Dagblad voor Schiedam en Omstreken. Het Katholiek Onderwijs. bureau £boo$$tvaat 317. EERSTE BLAD De Witte Wolf. 16de Jaarg. Zondag 14 Mei 1893. No. 4586. Feuilleton. PRIJS VAN DIT BLAD: PRIJS DER ADVERTENTIÊN Naak hst Fransch van Paui, Féval. NIEUWE SCHIE CHE C0URAN1 Voor Schiedam per 3 maanden 1.50 Franco per post door geheel Nederland - 2. Afzonderlijke Nommers- 0.05 Het auteursrecht van den inhond dezer courant is verzekerd volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 124. lllllllllliliiiiimiiiiiiiiiiii|iitmniiiiiiiMiii'i:ijiH'i'Miiil'[iiii,iiiiii:iii'iiiMi<liiililll Van 16 regelsf 0.60 Elke gewone regel meer- 0.10 Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen komsten aangegaan. Het recht der ouders op de opvoeding hunner kinderen zal wel door niemand worden betwist. Dit is een recht dei- natuur, dat op een natuurplicht berust. Het is immers zeer natuurlijk, dat zij, die naast God aan het kind het leven schenken, het ook in staat stellen dit leven te onderhouden, en het voorzien van alle middelen, welke noodig zijn om dit leven verder te ontwikkelen, en het tot zulk een staat te brengen, dat het kan worden dienstbaar gemaakt aan het groote doel, waartoe het den mensch is geschonken. De ouders zijn dus de natuurlijke opvoeders van het kind. Hunne rechten kunnen door omstandig heden op anderen overgaan. Zij kunnen zelf hun recht voor een deel of voor tijd en wijl aan anderen overdragen. Dit neemt niet weg, dat zij op de eerste plaats voor de opvoeding van het kind moeten zorgen. Als het dus vaststaat, dat de ouders de natuurlijke opvoeders zijn van het kind, dan zal men begrijpen, dat zij op de eerste plaats hebben te zorgen voor alles wat met de opvoeding van het kind in verband staaten wijl het onder wijs een der groote middelen voor de opvoeding is, valt het niet te ontkennen, dat de ouders op de eerste plaats het onderwijs hunner kinderen hebben te regelen. Veronderstellen wij, dat die ouders zóo ontwikkeld zijn, zij zelf hunne kinderen het noodige onderwijs zouden kunnen verstrekken, en het hun aan den daartoe noodigen tijd en de vereischte middelen niet zou ontbreken, dan zouden zij zelf als onderwijzers hunner kinderen optreden. Het zou voor zeker het beste middel zijn, om het onderwijs geheel te doen strooken met de opvoeding die zij hunne kinderen Weuschen te geveu. 106) Tl lfctleen Vaunoy, gevolgd door in de'hand een °Pengevouwen perkament ''3 r\%u,i' zeide hij; ik verzoek U ml\ Wil? »!l b e"' dat ik heb laten wachten. Wilt gij kennis nemen van dit e. schrift Do kapitein nam het parkament en las. Het was de verkoopakte, eigenhandig ge schreven door Nicolas Trend, en door dezen aan Hervé De Vaunoy toevertrouwd. Mjjnheer, zeide de kapitein, na te heb ben gelezen in dit alles schuilt de eene of andere schelmerij, welke ik niet begrijp. Hoe e.bt gjj, arm en levende van de weldaden mijns grootvaders, zijn goederen kunnen koo- Pen en betalen Maar wijl de meeste ouders niet iu staat zijn zelf hunne kinderen te on derwijzen, ligt het voor de hand, dat zij als onderwijzers hunner kinderen die personen kiezen, van welke zij met grond mogen verwachten, dat zij het met de denkbeelden der ouders omtrent opvoe ding en onderwijs eens zijn; die onder wijzers, welke voort zullen bouwen op den grondslag, door de ouders voor de opvoeding hunner kinderen gelegd. Pas sen wij deze stelling toe op katholieke ouders. Katholieke ouders, vader en moeder te zamen, of ieder afzonderlijk, hebben het recht en den plicht hunne kinderen katholiek op te voeden. Wat is nu meer natuurlijk, dan dat zij voor hunne kinderen kiezen katholieke on derwijzers, d. w. z. onderwijzers, die met hen hetzelfde geloof belijden, die hunne kinderen zullen leeren en beves tigen wat hunne ouders hun reeds sedert lang hebben voorgehouden, die met hen éen zijn in denken en gevoelen die veroordeelen wat zij veroordeelen en aanprijzen, wat door hen reeds sedert lang aangeprezen werd. Zal ieder dege lijk paedagoog aanstonds erkennen, dat in zake de opvoeding school en huis gezin moeten samenwerken, dan zal ieder onbevooroordeelde het zeker vol mondig met ons instemmen, dat, waar het geldt het kind eene katholieke op voeding te geven, die samenwerking allerminst kan gemist worden. Alleen dan, wanneer het onderwijs, het groote middel der opvoeding, door een katho liek onderwijzer gegeven wordt, kan en mag een katholiek huisvader zich ver zekerd houden, dat die samenwerking zal bereikt worden. Dan vult de school aan, wat het huisgezin alleen niet kan geven, en wederkeerig wordt, wat dei- school ontbreekt, door het huisgezin aangevuld. Maar, zal wellicht hier een of ander onnadenkende opmerken, met het onder richt der profane wetenschappen heeft toch de Godsdienst niets te maken. Zou Spaarzaamheid jonge vriend, zeide Vau noy lachende; met spaarzaamheid en een wei nig kennis van zaken, brengt men verrassende dingen tot stand. Maar dat is hier de vraag niet, en ik hoop, dat het u niet meer in het hoofd zal komen mij te willen bedreigen. Zie 1 gij zjjt jong en armuw grootrader en ik hebben elkaar wederzijdsche diensten bewezenik verlang niets liever, dan uvr g drag van zoo even te vergeten. Willen wij vrede sluiten Nooitriep Georges uit, de hand die hem werd aangeboden, terugstootende. De kapitein zette zijn hoed op, wierp op den meester van La Tremlay een minachten den blik en ging toen naar de deur. Halfweg gekomen, stond hjj van aangezicht tot aangezicht tegenover Pelo Houan, die hem bjj de hand nam en naar het midden van het vertrek terugvoerde. Jean Blanczeide de kapitein verwon derd. Jean Blancherhaalde Vaunoy in ge dachten, den nieuw biunengekomene aandach tig opnemende. Lieve hemelhjj is het in derdaad het wit onder het zwart. Hij boog zich tot den hofmeester, die was binnengekomen om te zeggen dat het ontbijt gereed was, voorover en fluisterde hem iet» in liet oor. Alain ging dadelijk weg, Wat komt gij hier doen vroeg Vau noy aan den kolenbrander. men dit werkelijk denkenzou men inderdaad meenen, dat de onderwijzer geschiedenis, aardrijkskunde, natuurlijke historie enz. kan onderwijzen zonder dat dat daarbij telkens de groote vragen hoevanwaar en waarom ter sprake komen? Hoe zal de openbare onderwijzer die vragen beantwoorden? Zoo hij wil vol doen aan het voorschrift, dat hem ge biedt bij de verschillende godsdienstige en wijsgeerige stelsels neutraal te blij ven om de uiteenloopende meeningen niet te kwetsen, zal hij een ontwijkend ant woord geven. Maar aangenomen dat de onderwijzer eene strikte neutraliteit in acht neemt, moet dan zulk een onder wijs, waarbij het kind in zijn natuur lijken aandrang naar de groote vragen van het hoe, vanwaar en waarom on bevredigd blijft, voldoende worden ge acht? Welken indruk zal het op het kind maken, als de onderwijzer de pro fane wetenschappen onderwijst, zonder dat daarbij ooit van God of Gods dienst sprake is? Zou men werkelijk meenen, dat het kind daarbij den Gods dienst zal blijven hoogachten en eeren? Door het onderricht en het voorgaan van vader en moeder heeft het eenig denkbeeld van den goeden God, van 's menschen oorsprong en bestemming gekregen maar de onderwijzer, de ge leerde man, die in zijn oog nog hooger staat dan vader en moeder, spreekt daar nooit van. Eene zaak die dus door den schoolvorst der aandacht niet waardig wordt gekeurd, moet dus wel van niet veel belang zijn, en dus eene aangele genheid waarvoor de kleine zich niet «.1 te zeer behoeft te te beijveren. Zou men dan werkelijk denken, dat een onderwijs, waarbij alle gedachten aan 's menschen hoogste doel en be stemming is uitgesloten, dienstbaar zal zijn aan de groote zaak der opvoeding? Zal zulk een onderwijs, dat wel de hersenen bevracht, maar het verstand niet verlicht en het hart ledig laat, medewerken om het kind te vormen Ik kom bier recht doen, antwoordde Jean Blanc ernstig; Hervé De Vaunoy, ik kom u den prijs van twintig jaren van dief stal en misdaad ontnemen. Vaunoy keek naar de deur. Alain kwam nog altijd niet terug. Jean Blanc ging voort. Gij hebt u een door Nicolas Treml ge teekende akte ten nutte gemaaktonzejonge- heer zal dat beantwoordden met een akte, die door u is geteekend. Ik ik heb een verklaring geteekend, dat die jongen een kind van zijn vader is Dat is alles I Dat was alles, antwoordde Jean Blanc, dezen morgen, jamaar met die, welke gij twintig jaar geleden hebt geteekend, zal dat voldoende zijn. Vaunoy's gelaat betrok. Jean Blanc haalde uit den zak, dien hjj onder zijn arm hield, een klein, verroest, ijzeren koffertje. Hij zette het op den grond, knielde er bij neer en stak zijn mes in een opening bij het scharnier. Het verroeste scharnier bezweek en het deksel sprong open. In het kistje lag goud geld en een perka ment, dat Vaunoy ongetwijfeld herkende, want hij wilde zich op het kistje werpen, om het te grijpen. Georges Treml duwde hem terug. Hij tot hetgeen het voor alles moet zijn een degelijk burger van het uitgestrekte wereldrijk, een toekomstig burger van het groote rijk des hemels Zal het karakters vormen, het onderwijs dat in de zaken van het menschelijk weten en kunnen niets anders ziet dan het stof, de bloot stoffelijke kracht om het brooze menschenleven te voeden en te onderhouden Zal het hen sterkan voor den grooten strijd des levens, het onderwijs, datde zaken alleen beschouwt, zooals zij zich voor het oog van den oppervlalckigen beschouwer vertoonen, en hen niet waarneemt in het groote wereldverband, de bewonderenswaardige regeling door den oneindig wijzen Schep per gesteld, die alles wat ons hier om geeft en omringt dienstbaar wist te maken aan het groote doel, waartoe Hij ons in 'tleven riep? Neen, een onderwijs zonder godsdienst is geen onderwijs, is niet het groote middel der opvoeding, der vorming, waarom het ons voor alles te doen is. Gelukkig achten wij ons hier in volle overtui ging het woord te kunnen herhalen, dat eens een gevierd redenaar, een eerbiedwaardig priester, de hoogeerw. pastoor Drabbe z.g., in ons midden, bij de opening eener nieuwe school sprak „Om „katholieke vorming" toch is het ons te doen.Niet uitsluitend om onderwijs, niet eens 'op de eerste plaats om onderwijs. Neen om die echt katholieke vorming en opvoeding, die den ganschen mensch van zijn jeugd af, aangrijpt en hem met al zijn stoffelijke en geestelijke krachten allereerst heenrichtnaar zijn einddoelen oorsprong, naar GodOm die echt katho lieke vorming en opvoeding, die wel het verstand met de noodzakelijke nuttige en sierende kundigheden verrijkt,maar daar bij de veredeling van het gemoed en de versterking van den wil geenszins voor bij ziet. Om die echt katholieke vor ming en opvoeding, die de geheele ziel van het kind harmonisch ontwikkelt, al zijn krachten aan het werk zet, al zelf nam de akte uit de handeu van Jean Blanc aan. Ik wist het welriep hij uit, na te gebben gelezenik wist wel, dat hier leu gen en bedrog in het spel waren. Ziehier een door u geteekende verklaring, mijnheer, volgens welke iedere afstammeling van Treml het domein voor honderdduizend francs kan terugkoopen. Hier zijn de honderdduizend francs, zeide Jean Blanc, op het kistje slaande. Vaunoy kon niet spreken van woede. Mile. Olive en M. De Béchameil waren grootelijks verwonderd en deze laatste begon een flauwe hoop te koesteren, dat hij zijn vijfhonderdduizend francs zou terug krijgen. Op dit oogenblik verscheen Alain bjj de deur. Hij werd gevolgd door al de bedienden van het kasteel, die tot de tanden waren gewapend, en door de soldaten van Rennes. De oogen van Hervé De Vaunoy schitter den. Bezet alle uitgangen! riep hij. Ik beloof duizend francs aan wie de hand op dien bandiet legt. Hjj wees Jean Blanc aan. Slot volgt.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1893 | | pagina 1