Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
bureau $>ooQ$tvaat 317.
16de Jaarg.
Dinsdag 19 December 1893.
No. 4768.
H
ALGEMEEN OVERZICHT.
Hoe ik Grootmoeder werd.
Feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Kerstnachtgeschiedenis.
Het Verspiedingsproces te Leipzig.
NIEUWE SCHIEDAM COURANT
Voor Schiedam per 3 maanden f 1.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.--
Afzonderlijke Nommers- 0.06
Het auteursrecht van den inhond dezer conrant ia verzekerd
volgens de Wet van 28 Juni 1881 (Stsbl.) No. 124.
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke o\ ereen-
komsten aangegaan
18 December '93
Blijkens berichten uit Brussel dreigt
6r ook in België eene ministerieel» crisis,
^aterdag-avond is er eene zitting van
den ministerraad gehouden, waaraan
evenwel niet werd deelgenomen door
d*n minister-president Beernaert. Deze
deed zijnen ambtgenooten weten, dat,
aangezien er geen zekerheid bestond
dat de verschillende groepen der rech
terzijde zich zouden aaneensluiten, ten
opzishte van het beginsel der propor-
ioneele vertegenwoordiging in de nieuwe
kiesrechtregeling, hij zijn ontslag zou
hemen met ingang van aanst. Dinsdag.
0 ministers zijn uiteengegaan zonder
eeo besluit te nemen en zouden den
genden dag weer bijeenkomen.
Bet is te Parijs thans anarchisten en
Anarchisme, al wat de klok slaat. De
!ansche Kamer heeft Zaterdag de
wet op de fabricage en het onregel-
matig bezit van ontplofbare stoffen aan
genomen met het opsteken der handen.
c wet op vereenigingeu van misda-
tgars werd met 464 tegen 39 stemmen
Aangenomen, het crediet van 820.000
'ancs ten behoeve van de uitbreiding
politie met 445 t gen 43. De groote
eerderheden, waarmede de regeerings-
oorstellen werden aangenomen, bewijst
at de Kamer nog steeds onder den
ihdruk van den aanslag verkeert. Trem
ens dit kan niet anders, waar de aan-
ag nog zooveel bloedige sporen nalaat
ln gewonden, die nog niet geheel
hersteld zijn.
Na langdurige beraadslagingen met
gesloten deuren heeft het Rijksgerechts-
t» Leipzig, ondanks den aandrang
an het openbaar ministerie tegenover
e Aangeklaagde in zake het verspiedings-
pioces eene zekere mildheid betracht,
en Degony veroordeeld tot 6 jaren,
aguet tot 4 jaren vestingstraf, in
P aats van tuchthuisstraf. Voor zoover
°P te maken is uit hetgeen thans be-
2)
hoia2efensPraak met 2Gue'1 gewoonlijk terug-
tn, aden aard, trad heden de beambte nader
v nsy,
IhiTi1? 0118 hlli3 zullen niet alle lieden een ee-
j. aigen feestdag hebbenUllmann hier,"
U wees met den vinger naar boven „heeft
«fln ontslag gekregen."
Wh dit beeft de man ook zeker verdiend;
s eeft zich aan den drank overgegeven." Ik
uit a afwyzen(li hard en liet de voordeur niet
Uide hand. Zoo Daniel Brun op mijn mede-
jjjL8u rekende, had hij slecht gespeculeerd. Die
Vrekf111'1 daarboven met zijnen koperrooden neus,
Welk -ateeds fflijn misnoegen. Zijne vrouw,
T 111 «lordigen sleependen rok de straat
dien r'-s over een jaar gest°rvensedert
üJd had de man zijn eigen kind, een thea-
kend is geworden, hebben de nu ver
oordeelde Franschen aan de Duitsche
Noordzeekust nagegaan, welke moeilijk
heden het landen daar oplevert, hoe het
gesteld is met de gelegenheid om het
nieuwe Noord Oostzaekanaal op te zeilen;
en verder in de Oostzee eveneens de
gesteldheid der geheele kust, daar
bij in het bijzonder in aanmerking
nemende, welke rol de Deenscbe havens
zouden kunnen spelen. Zoo besnuffelden
zij ook Kopenhagen's omgeving, terwijl
zij zich naar het schijnt ook hebben
bevonden in de buurt van Gjedsen, waar
men de kortste spoorwegverbinding met
Berlijn vindt.
In zake de „Wurtemburgsche crisis"
zooals men het incident Moser te Berlijn
allengs is gaan noemen, begint er meer
licht te komen. De Munchener Nette sten
Nachrichten hebben namelijk vrij tact
loos uit de school geklapt met te er
kennen, dat de spanning tusschen Keizer
en Koning, tusschen Berlijn en Stutt-
gartt geenszins enkel op Wurtemberg's
verzet tegen de mijnbelasting en ook
niet op de militaire kwestie berust,
maar een dieperen grond heeft en wel
een dynastische. Iedereen begrijpt nu
dat den Protestanten de schrik om het
hart is geslagen bij de gedachte dat
bij koning Wilhelm's kinderloos over
lijden, de kroon van Wurtemberg aan
de katholieke zijlinie zou overgaan En
de Nachrichten bekennen dan ook, dat
dit haar bedoeling was en dat werkelijk
om die reden een nauwere aansluiting
van Wurtemberg bij het Rijk door mid
del van een militaire conventie noodig
wordt geacht. Allicht zal het fanatieke
blad, nu het eenmaal op dreef is, nog
meer uit de school klappen, en krijgen
we dan nog iets interessants te hooren.
Een Wurtembergsche correspondent der
Germania maakt intusschen de opmerking,
dat in Wurtemberg zelf hoegenaamd
niets van eene spanning te bespeuren
valt en de geheele zaak blijkbaar slechts
kunstmatig wordt opgeblazen, om er
traal opgesmukt meisje, zelf bij de hand geno
men hjj scheen het kind eene warme liefde
toe te dragen, maar niettegenstaande dit alles
kon ik noch hem, noch het kind ljjden-
„Wanneer eens de mensch 'zoo diep gezon
ken is, komt hjj niet weder er op zulke lie
den zijn niet te helpen" voegde ik streng hem
toe.
„Ja helaas, helaasin Bruns stem trilde
een diep medelijden. „In den laatsten tijd
zal hij ook dronken naar de repetitie gekomen
zijn."
„Goeden nacht, mijnheer Brun
Ik wou de voordeur sluiten, maar het gebo
chelde mannetje trad nogmaals nader.
„Het kind weet u Cilken, zou toch
gaarne zijn kerstnachtgeschenk hebben. Het
begrijpt nog niets van dien jammer. Haar boom
pje is ook schoon opgesierd
Ik sneed hem scherp het woord af. „Voor
zulke onnoodige dingen heeft de man nog geld
Dan moet de nood niet groot zijn." En ik
sloot onzacht de deur.
Ik dacht zoo iets als eene „zedelijke veront
waardiging" in mijn binnenste to bespeuren, en
voad het „smaakloos" van Daniel Brun mijne
gemoedstemming op Kerstavond door zijne treu
rige geschiedenis te storen. Maar mijn goede
luim had slechts kortstondig door het gezegde
van den gerechtsbeambte geleden. Zoodra ik
de lamp aangestoken en mijn wandelkleed door
eenen wollen slaaprok vervangen had, begon
partij van te trekken. Te betreuren is
dan ook de taal van sommige Noord-
duitsche bladen, die voor de „hard-
leesche" Zwaben niets dan beschimping
en spot over hebben, zoodat Sigl en
consorten vrij spel krijgen om den par-
ticularistischen afkeer van Pruisen aan
te blazen en Zuid-Duitschland tegen de
rijkseenbeid op te zetten.
Tusschen Frankrijk en Spanje zal,
naar luid van berichten uit Madrid weldra
een tarieven-oorlog uitbreken. Frankrijk
eischt dat Spanje ten behoeve van de
Fransche voortbrengselen dezelfde ver
laging van rechten toepassen, welke het
aan zekere andere Staten toekent op
grond zijner handelstractaten. Spanje
weigert. Er wordt nog onderhandeld,
doch men vreest, dat de handelsbetrek
kingen tusschen beide landen afgebroken
zullen worden.
Omtrent de bloedige onlusten op
Sicilië, waar o. a. te Gardinello bet ge
meentehuis door het volk werd bestormd
en het archief vernield, brengen thans
de Italiaansche bladen eenige nadere
bijzonderheden, die de korte telegrafische
berichten aanvullen. Te Montrelepre
vernam men, dat er te Gardinello on
lusten ontstaan waren, en men zond
een brigadier en een gendarme uit om
te zien of die berichten juist waren.
Toen deze in bet dorp aankwamen,
werden zij omringd door eene schreeu
wende menigte, waaronder vele leden
van het plaatselijk fuscit dei lavoratori.
Men riepweg met het gemeentebe
stuur Leve het socialismeDe gen
darme kon ontsnappen. Hij keerde naar
Montrelepre terug, gevolgd door eenige
manifestanten, die zelfs eenige schoten
op hem losten zonder hem te treffen.
Daarop vertrok een luitenant der Ber-
saglieri met 15 soldaten naar Gardi
nello, waar de betoogers reeds het ge
meentehuis hadden aangevallen. Het
volk liep dreigend de troepen tegemoet.
De luitenant trachtte de manifestanten
over te halen om uiteen te gaan, maar
ik met ijver aan de voorbereidselen van mijnen
Kerstavond, en alle herinnering, zoowel aan
den misbakerden beambte als aan den figurant,
werd uitgewischt.
Bij mijne eenzame leefwijze bad zich in mij
eene zekere verfijning der genietingen ontwik
keld ik bereidde niet enkel de spijzen op het
voortreffelijkste, mijne oogen begeerden insge
lijks eene smaakvolle ordening der tafelhet
was mij eene gewoonte geworden ook voor mij
alleen haar altoos met zorgvuldigheid te dekken.
De salade, die ik reeds opgemaakt had, delkon-
de vleescbsneedjes, de boter, hetwitbrood, alles
was uitgekozen waar. Ook een potje met gan-
zelever-pastei plaatste ik er geopend bijik had
het, gelfjk de kom van het fijnste konfijt, de
groote gele noten en de Neurenberger dessert
koeken zoo even van mijne vrienden gekregen.
Het water in den kleinen theeketel van blinkend
koper begon weldra te snisen, en ik hoefde nog
slechts de kaarsen aan het kerstboompje aan
te steken. Al de gekregen geschenken had ik
er sierlijk onder uitgespreid, en van mijne plaats
aan den tafel kon ik de schcone giften beschou
wen. Zelfs voor geestelijk voedsel was er ge
zorgd geworden de nieuwste roman zon na
het avondeten mij verlustigen. Alles voorbe
reid; ik goot den thee op, wierp een proefblik
over mijne kleine tafel en nam plaats.
Menschenschuw was ik niet; integendeel ik
leefde uiterst gezellig, en een stille avond bij
mijnen haard hoorde tot een mijner zeldzaam-
deze eischten, dat de troepen zich zou
den verwijderen. Daarop gaf de luitenant
aan zijne soldaten bevel de wapens te
vellen,maar bij het gerucht verstonden de
soldaten, dat zij hunne wapens moesten
laden. Die vergissing is verstaanbaar
met de Italiaansche commando'sde
wapens vellen is crociare le arrni, ze
laden eariarce le ar mi. Een gendarme deed
door bet sluiten van zijn geweer een
schot afgaan. De andere soldaten meen
den dat dit een teeken was tot het
geven van vuur en verscheidene andere
schoten volgden. De luitenant wierp
zich voor de soldaten en deed het vuur
ophouden hij begaf zich met hen in
het fort Principo8sa. De manifestanten
gingen uiteen, maar er waren acht
dooden, vier stervenden en tien licht ge
wonden. De soldaten bleven ongedeerd.
In de Kamer van afgevaardigden te
Weenen heeft de minister van financiën
tot eene studie van het vraagstuk der
kiesrechthervormingen aangespoord en
de houding der Jong-Czechen als on
vaderlandslievend gelaakt.
Naar uit Petersburg aan de Time»
wordt gemeld, heerscht er hongersnood
in Turkestan, tengevolge van het ver-
waarloozen van den graanbouw ter wille
van de teelt van katoen. Naar de Nord-
deutsche Allgem. Ztitung verneemt, zou de
Turksche regeering ernstig bezig zijn
eene verbetering te onderzoeken der
Roode Zee. Engeland most verlangd heb
ben dat er drie nieuwe vuurtorens zou
den worden opgericht.
De New York Htrald en de World
melden, dat den lOn het bombardement
te Rio de Janeiro weder hervat is als
gevolg van een aanval van Peixoto,
welken admiraal Saldanha de Gama met
kracht beantwoordde. Volgens de World
zouden er vele dooden gevallen zijn.
Voor het Rijksgerechtshof te Leipzig
werd de vorige week behandeld het pro
ces tegen de beide Fransche zeeofficieren,
ste genoegens. Ik wenschte mij geluk den aan
drang mijner vrienden weerstaan te hebben. Een
Kerstavond met eene massa opgestapelde ge
schenken, die men bezien en bewonderen moet,
verwekte in mij altijd een gewissen afkeer voor
zulke o verzadiging daarbij de in he ete kamers
te samen gedrongen, luid babbelende lieden, die
uituoodigingen bij eene tafel met gerechten
overladen en vooral het kindergeraasDit
alles was niet naar mijnen smaak. Met wel
behagen kon ik hier mijn maal verorberen.
Het dennenboompje, zonder hetwelk wij Duit-
schers geen Kernstnacht vieren kunnen, ver
spreidde eenen aangenamen woud- en wasgeur.
„Zulk een lichtboom is belichaamde poëzij,"
dacht ik en kraakte eene noot.
Eensklaps scheen het mij, aleof boven mjj
kindervoetjes trappelden alsof ik eene juichende
kinderstemme hoorde. „Dit moet Chilke zijn!"
peinsde ik en luisterde, Een oogenblik later
verweet ik mij deze inbeelding. Boven mij
woonde niet dc figurant Tiltnan, maar de beamb
te Brun.
Doch de gedachte aan dat kleine meisje liet
mij niet meer los.
Wordt vervolgd.)