Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
16de Jaarg.
Vrijdag 14 April 1893.
No. 4561.
bureau hoogstraat 317.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De Witte Wolf.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
Feuilleton.
NIEUWE SOI
E COURANT
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
Het auteursrecht ran den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 12A.
f 1.50
- 2.—
- 0.05
Van 1—6 regelsf 0-60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
13 April '93.
De beweging in België door de ver
werping van het voorstel—Janson tot
invoering van het algemeen stemiecht
verwekt, duurt nog steeds voort. Tot
gisteren-middag vier ure had er geen
enkel ernstig voorval plaats in den om
trek der Kamer. Doch op dat oogen-
hlik trachtte de menigte door de afslui
tingslinie der politiedienaren en gendar
mes te paard heen te breken. De gen
darmes voerden toen in galop en met
de ontbloote sabel een charge uit. De
menigte wierp met steenen en ver
scheidene politie-dienaren en gendarmes
werden licht gewond. Deze voorvallen
herhaalden zich nog verscheidene malen.
De volkshoop, die telkens trachtte zich
weer aaneen te sluiten, werd iederer,
keer uiteengejaagd.
Intusscheu had in de Kamer de zit
ting, waarin de behandeling der Grond
wetsherziening zou worden voortgezet,
reeds een aanvang genomen. Alle 152
leden, welke de Kamer telt, waren tegen
woordig. De vergadering was zeer woe
lig. Zonder nieuwe redeneeringen wei
den de stemmingen voortgezet. Alle her
zienings-voorstellen in zake het kies
recht werden verworpen. Het voorstel—
De Smet, volgens hetwelk het kiesrecht
zou worden toegekend naar de huur
waarde der woning, overgenomen en
verdedigd door de Begeering, vermocht
do vereischte twee derden der stemmen
niet te verwerven en is dus eveneens
verworpen, Men werwacht een nieuw
voorstel—Nyssens (algemeen kiesrecht
met meervoudige stem voor zekeren wel
stand, blijkende uit zekereu eigendom
of aanslag in persoonlijke belasting en
voor de gediplomeerden van liooger en
middelbaar onderwijs.)
De oproerstokers blij ken echter niet van
plan verdere voorstellen af te wachten,
maar gaan voort het land in beroering
te brengen. De algemeene raad van
den Werkmansbond is gisteren-avond
bijeengekomen en ontving^de gemach
tigden uit de provinciën. Er werd een
brief van den progressistischen afgevaar
digde Feron voorgelezen, waarin liij de
werkliedenpartij verzoekt,de werkstaking
te laten varen. De algemeene raad wilde
er niet van weten en besloot de werk
staking nog verder uit te breiden. In
den loop van den avond doorliep een
talrijke volksmenigte, met een roode
vlag aan het hoofd en een groep van
300 vrouwen voorop, de straten, revo
lutionaire liederen zingend. Een gedeelte
der burgerwacht werd opgeroepen en
de geheele politiemacht was op de been.
Er had echter geen ernstig voorval plaats.
De arbeidersbeweging breidt zich
intusschen uit. De vakvereenigingen
der smeden en der steendrukkers en
de bond der houtbewerkers hebben
gisteren-ochtend de algemeene werk
staking uitgeschreven. Te Brussel
en in zijne voorsteden staat dien
tengevolge in een aantal inrichtin
gen de arbeid stilin andere daaren
tegen verzetten zich de arbeiders
tegen de werkstaking, terwijl wederom
in andere maatregelen zijn genomen om
de arbeiders te vervangen als deze zich
bij de werkstaking mochten aansluiten.
In de patronenfabriek van Curegliem
(een der Brusselsche voorsteden) hebben
1500 arbeiders het werk gestaakt. Ie
Ensival bij Verviers staat in een aantal
weverijen, te Leuven in vier werkplaat
sen in het bouwvak het werk stil. Te
Luik is nog nergers de arbeid gestaakt.
Het brandpunt der beweging is als
altijd in de mijnstreek gelegen. Het
aantal werkstakers in de kolenmijnen dei
Borinage bedroeg gist eren-ochtend HoOO.
Ondanks het besluit van den algemeenen
raad der arbeiderspartij om de werk
staking te decreteeren, gelooft men te
Bergen niet aan eene groote uitbreiding
der werkstaking. Intusschen gaat de
gedeeltelijke staking reeds met vele wan-
Naar mkt Fransch van Paul Féval.
ordelijkheden gepaard. Drie honderd
werkstakers hebben het gebouw eener
steenkolenmijn te Quaregnon aangeval
len zij verbrijzelden de vensters en
wierpen de putten, waarin nog weik-
lieden werkten, vol gruis. Bij een andere
steenkolenmijn had er eene botsing met
de gendarmes plaats. Een brigadier
werd gewond. De werkstakers werden
uit elkaar gedreven. Te Cuesmes bij
Bergen hebben 4000 werkstakers de ge-
louwen behoorende bij een kolenmijn,
aangevallen en gedeeltelijk vernield.
Ook hebben zij het gebouw eener katho-
ieke vereeniging aangevallen. De con
cierge werd gewond. Een lid van den
gemeenteraad is gearresteerd. De ge
heele bezetting van Bergen is in de
kazerne geconsigneerd. In het kolen
bekken van Charleroi is het nog rustig.
De werkstaking te Huil kan als ge
ëindigd beschouwd worden. Dedokwer-
cersbond heeft het tegenover den ree
dersbond moeten opgeven. Het blijft
rustig in de stad, tèrwijl de reederij
Wilson te Hartlepool en te Grimsby,
ondanks de gedane bedreigingen, onge
stoord werkzaam is. De nood onder de
Hullsche werkstakers, wier rangen ver
sterkt zijn door toegeschoten provinci
ale gelukzoekers, neemt toe vele ge
zinnen lijden honger. Het begin van het
einde schijnt gekomen, ofschoon de be
manning van de Hullsche sleepbooten
zich bij de werkstaking aansloot. De
matrozenbond te Liverpool manifesteeide
en verklaarde aan den reedersbond den
oorlog. De manifestanten weigeren den
reedersbond verder te erkennen, en be
schuldigden hem, de loonen verlaagd
en onbevoegde matrozen aangenomen te
hebben. De manifestanten verbonden
zich eerstdaags het werk te staken, zoo
dra het oogenblik daartoe is gekomen.
Zij hebben aangenomen de eventuee1
verhoogde gage in de bondskas te stort en
Volgens berichten uit Londen heeft
de katholieke lord-mayor gisteren in
het Mansion-house een feestmaal aan
kardinaal Vaughan, aan de katholieke
bisschoppen in Engeland en aan de
aanzienlijke Engelsche Katholieken, de
hertog van Norfolk er onder begrepen,
aangeboden. Er zaten drie honderd
gasten aan. De lord-mayor stelde een
toost in op den Paus en de Koningin.
De toost werd met veel geestdrift be
groet. Kardinaal Vaughan dronk op de
gezondheid van den lord-mayor en prees
zijne rechtschapenheid en eerlijkheid
als Eogelschman en als Katholiek.
Volgens berichten in verschillende te
>arijs verschijnende bladen wordt I rank-
rijk met een nieuw schandaal bedreigd.
Do uitvinder van het meliniet Turpin,
werd na een proces met gesloten deuren,
tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld
wegens het uitgeven van een geschrift,
getiteld: Comment on a vendu la melinite
waarin hij eenige ambtenaren aan het
ministerie van oorlog beschuldigde,
het geheim van de samenstelling van
het meliniet aan Engeland te hebben
verkocht. De Fransche regeering be
schuldigde hem van het openbaar maken
van een landsgelieim (ofschoon hij alleen
had trachten aan te toonen, dat het
geheim reeds openbaar was gemaakt).
Al spoedig werd beweerd, dat Turpin
bekend was met oneerlijke handelingen
n voorname personen, waarbij men
o. a. op den toenmaligen minister van
oorlog, hetzij terecht of ten onrechte, het
oog had. Hoe het zij, zeker is het, dat
er°in het ministerie van oorlog tijdeus
het beheer van De Freycinet groote
misbruiken werden gepleegd, hetgeen
Turpin zal bewijzen door de onthullingen
welke nog zullen volgen. In de ont
hullingen welke tot heden door zekeren
heer Cardaue in de Figaro gedaan wer
den, deelde deze mede, dat namens De
Freycinet aan Turpin de vrijheid was
aangeboden, mits hij zich verplichtte,
de namen te verzwijgen van eenige
invloedrijke personen, die bij de meliniet-
zaak waren betrokken. In antwoord
daarop verklaarde De Freycinet, dat hem
81)
weW.a werd het stil. Simon had eenige
br' '-eed, die een werkelijk toover-
werkinS schenen te hebben. Het
?esc .ei1 Kegil ging over in gefluister,
en weid gingen die too verwoorden van mond
tot mon l.
millioen, zeide men langs alle
kanten. Vyt honderdduizend francs.
Dit gefluister werkte gunstiger op Hervé
De Vaunoy, dan de beste balsem had kun
nen doen. Hij voelde zich herleven en werd
nu even dapper als hij tot nu toe bang was
geweest.
Tocli was het tooneel, dat lnj zag, naarmate
zjjn oogen zich meer aan de halve duisternis
gewenden, niet bijzonder geschikt om hem
geheel en al genist te stellen.
Hjj bevond zich te midden van een talrijke
menigte, die zich in verschillende groepen had
verdeeld, welke hadden plaats genomen aan
uit ruwe planken vervaardigde taiels en aten
dronken en rookten.
Het geleek een onmetelijk groote herberg.
De verlichting, uitgaande van een punt
waar men al de brandende toortsen bij elkan
der had geplaatst, verminderde naarmate men
zich verder van dit middenpunt verwijderde,
zoodat de meerderheid dezer groepen, in een
fantastisch half-duister gehuld, van verre een
vreemden, bijna duivelachtigen indruk maakte.
Men kon zelfs niet bij benadering berekenen
hoeveel personen hier aanwezig waren, en het
voorkomen van deze woelige menigte deed aan
het oneindige denken.
De laatste groepen, zich in de schaduw ver
liezende, schenen inderdaad tot meer dan een
geziehts'afstand zich voort te zetten, en wan
neer een toevallige beweging of bet opflikke
ren van een toorts den lichtkring uitbreidde,
zag men van alle kanteii nieuwe groepen roo
kers en drinkers opdoemen.
Al die drinkers en rookers waren Wolven,
eerlijke werklieden, die in het bosch woonden
en die, wij zijn daar zeker van, bij bet volle
daglicht de goedaardigste gelaatstrekken be
zaten maar het bleekroode schijnsel van de
toortsen verleende aan hun gelaat een uit
drukking van groote woestheid. Als zij goed
aardig waren, het uiterlijk hadden zij er waar
lijk niet van.
Hier en daar herkende Vaunoy onder de
menigte een klompenmaker of kuiper, dien hij
meermalen in het bosch had ontmoet. Twee
of drie Wolven hadden hnn maskers niet af
gedaan en in weerwil van de aanhoudende
verandering van licht in schaduw en omge
keerd moest Vaunoy wel denken, dat zij bij
zondere redenen hadden in zijn tegenwoordig;
beid aldus te handeleuzij droegen de liverei
van La Tremlay.
In het midden van de zaal, dc grot ot het
hol (Vauuoy, die nooh de wanden, noch het
o-ewelf kon onderscheiden, kon ook den jiusten
naam voor deze ruimte niet bepalen) stond een
beter afgewerkte tafel dan de overige ron
dom deze tafel zaten negen oude Wolven van
groote ondervinding, ongetwijfeld de Senatoren
van deze zonderlinge vergadering.
Wat den dictator betreft, dien beroemden
Witten Wolf, wiens naam op aller lippen zweet-
de, Vaunoy had goed zoeken, hu kon hem aan
geen enkel uiterlijk teeken kennen, en besloot
hieruit dat hij afwezig was.
Na» verloop van enkele minuten beval een
der grijsaards met een beweging zijner hand
stilte en wendde zich tot Vaunoy, die zijn
best deed om zijn koelbloedigheid terug te
krijg610^ in het Wolvenhol komen
doen vroeg de grijsaard.
Ik ben komen zoeken datgene wat
ik er gevonden hebik wilde de Wol
ven zien en spreken, zeide Vaunoy op achte-
loozen toon.
Het is een samentreffen, dat u duur kan
te staan komen, Hervé De Vannoy. Zijt gij
dan al liet kwaad vergeten, dat gij ons berok
kend hebt
Neen, maar ik rekende op uw gezond ver
stand en ook op uwe armoede die ik, voeg
de hij er minder luide bij, minder groot vmd
dan ik in werkelijkheid dacht.
Wij leven zoo goed als wij kunnen, her
nam de grijsaardmen heeft ons ons zwart
brood en onzen appelwijn willen ontstelen, wy
moeten dus wel wit brood eten en brandewijn
drinken.
Een luidruchtig, vroolijk gelach beantwoord
de deze woorden, welker moraliteit zeer twij
felachtig was.
Goed gezegd, vader Toussamtriep men
van alle kanten.
Stilte, kinderen, stilte'. Wat nu ons ge
zond verstand betreft, wij zijn zeer dankbaar
voor uw lof; maar wat hebt gij eigenlijk te
maken met ons gezond verstand, dat ons raadt
u op te hangen, en met onze armoede, die gij
getracht hebt nog grooter te maken?
Ik wil mij wreken, zeide auuoy.
Wordt vervolgd