Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
17de Jaarg.
Zaterdag 20 Januari 1894.
No. 4793.
bureau ^otexztxaat 39.
Roemeen overzicht.
De
mxm
öe
fis,
Ni
H
Feuilleton.
MOORD IN HET ROSCH.
15)
MIEUWE
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
- 2.—
- 0.05
mniiiitiiniinHniiHi
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
19 Januari '94.
2>cl, °Proerige beweging in Italië breidt
lat((j sleeds uit. Ook in het noorden des
heeft zij zeer bedenkelijke afmetingen
,je &en°men. De ongeregeldheden Zondag in
trietl'n°v'nciën Massa en Carara voorgeko-
2lJn van veel ernstiger aard geweest
Vfcj. eerste officieele berichten deden
hoeden. In beide provinciën is eergis-
g6|i (^e staat van beleg afgekondigd, en
H0'e'aal Hentsch is evenals generaal
k
bi
op Sicilië met de meest uitge-
volmac
°Pstand te dempen. De beweging
'reid
den e volmacht voorzien, om tot eiken prijs
f A w
gij. 1 heefteen bepaaldrepublikeinsch-anar-
karakter aangenomen. De bittere
2 der plattelandsbevolking was de oor-
«eo ^6r ongeregeMheden op Sicilië, maar
biet tl00C* heerscht in Modena en Toscane
da Toch is ook hier de toestand ernstig,
le ar Zoowel in Carara als in de nabij ge-
,j ^er' fabrieksdistricten een groote arbei-
lat s Jev°lking is, die zich licht zou kunnen
bij611 medes'ePen
hsi
In die districten zijn
ertijd door den Rus Bakounin nihilis
me clubs gesticht, die een soort terro-
r"e op de bevolking uitoefenden en naar
zegt, nog bestaan. Een artikel in de
ijvert)atore Romano trekt zeer de aandacht.
rm wordt, naar aanleiding van een ant-
der Koningin-Regentes Christina op
adres der Spaansche bisschoppen, ge-
v,^d, dat Spanje steeds een geopend toe-
chtsoord voor den Paus blijft, wanneer
Rosheid der menschen en de ernst der
handigheden eischten, dat Hij voor zijn
^eh veiligheid en de bewaring zijner vrij-
de Eeuwige Stad verliet.
DPt vaalKnurArron TT An <l> onJI
8 tegen de door bet ministerie-Weckerlé
v de orde gestelde kerkelijk-politieke
{(etten. De Dinsdag te Budapest geopende
°ngaarsche Katholiekendag had een
het veelbewogen Hongarije openbaart
thans eene krachtig katholieke bewe-
Naar het Fransch van
Raoul de Navery.
n
c6] 'J hebt Genoveva gesproken riep Mar-
èa Heeft zii u dien ruiker voor mij
§even
^htonio het Marcel zijn ilusie behouden,
Claude deelde deze niet, en ook dit-
"■b' zuchtte hij.
Dierbare Douce, arme ongelukkige
^elares
tij j et Paleis van Justitie te Rennes, eer-
^tat ^et Pa'els van Parlement en van de
tfiti 18 der oude hoofdstad van Bretagne
j>,.q v°Ue waardig. Eenvoudig in al zijn lijnen,
het°tsch in zijn verschillende deelen, biedt
v den blik der kenners de schilderingen
Waf f°uvenet ter bewondering aan, een
dat Oll(lbeschildering,zoo merkwaardigschoon,
ta, schepper van de Opstanding van
arus en Maaltijd bij Simon, er eenjaar-
alieszins bevredigend verloop. Nadat des
morgens de H. Mis met Veni Creator door
mgr. Czaska, aartsbisschop van Kalocsa was
opgedragen werd des namiddags de eerste
openbare zitting geopend, onder het eere-pre-
sidium van kardinaal Vaszary,in tegenwoordig
heid van het geheele episcopaat met uitzonde
ring van slechts drie bisschoppen, die door
ziekte verhinderd waren, vele honderden pries
ters, een groot aantal leden van Magnatentafel
en Ünterhaus en meer dan 5000 gedele
geerden uit alle katholieke gemeenten des
lands. Mgr. Vaszary, kardinaal-aartsbisschop
van Gran, primaat van Hongarije, hield een
schitterende openingsrede, waarin hij het
onmogelijke betoogde van eene onderwer
ping der Kerk in geloofs- en zedeleer aan
het burgerlijk gezag. De voorzitter, graaf
Ferdinand Zichy, deelde vervolgens mede,
dat Z. M. koning Frans Jozef op een hem
gezonden telegram van hulde, zoo even
dankend geantwoord had. Deze mededeeling
werd met een levendig Eljen! beantwoord.
Door verschillende sprekers werden de bij
den Rijksraad ingediende kerkelijk-politieke
wetten uitvoerig bestreden, en in resolutiën
veroordeeld, die met geestdrift werden aan
genomen. Gedurende de zitting werd ook
een depêche uit Rome ontvangen met den
zegen des Pausen, tot dankbare vreugde
van alle aanwezigen.
Gelijktijdig met de berichten over deze
grootsche uiting van het standvastig geloof
der katholieke Hongaren, komen van liberale
zijde tijdingen, die voor het ministerie-
Weckerlé, zoo mogelijk nog meer ontmoe
digend zijn. Nu het Episcopaat, de geheele
geestelijkheid en het katholieke volk de
kultuurskampswetten afwijzenontwaakt
ook bij vele liberale afgevaardigden het ge
weten. In eene vergadering der liberale
partij in het Hongaarsche Huis van afge
vaardigden, deelde de voorzitter mede, dat
totnogtoe dertien leden zich van de partij
hadden afgescheiden, wegens bezwaar tegen
de kerkelijk-politieke wetsontwerpen. Vol-
geld van 1200 francs en de machtige
bescherming van Lodewijk XIV aan
te danken had. De voorgevel van het
Paleis ziet uit op een plein, waaraan het
zijn naam heeft gegeven. Het is tegen
woordig eer ontsierd dan verfraaid door
eenige logge standbeelden. Een smalle straat,
rechts van het Paleis, leidt naar de lage
toegang van een vervallen klooster. Ge
durende de zittingen overstroomen de nieuws
gierigen het plein en de straat, om de ge
vangenen te kunnen zien. De thans geopende
zittingen beloofden den liefhebbers van de
eerste voorstellingen dezer even ware als
sombere en aangrijpende drama's, een aan
eenschakeling van onverwachte emoties.
Over deze zaak lag een geheim niet alleen
het geheim betreffende den moord, maar
een geheim van smartelijker en teederder
aard. De president, die voor deze plechtige
zittingen zoo min mogelijk toegangskaarten
beschikbaar stelde, kon niet beletten, dat
reeds voor de opening de zaal stampvol was.
De advocaten namen plaats op hun ban
ken studenten in de rechtsgeleerdheid
kwamen met veel geraas binnen de nieuws
gierigen hoopten zich opeen achter de ge
reserveerde plaatsen. Er was slechts een
gens den minister Weckerlé zouden deze
afgevaardigden hun mandaat moeten neder-
leggen. Uit hunne houding blijkt intusschen,
dat de Hongaarsche regeering zelfs bij hare
eigen partij door hare anti-clericale voor
stellen, ergernis en weerzin heeft gewekt.
Een scheuring in de liberale partij is er
het gevolg van. De goedgezinde elementen
trekken zich terug en zij, die nog niet ge
heel door sektenhaat verblind zijn, keeren
den rug toe aan eene regeering, wier hoogste
doel schijnt te zijn de Kerk te kwellen.
Deze afscheidingsbeweging in de liberale
partij is vooral van beteekenis, wanneer men
let op de ontluikende organisatie der katho
lieke strijdkrachten. Zoowel het een als
het ander, voorspelt veel goeds voor het
land van den H. Stefanus, dat reeds al te
lang onder de liberale tirannie heeft ge
zucht.
Tegen gisteren-avond was er door de anar
chisten te Berlijn eene bijeenkomst van
werklieden aangekondigd in de groote zaal
der bierbrouwerij Friedrichshain, in het
noorden der stad, waarbij tevens gedreigd
werd met een grooten optocht, zooals er in
Februari des vorigen jaars, tot veel straat
rumoer hebben geleid. Dit was voor de
politie eene aanleiding, om reeds vroegtijdig
omvangrijke voorzorgsmaatregelen te nemen.
Reeds tegen 8 uren in den ochtend liep de
zaal der brouwerij zoo vol, dat nog lang
voor het begin der vergadering, de toegan
gen door de politie versperd moesten wor
den. In lange reeksen trokken de werk-
loozen naar de straat langs de Friedrichs
hain, om zich toegang te verschaffen. De
menigte werd evenwel teruggedrongen en
trachtte nu op het Königsthor eene staan
plaats te krijgen. Herhaaldelijk werd zij
door de agenten uiteen gedreven, waarbij
de bereden politie de sabel trok, terwijl er
verscheidenen in hechtenis werden genomen.
Middelerwijl ontving de politie versterking,
zo.odat het omstreeks half elf gelukte het
samenscholen onmogelijk te maken. Vier
zaak, éen eenige zaakniets anders was
het onderwerp van de zeer levendige ge
sprekken.
Om tien uren kondigde de deurwaarder
met plechtige stem aan
Mijne heeren, het Hof
Volkomen stilte volgde op de luidruchtig
heid van daareven. Zes maréchaussees brach
ten Claude en Marcel binnen.
De klompenmaker keek naar het Hof en de
menigte, als een man, die de krachten van
zijn tegenstander schat. Hij had behoefte
zich aan die menigte te gewennen, om de
gezworenen te zien, die over zijn lot zouden
beslissen, de rechters te kennen, die deze
vreeselijke vergadering zouden leiden en
besturen. Marcel keek naar niets en zag
ook niets. Hij viel op de bank en bleef als
verpletterd, vernietigd zitten. Hij ontwaakte
eerst uit zijn verdooving, toen Genoveva's
stem antwoordde op het afroepen van haar
naam. Madeleine stond tusschen Douce en
de Veldmuis.
De akte van beschuldiging was vreeselijk
en scheen zelfs de mogelijkheid van be
strijding geheel buiten te sluiten. Claude
luisterde er naar met volkomen bedaard
heid, Marcel met kwalijk ingehouden toorn.
honderd agenten hielden den Zwitserschen
tuin van de brouwerij en het park bezet.
Na afloop der vergadering, waarin het zeer
ordelijk en kalm toeging, verzocht Liftin de
aanwezigen, kalm uit elkaar te gaan, en
»zich niet te laten verleiden tot domme
zetten." De menigte verliet daarop rustig
de zaal, maar zoodra zij bij het park geko
men was, deden zich woeste tooneelen voor.
De uit de vergaderzaal komenden toch ge
raakten in hevige botsingen met de politie
agenten, waarbij deze laatsten wederom
genoopt waren de sabels te trekken, en de
menigte vluchtte in het park of naar de
nieuwe Königstrasse, vanwaar zij zich in de
zijstraten verspreidde. De politie trad met
groote kracht op, zoodat er na korten tijd
weder volmaakte rust heerschte. Gelijk
steeds bij dergelijke gevallen, schijnen ook
niet weinig nieuwsgierige toekijkers met
de wapenen der politie kennis te hebben
gemaakt.
Volgens een schrijven aan den Parijschen
Temps van zijn correspondent te Bordeaux,
zouden bevoegde personen niet vreemd zijn
aan het denkbeeld, dat eene dynamiet-ont-
ploffing, welke eergisteren heeft plaats ge
had aan boord van de mailboot Ecuateur,
niet te wijten zou zijn aan eenen aanslag
van anarchisten, maar aan de poging van
eenen verzender om het schip in de lucht
te laten springen, teneinde de som te innen,
waarvoor zijne goederen boven hunne waarde
verzekerd zouden zijn. De berichtgever van
de Débats blijft echter aan een anarchis-
tischen aanslag gelooven, en weet mede te
deelen, dat de kist welke ontploft zou zijn,
te Lissabon vermoedelijk door anarchisten
aan boord is gebracht. Hiermede is in strijd
de verzekering in den Temps, dat het ruim,
waarin de bedoelde kist geborgen was, de
laatste dagen na het vertrek van Bahia of
Pernambuco niet is geopend. De instructie
wordt zeer bemoeilijkt door de geweldige
verwoesting onder de goederen. Als niet
een gelukkig toeval de passagiers aan de
Nadat de getuigen verwijderd waren, begon
men met het ondervragen van de beschul
digden.
Zij herhaalden datgene, wat men reeds
wist, en zonder de minste aanwijzing te
kunnen geven omtrent den moordenaar,
verklaarden zij nogmaals onschuldig te zijn.
De houding van Claude was inderdaad die
van een eerlijk mensch, sterk door een
smetteloos verleden. Marcel maakte zich
boos en wond zich op. Toen men den naam
van Genoveva noemde, blonk in zijn oogen
een wild vuur. Hij vervloekte de rechters, die
in tegenwoordigheid van die tallooze nieuws
gierigen onmeedoogend woelden in zijn tril
lende en doodelijk gewonde ziel.
De getuigenis van de Veldmuis veroor
zaakte een levendige nieuwsgierigheid. Die
oude vrouw met haar vreemd gelaat, haar
ernstige stem, haar hooge gestalte en schil
derachtige kleeding, hield de aandacht van
de geheele vergadering geboeid. Zij ver
telde, hoe zij op den avond van den mis
daad Claude had ontmoet, en zijn aanbod
om in zijn woning te komen uitrusten, had
aangenomen.
{Wordt vervolgd.)