ALGEMEEN OVERZICHT.
Binnenland.
slag is niet bemoedigend. Het Ooster
en bet Westerboofd waren geheel vergaan;
de vest van de Vlaardingerpoort tot de
Sint-Christoffelpoort (omtrent de Herrit
Verboonstraat) was wel in 1506 uitge
diept, maar thans weder geheel met
vuilnis gevuld; vijf waltorens waren van
dak beroofd; de vest van de Vlaardin
gerpoort tot de Overschiesche poort was
zoo verslijkt, dat er niet meer dan één
voet water was de sluis was lek zelfs
het stadhuis was „gescepen te verval
len." Dit laatste gebouw bleef niet lang
in dien treurigen staatden 3 of 4 van
Bloeimaand, 1537, verbrandde het ge
heel, met vele stukken, en munimenten,
zonder dat men de oorzaak van dit
onheil heeft kunnen ontdekken. Ter
zelfder plaatse werd daarna een steenen
raadhuis opgetrokken.
Ondanks de schatten gelds, die de
Fransche en Hollandsche admiraals
jaarlijks voor vrijgeleide-brieven eisch-
ten in 1537 had Schiedam alleen
den heer Van Be veren 840 gld. voor
zulke brieven betaald hield de ha
ringvangst zich nog langen tijd staande
en verschafte den inwoners een karig
stuk brood. Door zuinigheid en arbeid
zaamheid wisten de Schiedammers zich
echter voor armoede en gebrek te be
waren, al gaven zij daardoor stof tot
spreekwoorden en schimpnamen, als
'praten en breien zeggen de Schiedammers
Schiedammertje droogbrood, enz.
In de 17de eeuw kwam de jenever
industrie op en ontwikkelde zich vooral
tegen het einde dier eeuw zoo sterk,
dat zij langzamerhand alle fabrieken
en trafieken verdrong, om oppermach
tig te heerschen en den naam van Schie
dam onafscheidelijk aan het bekende geest
rijk vocht te verbinden. Ons lust het niet
de wisselvalligheden dezer industrie in den
breede na te gaan meer bevoegden laten
wij dit onderzoek over. Het zij genoeg hier
aan te stippen, dat er tijden geweest
zijn, waarin een vervallen branderijtje
voor 17 gulden werd verkocht, en tijden,
waarin de brander op elk stuk een zui
vere winst van 108 gulden had, wat
voor bezitters van zes kleine brande
rijen dagelijks eene winst van 540 gulden
opleverde.
En hiermede eindigen wij de Sprok
kelingen -uit Schiedams Verleden.
Gr. A. M.
24 Maart '93.
Blijkens berichten uit Brussel heeft
gisteren de heer Frère Orban in de
Kamer van afgevaardigden na eene rede
van den heer Richard ten gunste Yan
algemeen stemrecht het woord gevoerd
en elke hervorming van het kiesrecht
bestreden, zeggende dat hij geene be
slissende waarde aan het Brusselsch
referendum kon toekennen. Bijna de ge-
heele zitting werd ingenomen door den
aanvoerder der gematigd liberalen, die
in eene lange rede het algemeen stemrecht
aanviel en het de heerschappij der me
nigte, niet der rechtvaardigheid noemde.
De Kamer voor afgevaardigden te
Parijs besloot gisteren tot onmiddellijke
beraadslaging over de interpellatie van
Millevoye betreffende de gerechtelijke
en parlementaire gevolgen, die voort
vloeien kunnen uit de tusschenkomst
van de Freycinet, Floquet en Clémen-
ceau in de Panamazaak. Millevoye be
schuldigde de Regeering wijl zij niet
de uitlevering van Herz heeft verkre
gen. De Engelsche regeering is niet de
eenige die de geheimen van Herz bewaart.
Verder betoogde Millevoye dat lands-
vertegenwoordigers den toestand verer
gerd hebben, door aan de Lesseps den raad
te geven, zich de chantage te laten wel
gevallen, teneinde een proces te voor
komen (van Cornelius Herz tegen Rei-
nach.) De regeering wist reeds in 1888
uit de dépêches van Herz aan Rei-
nach wat er gaande was. Hij eindigde
met te zeggen, dat er voor alle schul
digen gelijk recht moet zijn. De minis
ter van Justitie antwoordde en ver
klaarde met innig genoegen de afge
vaardigden, die tijdelijk afwezig waren
OH) voor het gerecht te verschijnen, hier
weer te zien komen. De Kamer heeft
heeft bij het opsteken der handen de
eenvoudige orde van den dag aangeno
men. Door den heer Cazenoves de Pra-
dine is een voorstel ingediend tot ont
binding der Kamer. De prealabele kwes
tie is te dien aanzien aangenomen met
314 stemmen tegen 200. De interpel
latie betreffende DaUomey is in over
eenstemming met de regeering bepaald
op aanst. Dinsdag.
De drie wegens omkooperij veroor
deelde „Panamisten" Baïhaut, Lesseps
en Blondin zitten nog in de conciergerie,
waar zij na de uitspraak van hun vonnis
drie dagen moeten verblijven. Daarna
gaan Baihaut en Blo idin naar de ge
vangenis Santé en Ch. de Lesseps naar
Mazas, waar hij wegens misleiding van
iiet publiek door bedriegelijke voor
stelling drie jaar en gelijktijdig een
jaar wegens omkooperij moet zitten
het eerste jaar zal dus een dubbel zit-
jaar wezen. Lesseps nam Dinsdag dan
ook zijn nieuwe veroordeeling heel kalm
oj) en zeide alleen, toen zijn vrouw hem
weenend omhelsde: „ik ben blij, dat die
arme Fontane is vrijgesproken". Blon
din, die twee jaar gevangenisstraf be-
loopen had, was minder op zijn gemak,
en scheen onder den slag als verplet
terd. De oud-minister Baïhaut was als
wezenloos en moest met ondersteuning
worden weggeleid: vijf jaar gevangenis,
750,000 frs. boete en 375,000 frs. schade
vergoeding, 't is dan ook geen kleinig
heid. Maar volgens de Figaro ligt bij
het Crédit Lyonnais nog van hem een
millioen francs in effecten aan toonder
en 200,000 frs. in stukken op naam
er schiet dus na aftrek van alles, nog
een speldenduitje over. Hij hield zich
dan ook heel kalm en zelfs eenigermate
uittartend zijne echtgenoote en beide
dochters kwamen hem troosten, maar
hij scheen ook daarvoor ongevoelig.
Fontane daarentegen, die vrijgesproken
werd, was zoo door blijdschap overwel
digd, dat hij halt in zwijm viel en dooi
de gerechtsdienaars moest weggedragen
worden. Weldra zal nu het derde Pana
ma-proces beginnen voor het Hof van
Cassatie, waar de wegens bedriegelijke
voorspiegelingen veroordeelde directeuren
Ferdinand en Charles De Lesseps, Fon
tane, Coctu en Eiffel in hooger beroep
zijn gekomen.
In het. Lagerhuis te Londen heeft de
heer Balfour tengevolge der uittarting
van den heer Gladstone aangekondigd,
dat hij eene motie zal voorstellen tot
afkeuring van de handelwijze der regee
ring, die in Ierland transigeert met be
denkelijke misdaden en de wetten on
uitgevoerd laat, iets wat geschikt is,
om het stelsel van terrorisme en inti
midatie in Ierland te bevorderen en
minachting voor het bestuur en de wet
ten in te boezemen. Eene motie van den
heer Barton, strekkende om te protes
teeren tegen een besluit van den heer
John Morley, die een gevangene welke
in het bezit gevonden was van ontplof
bare stoffen en deswege veroordeeld was
tot zeven jaren dwangarbeid, na ver
loop van twee jaren in vrijheid heeft
gesteld, is verworpen met 262 stemmen
tegen 222.
De Daily News en de Standard melden
uit Madrid, dat er eene tolvereeniging
tusschen Spanje en Portugal tot stand
is gekomen. Portugal opent zijne gren
zen voor den vrijen invoer van Spanje's
fabrieks- en landbouwvoortbrengselen
alsmede voor de voortbrengselen van
Spanje's koloniën. Spanje van zijn kant
staat aan Portugal een minimumtarief
voor diens voortbrengselen toe en be
looft, dat de andere mogendheden nooit
op gelijken voet met Portugal zullen
behandeld worden.
Volgens bericht uit Tanger hebben
gisteren zes [gemaskerde personen
men vermoedt dat het Spanjaarden wa
ren -— het domicilid van een kweeke-
ling van den Franschen tolk geschonden
en de dienstbode gebonden. Zij schoten
vervolgens met een revolver en kwet
sten een Marokkaanschen bediende. De
Spaansche consul heeft een onderzoek
ingesteld.
SeuiHDAM, 24 Maart 1893.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 23 Maart.
In deze zitting zijn achtereenvolgens
aangenomen de wetsontwerpen tot onteige
ning voor de verbetering van den water
afvoer in de Kamerpoortestad, gemeente Zwolle,
tot onteinening voor de verbetering van het
kanaal van Drachten naar de Kolonievaarten
tot bekrachtiging van provinciale heffingen m
Friesland.
Daarna werd behandeld het wetsontwerp tot
wijziging van de politiewet op de spoorwegen,
strekkende om strafwetgevende kracht te ge
ven aan sommige bepalingen der uit de wet
voortvloeiende algemeene bestuursmaatregelen.
De heer De Kanter sprak de vrees uit,
dat deze voorziening zou leiden tot verscher
ping van de discretionaire macht der spoor-
wegbesturen tegenover het publiek.
De Minister van Waterstaat en van
Justitie verklaarden, dat het volstrekt niet
de bedoeling is, dat men alleen wil zorgen
voor voorschriften in het belang der exploi
tatie en der veiligheid. De Minister vau Wa
terstaat voegde daarbij, dat de toepassing van
het stelsel der perronkaartjes nader zal wor
den onderzocht.
Het ontwerp werd aangenomen met 52 tegen
9 stemmen.
Na eenige gedachtenwisseling tusschen den
heer B o r e e 1 en den Ministervan Bin-
nenl. laken en Marine werd aangeno
men het wetsontwerp tot wijziging van de
wet van 1877 betrekkelijk de wering van be
smetting door zeeschepen.
Daarna volgde het ontwerp tot wijziging
van de wet van 1872 betrekkelijk de besmet
telijke ziekten.
De heer Yan der Velde betreurde dat
bij deze gelegenheid de vaccinedwang niet kon
worden opgeheven. Hij achtte ook deze regeling
onvoldoende en tyranniek.
De heer Royaards vroeg vooral regeling
van de verplichtingen der gemeenten in zake
de kosten van gezondheidsmaatregelen
De Minister antwoordde, dat de gemeente
wet hier de plaatselijke gezondsheidszorg re
gelt en dat het Rijk, zoo uoodig, tusschen
beiden kan komen.
De Minister van Binnen 1. Zaken
heeft verklaard, dat het de bedoeling volstrekt
niet is de bevoegdheden der Burgemeesters in
te krimpen ten behoeve van de geneeskundige
inspecteursdat alleen gezorgd wordt, dat het
centraal gezag beter en spoediger dan tot dus
ver op de hoogte zal gesteld worden en dat,
waar de kosten voor de bestrijding der epide
mische ziekten te hoog worden voor de ge
meentebesturen, het Rijk helpend kan tus
schen heiden treden.
Na intrekking of verwerping van de amen
dementen werd het wetsontwerp tot wijziging
van de wet op de besmettelijke ziekten aange
nomen zonder hoofdelijke stemming.
De Kamer heeft bepaald, dat den 18 April
de beraadslaging zal aanvangen met het wets
ontwerp betrekkelijk het faillissement en het
recht van surséance.
Bij de plaatsing van het laatste arti
kel, dat onder den titel Sprokkelingen
uit Schiedams Verleden in ons blad ver
schijnt, kunnen wij niet nalaten onzen
innigen dank openlijk te betuigen aan
den eerw. schrijver, die zich zooveel
moeite en arbeid heeft getroost om de
oude geschiedenis na te vorschen van
de stad, die hij mèt ons als de plaats
zijner geboorte oprecht lief heeft.
Voorzeker hebben onze stadgenooten
met genoegen deze artikelen, die van
eene ernstige en degelijke studie getui
gen, gelezen en zullen zij met ons oor-
deelen, dat de begaafde schrijver daar
mede een hoogst verdienstelijk werk
heeft verricht. Er is wellicht geen
studie, welke op den duur zoo verede
lend werkt, zoozeer onze belangstelling
voor het verleden opwekt, zoozeer den
blik verruimt en zoowel den geest als
het gemoed verrijkt, dan die der geschie
denis van de stad, waar men dagelijks
verkeert. Dan verrijzen voor onzen
geest de heelden uit het roemrijk ver
leden in hun waren historischen een
voud dan ziet ons geestesoog de ge
slachten, die zich op onze pleinen en
straten hebben bewogen, die in onze
kerken hebben gebeden, in ons stedehuis
hebben beraadslaagd. De herinnering
aan den moed en de kracht door een
voudige burgers dikwijls in benarde
omst-.ndigheden tentoongespreid, zal ons
sterken in de moeilijke tijdsomstandig
heden die ook wij hebben te doo.deven
en ons er toe aansporen, den gulden
spreuk der vaderen in adversis constans
getrouw, aan de toekomst onzer stad
niet te wanhopen.
Te betreuren i3 het dan ook dat de
historiestudie onzer stad zoo moeilijk
wordt gemaakt door den toestand waarin
zich het gemeentelijk archief bevindt.
Voor een deel ten stadhnize bewaard,
voor een ander deel boven het politie
bureau geborgen, verkeert het in een
toestand, die het den geschiedvorscher
onmogelijk maakt, daarvan voor zijn
bronnenstudie gebruik te maken. Moge
ons gemeentebestuur daarin spoedig ver
andering brengen!
In eene matig bezochte vergadering
van de afdeeling Amsterdam van de
Nodeflandsche Vereeniging tot afschaf
fing van sterken drank sprak mr. Treub
gisteren-avond over wettelijke beperking
der alcohol-industrie. In beperking van
den werktijd in de branderijen en van
den inhoud der distilleerketels zag hij
veel goeds, omdat daardoor de scha
delijke kleine branderijen zouden worden
opgeruimd. En om nu aan de grooten
geen privilege tf geven, zou hij staats
monopolie wenschelijk achten om drank
misbruik tegen te geen. Dit zou gemak-
kei k gaari in ons land, omdat de
alcohol-industrie te Schiedam geconcen
treerd is.
Zou de heer Treub niet beter gedaan
hebben door als middel tot wettelijke
beperking van de alcohol-industrie aan
te prijzen eene wijziging van onze han
delswetgeving, waardoor het niet meer
mogelijk zou zijn ons land uit den vreemde
te overstroomen met de schadelijke
producten, die ouder den naam van
sterken drank worden aangeduid Ware
o. a. de cognac die hier wordt ingevoerd
en volgens het getuigenis van dr. Hamel
Roos voor circa 9/j0 vervalscht is, hier
niet even goed te maken en zou o. a.
hut drankmisbruik niet reeds aanzienlijk
beperkt worden als niet meer gebruikt
werd het onzuivere vocht, dat onder
den naam van foezel een treurige ver
maardheid bezit
Tot verduidelijking, zoo noodig, van
een vorig bericht diene, dat er hier geen
sprake is geweest van eene werkstaking
van zakkendragers.
De zaak is alleen, dat er aanstoot
genomen is aan het feit, dat zakken
dragers, die den geheelen winter bijna
geen werk hadden, om zoo weinig gel
dige reden minstens een daggeld prijs
gaven.
Bij de gisteren te 's-Gravenhage ge
houden examens in Nuttige Handwerken
zijn o. a. geslaagd de dames P. Rovers
en A. van der Vlies, heiden van Schie
dam.
De Minister van Oorlog heeft bepaald
dat de militaire seinposten bij ijsgang
op rivieren, voortaan zullen geplaatst
zijn te Zutfen, Doesburg, Gorinch°m,
Tiel, Kuilenburg, Vianen, Grave, Nij
megen, Wageningen, Arnhem en Schoon
hoven.
De Minister van Marine brengt ter
algemeene kennis, dat blijkens ontvan
gen berichten van de commandeerende
officieren van Hr. Ms. stoomschepen Van
Speijk en Zeehondvan ieder dezer schepen
eene reddingsboei, waarop do naam van
het schip is geschilderd, is verloren ge
raakt. Het ontmoeten van die voorwer
pen behoett derhalve geene aanleiding
tot bezorgdheid te geven.
Het voorlooping verslag der Tweede
Kamer is verschenen over het ontwerp
tot bekrachtiging eener overeenkomst
met de Nederlandsche Handelmaatschap
pij ter vervanging van die, bekrachtigd
bij de wet van 12 Juni 1883 (Staats
blad no. 67).
In een druk bezochte vergadering
der plaatselijke antirevolntionnairo kies-
vereeniging te Harlingen, is met bijna
algemeene stemmen tot candidaat voor
het lidmaatschap der Tweede Kaïner
gesteld de heer Heemskerk, te Amster
dam, oud-Kamerlid.
Met 1 Aril treedt in werking een
nieuw reizigerstariei voor verkeer tus
schen stations der SS., H. IJ. S.,
B. D. S. en Noord-Duitschland. De voor
sommige relatiën in dit verkeer uit te
gevei) couponboekjes met facultatieve
