Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
"puveau ^oogstraat 317.
15de Jaarg.
Dinsdag 3 Januari 1893.
No. 4477.
ALGEMEEN OVERZICHT-
Parijsche Kroniek.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
- 2.—
- 0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 124.
m*Jm
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
Het jaar 1892, onder zulke gunstige
omstandigheden voor de Fransche re
publiek] begonnen, eindigt in oneer en
schande voor eene regeeringsvorm die
de voorgaande voor altijd moest doen
vergeten en zoodoende onmogelijk maken.
De door het algemeen stemrecht geko
zen Kamer ziet iu elke zitting een
nieuwe rij harer leden aan de algemeene
verachting prijs gegeven, en evenals
voor honderd jaren is er thans in het
parlement een schrikbewind opgestaan,
wier tot de zedelijke onthoofding ver
oordeelden eiken dag een nieuwe kar
slachtoffers vormen, die als in 1793 de
Girondijnen ter guillotine gesleept wor
den. In dezen toestand zoude men met
recht kunnen veronderstellen, dat dei-
verontwaardigde menigte de oogen zullen
opengaan, en zij luide een ander bestuur
vorderen, doch niets daarvan is te be
speuren. Een republiek heeft in haar
beginsel zooveel revolutionaire elemen
ten dat zij niettegenstaande alle hare
tekortkomingen en misstappen hoogst
waarschijnlijk toch zal blijven en dus
niets zal veranderen of verbeteren, tenzij
een man opsta die Frankrijk ondanks
zich-zelve, van al de laagheden en onge
rechtigheden komt vei lossen. Vooral
onder omstandigheden als deze, waarin
omkooperijen en bedriegerijen in't groot
de hoofdrollen spelen en elke verte
genwoordiger of senator verdacht kan
worden, zoude een hoofd, mits zelfs ge
heel buiten spel zijnde, alles spoedig
weer in orde kunnen brengen 'en het
geschokte vertrouwen opbeuren.
Vijf oud-ministers zullen zich voor
het gerechtshof moeten verantwoorden
van voor zich zei ven of voor het gou
vernement gelden te hebben ontvangen
van eene Maatschappij die de spaarpen
ningen van duizenden ontvangen had,
om het Panama-Kanaal te graven en
hieraan slechts een klein gedeelte van
die enorme sommen besteedde, terwijl mil-
'ioenen werden verspild en aan mannen
betaald, wier roeping het geweest was
het publiek te waarschuwen en te be
schermen, terwijl zij het nu hielpen be
driegen en ruineereu. Uit de verklarin
gen van de oud-ministers Kouvier en
Uloquet blijkt zelfs dat deze hoofden
Van de twee grootste parlementaire
partijen aan zulke zaken niet dat ge
dicht hechten als het publiek geweten
dlt doet, en hoewel Kouvier als minister
Van financiën aftrad, schijnt Floquet
d°^ gonegen zijn zetel als president
Earner te verlaten. Wat nu de
vervolging <jer Kamer- en Senaats
leden betreft, hierover schreef \l& Jour
nal ri s Bebats, dat art. 13 der wet op
de regeling der openbare machten zegt:
„geen lid van een der Kamers kan ver
volgd of bemoeielijkt worden naar aan
leiding van nieeningen of stemmingen
door hem uitgebra mi in de uitoefening
van zijn betrekking, en de Temps ver
meldt een brief van een advocaat, die
zegt dat art. 177 Van het wetboek van
stiatrechi ook niet op lien zal kunnen
worden toegepast, daar dit alleen ambte
naren bij administratieve of rechterlijke
colleges beoogt en het is zeer betwijfel
baar of de Kamer en Senaat admini
stratieve colleges zijn. En zoo is dan
la .tension extraordinaire van 1892 den
24n gesloten, nadat zij het nieuwe
handelsverdrag met Zwitserland nog eerst
met groote meerderheid verworpen heeft.
Nu de zittingen der laatste weken
mochten inderdaad extraordinaire heeten,en
Frankrijk zal ze zich nog lang geheugen.
Wij zullen eerst later zien of het publiek
de instellingen zelf of alleen het personeel
wil zuiveren, of het kon ook wel gebeuren,
dat velen dat onderscheid niet
zullen maken en met het nieuwe per
soneel ook eene nieuwe regeeringsvorm
zullen eischen. De aanstaande verkie
zingen zullen het ons leeren.
Nu langzamerhand een weinig licht
in de Panama-chaos begint te flikke
ren, zien wij naast den dooden baron
De Reinach, den nog springlevenden
Amerikaan Dr. Cornélius Herz, die ech
ter voor eiken Franschman een Duitscher
is en blijft, en dat niettegenstaande hij
in Noord-Amerika naturaliseerde, en
door Blaine, een Amerikaansch staats
man, in Parijs geïntroduceerd werd.
Deze doctor, uitvinder of exploiteur van
alle mogelijke Maatschappijen, en na
tuurlijk dus ook op 't gebied van elec-
triciteit, heeft het in korten tijd, ver
in de hoofdstad van 't vernuft en dei-
beschaving gebracht. Zonder dat een
der Ministers in de Kamer over de be
trekking tot dezen gelukzoeker geïn
terpelleerd, eenige voegzame redenen
hebben kunnen aangeven, waarom deze
vreemdeling iu weinige jaren tot groot
officier van 't Legioen van Eer bevor
derd werd, staat men toch voor een
onloochenbaar feit. Eon ieder denkend
mensch vraagt zich af, welke diensten
hij daarvoor aan Frankrijk bewezen
heeft, en die niet vindende, maakt men
de conclusie, dat hij een smerig werk
moet verricht hebben, hierin bestaande,
door omkooperijen de partijen tegen
elkaar op te zetten en zoo Frankrijk
te verdeelen en te verzwakken, ten
voordeele van wie De enorme sommen,
waarmede hij sommige bladen, onder
andere de Justice vanClemenceau steunde,
een blad van de uiterste linkerzijde,
dat geen winsten kon afwerpen, geeft
bepaald veel te denken.
Volgens de Eclaire had Dr. Corne
lius Herz, zich de bewijsstukken, die
de omkooping van enkele Kamerleden
door de Keinach onomstootelijk bewe
zen, weten te verschaffen, en hiermede
gewapend, dwong hij meermalen de Kei
nach met belangrijke sommen, die nooit
minder dan 500,000 francs waren, zijn
stilzwijgen te betalen. In 't laatst van
November jl. kwam Herz te Parijs, en
nam poolshoogte van deD indruk, welke
de openbaarmaking van eenige documen
ten, deze omkooperijen betreffende, op
het publiek gemaakt hadden. Hierover
ingelicht, ging hij naar zijn vriend Kei
nach en bedreigde hem, met alles te zullen
openbaren, indien hij hem niet binnen
een zekeren termijn 4,000,000 francs
stortte. Baron de Keinach, reeds gelde
lijk uitgeput, zag dat hij de campagne
tegen de Panama schandalen niet lan
ger kon tegenhouden, gevoelde zich
verraden, verloor het hoofd en maakte
een einde aan zijn leven, terwijl Dr.
Herz het Kanaal tusschen hem en zijne
Fransche dupes stelde, om in Londen
de gebeurtenissen kalm af te wachten.
Volgens weder latere berichten, zou
de Reinach reeds in 1889 Cornelius
Herz hebben trachten te vergiftigen en
was hij hierdoor de slaaf van laatst
genoemde geworden, en, zoo men de
geruchten kan gelooven, dan moet er
zeer veel grond bestaan, om aan den
zelfmoord van de Reinach te twijfelen,
doch zoude zijn dood eerder een moord
door vergiftiging zijn.
Zooals meD ziet, is deze zaak nog
niet uit, maar om mijne kroniek voor
dit jaar niet met zulk een neerslachtig
chapitre te sluiten, wil ik u nog mel
den, dat den 27sten December de groote
geleerde en weldoener der menschheid,
Pasteur, zijn zeventigsten verjaardag
zeer plechtig in het groot amphi
theater van de Nouvelle Sorbonne
gevierd heeft. Aan den arm van Mr. Car-
not en gesteund door zijn zoon
kwam de beroemde man, die tenge
volge eener jichtaanval moeielijk ging,
de zaal binnen, waar de geheele ge_
leerde wereld hem met de warmste blij
ken van vereering begroette. De mi*
nister van openbaar onderwijs, Charles
Dupuy, hield met krachtige stem eene
rede welke door vorm en gedachte zeer
merkwaardig mag genoemd worden.
Bijzonder trok dat gedeelte de aandacht
waarin hij zeide, dat het vooral in de
pijnlijke oogenblikken is welke de vol
keren soms moeten doorleven, dat het
Vaderland de liefde en hoogachting aan
een zijner zonen bewezen, het innigst
gevoelt en dat zulk eene algemeene hulde
als hier heden gebracht wordt, vele
droefheden doet vergeten, terwijl het de
harten verheft en het vertrouwen in de
toekomst opbeurt en versterkt. Dat deze
bewondering, zoo eindigde hij, ons nieuwe
krachten schenke, om met moed den weg
onzer edele en verheven bestemming,
zonder om te zien, te blijven bewan
delen. Na nog twee andere redevoerin
gen, waarop de aandoening Pasteur be
lette te antwoorden, verzocht hij zijn
zoon, met de tranen in de oogen, zijne
rede aan de vergadering voor te lezen.
De talrijke delegatiën uit den vreemde,
waaronder ook die der universiteiten
van Amsterdam en Utrecht, met pro
fessor Stokvis aan het hoofd, boden den
zeventigjarige geleerde adressen van
gelukwensching en medailles aan, en toen,
alvorens te scheiden, van alle kanten
de kreet van „leve Pasteur!" weer
klonk, en president Carnot den feestvie
rende in zijne armen drukte bereikte de
ovatie haar toppunt en werd het en
thousiasme onbeschrijfelijk. Ware ver
dienste was waardig bekroond.
Zoe behoort 1892 met al zijn leed en
vreugde weer tot het verledene, en bij
den aanvang van het jaar 1893 roep
ik aan mijne geëerde lezers en lezeressen
van harte den oprechten Parijschennieuw-
jaarswensch toe, welke ik hoop dat
voor allen moge verwezenlijkt worden:
.Je vous la souhaite bonne et heureuse
Pamjs, 31 December 1892.
Fid^lius.
2 Januari '93.
Het jaar 1893 begint zijn loopbaan
niet onder gunstige omstandigheden. De
gebeurtenissen die in den loop,maarvooral
aan het einde van 1892 plaats grepen
wijzen op een meerendeels gedrukten toe
stand in alle landen van Europa. Om
met ons Nederland te beginnende woe
lingen, die in de laatste dagen ni^t alleen
in de plattelandsdistricten van Gronin
gen en Friesland, maar in de hoofdstad
zelf van laatstgenoemd gewest plaats
hadden, wijzen op een zeer gevaarlijken
toestand, die de vrees wekt, dat de tijd
van het regentschap in Nederland, bij
mogelijke invoering van het algemeen
stemrecht, een tijd van beroering zal
zijn, zooals wij er nog geen gekend
hebben. De bittere armoede die in de
veenstreken geleden wordtde financieele
nood in tal van Friesclie gemeenten,
maar vooral het modernisme en het
ongeloof, in dagen van weelde reeds
gepredikt, hebben het zaad van oproer
en ontevredenheid welig doen ontkiemen.
En al het beleid en al het gezag eener
krachtige regeering zal noódig zijn om
de stoere Friezen en Groningers, een
maal op den weg der revolutie geleid,
binnen de perken der wet te houden.
In het belang der orde en der rust van
geheel Nederland wenschen wij dan ook,
dat eene spoedige en krachtige repressie
zal volgen op de tooneelen van wan
orde en bandeloosheid die het Noorden
ons in de laatste dagen heeft geboden.
Slaan wij een blik over de grenzen,
dan ontmoeten wij bijna alom verschijn
selen die op een toenemend zedenbederf
en diep verval der natiën wijzen. De
straatbetoogmgen voor algemeen stem
recht in België, de bedenkelijke onlusten
die nog onlangs in een der aanzienlijkste
steden van België plaats hadden, wijzen
er op dat de toestand ook daar te lande
vrij onzeker is en verrassingen niet tot
het onmogelijke belmoren. De schan
delijke Panama-zaak in Frankrijk toont
aan, dat er daar in de hoogste kringen
der maatschappij een bederf heerscht,
dat het ergste voor de toekomst doet
vreezen en eene nieuwe uitbarsting der
nog steeds voortsmeulende revolutie
niet tot het onmogelijke doet belmoren.
Het katholieke Spanje, vooral in deze
eeuw voortdurend door de revolutie be
roerd, biedt het treurig beeld van jam
merlijke verdeeldheid in eigen boezem,
verdeeldheid zelfs onder hen, die als de
partij des behouds gekenmerkt, geroe
pen waren den troon van den jeugdigen
Koning te schragen, en de Staatsinstel
lingen tegen de revolutionaire aanslagen
te beveiligen. Het schoone Italië, dat
een schijn van eenheid ten koste van
zijn rust en geluk heeft bewerkt, wordt
Hl ii'iiNiiii .1 .1 II'.. I i .1 1