T. van den Broek, Noordmolenstraat.
Johanna Maria Liduina, dochter van
C. W. Landsbergen en M. Huihoven,
Dammelaan. 21. Willem, zoon van
T. van Es en A. J. van der Zee,
Broersveld. 22. Johanna Maria Li
duina, dochter van T. de Jager en P. van
der Tuin, Raam.
GEHUWD 23 Nov. C. Kersen en
F. J. Erkelens.J. Mookhoelt en A. M.
Trouwborst. E. M. Magielse en J. van
den Bos. M. van Wieringenen C. Kort
land.
BEURS TE SCHIEDAM, 23 Nov. 1892.
Moutwijn, f'8.50.
Verhandeld: f8.
Stemming: onveranderd.
Jenever f14.
Amst. proef f 15.25.
Spoeling. Vereeniging fl.50.
j Nov. /Dec.
April/Mei
Spiritus per Nov.
Apr./Mei
Rogge dadelijk.
Nov.
Meeil2Merk.l.md.
12 Dec.
Rogge, loop. md.
Dec.
Spirit. Nov.
Dec. /Jan.
22 Nov.
135!—
135.75
30.90
32.50
17.75
14.90
47.90
48.30
14.—
14. -
21.75
21.75
ol Nov.
23 Nov.
135!—
135.90
30.60
32.60
17.75
14.90
48.25
48.60
13.90
14.—
21.50
21.50
Not.
New-York. Maïs
Amsterdam.
22 Nov. Rogge op lev. iets lager.per
Maart f 128, 127, 126, 127; per Mei
f 128, 127, 126, 127.
23 Nov. Rogge op levering flauw;
per Maart 127, f 126,125, per Mei tl26
f125, 124, 123, 124
Keulen Rijnhoogte ('s morg. 11 uur)
22 Nov. 1.89 M. 23 Nov. 1.86 M.
Wisselkoersen te Rotterdam.
Per telegraaf.
Londen kort f 12.0672 Disconto 3 pCt.
Parijs -48.02% 2%
Antwerp. -47.90 21/,
Kotka, 17 November vertrokken, s.s.
Secundakapt. H. C. Kraft, naar Schie
dam.
Fredrikstad, 20 November vertrokken.
Quintuskapt. P. Boeijing, naar Schie
dam.
Wight, 21 November gepasseerd, s.s.
Dartmorekapt, K. M. G. Duncanson,
van Schiedam, naar Cardiff.
Schiedam, 23 November zeilklaar.
Cosmopoüetkapt. J. J. Rijnbergen,
naar Helgoland, vertrokken s.s. Orco-
nerakapt. G. A. Larsen, naar Bilbao.
Aangekomen, Twee Gebroederskapt.
W. Kok Houwink, van Hernüsand.
Vertrokken s.s. Dersford, kapt. A. E.
Leganger, naar Blyth.
De Minister van Oorlog heeft in de
Tweede Kamerzitting op heden zijn
rede van gisteren voortgezet en stond
vooral stil bij de Atjehsche zaken. Hij
zette uiteen boe de voorgenomen scheep
vaart-regeling zeker zal strekken om
onze macht ter zee, die wij door de
blokkade hebben doen gevoelen, behoor
lijk te handhaven- De leiding blijft
geheel in handen van den resident
Scherer, de vader der scheep vaartrege
ling. En wat de krijgsoporatiën betreft,
wordt zooveel mogelijk den gouverneur
van Atjeh de vrije band gelaten.
St PETERSBURG, 23 November.
Het Journal de St. Petcrshourg verklaart,
dat het buitenslands verspreide gerucht
allen grond mist, «lat Rusland voor
nemens zou zijn tot eene beperking van
den graanuitvoer, of tot invoering van
uitvoerrecht op granen over te gaan.
