Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
No. 4737.
eau &ooQ$tvaat 317.
TWEEDE BLAD.
16de Jaarg.
Zondag 12 November 1893.
Sluit Schiedam!
ALGEMEEN OVERZICHT.
Ingezonden.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
NIEUWE SCKIEOAMSGHE COURANT
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
- 2.--
- 0.05
Het auteursrecht van den inhoud dezer courant is verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 124.
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke o\ ereen-
komsten aangegaan.
Onder bovenstaanden reeds vrij afge-
zaagden titel beantwoordt de beer P. van
jW Meulen, rijksontvanger te Breukelen,
}n de Enkhuizer Courant het artikel van
ïrémorel in hetzelfde blad, dat wij on-
langs overnamen
Van het vrij uitvoerig artikel dat
de wederlegging van verschillende op
merkingen, door Tremorel gemaakt, ten
doel heeft, vermelden wij, met het oog op
°nae beperkte plaatsruimte als het meest
aakelijke, alleen het volgende:
Ten slotte nog een enkel woord over uwe
beide gronden tegen een verbodswet. Met eene
jiüaai-aardigheid beweert u, dat de nuchtere
'°£ica mij in den steek liet, toen ik beweerde
«at wjj met de invoering vau eene verbodswet
■hoesten wachten tot de meerderheid van onze
hatie dezen maatregel verlangde.
Immers zoo schrijft U, een ieder kan toch
'hzien dat hoe meer menschen naar zulk een
w«t verlangen, hoe meer geheel onthouders er
*Un, waardoor eene verbodswet hoe langer hoe
■hinder noodig wordt. Uwe praemite deugt ech-
niet, want ieder voorstander van een ver
bodswet behoeft, ja kan reeds nu geheel ont
houder zijn. U zelf b. v. zondt indien maar
b'eek, dat een verbodswet het eenige en af
boende middel was om zonder gevaar voorbe-
■angrijke ontduiking of andere schadelijke ge
notmiddelen het alcoholisme nit te roeien, het
■h'ddel wel aanvaarden en Uw borrel een eeuwig
droevig vaarwel toeroepen. Welnu, zoo zijn er
Jelen. En buitendien een tallooze schare, die
bank zjj onze voortdnrende drankverleiding,
bank zjj de heerschende drinkgewoonten, dank
*ji de lichamelijke en zedelijke zwakte (dik
wijls een erfdeel van de drankzucht der ouders)
bank zjj stoffelijke afhankelijkheid (denk alleen
■haar aan allerlei ambachtslieden, kaaiwerkers
"•'kippers etc.) thans niet met het drankge
bruik kunnen breken, zonden den dag zegenen
^®h willen dus zjjn aanbreken bevorderen)
Waaruit de drank uit hun omgeving geban-
ö«h was.
Uw motief dat een verbodswet niet zal hel-
®?h omdat „zelfs" de werkinrichtingen weinig
berichten, is toch al erg zwak, want elk die
eh weinig van het drankvraagstnk weet, zou
an onze werkinrichtingen volstrekt geen ander
®aultaat kunnen verwachten. Niets wordt be
hoefd om ze inderdaad dienstbaar te maken
&h eene systematische drankbestrijding. De
«edwongen, voor den patient totaal ongemoti-
*®rde onthouding, die omdat verder de ge-
«ele wereld, het personeel der inrichtingen
®e begrepen, (matig en onmatig) drinkt, hem
Kehsel onbillijk toeschijnt, is daar geenerlei
■ddel om de drankzucht te genezen. En al
Oo?' TerPleegde tot het besef, dat hjj zich
later onthouden moet, zal hij niet opnieuw
j n val komen, zoodra hjj de inrichting ver-
.wet een weinig geld op zak, grjjust de
fielding hem onmiddellijk tegen. Hjj zal
matig drinken en men kent het gevolg,
bevr z°' der eenig spoor van bewjjs durft
weren, dat de kans, dat een matig drinker,
j.j berom tot een dronkaard zal worden, ge-
oora ls' t00nt zonneklaar, dat U tot zulk een
•g i?eel onbevoegd zjjt. Ook dat had U te
bet -6 bet internationaal congres tegen
Van f^bfhib van bedwelmende dranken aldaar
leer ^ot Aug. gehouden) anders kunnen
hoffa' Gcen enkel deskundige bestrijdt thans
gen w aarheid dat het eenige middel tot
*an n ^er drankzucht, geheel onthouding
Van ii bedwelmende drank is, en de ervaring
Sen ei1 die zich met het redden of wel met
ta«a2eM Tan dronkaards inlieten, stemt daar
in6 overeen.
er bestrijding vanTrémorel's vrijheids-
M^U,ment> beroept de heer Van der
M un °P betgeen door minister
herman indertijd in de Statan-Ge-
neraal over dat argument is gezegd en
haalt daarom aan eene zinsnede uit de
memorie van antwoord (brief 17/22 Fehr.
1881, 1):
„Waardoor een wjjd verbreide kwaal fschreef
„minister M.) 's volks welvaart, 's volks gezond
heid en 's volks zedelijkheid in steeds klim-
„mende mate worden aangetast, en waar ten
gevolge van diezelfde kwaal, jaarlijks wegens
„kosten voor gevangeniswezen en van arm
bestuur aanmerkelijk meer van de belasting-
schuldigden wordt gevergd dan anders het
„geval zou zjjn, daar zou de Staat zjjn roeping
„miskennen, zoo hjj niet krachtig tusschenbeide
„trad. Niet nit belustheid om „ondeugden uit
„te roeien" of uit zucht om den zedemeester
„te spelen, maar uit besef van zijn onloochen-
„baren plicht tot bescherming der ingezetenen
„en tot bevordering van hst waarachtig belang
„van land en volk."
Is het van U niet een weinig ondengend om
mij uitsluitend omdat ik een verbodswet voorsta,
als een sociaal-democraat aan te wjjzen. De
groote massa is nog zoo hang voor dat woord,
dat het enkel feit dat volgens U het verbods
beginsel een sociaal-democratisch beginselis, haar
met angst daarvoor vervullen kan, zoodat U
nw bewering niet met deugdelijke argumenten
behoeft te staven (hetgeen dan ook niet ge
schiedde.)
Zie, uw beweringen rieken sterk naar het
Handelsblad, doch met een kleine wijziging
voeg ik ook U toe, hetgeen De Vaderlander van
26 Aug. het Handelsblad toevoegde „Ten
eenenmale onjuist is de voorstelling alsof de
verbodsbeweging beheerscht wordt door de
vraagdwangmiddelen of langzame verbetering
der zeden Dit is in 't geheel geen tegen
stelling, want gelijk ieder, die werkelijk actief
deelneemt aan den strjjd tegen het drankmis
bruik, weet, is het eene middel zonder het
andere niet denkbaar, en kunnen zjj geen van
beiden elkanders steun ontberen. Wel werd
de krijgsleus„sluit Schiedam" ook op hen
congres gehoord, maar zjj, die haar met krach
tigst aanheffen, zjjn juist zjj die met de meeste
energie de overredende maatregelen voorstaan
en in practjjk brengen.
Het antwoord van den heer Trémorel
deelen wij in het volgend nummer mede.
11 November '93.
De ministerieele crisis te Weenen is
nu nagenoeg opgelost. De onderhande
lingen van prins Windischgratz over
de verdeeling der portefeuilles zouden
gisteren ten einde loopen. De grootste
moeilijkheden waren opgeheven. Volgens
de Er esse en het Fremdenblacl zou het
Kabinet als volgt zijn samengesteld
prins Windischgratz, president, markies
Bacquehera, binnenlandsche zaken, dr.
van Plener, financiën, graafSchönborn,
justitie, graat Falkenhain, landbouw,
van Welsersheim, landsverdediging,
Mudjeski, eeredienst, Jaworski, minister
zonder portefeuille en een lid der Duitsche
linkerzijde, koophandel. Het zal dus een
coalitie-ministerie zijn, gevormd uit de
drie groote partijen, die den val van
graaf Taaffe hebben veroorzaaktde
Katholieken, de liberalen en de Polen.
Zulke ministeriën plegen in den regel
niet lang te leven, maar wellicht zal
de bekwaamheid van den premier de
heterogene bestanddeelen nog langer dan
men denkt, weten hijeen te honden,
Prins Windischgratz is ëen man van
groote bekwaamheid en invloed. Hij is
lid van den Boheemschen Landdag en
voorzitter van de club der groote grond
eigenaars in de Kamer. Door zijne go»
deren in Hongarije heeft hij het recht
ook in de Hongaarsche magnatentafel
zitting te nemen. Hij is ook voorzitter
geweest van de Ausgleieh-oommisBio
welke eene overeenkomst tusschen
Czechers en Duitschers moest tot stand
brengen.
Na langen strijd heeft keizer Frans
Jozef zijn toestemming gegeven tot in
diening van een wetsontwerp in het
Parlement te Pest, waarbij het burger
lijk huwelijk wordt ingevoerd. De heer
Wekerlé heeft dus als eerste minister
een overwinning behaald, die in de
geestverwante kringen van den magon-
niok liberalen minister, groote vreugde
wekt, maar daarentegen de Katholieken
met leedwezen vervult. Heeds vele jaren
is de kwestie der invoering van het
burgerlijk huwelijk in het katholieke
Hongarije op het tapijt. De liberale partij
ziet daarin eene noodzakelijke aanvul
ling van de beruchte wet betreffende
den doop van kinderen uit gemengd
huwelijken, die zoo ten eenenmale in
strijd is met de katholieke leer en vooral
ir. de twee laatste jaren met groote
scherpte wordt toegepast. Het liberalisme
triomfeert dan in Hongarije, maar het
is de vraag of de zegepraal van langen
duur zal zijn. De Kamer zal waarschijn
lijk het genoemde wetsontwerp goedkeu
ren, daar de regeering over eene groote
meerderheid beschikt. De Katholieken
schijnen zich echter op een energieken
tegenstand voor te bereiden en wellicht
zal de invoering van het wetsontwerp
op het burgerlijk huwelijk leiden tot de
vorming eener katholieke centrumpartij
naar het model van Duitschland. Het
ongeluk is, dat de Hongaarsche Katho
lieken te zeer verdeeld zijn en dat velen
heulen met het liberalisme. Nu de li
beralen met meer felheid optreden tegen
de Kerk, bestaat de kans, dat zij, die
tot dusver laf en laksch waren, in de
verdediging hunner beginselen, zich rui
terlijk onder de katholieke vaan zullen
scharen.
Naar aanleiding van de ontzettende
misdaad door de anarchisten in den
schouwburg te Barcelona gepleegd
Schrijft de Londensche Daily Telegraph
dat die zaak niet alleen Spanje raakt
maar de geheele beschaafde wereld, daar
de vooruitgang der beschaving in gevaar
is. Het blad ziet slechts een middel
de uitroeiing der anarchisten, die vijan
den van het menschdom, onverschillig
welken naam zij dragen anarchisten,
dynamitard3, nihilisten enz. De Standard
zegt: het blijkt duidelijk, dat de anar
chistische club eene samenzwering heeft
gesmeed tegen het gansche menschdom
De dwangwetten tegen die booswichten,
oordeelt het blad, moeten overal ver.
scherpt worden, want gebeurt dit niet,
dan is het met de menschheid gedaan.
De Italiaansche regeering maakt reeds
korte wetten, waar het die gevaarlijke
boosdoeners geldt. Zondag waren te Mi
laan, 63 anarchisten uit verschillende
steden samengekozen, zeker weinig goeds
in het schild voerende. Toen de vergade
ring was begonnen, viel een sterke af-
deeling politie de zaal in, deed eiken
deelnemer de boeien aan en bracht ze
alle 63 in zestien rijtuigen naar de ge
vangenis. Daarmede zijn wellicht vele
onheilen van Italië afgewend.
Volgens berichten uit Madrid blijkt
de Spaansche regeering niet bevredigd
door het antwoord, dat naar men weet
door den Sultan van Marokko is ge
geven. Dit betreft echter alleen de eerste
nota der Spaansche regeering gezonden
voordat men tot de onkosten eener ex
peditie wilde overgaan. Het zal nu
moeten blijken, wat de sultan op de
verdere nota's antwoordt. Een corres
pondent van de Times seint uit Madrid
dat de tegen Engeland gerichte beeohul-
digingen betreffende het gebeurde in
Marokko zoo weinig gegrond zijn, dat
het gunstig bescheid van den Sultan
voornamelijk moet beschouwd worden
als een uitvloeisel der pressie van den
Engelschen gezant te Tanger. De Spaan
sche regeering zou zulks weten.
De jongste dópeohes' uit Zuid-Afrika
bevestigen het berioht omtrent de ver
nieuwde nederlaag der Matabelen. Loben-
gula had een verlies van 1000 man aan
dooden en gewonden, waarna hjj Boe-
loewayo verbrandde en de magazjjnen
vernielde. Een paar Engelsche hande
laren zijn ongedeerd gebleven. Zjj zijn
aangetroffen onder speciale hoede van
de koninklijke wacht. Lobengula
vluchtte naar de rivier Zambesi. Een
kleine troep Engelsche ruiters haalde
den Koning in en trachtte hem over te
halen om ondei vrijgeleide terug te
keeren en onder toezegging dat hij eene
goede behandeling zou vinden. Loben
gula weigerde echter. Belangrijk is het,
dat de neger-bondgenoot Khama met
1700 volgelingen van de Engelschen
deserteerde en spoorloos verdween.
De Londensche Times verneemt uit
Rio de Janeiro via Galveston, dat de
Mello een circulaire heeft gerioht tot
de buitenlandsche gezanten, waarin hjj
vraagt als oorlogvoerende party erkend
te worden, hetgeen zou bijdragen tot de
veiligheid voor de personen en de eigen
dommen der vreemdelingen. De gezanten
verklaarden dat het verzoek ontjjdig
was. Mello's troepen zijn voornemens
eerstdaags eene noordwaartsche bewe
ging tegen Santos te maken, ook wordt
Marcia bedreigd. Daarentegen trekt
Peixoto zijne zuidelijke troepen tegen
de stad Rio Grande samen. Op het eiland
Governador heeft eene ontploffing plaats
gehad. Yijf-en-twintig mannen van De
Mello werden gedood. Er sprong 100
ton buskruit. Toch moet D# Mello nog
genoeg ammunitie hebben.
(Buitau verantvoerdelgklield ran d« Redactia.)
Gemeenteraadsverkiezing.
Aan
den Heer Redacteur der Nieuwe Schied. Courant.
Mijnheer
Aangezien ik het beginsel van „stem moti-
veeren" sterk ben toegedaan, acht ik mjj ver
plicht openlijk mede te deelen, dat ik onmoge
lijk mijn stem kan geven aan dien candidaat,
door wiens eigendunkelijk bedanken als lid van
