Binnenland.
niging, welke daaraan deel willen nemen,
dit land zoo rechtvaardig mogelijk in
gelijke deelen te verdeelen en dan aan
ieder deelnemer het zijne door middel
van het lot aan te wijzen.
Ieder deelhebber mag zijn stukje be
werken en bemesten zooals bij verkiest
doch op elk stukje moeten dezelfde
artikelen worden geteeld.
Ieder jaar maakt de meerderheid der
aandeelhouders uit welke producten ver
bouwd zullen worden.
Voorts is besloten een der bestuurs
leden naar Rotterdam af te vaardigen
om daar bij verschillende kooplieden in
groenten inlichtingen in te winnen, ten
einde zoo spoedig mogelijk met den af
voer van verschillende producten, door
middel der vereeniging te kunnen be
ginnen.
VLAARDINGEN. In de zaal Har
monie trad gisteren avonddeheerTh.de
Rot van Rotterdam op om de beginselen
te behandelen van bet Algemeen Neder-
landsch Werkliedenverbond en de op
richting eener afdeeling van dat Ver
bond alhier voor te bereiden. De opkomst
was tamelijk en de spreker werd zeer
toegejuicht. Ten slotte traden enkele
leden toe.
DELFT. Door het R. K. parochiaal
armbestuur alhier is aanbesteed het bou
wen van een R. K. jongens-weeshuis en
oude mannenhuis aan de Kantoorgracht
begroot op f 56,757. Hoogste inschrijver
was de heer Gr. B. Luken, alhier, voor
f 6"',888 laagste de heer Th. van der
Horst, alhier voor f54,369, aan wien
het werk is gegund.
Leo-feest te Delft.
Van het levendig gelooi en de beproefde
trouwe der Delftsche Katholieken was
het te verwachten, dat zij zich bij de
viering van Leo's gouden bisschopsDest
niet onbetuigd zouden laten. Nadat dan
ook van hunne geestelijke leiders eene
oproeping tot feestvieren was uitgegaan,
werd, dank zij den ijver en de volhar
ding van het gevormde feestcomité,
weldra een feest ontworpen, dat wat
luister van viering en opgewekte geest
drift betreft, zeker niet bij de Pausfees
ten in andere steden behoeft achter te
staan.
In de concertzaal van de Leesver-
eeniging aan de Voldersgracht waren
gisteren-avond een 300-tal katholieke
ingezetenen van Delft ten feestgetij bijeen
gekomen. De beide oud zouaven in uni
form, die aan den ingang der kleine ge
zellige zaal de wacht hielden, herinnerden
aan de offervaardige liefde van het ka
tholieke Delft, dat voor de heilige zaak
van den Paus goed en bloed veil had.
Het podium prijkte met eene toepasse
lijke decoratie, wier levendige kleuren
met het levend groen een rustig en
schoon geheel vormden.
Omstreeks acht ure werd de feest
viering ingezet door de uitvoering der
„Hulde aan Z. H. Leo XIII" door W. H.
van Besouwen naar den tekst van A. N.
Multsaers getoonzet. Volen breedklonken
de schoone accoorden van dit heerlijk
lied door de dankbare concertzaal, waarin
zich het koor van dames en heeren met
de solisten vanaf de galerij boven den
ingang deed hoorei).
Nadat de laatste strofen van dit schoone
gezang in de kleine concertzaal waren wegge
storven, besteeg de zeereervv. heer H. L. Spoor-
man deken en pastoor van Delft, den gereed-
staanden katheder. In den aanvang zijner rede
bracht de zeereerw. deken allereerst hulde aan
de Katholieken van Delft voor de sympathie,
waarmede zfj het plan tot deze feestviering
hadden begroet en dankte hij het feestcomité
voor de uitnemende wijze waarop het zich van
zijn taak had gekweten. Spr. zou zijn hoorderen
niet de grootsche figuur van den jubileerenden
Paus voor oogen stellen, omdat hfj dit beeld
reeds vijf jaren geleden had geschetst, maar
hij zou spreken over Leo XIII, den Paus der
19e eeuw, wiens roeping het is aan het eind
van die eeuw de revolutie te breidelen in den
nieuwen vorm waarin zij zich voordoet, het
socialisme, en de wegzinkende maatschappij de
reddende hand toe te steken.
Om die hooge roeping van den jubileeren
den Paus in het volle licht te stellen, ging spr.
na hoe het socialisme zich door het liberalisme uit
de revolutie heeft ontwikkeld. De Fransche
revolutie aan het eind der vorige eeuw, die
aan de hervorming der 16e eeuw het aan
zijn dankt, vond haar eersten tegenstander in
den roemrijken Paus Pius YI, die haar slacht
offer werd. Zij dacht het Pausdom overwonnen
te hebben, toen men, als ware 't een aalmoes,
voor Pius VI een graf verzocht op Italiaan-
schen bodem. Maar het Pausdom herleefde in
Chiaramonti en de zevende Pius ving zijn reu
zenstrijd aan met den eersten Napoleon, die de
Kerk tot een slavin in dienst van den Staat
wilde verlagen. In de Katacomben kon zij als
eene vervolgde leven, maar wanneer zij als ge
kroonde slavin in de paleizen der vorsten moest
optreden, zou zij sterven als zij kon.
In het vervolg zijner rede zette spr. uiteen, hoe
onder de Restauratie, die niets restaureerde,
het liberalisme gebrren werd als kind van
de revolutie en het rationalisme. Het trad op
in bekoorlijke, beminnenswaardige gestalte, als
engel des lichts, overal doordringend. Het had
zijn tijdperk van bloei en wist in de dagen
van zijn voorspoed zelfs tal van Katholieken aan
zfjn zegekar te binden. Door den roemrijken
Paus Pius IX, die aan groote geestkracht een
ruime mate van zachtmoedigheid en liefde
paarde, dacht het liberalisme de wereld te ver-
oreren maar de negende Pius verbaasde de
wereld door zijn non possumus. Hij rukte
het masker af waarmede dit kind der revo
lutie zich dekte en stelde door den Syllabus in
zijne ware gedaante voor aller oog ten toon.
Dat oordeel van Pius IX was een doodvonnis
voor het liberalisme. Van dien tijd af teekent
zijn achteruitgang. Niet alleen de oogen der
Katholieken gingen open, maar ook tal van
andersdenkenden zagen in, dat zij bedrogen
waren en velen schaarden zich onder de banier
van den Paus, die de oude en hechte begin
selen der Kerk tegenover de valsche theoriën
van het liberalisme stelde.
Doordat het liberalisme veel heeft beloofd
en weinig of niets heeft gegeven, heeft het
alom teleurstelling en bitteren spot en wrevel,
vooral onder de mindere standen gewekt. Zoo
heeft 't het socialisme voortg,-bracht, dat aan het
eind dezer eeuw zijn intrede heeft gedaan, en
zijn wij in het derde en laatste tijdvak der
revolutie. Het socialisme poogt de wereld om
ver te werpen en een nieuwe orde van zaken
te vestigen op de puinhoopen der bestaande
maatschappij. In treffende bewoordingen zette
spr. hier uiteen, hoe het liberalisme de wereld
voor de komst van het socialisme heeft bereid.
Door het materialisme heeft 't der wetenschap
zijne eeuwige bestemming ontnomen, de kunst
van haar ideaal beroofd en haar onteerd, door
er een wulpsche hartstocht voor in de plaats
te stellen. De arbeider zonder God, zonder
eere, zonder brood, staat op tegen de geves
tigde maatschappij de broederstrijd is ontbrand
en de kinderen der revolutie zonden elkander
verscheuren, als God het niet verhoedde.
Maar God verhoedt het, want hij heeft in de
grootsche figuur van Leo XIII der wereld een
Paus gegeven, die haar van den ondergang
redden zal. Vroom van gemoed, onbuigzaam
van karakter, met een rijkdom van geest en
ongeëvenaard doorzicht de zaken vooruitziende
zooals niemand ze ziet, stelt hij den machtigen
invloed der Kerk tegenover den bruisenden
stroom van het socialisme Hij treedt de ont
roerde maatschappij tegemoet en biedt haar den
palmtak des vredes. Hij wordt de bouwmees
ter van een nieuwe stad, waarvan hij als een
andere Mozes de type op den berg Gods heeft
gezien. Door de maatschappij terug te voeren
tot de eeuwige beginselen, die hare grondsla
gen moeten uitmaken, wil hjj een nieuwen toe
stand scheppen, waarin arbeid en kapitaal el
kaar de broederhand zullen reiken, armen en
rijken met elkaar in vrede zullen kunnen leven,
en beschaving, welvaart en geluk weer het
deel der volkeren zullen zijn.
Zal de wereld naar hem luisteren, de revo
lutie de wapens neerleggen Integendeel, wij
zien haar heur uiterste krachten inspannen,
om alsnog in hare laatste periode de overwiu-
ning te behalen. Maar terwijl zij aldus de
krauke maatschappij half dood aan den weg
doot liggen, treedt Leo XIII haar ter zfjde, giet
als de Barmhartige Samaritaan de olie en de
wijn der eeuwige beginselen in hare wonden,
draagt haar onder het dak der Kerk en zorgt
voor haar totdat zij hersteld is. De 20e eeuw
zal het herstel brengen zij zal de maatschappij
zien herboren in een nieuwen toestand, waarin
plaats zal zijn voor allen, en de ware christe
lijke beschaving het deel zal worden van allen,
ook van de kinderen dts volks. Dan zal de
maatschappij dankbaar opzien tot den grooten
Paus der 19e eeuw, en hem huldigen als haar
Hersteller, haar Vader, haar Koning.
Het daverend applaus dat zicli deed
lrooren, toen de zeereerw. deken zijn
dixi had .gesproken, bewees dat pastoor
Spoorman het gevoelen der feestvierende
vergadering op uitnemende wijze had
vertolkt. Daarna werd de Paus-can
tate van Joh. J. Verhuist ten gehoore
gebracht. Koren en solisten werkten
hier te zamen om een geheel te voi men,
dat het publiek, door de kernachtige
rede van den Delftsc.hen deken begees
terd, tot geestdrift vervoerde. Aan
grijpend was het oogenblik, toen de
baritonsolist de heer R. P. van Bee-
kum, van Rotterdam, met zijn vol en
schoon geluid ons uit de volheid des
harten met Schaepman's treffende woor
den deed instemmen
Aan U, o Koning der Eeuwen
Aan U de zegekroon.
Toen met, de uitvoering van deze
cantate het eerste deel van het teest-
program was afgewerkt, werdereenige
tijd gepauseerd, waarna in de tweede
afdeeling de Cantate: „De Kerk dei-
Nederlanden en het Pausschap" werd
opgevoerd. Omtrent de uitvoering van
dit bekende toonwerk van onzen ge-
vierden pastoor Lans kunnen wij kort
zijn. Het werk is onzen lezers, die het
genoegen hadden het hier te zien op
voeren, genoeg hekend. Met te getui
gen dat het door de blijkbare toe
wijding van koren en solisten zoowel
als door het succes der schoone tablaux
vivants uitnemend tot zijn recht werd
gebracht, doen wij aan de waarheid
niets te kort.
Meer willen wij er op 't oogenblik
niet van zeggen. Wie het schoone werk
van de Rijk en Lans nog eens in al
zijn omvang wel genieten, wie het ver
leden van de Kerk der Nederlanden in
droeve en glorievolle dagen ais 't,
ware wil im deleven, maar vooral zij
die nog eens jubelen willen in de glorie
van Leo's gouden bisschopsiet stzij
memen den wandelstaf en gaan op
waarts naar Govaerts stede. Het schoone
program, dat. onveranderd ook heden
Dinsdag-, en morgen Woensdag-avond
wordt opgevoerd, zal hen ruimschoots
beloonen voor de betrekkelijk geringe
moeite en kosten, die zij zich daarvoor
moeten getroosten.
Door IIH. MM. de Koningin en de
Koningin-11egentes zijn 2 gouden me
dailles geschonken aan de Rederijkers
kamer Vreugdendal te Breda, voor den
tooneelwedstrijd, door genoemde Kamer
uitgeschreven ter gelegenheid van haar
25 jarig bestaan.
Op last van Hare Majesteit de Ko
ningin-Weduwe, Regentes, brengt de
referendaris, tijdelijk belast met het
beheer van het Kabinet der Koningin,
ter algemeene kennis, dat, gedurende
Hoogstderzelver verblijf in het buiten
land, alle aan het adres van Hare
Majesteit gerichte brieven moeten be
zorgd worden aan het Kabinet der
Koningin, alwaar voor eene geregelde
opzending dier stukken aan Hare Majes
teit zal worden zorg gedragen. (Si. Ct.)
Bij de Tvreede Kamer is ingekomen
de ontslag-aanvrage van het Tweede
Kamerlid voor het district Beverwijk,
jhr. Boreel van llogelanden.
De Commissie van Rapporteurs uit de
Tweede Kamer over hot ontwerp van
wet op de Bedrijfsbelasting en Beroeps-
belasting zal morgen (Woensdag) in hot
gebouw der Kamer een bijeenkomst
houden, terwijl Vrijdag aanst. dit het
geval zal zijn met de Commissie van
voorbereiding over het ontwerp Militair
Strafwetboek.
De Raad van Toezicht op spoorweg
diensten, daartoe door den minister van
waterstaat,handel en nijverheid gemach
tigd, bepaalt, ingevolge het voorschrift
van artikel 40, alinea 2, van het Kon.
besluit, regelende het toezicht op spoor
wegdiensten, zooals dat laatstelijk is
gewijzigd bij Kon. besluit van 28 Octo
ber 1892 (Staatsblad no. 238), dat de
spoorweg Maassluis -Hoek van Hol
land zal bekooren tot het negende dis
trict en al zoo, met ingang van den
dag dat deze spoorweg voor het open
baar verkeer zal worden geopend, onder
het dagelijkscli toezicht zal staan van
den district-inspecteur J. II. Hanckar,
ter standplaats Haarlem. (Stct.)
Mei-betoogingen.
De Zondag hier te lande gehouden
Mei-betoogingen ton gunste van den
8-urigen arbeidsdag zijn heel kalmpjes
afgeloopen. In het noorden, waar het
in het laatsten tijd zoo woelig was, bleef
het vrij rustig, alleen in Zutfèn en
Winschoten was de politie genoodzaakt
min of meer handelend op te treden.
Te Zulten was de politie genoodzaakt
met geweld de vaandels neer te halen,
toen de socialisten, ondanks het verbod,
toch in optocht door de stad wilden
trekken. Zij zag zich daarbij genoopt
van wapenstok en sabel gebruik te ma
ken maar ongelukken of verwondingen
werden er niet ver-oorzaakt.
Té Winschoten organiseerde men na
de meeting een wandeltocht, waarbij de
betoogers gevolgd werden door zestien
maréchaussees onder bevel van een rit
meester. Toen, ondanks het verbod, eenige
vaandels weiden ontplooid, deden de
marechaussées een charge en ontrukten
den manifestanten een vaandel. In
het gedrang kwamen eenige onder de
paarden. Een vrouw werd gewond. Luitjes
(Tiavaillour) kreeg een trap van het
paard doch werd niet ernstig gekwetst.
Hij kon ten minste nog loopen. Troepen
sociaal-democraten trokken,hunvrijhcids-
lied zingende, door de straten. De mare
chaussées patrouilleerde. Om half zeven
was alles rustig.
To Gouda werd aan de meeting in
de open lucht, een half uur buiten de
stad in de Achter Wilnis, door ruim
1000 personen deelgenomen, waaraan
een 150-tal betoogers uit Rotterdam.
De burgemeester en de commissaris van
politie met een 16-tal agenten waren
aanwezig. Niet de geringste geestdrift
hcerschte er.
Het aantal betoogers te Deventer
wordt geschat op 4000, te Groningen
op 2000, te Sneek en te Winschoten
op 3000, te Drachten 1400, tv 's-Gra-
venhage en te Halfweg op 500.
Waar de meetings in de open lucht
werden gehouden, had men veel te lijden
van den kouden scherpen wind. Op vele
plaatsen woei het zoo hovig, dat van
de sprekers vaak geen woord werd
verstaan.
Te Amsterdam werden op twee plaat
sen door de socialisten meetings gehouden,
een in den tuin van het Paleis voor
Volksvlijt en een in Constantia. Bij het
uiteengaan dezer meetings ontmoetten
de optochten van betoogers der beido
vergaderingen elkaar nabij de Rozen
gracht. Zij hielden zich echter, daartoe
door Bruinsma opgewekt, aan het ver
bod der politie omtrent het zingen, zoo
dat de agenten niet handelend optraden.
T« Haarlem werd door de socialisten
in de zaal Felix Favore Zondag-avond
eene meeting gehouden die door circa
1000 personen werd bozcht. Te Halfweg
Haarlem werd Zondag eene vergadering
voor den werkdag van 8 uren gehouden,
die door circa 500 personen werd bezocht.
Ten 12 aangevangen ging men ten 3 ure
in goede orde uiteen. De burgemeester
was op het terrein met 4 rijksveld
wachters, doch zij behoefden niet han
delend op te treden.
Men meldt van gisteren uit Am
sterdam.
De meeting, door de besturen van 33
vereenigingen tusschen 1 en 1.30 (schaft
uur, in Constantia" gehouden en geleid
door Rot, was druk bezoch, terwijl velen
huiten wachtten. Emmenes hield een
korte redevoering over het nut van den
werkdag van acht uur, besprak daarna
do socialistische bewegingen in 't Noor
den, tengevolge waarvan thans 50 par-
tijgenooten gevangen zitten of vervolgd
worden.
Hij zeide dat de Justitie begint te
begrijpen den verkeerden weg te heb
ben ingeslagen door het opleggen van
te zware straffen, daar elke straf, socia
listen opgelegd, hen nader tot hun doel
brengt.
Rot constateerde, dat het gebouw
vol was met feestgenooten, geen Maan
daghouders.
Een talrijke, ongeordende menigte piet
reclamebord voor den achturigen werk
dag, trok rustig door verschillende stra
ten, zonder door de politie te worden
bemoeilijkt.
De lciesvereeniging Burgerplicht
Amsterdam zal binnenkort eene
vergadering uitschrijven ter be
spreking van maatregelen tegen
de werkloosheid. Hot vraagstuk
worden ingeleid door een lid der com
missie, welke zich met het oog op de