Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
16de Jaarg.
Zondag 1 October 1893.
No. 4701.
bureau J^oog^traat 317.
EERSTE BLAD.
TE ROME.
De Poolsche Banneling.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
NIEUWE SCHIEDANISGHE COURANT
Voor Schiedam per 3 maanden f 1.50
Franco per post door geheel Nederland. - 2.
Afzonderlijke Nommers- 0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 124.
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeen
komsten aangegaan.
Het gaat op vele plaatsen der wereld
^egenwoordig slecht. Maar schier nergens
slechter dan te Rome. Dit bleek nog
voor weinige dagen, toen men opnieuw
het systeem van vervolging en dwing-
tandij door het Italiaansche gouverne
ment zag toepassen tegen een paus-ge
minde courant, de Moniteur de Rome ge-
neeten. Heel een oplage van de Moniteur
v»n 18 September is door de politie in
heslag genomen, naar aanleiding van
een artikel lïanniversaire du malheur
het verjaren de» ongeluk». De numero's
der courant, naar het buitenland ver
monden, waren echter reeds ontsnapt, en
moodoende leveren wij hier den letter
lijken inhoud van bovengenoemdartikel.
Overmorgen, 20 September, viert het
officieele Italië den 23sten verjaardag
vnn Rome's inname, 'tls een waar onge-
loksfeest, een verjaring van den rouw,
^elke, van uit het Italiaansch schier-
mland op de geheele wereld is overge-
&nan, en welke de gewetens der men-
Schen ontstellen doet. Ieder jaar doet
heze sombere gedachtenisviering de
annexatie in het volle licht der onloo
chenbare misdaden treden die annexatie
Jai welke met het schenden der heiligste
pochten gepaard ging en de grootste
Iput uitmaakt, welke het officieele Ita
lië kon begaan. Met droefheid in de
2lele dan ook, wonen wjj het schouw-
spel der feestparodie van dit alles bij,
^ant de 20ste September is de ellendigste
''atum in de historie van dit onvergelij
kelijk land.
Door de magonnerie geforceerd, heeft
het officiële Italië eenmaal de stad des
Dausen, het middenpunt der godsdienstig»
^mreld, het gewijde erfdeel der Kerk,
aan zich getrokken. Men geloofde, dat
Naar het Fransch van Louis Collas.
60)
Ik zeg u mijn vriend, zjj laat haar hart hier
chter. Beschuldig u zelf niet; ik weet, dat
vv oprechtheid en kieschheid zich niets be
hoeven te verwijtenik heb u bestudeerd
a ik ken u. Het heeft ongetwijfeld zoo
®°eten zijn. Laat ons niet wanhopen, Gods
e§en onnaspeurlijk, laat Hjj geen
,'Oeinen bloeien op den woesten. onvrucht-
S(a.Vsten grondmenigmaal is de zon het
obitterendst na den storm misschien zullen
ni*®aal gelukkiger dagen aanbrekenik zeg
Q.j tot u, heb moed, maar heb vertrouwen,
ji? ®oet uw vrijheid herwinnen, niet om u
jeni maar ook voor haar, die u overal in
jachten zal volgen,
een vr'jkeid herwinnenMoest ik daarin
1 bittere bespotting van mijn onmacht zien
de toovergloed van den weergaloozen
naam dier stede op Italië zoude terug
stralen. Maar de too verglans keerde
zich juist tegen de Italiaansche be
zetters.
De majesteit van deze urbsmundi(de
stad der wereld) zooals Cicero reeds vol
majesteit sprak, het lichtend en diep
gaand overwicht des pausdoms, de her
inneringen der geschiedenis, de plaats
die Rome in de wereld inneemt, het
verledeDe met zijn glorieën en zijn lessen,
hst tegenwoordige met zijn niet te ont
warren moeielijkheden, da toekomst met
haar verontrustend vergezicht van iets
vreeselijks onbekends, dat alles keert
zich iederen dag opnieuw tegen het
Italiaansche gouvernement, en beschul
digt dat gouvernement van een onvoor
zichtigheid, welke met zijn veroverings
zucht gelijk staat.
Rome's wondere lichtglans heeft hier
verblind men zeide, den Paus te willan
doen vertrekken met zijn troon, en in
diens plaats te willen gaan staan. Maar
juist die paus-troon zal Italië overal
met zijn wrekenden schaduw vervolgen,
zoolang, totdat de noodzakelijke schei
ding (der Kerkelijke staten) weer plaats
grijpt. In plaats dat het gouvernement
op de majesteit en de zedelijke kracht
des Pausen bouwde, heeft het die maje
steit en kracht met voeten getreden en
toen zijn deze tegen Italië opgestaan.
Bezie den toestand naar waarheid
de voldoening van Rome tot hoofdstad
te hebben, een vrij Platonische vol
doening, daar Rome, als hoofdstad,
geenerlei kracht aan het overwicht
van een land bijzet, is met den duur-
sten prijs gekocht, namelijk met inwen
dige vernederingen en uitwendige wan
orde. Wel verre van eerbied in te boe
zemen aan alle godsdienstige gewetens,
door middel van een diepe erkenning
van de rechten des H. Ötoels, is het
officieele Italië het voorwerp van den
meest vastgewortelden haat, van eenen
haat, die een onwrikbare overtuiging
Ik begreep het niet aldus, en zonder dit mij
zelven te kunnen verklaren, vond ik er een
reden in om te hopen.
Fédora kwam weldra terug, haar tranen
waren gedroogd; een uitdrukking van stillen
weemoed lag over haar gelaat verspreidik
reikte haar de hand.
Vergeel mjjvroeg ik haar.
U vergevenik wist immers wel, dat
uw hart de woorden, die uw mond sprak, niet
zou goedkeuren. Hoe hadt gjj mij kunnen toe-
wenschen, dat ik de hier doorgebrachte dagen
zou vergeten
Gij weet wel, dat die herinneringen de aan
genaamste van mijn geheele bestaan zullen
zjjn.
Laat ons er dan over spreken, want zjj
zullen mij helpen om uw aller afwezigheid te
verdragen en ia de eenzaamheid zullen zij de
een na de ander voor mij verrijzen, even le
vendig als op den eersten dag.
Zij sprak mij zoowel over het gevaar, waar
aan ik haar ontrokt had, als over hetNoorderlicht;
duizenden kleinigheden, die voor mjj belang
rijkheid kregen omdat zij er op weesover
alles sprak zij met groote bevalligheider
was niets gedwongens in het oproepen van
die herinneringen, met behulp van welke zij,
zooals zij mj zeide, hoopte haar verdriet te
misleiden, en uit welke zij de kracht hoopte
te putten om ia onze tjjdéljjke scheiding te
berusten.
wordt. In plaats van met de groote
mogendheden gelijken tred te houden,
wordt Italië aller dupe en slachtoffer.
De gouvernementen toch achten het een
geluk het Quirinaal tegen het Vaticaan
en het Yaticaan tegen het Quirinaal
te plaatsen, zoodat de Consulta ieder
jaar een lange reeks van teleurstellin
gen heeft te vermelden. De groote
slagschaduw toch van de Romeinsche
kwestie werpt zich tusschen alle de
kabinetten der Mogendheden en het kabi
net van Italië's ministers, tusschen de
gouvernementen der Staten en hunne
Katholieke bevolking. Men weet letter
lijk niet, welke embarras deze toe
stand al opgeleverd heeft.
En inwendig in eigen boezem, heeft
het stellen van Rome tot Italië's hoofd
stad de normale ontwikkeling en het
vooruitkomen aller instellingen in den
weg gestaan. Alle inspanning onzer
staatslieden wordt gevorderd om de
kracht der politieke partijen te doen
blijken, zooals zij is. Maar middelerwijl
zijn het seculariseeren en het stoken
tegen den allesbehoudenden godsdienst
oorzaak, dat alle dagen nog de vol
gende ellenden groeien en gescherpt
worden, namelijk het geknoei in het
parlement, een toestand van aanhoudend,
terugkeerende staatkundige schandalen,
sterke verzwakking der liefde voor de
monarchie, wanorde en oproer, alge-
meene onverschilligheid, aanbidding van
het gouden kalf, verslapping der zoete
banden die ons binden aan de kerke
lijke overheden, in een woord wij zijn
in die valsche situatie, waarin men noch
vóór noch achteruit kan. O als wij alle
de klaagliederen en alarmkreten hier
eens neerschreven door de officieusen
zelven aangeheven. Eere zij God, niets
sterkers, niets meer uit het leven ge
grepen dan die demonstratie van eigene
ellende
Leo XIII heeft getoond herhaaldelijk
goed te zien. Maar Italië's gouverne
ment heeft noch den moed noch het
Toen tot iets ander overgaande, vervolgde zjj
Gjj moet uw levenswijze zoodanig inrich
ten, dat de dagen u niet al te lang schijnen.
Gjj zult het werk, dat ik onder uw leiding
begonnen ben, voortzetten, en wanneer gjj dan
een ongelukkige geholpen, een treurende ge
troost zult hebben, dan zult gjj aan mjj den
ken. Ik heb heden Helena gezien; zjj is ge
heel hersteld; haar moed en geduld verlooche
nen zich niet; wjj hebben veel over u gespro
ken zjj heeft mjj van het verleden verteld.
OJ Hoe geheel anders zou haar lot geweest
zjjn, indien gij haar gehuwd hadt, maar in
dien het anders ware geweest, had ik haar
misschien minder liefgehad.
Zij vermeed het om over Ladislas te spre
ken reeds dikwjjls had ik opgemerkt, dat zjj
afkeer voor hem gevoelde. Op myn vraag naar
hem, antwoordde zjj
Zjjn krachten keeren langzaam terug,
zijn verstand echter nietzijn droomen van
grootheid worden eiken dag duideljjker aan
zjjn denkbeelden omtrent gewichtige geheimen,
waarvan zijn ingebeeld Koningschap hem tot
bewaarder heeft gemaakt, bljjft hij halstarrig
vasthoudenen wat mjj verwondert, is, dat
Koléief al die afdwalingen van zjjn gekrenk
te hersenen ernstig opneemW Gebruikmakend»
van de onmogeljjkheid, dat Ladislas hem her
kant, gaat hjj hem dikwjjls bezoeken en tracht
hjj hem te leiden in den doolhof van zijn el
kaar weersprekende beweringen. Hij heeft op-
inzicht gehad, van zich even hoog te
verheffen als de alles h»rstell»nde ideëen
des Pausen. Vrees en onmacht ontze
nuwen het gouvernement en geven het
ten prooi aan elk die het aanblaft.
Eens zal de historie deze verantwoor
ding scherpelijk boeken.
Ziedaar de datum dien het gouver
nement overmogen gaat herdenken dat
gouvernement noemt dien datum den
dag der voltooiing van de Italiaansche
eenheid, maar wij, wij noemen dien ver
jaardag de datum van »en ongeluk.
Zooals wij reeds zeiden, kostte dit
artikel den Moniteur zijn oplage. Hij
beklaagde zich hierover en beweerde
dat men niet hem, die voor de rampen
waarschuwde, moest vervolgen, maar
degenen, welke de rampen des lands
veroorzaakten. En het antwoord op dit
beklag was een nieuwe inbeslagneming.
Kan er scheever toestand zijn dan
di» van een Roomsch Anti-pauselijk
gouvernement t# Rome
P. M. Bots, pr.
30 September '93.
Blijkens berichten uit Berlijn begint
d» verhouding tusschen Rusland en
Duitschland zich te wijzigen. Rusland
ondervonden hebbende, dat de toloorlog
met Duitschland het slechts schade doet,
knoopt de onderhandelingen opnieuw
aan, en toen de Weener Politische cor
respondent beweerde, dat het slechts
schijn-onderhandelingen zouden zijn, en
de Russische gedelegeerden onaanneme
lijk hooge eischen zouden stellen, deed
de Russische regeering dit dadelijk offi
cieus tegenspreken. Rusland schreefd»
Westwik Finaussow is bereid Duitschland
op denzeltden voet als de andere natiën
te behandelen, mits Duitschland het ons
eveneens doe. Nog een ander bewijs
van Ruslands zwenking geeft de St.
gemerkt, dat de krankzinnige gaarne drinkt
en onder den invloed van den drank mede
deelzamer wordtsedert dien tijd brengt hij
hem dikwijs wijn en likeuren.
Heeft Ladislas hem belangrijke medede»-
lingen gedaan?
Nog nietKoléief denkt altjjd op het
punt te zijn eenig gewichtig geheim te ver
nemen, maar op het oogenblik, dat hij gelooft
zijn doel te zullen bereiken, begint Ladislas
weder te dwalen. Intusachen vreest Helena
zeer, dat de arme krankzinnige compromittee-
rende onthullingen zal doen.
Ik deelde die vreesLadislas kende gewich
tige geheimenhjj kende de namen van al
de personen, die of in het geheim of openljjk
de laatste gebeurtenissen hadden geleid. Zjjn
verstand kou nog voldoende helder zjjn, dat
hij zich die namen kon herinneren en hjj zich
die liet ontvallen, en misschien te zwak, om
het gewicht van zjjn onbescheidenheid en al
de ongelukken, die het gevolg er van konden
zjjn, te beseffen.
Fédora bracht het gesprek op minder treu
rige onderwerpen, en zjj trachtte mij verwach
tingen in te boezemen, die zij zelve niet deel
de. Het verwonderde mij niet meer, haar
zoo standvastig te zien in den strijd en zoo
vertrouwend cp de gevolgen van haar moed
ik wist reed», hoeveel wilskracht dit teer»,
jonge schepseltje kon ontwikkelen.
[Wvrdt vervolgd.)
