Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De Herstemming.
16de Jaarg.
Dinsdag 1 Augustus 1893.
De STEMBUS is
Seopend van 9 tot 5 ure.
No. 4649.
bureau <$oog#traat 317.
De Poolsche Banneling.
C. Klein,
ALGEMEEN OVERZICHT.
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
IEUWE SCH
OÜRANT
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
1.50
- 2.-
- 0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 StsblNo. 124.
M 1111a i
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan
Het besluit, door de Katholieke Ver
ging „De Grondwet" in hare verga
dering van Vrijdag 11. genomen, heeft
"lijkbaar in vele kringen bevreemding
Scwekt en niet alom onverdeelde in
stemming gevonden. Velen toch hadden
verwacht dat, waar „De Grondwet" ge-
Plaatst werd voor de gebeurlijkheid dat
111 ieder geval een der beide in herstem
ming komende candidaten den nog open
Sebleven raadszetel zou bezetten, zij
^ich voor den een of den andere zou
nebben verklaard, en van twee kwaden,
gesteld dat dit spreekwoord hier geheel
^'an toepassing bleek, den minste zon
nebben gekozen. Wij willen hier op het
""genblik niet de vraag bespreken in
"oever het besluit door „De Grondwet"
genomen, het gevolg was van een vrucht-
pare gedachtenwisseling wij willen ook
m dit geval niet napleiten, maar achten
°ns alleen geroepen een dwaling weg
Ie nemen, die ten aanzien van dit he
ruit onder een groot deel onzer katho
lieke stadgenooten blijkbaar bestaat.
Katholieke Vereeniging „De Grond
wet" heeft door dit besluit alleen willen
le kennen geven, dat zij zich ah zoodanig
v<>or gben der beide in herstemming
bomende candidaten verklaartdat zij
gee.j candidaat openlijk aanbeveelt of
karen steun biedt, en zij heeft daardoor
gptoond de gedragslijn te blijven volgen,
kie zij zich in de laatste jaren voor de
Haadsverkiezingen tot regel had gesteld.
Bock haar besluit laat hare leden in
1 hijzonder, de katholieke kiezers in 't
Hgemeen, geheel vrij om bij de her
stemming op (morgen Dinsdag) hun stem
"1 of niet uit te brengen. Zoowel in de
Naar het Frausch van Louis Collas.
8)
Het zien van den schildwacht, die als een
&utoinaat voor zijn schilderhuis op en neer liep,
ÖIP zich voor de koude te vrijwaren, bracht
"Mjn vriend tot het gevoel van de wreede
Ve*kelijkiieid terug.
Overal en altfid dat gevloekte beeld van
"e vreemde overheersching, mompeldehij, plot-
IP Sf den teugel wendende.
'V jj zouden juist het park binnenrijden, toen
tusschen de boomen de oude vrouw zag
taan zjj spraij niet eeu man) wiens gelaat
niet kon zien- Ladislas zag niets on ik
9"d het onnoodig hem over hetgeen ik ge-
len had, te sprekenik kon echter een ge-
oel van vrees niet van mij afzettenik had
u voorgevoel, dat een ongeluk de twee
laatst gehouden als in de vorige verga
dering van „De Grondwet" is uitdruk
kelijk erkend, dat het besluit om geen
candidaat te stellen, niet de beteekenis
had, dat de katholieke kiezers zich van
stemmen moesten onthouden.
"Stellen wij hij on3 betoog dit onweer
sprekelijk feit voorop, dan rest ons nog
alleen, in het gezicht van de stembus
van 1 Augustus een ernstig woord tot
onze katholieke stadgenooten te richten.
Nu „De Grondwet" zich van het aan
bevelen van een candidaat heeft ont
houden, achten wij ons daartoe nog te
eerder geroepen. Wij hebben hoven
reeds betoogd, dat het besluit van „De
Grondwet" eenigsziDS werd gemotiveerd
door de gedragslijn, die zij in de laatste
jaren heeft gevolgd. Zou het ook wel
licht niet ingegeven zijn door de gedachte,
dat ieder katholiek kiezer hier voor
zich-zelven zal overtuigd zijn wat hem
in de gegeven omstandigheden te doen
staat Immers, staat het vast, dat
wij in geen geval den man kunnen kie
zen, die voor ons, Katholieken, door zijn
vermetel brutaal optreden in de laatste
jaren een onmogelijke candidaat is ge
worden. We behoeven hier de geschie
denis der laatste jaren niet in bijzonder
heden te verhalen. Zij ligt voorzeker
den meesten onzer nog versch in het
geheugen. Ieder die niet geheel vreem
deling in de stad zijner inwoning is,
weet, dat de heer W. F. Tak hier na de
uitbreiding van het kiesrecht, is opge
treden op zoo verregaande wijze, dat wij
het met den besten wil ter wereld met
altijd aan een onbedacht ijveren voor
partijbelangen konden toeschrijven. Hoe
de hoer Tak in tal van kiezersbijeen
komsten, in openbare vergaderingen, bij
politieke lezingen, in dagbladen en andere
geschriften tegen de Katholieken is opge
treden, het behoeft hier slechts even
herinnerd te worden, om allen aanstonds
te doen begrijpen, dat men van de Katho
lieken met mag verwachten, er van
hunne zijde ook maar éen enkele stem
op den heer Tak zal worden uitgebracht.
wezens bedreigde, die ik het meest liefhad.
Wjj waren terug een oogenblik vóór men
aan tafel gingbjj het middagmaal werd een
ongehoorde pracht ten toon gespreid en de
vurige vaderlandsliefde van Ladislas uitte zich
luider dan in de vorige dagen nog duidelijker
echter deed hjj dit gedurende den avond, den
laatsten, dat hg zijn gasten rondom zich ver-
eenigd zag; alles was er op toegelegd om
aan deze bijeenkomst een plechtig karakter
te gevende groote zaal van het kasteel was
door bekwame handen versierd op een wjjze,
dat zjj wel indruk moest maken op de leven
dige verbeelding van mijn landgenootende
wapenen van al de Poolsche Koningen die in
onze geschiedenis hadden geschitterd, waren
aan de wanden bevestigd en riepen herinne
ringen aan het verleden op de namen van
onze overwinningen kwamen in heldere kleuren
tegen de muren uit. Een zee van licht viel
op de dansers, die allen herinnerden aan hel
den uit de laatste eeuwen, als had men onze
roemrijke geschiedenis in levende beelden wil
len voorstellen.
De hootden waren reeds warm aller houding,
de vurige uitdrukking van hun gelaat bewe
zen, dat hier geen sprake was van een ijdel
spel om de ledige uren te vullen. Toen de
muziek het Poolsche Volkslied aanhief, schit
terden aller blikken, werden de hoofden trotsch
opgericht, als ware de dag der overwinning
Maar het is niet genoeg dat wij den
heer Tak onze stem weigeren, we be
lmoren er ook van onzen kant toe mede
te werken, den tegen-candidaat in den
Raad te brengen, opdat de nog onbe
zette raadszetel bezet worde door een
achtenswaardig, ernstig man, en niet
door een persoon die alle bezadigdheid
mist, welke voor eene zoo gewichtige
betrekking gevorderd wordt. De heer
C. Klein kunnen wij onder alle opzich
ten voor die zwaarwichtige functie aan
bevelen. Uit den eerzamen werkmans
stand voortgekomen, heeft hij zich door
ijver en vlijt eene beduidende en eervolle
positie in de maatschappij verworven.
Da energie welke hij in zijne eigen
zaken aan den dag heeft gelegd, doet
ons vertrouwen, dat hij in den Raad ook
de gewenschte doortastendheid en vol
harding zal betoonen welke noodig zijn
om de zaken der gemeente in het goede
spoor te brenger.. Yan den heer C. Klein
weten wij, dat hij is tegen het ruïnense
plan-—Schotel, tegen te groote opdrij
ving der kosten voor het openhaar onder
wijs, voor een zuinig beheer der gemeente-
financiën en voor het hij zonder onder
wijs. Met zulk een man gaan wij ver-
trouwvol de toekomst te gemoet. De
heer C. Klein zal zich in den Raad, zoo
als hij zelf verklaard heeft, aan de zijde
van den heer I. Hoogendam scharen.
Wij zullen dus een wakkeren strijder
voor de „waarachtige belangen" dei-
gemeente meer tellen. Zulke mannen
zijn in den Raad maar al te zeer noodig
ze worden er niet in zoo'n groot aan
tal gevonden.
Gaan wij dus allen, zonder uitzon
dering, ter stembus, nu eens geheel op
eigen initiatief, in het bt wustzijn dat de
weg dien wij hebben te volgen, zoo
duidelijk is afgebakend, dat wij daarbij
elke leiding kunnen ontberen. Denken
wij er aan, dat deze Tak geen Boom.
kan worden, maar dat deze Klein Groot
kan zijn, voor zoover wij het in ons
aller belang willen. De jonge Tak dien
men thans op den ouden Boom van ons
aangebroken. In mijn overpeinzingen verdiept,
stom en onbewogen te midden van de alge-
meene opgewondenheid, volgde ik met treuri-
gen blik al die dwaze enthousiasten, vooral
Ladislas en Helena, die in hun schitterende
kleeding het voorbeeld gaven en aan de ge-
hee'e omgeving hun opgewondenheid mede
deelden.
Ik onttrok mij aan dit schouwspel, dat mg
groote onrust voor mijn vrienden inboezemde,
en ging naar het terras om de frissche nacht
lucht in te ademen. De maan wierp haar bleek
licht op de sneeuw, de witheid van den bo
dem kwam nog sterker uit door de donkere
boomgroepen, die zieh rondom het kasteel ver
hieven zwijgend beschouwde ik dit nachte
lijke tooneel van stille majesteit, toen ik meende
een man een der vensters te zien verlaten en
in de schaduw van het geboomte te zien ver
dwijnen reeds vroeger was het mij voorgeko
men, alsof wij op geheimzinnige wijze werden
bewaakt; ik' twijfelde er niet aan, dat ook
deze man een spion was. Ik bleef op mgu
plaats staan, terwijl hartstochtelijke toejui
chingen de tweede uitvoering van het Pool
sche volkslied begroetten en de laatste tonen
van de muziek wegstierven.
Ladislas, die mijn verdwijning had opge
merkt, kwam naar mg toe.
Wat doet gij daar? zeide hijhetsehgnt, dat
gij protesteert tegen hetgeen binnen gebeurt,
genieentebeheer wil enten, zal hen: geen
nieuwe levenskracht en levensbloei mede-
deelen, maar integendeel zijne laatste
levenssappen uitputten. Zorgen wij er
voor dat dit niet gebeurt.. Trachten wij
integendeel den ouden boom onzer ge
meente tot nieuw leven en nieuwen
bloei te brengen. Brengen wij daartoe
mannen in den Raad, die met ernst en
bezadigdheid de zwaarwichtige belangen
onzer gemeente overwegen, die niet hun
eigen verheffing zoeken door hunne ge
ruchtmakende redevoeringen of door-
hunne oratorische talenten, maar wier
kalm, ernstig woord tot verstand en
hart beiden spreekt en tot nadenken
opwekt. Daarom hij deze herstemming
allen ter stembus, ons votum uitge
bracht op den man, die den ernst des
levens reeds lang ten deel heeft, die
in den zwaren strijd voor het bestaan
geleerd heeft, zoowel in de behar
tiging der algenieene als de bijzondere
belangen met kalm beraad en wijze
voorzichtigheid te werk te gaan. Ons
aller eenparig en eensluitend votum op
den heer
dien wij den kiezers dringend aanbe
velen.
31 Juli '93.
De kans op een spoedige en bevredi
gende oplossing van het geschil tusschen
Frankrijk en Siam is in de laatste dagen
merkelijk gestegen. De Siameezen wor
den toegevender gezind naar gelang
Frankrijk meer en meer toont, dat het
ernst is en de blokkade slechts eene
voorbereiding is op de militaire opera-
ratiën en in Frankrijk neigt men ook
meer en meer tot eene schikking langs
den weg des vredes, dien men nimmer
had moeten verlaten. Volgens een tele
gram van Fransche afkomst is Vrijdag
ten hove te Bangkok een groote raad
Ja, want nooit zag ik erger het ongeluk
tarten en dwazer wijze van handelen.
Sedert wanneer ia vaderlandsliefde een
dwaasheid
Vaderlandsliefde ia geen dwaasheid, maar
wel de uitdagende, tartende handelwijze, waar
door men de zaak compromitteert, die men
wil dienen.
Uw gelatenheid verbaasd mij.
En uw ongeduld bedroeft mg.
Het is beter met eere te vallen, dan de
schande der slavernij te torsenindien ik
sterf, zullen uit mijn bloed wrekers opstaan.
Geroerd vatte ik zgn hand.
Vriend, zeide ik. gij jaagt mg vrees aan
laat mg het n zeggen, gij tergt het noodlot
met schuldige onbezonnenheid en in de toe
komst zal ons ongelukkig vaderland moeten
boeten voor uw vermetelheid. Indien ik sterf,
zegt gij. Helaasja, dood of gevangenschap
wachten u, want de tijden zijn niet rjjp voor
deze heldhaftige pogingen. Polen is te zwak
om zich zonder hulp te kunnen bevrijden in
den vreemde zal men ons lof en betuigingen
van sympathie toezwaaien, maar geen enkele
patroon verschieten.
Wordt vervolgd.
