Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
bureau Jioogstroaf 317.
16de Jaarg.
Zondag 22 Januari 1893
No. 4493.
TWF.F.nE BLAD.
ALGEMEEN OVERZICHT.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Kommer
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 12i.
f 1.50
- 2.—
- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
Van 1—6 regelsf °-60
Elke gewone regel meer °"10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
21 Januari '93.
Heden 21 Januari is het hon-
1srd jaar geleden, dat Lodewijk XVI,
koning van Frankrijk, op het schavot
Parijs geguillitoneerd werd. Na een
^Jdensgeschiedenis van vele jaren, na
circa een jaar de gevangene van zijn
?Sep volk te zijn geweest, besteeg de
koninklijke martelaar den 21 Januari
het schavot, waarop hij zou val-
iea als het zoenoffer voor de zonden
yan zijn geslacht, als de martelaar voor
lyt katholiek geloof' en der gewetens
vrijheid. Zeer juist wordt dit door het
Harijsehe blad Le Monde in 't licht ge
8teld. Lodewijk XVI is van den troon
6®daald en heeft het schavot heklom-
JQen zegt het blad niet omdat
kfj tot allen prijs zijne kroon wilde
redden, die hij maar al te weinig heeft
T0rdedigd, maar omdat hij zich verzet
heeft tegen de schismatieke en godde-
°°ze uitspattingen der revolutie op
godsdienstig en kerkelijk gebied, omdat
lJ zijne handteekening geweigerd heeft
°P het decreet tot verbanning der Fran-
Sche geestelijkheid. Hij is waarlijk
gestorven als martelaar voor het katho-
'ek geloof en der godsdienstige vrijheid.
Q de schoonste hulde welke aan zijne
^gedachtenis kon gebracht worden, is
welke vervat is in de allocutie,
oor Pius yj hut Consistorie van
Juni 1793 uitgesproken,
la het verloop der honderd jaren
ie ons van den marteldood van Lode-
,VlJk XVI scheiden, heeft de revolutie
-j" rankrijk onafgebroken voortgewerkt.
a wat wij thans in het weleer zoo
Voor de enquête-commissie in de be
ruchte Panama-zaak bestreed Clemenceau
gisteren het stenografisch verslag van
zijne verklaringen, hij wilde het wijzi
gen dit werd hem niet toegestaan,
daarop weigerde hij het te teekenen.
Andrieux verklaarde, dat Rouvier in
het jaar 1887 100.000 frs. heeft gege
ven, om een einde te maken aan de
aanvallen van de Lanteme. Van dit be
drag was 40.000 frs. genomen van de
geheime fondsen van het departement
van oorlog en 40.000 van die van het
departement van binnenlandsche zaken.
Andrieux verzekerde, dat Cornelis lleiz
aan eene poging tot vergiftiging heeft
blootgestaan de misdaad werd bedreven
door iemand, die hiervoor door Reinach
was betaald. Reinach en Rouvier had
den dikwijls eene ontmoeting met Herz,
Van 104 namen van afgevaa- digden in
het Panama-schandaal betrokken noemde
Andrieux die van twee oud-Boulangisten.
Een medewerker van den Figaro heeft
te Londen Cornelius Herz „geintei-
vieuwd". Hij kwam op tegen de bewe
ring dat hij een agent van Engeland
of van het Drievoudig Verbond is en
protesteerde tegen de beschuldiging dat
hij Suez aan Engeland in handen heeft
gespeeld. Het is zijn schoonbroeder, die
uit wraakzucht hem beschuldigt een
Pruisisch spion te zijn. Hij zal de
vereischto stukken aan de commissie
van enquête zenden, en wanneer deze
weigert er kennis van te nemen, zal hij
ze onderwerpen aan eene jury va,n eer.
Hij hoopt dat Engeland zijne uitleve
ring niet zal toestaan. In dit geval zou
hij zelfmoord plegen. Men zal mets van
omkooperij ten zijnen laste vinden. Cor
nelius Herz sprak verder van zijne be-
fiere
rijk der Franken zien gebeuren,
volutie dan de vrucht der re"
laatste'i scllandalen, welke in da
gehad dem in Fra"krijk hebben plaats
gtmacL de A\ i
zij getui£rer,epe ver<1orvenheid waarvan
revolutie aan i?!Uigt de vraag °f i°
licht niet in bet eind dezer ®euW ,weJ"
breken. Het is ^leuwde woede zal f
ningen en prinsl**1'er gee? V
leert, dat fj!e
len dedele" bll°edr niet Versmaad". Zul-
hebb ZlJ' ll?tv°lk zijn godsdienst
liehh °nl i1i°me,D'die het vertwijfeling
rovnl r g byacht' 611 °P den weg der
voluhe nebben geleid, niet als slacht-
v:?{l;'au do woede der misleide schare
lilt t x", 1 bestaat allen grond om
het te vreezen. q 1Hochtëde Pnm.
scue natie nog op dezen dag erkennen
Wat haar tot heil verstuw j x.
ten slotte niet onderga in dèn poel van
ongeloof en zedeloosheid, die hare bittere
vijanden haar hebben bereid Het bloed
van den koninklijken martelaar i-oepo
om wraak ten hemel, nl. de christe
lijke wrake, die de onferming des He
mels inroept en over het arme Fransche
volk doet afdalen.
trekkingen met Clemenceau, met den
vroegeren Italiaanschen gezant Mena-
bréa en met Boulanger. Volgens
bericht uit Bournemouth is Cornelius
Herz, ingevolge het verzoek van uitle
vering van de Fransclie regeering, gis
teren aldaar te middernacht in zijn
hotel op de beschuldiging van bedrog
in de Panama-zaak, gevangen genomen.
Hij was echter te ziek 0111 het hotel
te verlaten, en is daar nu onder be
waking gesteld.
Naar uit Londen wordt bericht heeft
de Engelsr.lie regeering gisteren bij het
Parlement een belangrijk Blauwboek
ingediend, een statistiek bevattende van
de sommen besteed voor den bouw en
het herstel van Anglicaansehe kerken,
liet blijkt dat hiervoor twintig millioen
pond sterling is besteed, waarvan de
helft strekte voor de houw van nieuwe
kerken eu de andere helft 001 do res
tauratie van oude. Al dit geld is uit
vrijwillige bijdragen verkregen.
Volgens berichten uit Weenen en
Constantiuopel heerschte er 111 de kringen
van het Hof des Sultans groote vreugde,
toen men vernam, hoe Engeland in
Egypte een nederlaag had geleden. Reeds
was de Turksche agent te Cairo aan
geschreven, den nieuwen premier Fakhri-
pacha geluk te weuschen, toen de be
richten van den naderen gang van
zaken inkwamen.
In eene bijeenkomst der ïechterzijde
te Brussel is men onder de meest moge
lijke eendracht het eens geworden over
het regeeringsvoorstel der grondwets
herziening. Heden zouden in de commis
sie voor de herziening de voorstellen
der regeering weder te berde komen en
zoo de linkerzijde elke transactie blijft
weigeren, zal de zaak onmiddellijk in
de Kamer worden gebracht.
Nadat de Duitsche Keizer in zijn
nieuwjaarsrede reeds op de scherpste wijze
had verklaard, dat de „overvloedige
critiek" in het leger een einde moest
nemen, heeft ook Caprivi bij de laatste
beraadslagingen in het Parlement hij
herhaling zich tegen de ongeroepen mili
taire critiek uitgelaten. Thans meldt
de Ger mania, dat aan de gezamenlijke
officieren, zoo in actie ven alsniet-actieven
dienst, het militair bevel is uitgevaar
digd, „niet over militaire zaken te
spreken, wanneer het gevaar bestaat,
dat het onderhoud door derden die buiten
de zaken staan, kan worden gehoord
Uit Milaan wordt aan de Temps ge
meld, dat Giolitti den Koning het ontslag
van het Kabinet zou aanbieden, en dat
de Koning het zou aannemen, maar
daarna Giolitti zou belasten met de
samenstelling van een nieuw ministerie,
waarvan de minister van financiën, Gri-
maldï, zou zijn uitgesloten,
Telegrammen uit Rome melden, dat
daar gisteren de gouverneur der Banca
ltomanasenator Tanlongo, is gevangen
genomen, tegelijk met den kassier Rid
der Lazzaroni; zulks tengevolge van een
ambtelijk onderzoek in de Bank, dat
een overschrijding met 60 millioen lire
van het wettelijk bedrag der in omloop
te brengen billetten aan den dag bracht
tot een bedrag van meer dan 20 millioen
waven ze alleen gedekt door de kwiteering
van gouverneur en kassier. De beschul
diging tegen hen luidt ook overschat
ting en vervalsching van de boeken.
In "een van te voren van de hoogste
leden der rechterlijke macht gevraagd
advies werd de arrestatie van Tanlongo,
in weerwil van zijn waardigheid van
senator hem niet lang geleden door
Giolitti verleend mogelijk verklaard.
Om den toestand zijner gezondheid werd
hij onder opzicht van gendarmen in
zijne woning gelaten. Het privaatver
mogen der twee gearresteerden is in be-
sla°- genomen. Het bleek dat de gou
verneur, die zoo zwak was de tallooze
door de crisis in het bouwen 111 liet
nruw gebrachte menschen te helpen,
eene menigte zaken zelfstandig afdeed,
zoodat zelfs de raad van bestuur eerst
thans op de hoogte ls gekomen van den
juisten toestand der Bank.
De nationale Italiaansche Bank, die
met de liquidatie der Banca Romana is
belast, zal ook alle ongedekte banknoten
betalen, zoodat de bezitters niets verlie
zen. Prins Giulio Borghese Torlonia
moet onmiddellijk nadat tot het onder
zoek in de Bank was besloten, tot ei-
effening zijner schuld twee millioen heb
ben betaald. De ontvluchte kassier dei-
filiale te Napels is nog niet opgespoord.
Volgens bericht uit Madrid heelt de
Spaansche gezant hij het Yaticaan last
van zijne regeering gekregen, om 's Pau
sen instemming te vragen met eene
vermindering van het Spaansche budget
van eeredienst.
De werkloozen te Amsterdam
Uit Amsterdam wordt aan de N.R.
Ut. gemeld
Gister-ochtend omstreeks half twaalf
was een aantal werkloozen, vermeerderd
met eene groote menigte nieuwsgierigen,
op den Nieuwezijdsvoorburgwal verza
meld. Daar werd hun een schrijven
voorgelezen van de directie der brood
fabriek op de Vijzelgracht, inhoudende
de mededeeling, dat geen brood zou
worden gegeven en dat geweld met
geweld zou gekeerd woiden.
Steenbergen, die het schrijven voorlas,
ried aan toch naar de fabriek te trek
ken om zich van de waarheid te over
tuigen. Aldus geschiedde.
De toegangen tot de fabriek waren
door politie afgezet. De bekende socialist
Geel met een paar zijner genooten verkre
gen echter toegang. In het kantoor der
fabriek werd hun door een beambte mede
gedeeld, dat van eene belofte, gisteren
gegeven, geen sprake is geweest en dat
bij afwezigheid der directie door hem
in geen geval over het brood der fabriek
kan beschikt worden. Geel bracht deze
kennisgeving over aan de menschen die
op eenigen afstand stonden te wachten.
Hij maande hen tot bedaard uiteen
gaan aan, ook omdat, aangezien er dezen
ochtend bij de straatreiniging honderden
aan het werk gesteld zijn, het over
blijvend aantal te gering was om verder
iets te doen.
Nochtans was de Vijzelgracht zwart
van menschen. Een klaar bewijs, dat hot
voor een aanmerkelijk deel nieuwsgie
rigen zijn, die aan de beweging schijn
baar groote proporties geven. Irouwens,
wie het om brood is te doen, kan terecht
hij de tweemaal daags gehouden uitdee-
ling van brood en koffie op den Singel
en op de Lauriergracht.
De politiepatrouilles die op de heen
zijn om overal waar dit noodig mocht
blijken, hij de hand te wezen, verga
deren onmiddellijk hij hare verschijning
eene menigte om zich. Dat zit zoo in
onze niet militaire zeden. Waar een aan
tal uniformen zich vertoonen, komt de
kijkgrage menigte uit alle straten en
stegen terstond te voorschijn. Men
denke aan de aflossing der paleiswacht,
die voor de burgerij steeds de attractie
van het nieuwe behoudt.
Reeds vóór twaalven vereenigden zich
op den Dam te Amsterdam groepen,
die zich op den vluchtheuvel en de
verhoogde voetpaden de beste plaatsen
uitzochten, opdat bij een eventueele
herhaling van het eergisteren gebeurde
hun niets ontgaan zou.
Hunne verwachting werd niet geheel
beschaamd. Inderdaad verschenen tegen
het beursuur groepjes, die zich bij het
commandantshuis posteerden, 00 k in
afwachting van de dingen die zoude n
komen, maar niet kwamen. De politie
CHECOURANT
NIEUWE SCHIE
i mn vnof n PT
is
y Luaus in
ülftTlÖ 1 -L..E1 Tonnvi'QTl
neiiuo
