tweede blad
Nieuwe Schied. Courant
Vervolg Binnenland
Ingezonden.
GEMENGD NIEUWS.
Een moderne Beeldenstorm.
VAN DE
van ZONDAG 23 Juli.
Te midden van het middeneeuwsclie
^onomische leven van Engeland be
kleedden de kloosters en hunne werk-
adigheid eene voorname plaats.
In dien tijd, zegt Hyndman, een der
"'tstekendste geschiedkundigen van En
geland in zijn wetenschappelijke critiek
>)T/ie historical basis of socialisme in Eng-
andhield men een geheel en al inge
togen of een aan uitsluitend uit goede.
Weldadige werken gewijd leven nog niet
?°or een bewijs van eene halve of vol
komen dwaasheid. In elk geval kwamen
"'t deze „luiaards" geen andere luiaards
v°ort en hunne goederen vielen aan de
a%emeene kerkgoederen ten deel. De
Vei'handelingen op het Concilie van La-
granen in 1179 bewijzen ons echter,
''at de Ordens-geestel ijken zelf de hand
Dgden aan de bewerking hunner akkers.
l°en de Aartsbisschop van Canterbury,
Becket, tijdens den oogsttijd een
klooster bezocht, schaamde hij zich niet
^elf jn ^g]^ arbeiden. De bij den
Jandbouwer noodige ambachten werden
®veneens door de monniken beoefend.
Gedurende de Saksische Regeerings-
Pe''iode leerde iedere Monnik een am-
bacht en was hij verplicht, dit in zijne
Vl'ije uren uit teoëfenen. Zoo wordt ons
kiedegedi eld, dat de heilige Dunstan
uitstekend smid is geweest, en Beda
?"eldt, dat de abt van Weremouth zijne
kloosterlingen bij het landbouwbedrijf
kink ter zijde stond, vermits hij het
g'nan bewerkte,en ondeischeidene land
bouwgereedschappen vervaardigde. In
derdaad, zegt Beda, ik ben volkomen
°vertuigd, dat de geestelijke grondeige
naar veel meer tot de volkswelvaart
bijbracht, dan de adellijke. De Abten
^aren milde en toegevendegrondbezitters.
Om een denkbeeld van de sociale
•bnctiën der Ordensgeestelijken te ver
krijgen, zullen wij professor Th. Ro
ti's laten spreken, de type van een
bationaal-economisch burger, vol bitte-
rer> haat tegen de Katholieke Kerk en
^okant tegen alle maatschappelijke vor-
'brn,' die niet de opperheerschappij van
den handel begunstigen.
De kloosters, aldus verklaard Rogers,
j^aren de herbergen der middeneeuwen.
Jlj zorgden ook op uitgebreide schaal
v°3r al hetgeen later aan de parochiale
dl'tiienzorg werd opgedragen. De kloos-
tej,s vervulden gewichtige rollen in de
plks-economie van dien tijd. Zij onder-
kolden studenten aan de hoogescholen.
e Kloostervrouwen waren dikwijls
Zeer bed reven in do geneeskunde en
£e'iszen zoowel mensehen als vee. De
'"allen en tuinen van het vrouwenkloos-
,er van Godstown zijn nog vol van in
t ^vild groeiende aristolochia, een ge-
këeskruid in de oude geneeskunde, 't
'Vfclk oorspronkelijk door de Nonnen
^ord gekweekt.
.Het was in 't belang der kloosters,
jDev bezittingen dikwijls zeer verspreid
a8°n, de middelen van verkeer in een
£°eden staat te houden, en vermits zij
Sldeerende grondeigenaars waren en
'bbsumenti n van hunne eigene markt-
j'°ducten, waren zij verplicht, de stra
al en wégen in een behoorlijken staat
l^b onderhoud te hebben. Het wordt
J00? tijd, aldus gaat Hyndman voort,
at zonder ecnig voorwendsel de onzin
de wereld verdreven wordt, die door.
^abiien. welke belang hebben bij de
v 'kb: ..ng der "waarheid, aan de wereld
"en verkondigd. Het is niet waar,
en (^e ^I°nn'ken- en Nonnenkloosters
Va schuilplaatsen waren
]iJj ket zedelijk bederf en van alle
bol ürTjkheid, het is niet waar, dat de
en a?krijke inkomsten der geestelijkheid
der kloosterlingen in uitspattingen
'ben verkwist.
Do kloosters deden ook véél meer
voor het onderwijs, dan in den regel
wordt aangenomen. Zij zorgden voor
lager en ook voor hooger onderwijs. Wat
zou de hoogeschool van Oxford zijn
zonder degroote \rijgevigheid van Abten,
Monniken en Nonnen Yeertien van zijn
beste colleges werden door geestelijken
en kloosterlingen gesticht, voornamelijk
ten dienste der kinderen van de lagere
standen. Onze edele Anglikaansche Kerk
heeft deze heerlijke inrichtingen ten
voordeele van het middelbaar en hooger
onderwijs zich toegeëigend. Tot zoover
Hyndman.
Het doet goed in onzen veelbewogen
tijd, waarin de vooroordeelen en leugens
ten aanzien der kloosters worden opge
warmd, de getuigenis van den gemalen
Engelschen criticus, die tot de socialis
tische partij behoort, te kunnen publi-
ceeren. Ook in onze dagen hebben de
kloosters eene groote taak, evenals in de
middeleeuwen te vervullen. De uiterlijke
vorm dezer taak is eene andere als in
de dagen van den bloei der christelijke
beschaving; de geest der taak is dezelfde
gebleven. Onze ongeloovige, ongods
dienstige tijd heeft de biddende standen
vergeten. Willen de moderne volkeren
echt er niet de prooi der materialistische
genotzucht worden, dan moet het ge
bed en de menschen, welke zich er aan
wijden, wederom in eere worden gehou
den zoo niet dan gaat de gatische
maatschappij te gronde. C.)
In vele huisgezinnen teFinsterwolde
klaagt men, dat het water in deregen-
bakken onbruikbaar is't is troebel
en kleverig. Vooral daar, waarboomen
bij de goten zijn, heeft men met dit
ongerief te kampen. Dit verschijnsel
moet toegeschreven worden aan de honig
dauw, waarmede de linden voor eenigen
tijd in rijke mate bedekt waren.
Op grond van het besluit der Staten
van Gelderland, houdendeniet-toelating
van den heer F. E. Terwindt als lid
dier Staten, hebben Gedeputeerde Staten
bepaald, dat de v-erlciezing ter vervul
ling van de in het hoofd-lciesdistrict
Zevenaar opengevallen plaats zal ge
schieden op Dinsdag den 8n Aug. a. s.,
en de herstemming, zoo noodig, op Dins
dag den 22n Aug. d. a. v.
Een zeer groot aantal landbouwers
uit alle deelen van ons vaderland komen
des Donderdags-middags te Barneveld
op het landgoed JJe Biezen bij den heer
B. H. Bertels alhier een kijkje nemen
naar zijn groen voederpers en zijn nieuwe
methode van bebouwing. Bedroeg dit
aantal verleden week ruim 60 personen,
hecen konden zij op minstens 80 geschat
worden. Ongetwijfeld valt hier dan ook
veel te leeren, daar de he#r Bertels de
welwillendheid heeft met de belang
stellenden zijn geheele landhoeve rond
te gaan om overal een verklaring van
te geven en op elke vraag-duidelijk
te antwoorden. En wordt op vele plaat
sen dit jaar over het gewas geklaagd,
hier ziet men de prachtigste rogge,
•haver, spurrie, lupinen enz. zelfs van
land, waarop nu uitmuntende spurrie
staat, heeft men reeds een- of tweemaal
geoogst voor de groenvoederpers, om
dan hiervan dit jaar nog een snede
serradella te verkrijgen.
Voorzeker zal dan ook de „Bertels"-
groevoederpers en zijn methode van
bebouwing spoedig door velen toege
past worden. (A. 11. Ct.)
In den laatsten tijd werden te Arnhem
des nachts gedurig door het raam boven
de winkeldeuren diefstallen gepleegd
van kaas, worst en manufacturen. Gis
terennacht hadden weder verscheidene
diefstallen van dien aard plaats. Heden
mocht het de politie gelukken eene bende
jongens aan te houden, die zich daaraan
hadden schuldig gemaakt. Een deel der
gestolen goederen is in beslag genomen.
Vele landbouwers in en rondom Breda,
hebben elkander besloten geen tiend van
hunnen oogst meer af te staan, daar zij
het niet meer als oogst beschouwen,
omdat zij het uitsluitend als beesten-
voer moeten gebruiken.
De raadsverkiezing van 11. Dinsdag
hseft te Breda een vreemd verloop ge
had. Het is een zeer zeldzaam aldaar
voorkomend geval, dat een raadslid al
daar, niet wordt herkozen vandaar dat
men steeds zegt: een zittend lid krijgt
ge er niet uit, en vandaar ook dat men
meende, dat de strijd aangebonden tegen
het periodiek aftredend lid, den heer
T. Kiep, geen gevolg zou hebben. De
uitslag heeft evenwel bewezen, dat de
volksidee niet altijd gelijk heeft. In de
plaats van den heer Klep, die 367 stem
men bekwam, terwijl de meerderheid
420 was, werd gekozen de heer mr.
W. Ingenhoesz, met 444 stemmen.
Op vele plaatsen in onze pro vincieNoord-
Brabant heerscht onder den boerenstand
een geest van algemeen e ontevredenheid
die zich van lieverlede meer begint te
openbaren.
Men behoeft slechts onze tiendver
pachtingen bij te wonen om dit te kunnen
bespeuren. Het zal ons dan menigmaal
toeschijnen, dat de landbouwers, die in
deze streken gebukt gaan onder een
zwaren schuldenlast, met elkaar samen
spannen, want vaak wordt geen enkel
bod gedaan.
Ook op de eergisteren alhier gehouden
tiendverpachting ging het er rumoerig
toe, doch gelukkig bleef het bij een
hevigen woordentwist tusschen de boeren
onderling.
De opbrengst van het tiend was enorm
groot in vergelijking met die van de
laatste jaren, wat voornamelijk wel zal
toe te schrijven zijn aan het groot getal
vreemdelingen, die de verpachting bij
woonden, en aan volslagen gemis van
veevoeder.
Men meldt ons uit Leiderdorp, d. d.
19 Juli:
Hedennamiddag om halfvier had het
kind van J. Schrama het ongeluk ge-
eene plank in het water te vallen. Of
schoon de moeder het spoedig uit het
water had gehaald, bleek bet toch ge
heel bewusteloos te zijn, zoodat men
niet anders dacht, dan dat het dood
was. Maar daar kwam toevallig voorbij
zekere Jan Zantvliet Jr., korenmole
naarsknecht uit Rijpwetering, die met
veel moeite de levensgeesten van het
kind wist op te wekken. Voorzeker
komt hem een woord van dank toe,
niet alleen van ouders en bloedverwan
ten, maar ook van al diegenen, die we
ten wat het verlies van een kind door-
verdrinken is. LD.)
In de gemeente Sprang bij Vrijhoeve-
Cappelle is door den eigenaar van de
tiend een huis aangekocht, om de tiend op
te bergen nauwelijks was dit bekend,
of de ruiten werden ingegooid, doch
gisteren-nacht heeft het er nog erger ge
spannen zoodra men wist, dat het huis
was betrokken door enkele tiendman
nen, verzamelden zich een groote menigte
menschen, die als het ware het geheele
huis hebben afgebroken. (A. li.)
Gevolg van de jongste verkiezing!
Te Elshout (gemeente Drunen-Heus-
den) zijn twee raadsleden, waarvan een
al 18 jaren achtereen zitting had,door
anderen vervangen.
Gister-nacht zijn daarop bij hot ééne
nieuwgekozen raadslid 72 jonge boomen
geheel vernield en ook het andere is
al het een en ander toegedacht. In ver
band hiermede loopt er 's nachts eene
wacht.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.)
Verbrokkeling van Stemmen.
Aan den Heer Redacteur der Nieuwe
Sckiedamsche Courant.
Ongetwijfeld hebben velen bij zieh-zelven
reeds gedacht of hunne vrienden gewezen op
het feit, dat er nog vele kiezers zijn, die zich
schuldig maken aan verbrokkeling van stemmen,
zooals is gebleken bij de jongstleden verkiezing
van leden voor onzen gemeenteraad.
Ik geloof evenwel niet dat deze verbrokke
ling onder de omstandigheden, direct nadeelig
op den uitslag der stemming heeft gewerkt,
doch op dit punt wil ik niet verder
doorgaan, maar wel wensch ik te doen uitko
men, dat een dergelijke wijze van stemmen
verkeerd, ja zelfs ongepast is. Waarom?
Ze is verkeerd te noemen, omdat men,
volgens mijne opinie, zich bepalen moet tot die
personen, die door verschillende partfjen zijn
aangewezen. Uit die lijst van aanbevolenen
maakt men zijne keuze en valt deze zoó uit
dat er nog 3 of 4 plaatsen op het biljet on
ingevuld blijven dan is het geenszins noodig
die in te vullen met namen, welke, als men ze
hoort aflezen, in hét onbedacht oogenblik, ons
een grimlach afpersen.
Ze is ongepast omdat men, vooral deze
•laatste verkiezing, het werk van 3 eerbied
waardige bejaarde mannen, in plaats van min
der zwaar nog zwaarder en daardoor moeielij-
ker heeft gemaakt.
Bedenk eens kiezerIndien uw grijze vader
eens geroepen werd in een dusdanig stembureau
plaats te nemen, zoude u dan dergelijke onge?
rijmdheden van uwe medekiezers kunnen dulden-
Voorzeker niet.
Gemeenteraadsverkiezingen moeten niet ont
aarden in publieke vermakelijkheden, zulks
is in strijd met den ernst, waarmede eene ver
kiezing, vooral in onze gemeente moet ge
paard gaan.
Welnu, late een ieder het zijne ertoe bijdra
gen, dat bij eventueele verkiezingen stemmen en
tijdsverspilling zooveel mogelijk vermeden wor
den. Gij bewijst daarmede een grooten dienst aan
hen, die belast zijn met het aflezen der stem
briefjes of met het aanteekenen der respectieve
stemmen en wijders aan allen die aan stemrecht
eene meer ernstige beteekenis hechten.
U dankzeggende voor de verleende plaats
ruimte teeken ik mij.
Hoogachtend
UHd. Dw. dr.
Een Kikzek.
Er staat te Zutfen met een over
wegend protestantsche bevolking, een
kerk uit de twaalfde eeuwDeze had
hei stel noodig... Men is van onderen
begonnen men heeft eerst het portaal,
dat den hoofdtoegang geeft tot deze
sedert eeuwen Hervormde kerk, onder
handen genomen. Waaiover ieder pro
testant ten diepste verontwaardigd moet
zijn, is het feit, dat men zich niet heeft
bepaald tot liet herstellen der nissen,
maar boven den hoofdingang dier prote
stantsche kerk een beeld van Maria
met het Kindeke heeft geplaatst, terwijl
ook de H. Walpurgis en nog een andere
heilige weldra haar nissen zullen in
nemen. Is dat restauratie een handel
wijze, waarbij de bestemming, die de
kerk thans heeft, geheel wordt mis
kend En hoe is men te Zutfen
daaronder gestemd De kerkeraad heeft
er tegen geprotesteerd, maar men
blijft betalen. En ook onze Staat be
taalt en laat den heer De Stuers naar
goedvinden handelen
Aldus de quintessence van een artikel
in den T ader lander dat eindigt met de
woorden „T'otnutoe is er niet veel te
bemerken geweest van een verontwaar
diging over het Zutfensche schandaal.
De onverschilligheid is te groot. In het
oog van vele zich noemende pro
testanten is al wat is protestantsch
of roomsch, nog een stuk mid
deleeuwen, en als zoodanig uit den tijd,
en uit aesthetisch oogpunt is de room-
sche kerk in hun oog te verkiezen boven
de al te puriteinsche gereformeerde kerk
De aesthetica en deze alleen is de god
heid, voor welke zij een kniebuiging
maken. Deze hceren met hunne voor
name onverschilligheid zijn de ware
wegbereiders voor Rome".
En de Kerkelijke Ctr. schrijft„Tot
een gemoderniseerden beeldenstorm zou
den wij niet willen adviseeren. Maar-
wel hopen we, dat al wat in Zutfen
onder de Ned. Hervormden nog een
protestantse h hart in zich omdraagt,
zich zal vereenigen en niet rusten, vóór
dat net Mariabeeld is verwijderd."
Do stafions-reslauratours zijn thans
verplicht, op één dei tafels van elk der
restauratiezalen en wachtkamers, ter
gerieve van het publiek, een blaadje te
plaatsen, waarop eene karat friseh drink
water en een paar glazen.
