Dagblad yoor Schiedam en Omstreken.
NIEUWJAAR.
No. 4473.
bureau $ooQ$traat 817.
15de Jaarg.
Donderdag 29 December 1892,
DÉ DRANKWET.
ALGEHEEN OVERZICHT.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
- 2.—
- 0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 124.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
In het Hummer van dit Bladdat Oude
jaarsavond verschijnt, staat weder voor
belanghebbenden de gelegenheid open om
aan FamilieVrienden en Begunstigers
hun Nieuwjaarsgroet te brengentegen den
prijs van 50 Cent per Advertentie
16 regels.
van
Zij die zich tegen I Januari op dit Blad
abonneeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
In het weekblad Be Nederlandsche
Brankwet lezen wij het volgende artikel
In de beweging tegen den sterken
drank zijn twee zeer sterke stroomin
gen, de eene heet geheel onthouderschap,
de andere het bestrijden van drankwu*-
bruik en beide stroomen komen herhaal
delijk met elkander in botsing.
Dit laatste bemerken wij nu weder,
naar aanleiding van de schrijverij van
den Schiedamschen predikant Pont, die
gemeend heeft zijn licht te moeten la
ten schijnen over de sociale toestanden
te Schiedam, sociale toestanden die
nauw samenhangen met wat elders het
geval is, toostanden ook die door zijn
Eerwaarde natuurlijk geschreven wor
den op rekening van drankgebruik of
wat het laatste nieuws is op dit gebied
„op rekening van de drankindustrie."
Wij achten het een gelukkige blik
semafleider, dat er een factor is waarop
allen zonder onderscheid kunnen schel
den, een factor, die zoo gemakkelijk kan
aangewezen worden als de oorzaak van
alle maatschappelijke misstanden, van
alle sociale ellende. In onzen tijd be
moeien zich tal van lieden met het her
vormen van den bestaanden ongunsti-
gen toestand en bij het zoeken naar het
middel daartoe stuiten zij allen op dat
eene, het gebruik van sterken drank,
en roepen zij, even als wijlen Cato over
den ondergang van Carthago, allen
eenparig„sluit Schiedam."
Sluit Schiedam
Daar gaat een roep door Nederland,
dat jaarlijks duizenden en nog eensdui
zenden in de groote centra werkeloos
loopen dat daar wordt geleden ellende,
armoede en gebrek door duizenden.
Daar wordt in Friesland werk ge
zocht door duizenden, die het niet kunnen
vinden, ondanks de meest ingespannen
pogingen daartoe. Daar worden opge
richt vereenigingen tot ondersteuning
van armen en ouden van dagen, maar
ook van jongen, wien het niet mogelijk
is een bote broods te verdienen voor
zich ot de hunnen. Daar wonen men-
schen in ellendige krotten, niet waard den
naam van woning te dragen, daar slapen
er zonder dak, zonder beschutting,daar
gaan er de straat op zonder voedsel, bijna
zonder kleeding daar komen op ei?
gaan van school kinderen met ledige
magen.
Daar is eene ellende, die niet is te
overzien
Dat zijn de sociale toestanden in ons
lieve vaderland, of laat ons liever zeggen
sociale misstanden, die moeten verbeterd
worden, en heteenige, ja het eenigste mid
del dat dominé Pont en consorten daar
voor weten aan te wenden, het heet „sluit
Schiedam".
Ja, wanneer dat eens waar mocht wor
den, zie dan was Nederland gered.
Dan zouden de menschen van het plat
teland, aangelokt door de bouwwoede in
de steden, niet meer daarheen trekken,
om meer geld te verdienen, maar ook om
de markt te overvoeren, dan zouden er
geen duizenden werklieden meer zijn om
optochten te houden en met hunne ar
moede te koop te loopen, wanneer het
overvloedige werk mocht ophouden zoo
veel handen te eischen en er alleen nog
maar arbeid zoude zijn voor de bekwaam
stee. Sluit Schiedam, en de menschen
zullen zich niet meer opeenhoopen in de
groote steden, aangelokt door meerdere
bedeeling, misschien ook door meer kans
op kosteloos levensgenot als het platte
land schenken kan, sluit Schiedam en
dit euvel is verholpen; een sociale mis
stand zal niet meer bestaan.
Sluit Schiedam en in Friesland zal het
alles couleur de rose zijn.Daar zullen geen
menschen meer behoeven rond te loopen,
zelfs in het hart van den zomer, die wer
ken kunnen,maar ook werken willen.Daar
zal geen werkverschaffing meer noodig
zijnvan armvoogden en gemeentebesturen,
daar zullen geen marechaussée of huzaren
meer dienst behoeven te doen om de honge
rige menschen in bedwang te houden.Sluit
Schiedam, en al de groote heeren die
Friesland verlieten om zich elders te
vestigen, zullen terugkeeren; alle groote
grondbezitters, die nu weinig voor het
volk doen en zich slechts spitsen op het
binnen halen van een zoo hoog moge
lijke pacht, zij zullen zich dadelijk be-
keeren, zij zullen het kapitaal dat dood
daar neder ligt rentegevend maken tot
welvaart van allen. Sluit Schiedam, en
het Ierlandvan het beschaafde Nederland
zal herschapen worden in het lustoord
wat het kon en moest zijn, in een dei-
rijkste provinciën van ons land.
Sluit Schiedam, en uwe armenzorg
zal onnoodig worden. Het zal niet meer
voorkomen dat armen en ongelukkigen,
bezweken in den onmenschelijk zwaren
strijd om het bestaan, zich gedwongen
zullen zien tot het vernederend aanne
men eener aalmoes. Sluit Schiedam
en. Lezer, wij waren meermalen in de
gelegenheid zeer van nabij kennis te
maken met de armen en hunne behoef
ten. Mogen wij een staaltje van onze
ervaring mededeelen net zoude zeker
niet van een klaaglied over Schiedam's
industrie, wel echter over de vaak on
nette wijze waarop maatschappijen en
groote industrieelen vele armlastigen en
behoeftigen kweeken, en liever dan
Schiedam te sluiten, zouden wij lieden
over de grenzen willen jagen, die jaren
lang
20%
dividend van hun kapitaal
trekken, zonder zich af te vragen waar
die winst vandaan komt, hoe zij wordt
verkregen, terwijl intusschen de werk
man met de zijnen arbeidt voor een ka
rig loon en slechts met moeite den strijd
tegen den hongerdood kan volhouden.
Sluit Schiedam, en er zullen geen
lieden meer gedwongen worden tegen
betrekkelijk hooge huren hun intrek te
nemen in hutten, waarin de meer ge
goede nog niet zijn hond zoude over
brengen er zouden allerwege frissche
en gezonde woningen verrijzen en ook
daar zoude niemand meer broodgebrek
hebben, noch gebrek aan kleeding of
beschutting.
Sluit Schiedam en de kinderen der
armen, nu de parias der maatschappij,
zij zouden niet langer verstootenen zijn
van de tafel des levens, voor hen zoude
niet iedere dag eene nieuwe kwelling,
een nieuwen strijd tegen honger en
koude zijn.
Sluit Schiedam Steeds luider en sner-
pender klinkt die leuze en wie twijfelt
er aan of eenmaal zal er eene Volks
vertegenwoordiging gevonden worden,
die besluit de Schiedamsche industrie,
die een uit sociaal oogpunt nadeelig
product voortbrengt, op te heffen, en
dan, maar ook dan eerst, zal Nederland
heradenen en de gelukstaat worden,
waarnaar alle andere mogendheden met
naijver het oog zullen wenden, zich
beijverend dat kleine land na te volgen
op den ingeslagen weg.
Gelukkig de droomer, die op zoo min
kostbare wijze al wat er slechts en vei--
lceerds is in onze maatschappelijke toe
standen denkt te verbeteren, gelukkig,
zoolang hij niet wordt opgeschrikt uit
die droomerij, om te laat wellicht te be
seffen, op welke dwaze fundamenten hij
het gebouw der toekomstige heilstaat
optrok. Daar wordt ellende geleden ten
onzent en elders, en, wij verzwijgen het
niet, voor een deel komt deze ellende
voor rekening van het drankmisbruik; er
zijn er toch die niets ontzien om zich
het genot der bedwelming te verschaffen,
die alles opofferen aan dien eenen ellen-
digen en diep verfoeielijken hartstocht,
de dronkenschap, maar evenzeer als het
dwaasheid, ja lafhartigheid is om al
wat er slecht gaat en verkeerd is, op
rekening te schrijven van sterken drank,
even dwaas en even slecht is het dit
alles te wijten aan de drankindustrie,
even onzinnig, ja haast dronkenmans-
achtig is het te jammeren en het hoofd
te schudden over „de hardnekkigheid
en tegenstand der betrokken handelaars
en fabrikanten."
Wanneer dezelfde lieden, die nu den
mond vol hebben over de jammeren, door
sterken drank veroorzaakt, de handen in
eensloegen en zich opmaakten om den
accijns op het gedistilleerd af te schaffen,
zouden zij dan niet een veel nuttiger
arbeid verrichten
Ons dunkt van wel De welvaart
van het Nederlandsche volk, ondermijnd
door het gebruik: van jenever, vloeit,
hetzij hier nogmaals duidelijk gezegd,
in de schatkist van den Nederlandschen
Staat, üc milloeinen, opgebracht dooi
den accijns op het gedistilleerd, stelt
de Nederlandsche Staat in de gelegen
heid soldaatje te spelen, kostbare oor
logschepen te bouwen en overigens pre
cies te doen als een groote mogendheid,
met dien verstande, dat ten onzent het
volk dat jenever drinkt, die groote
dingen betalen moet, terwijl in andere
landen de kosten daarvan worden ver
deeld over alle inwoners.
Sluit Schiedam en eer er twee jaren
verloopen zijn, is Nederland bankroet
en hebben alle rijke heeren hun woonplaats
verlegd naar het buitenland en blijft
de rest, dat zijn, zij, die niet zoo ge
lukkig zijn om zich zoo gemakkelijk
te kunnen verplaatsen, het kind van
de rekening en kunnen zij zich ver
gasten aan de jammerklachten der af
schaffers, die hard zullen roepen om
heropening van Schiedam of misschien
om een belasting op melk of duinwater,
ten einde de groote massa in de gelegen
heid te stellen toch weer het leeuwen
aandeel voor de schatkist op te brengen.
Armoede is vreeselijk, maar drank
gebruik heelt daarmede niets uit
staande, evenmin dus de Schiedamsche
industrie; drankmisbruik vindt voor
het meerendeel slechts een plaats
onder de meest misdeelden, onder die
genen die geen uitkomst meer hebben en
vergetelheid zochten in bedwelming,
waar iedere andere weg hen is afgesne
den. Hef die armen op, nee-u weg de onna
tuurlijke sociale verhoudingen, maak
het onnoodig dat zij die werken kunnen
en willen, moeten bedelen, laat achter
wege uwe tractaatjes, thee-meetings en
andere laffe middelen, die den verstan-
digen mensch slechts een medelijdend
schouderophalen kunnen afdwingen,steek
de handen wat minder diep in den zak
wanneer uwe hulp wordt gevraagd voor
een nuttig doel, het verminderen van
werkeloosheid, het verschaffen van goede
woningen en al wat er nog te doen is
op sociaal maatschappelijk gebiedende
ervaring zal u leeren dat naast dat
alles er plaats zal zijn voor de Schie
damsche industrie, zonder dat vrees be
hoeft te bestaan dat Neerland's welvaart
en zedelijkheid door haar zal te gronde
gaan.
28 December '92.
Op de beide Kerstdagen werd te Brus
sel een congres van socialisten gehouden.
Met eenparige stemmen werd besloten
als de Constituante het algemeen stem
recht niet aanneemt, een algemeene werk
staking te organiseeren. De socialisti
sche arbeiderspartij zal een verwijzing
van de behandeling der herziening naar
de volgende zitting als een verwerping
beschouwen. Verscheidene afgevaardig
den verklaarden, dat een algemeene
werkstaking een omwenteling zou
zijn. Ook de anarchisten hielden
een zeer druk bezocht congres. Ten
einde aan de waakzaamheid van de
Brusselsche politie en aan de pers te
ontsnappen (welke laatste had aange-
NIEUWE
SCHECOURANT