Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
17de Jaarg.
Dinsdag 1 Mei 1894
No. 4878.
jhktreau jKofersfraaf 50.
De ViooIsjBler Her SascÉtten.
algemeen 0 veezicht.
De ÊZTe rChh*d Be"oken-
PRIJS VAN DIT BLAD:
Wor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
- 2.
- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf o.60
Elke gewone regel meer0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
30 April '94.
Het blijkt dat de eerste Meidag, sedert
enige jaren door werklieden in verschil-
en e landen aan demonstratiën gewijd,
'maal een betrekkelijk rustig en kalm
rloop zal hebben.
Het hoofdorgaan der Duitsche sociaal-
democratie, de Vorwdrts, heeft de vorige
e een manifest openbaar gemaakt over
\ieiing van den ln Mei. Daarin leest
en«Wanneer wij de waardige viering
an ^ezen dag voorstaan, is het omdat wij
een algemeene rustdag wenschen. Maar
aa-> met het oog op de tegenwoordige
conomische crisis in Duitschland, die wensch
iet oogenblik niet kan worden vervuld,
p de partij aan, dat alleen die werk-
ec en en werklieden-vereenigingen, die het
n er schade voor hun belang kunnen doen,
^ezeri dag door niet te werken zullen vie-
j6r'j H't beteekent, dat de werklieden den
i zul)en werken, tenzij hunne patroons
hun
een vrijen dag geven.
e Weenen vreest men, dat de werklie-
en in het bouwvak den ln Mei eenealge-
eene werkstaking zullen beginnen. De
Patroons weigeren te voldoen aan de ge-
aff;e eischen een werkdag van acht uren,
schalfmg van het stukwerk, verhooging
het minimum-loon van 10 op 12 fl. in
zuil 6 soc'abst'sche leden der Fransche Kamer
tie,611 C'en ^e' biJeenkomen. om deputa-
ZuU Van werkbe(*en te ontvangen. Daarna
p.. en zij eene socialistische vergadering
^JWonen. Voor de handhaving der orde op
Vgraat is gezorgd. Ook het Spaansche gou-
^"lement heeft, gelijk reeds werd gemeld,
P °rzorgsmaatregelen genomen. Geene open
de demonstratiën worden geduld.
n het Lagerhuis te Londen werd de
0°rige week een belangrijk debat gevoerd
^Vor den achtuurs-werkdag in de mijnen,
aar aanleiding van de Mines-Eight-Ilours-
feuilleton.
Pene Episode uit het Kunstenaarsleven
van Cherubini.
36)
D^hts één middel bleef er nu nog over.
gaa g kon zeIf naar de Vergadering
.p. n en dan kon hij er zeker van zijn dat
oiL^ decreet zou uitvaardigen, dat de
jj ''endbaarheid des konings beval,
dit v ^ertrouwden des konings stelden hem
Was °°r' ^ocb bÜ g'ng "iet) want de koningin
I*r z®er sterk tegen,
teel tS u1 nam bet tumult voor het kas-
binr,or.°e'i vo'k schreeuwde woest om
daten fiT worden en lieten de sol-
"iat men ge bo°td van Mandat zien,
üt gij het op u nemen met het
bill, waarvan de tweede lezing werd voor
gesteld door den heer Roby. Die afgevaar
digde beriep zich in zijn toelichting op
het steeds toenemend aantal voorstanders
van dezen maatregel onder het publiek en
aan de beide zijden van het Huis. Verschil
lende sprekers bestreden den maatregel,
die volgens hen de productie zou vermin
deren, eene kunstmatige schaarste van kolen
teweeg brengen en den prijs met mins
tens 1 sh. 6 d per ton zou doen stijgen.
Nadat de heer Barley het wetsvoorstel op
grond van de gezondheidsbelangen der mijn
werkers had verdedigd, stelde lord Randolph
Churchill in het licht, dat de overgroote
meerderheid der mijnwerkers in Engeland,
al moge die dan ook in Schotland en Wales
iets geringer zijn, beslist voor invoering van
den achturendag in de mijnen is. De be
weging heeft 400.000 mijnwerkers achter
zich, en het beginsel is van regeeringswege
bekrachtigd door invoering van den maat
regel in 's Lands arsenalen. Het is spre
kers overtuiging, dat het acht-uren-stel-
sel leiden zou tot meer regelmatigheid
in het werk, tot vastere prijzen en een
aangenamer leven voor de werklieden. Na
verschillende replieken werd met 281 tegen
194 stemmen tot de tweede lezing besloten.
In streng protestantsche kringen te Ber
lijn heerscht groote bitterheid over het feit,
dat de aanstaande van den Russischen troon
opvolger van geloof wil veranderen. Nadat
reeds onlangs de Kreuzzeilung dit met on
verholen scherpte als «politiek anarchronisme
en een aanval op de eer der Evangelische
Kerk had gebrandmerkt, schreef Zaterdag
het hoog conservatieve blad van Stöcker
Das \olk kortweg het volgende neerTot
hiertoe was men er in Duitschland aan ge
woon den blik naar den troon te richten,
waaraan evenwel snel een einde zal komen,
wanneer de tot de vorstenhuizen behoorende
personen het meest ziellooze utiliteitsstand-
punt innemen enz.
Voor de rechtbank te Parijs is Vrijdag
volk te onderhandelen vroeg de eerste.
Ja, en voorloopig uit te vorschen wat het
eigenlijk wil?" voegde de andere er bij.
«Ik zal het doen," antwoordde de syn
dicus en begaf zich naar den tuin van het
kasteel.
Daar hadden de Zwitsers, de grenadiers
en de edelen post gevat. Zij dekten daar
den ingang naar het kasteel en hadden er
de weinige bruikbaar gebleven kanonnen
opgesteld. Maar ook in de corridors van het
hoofdgebouw, welks vensters op de plaats
uitzagen, waren troepen gelegd, zoodat deze
op het volk, als het de poort binnendrong,
een kogelregen konden laten neervalen.
De syndicus Röderer, die bij het volk
goed bekend was, liet nu een vleugel der
poort openen, en vraagde een der dichtstbij
staande mannen, om eenige stappen dichterbij
Een jonge woeste kerel trad stout op den
syndicus toe.
»Wat wilt gij vroeg Röderer koel
bloedig.
«Wij willen door de Tuillerieën mar-
cheeren," antwoordde de jonge sansculotte.
«Met welk doel?"
«Wij moeten naar de Rijschool en daar
II. het proces begonnen tegen den anarchist
Henry, die terechtstond wegens de aansla
gen in de rue des Bons Enfants en in het
café Terminus. Ondanks den buitengewo
nen toevloed van nieuwsgierigen vielen er
geen ongeregeldheden voor, dank zij de
voorzorgsmaatregelen welke de politie tot
handhaving der orde had genomen. Als
bewijsstukken lagen op de tafel allerlei
stukken van bommen, spijkers, kogels en
wat niet meer. Daarbij vond men kleederen,
die ten huize van Henry in beslag zijn ge
nomen, gebroken stoelen uit het café Ter
minus en allerlei andere voorwerpen, welke
betrekking hadden op den aanslag kort
om de gerechtszaal had wel iets van een uit
dragerswinkel. De zitting werd grootendeels
besteed aan het verhoor van Henry, die groote
onverschilligheid betoonde en zich zelfs op zijn
daad beroemde. Tevens erkende hij zijn
schuld aan den aanslag in de rue des Bons
Enfants, welke hij had gepleegd, teneinde
de bourgeois der mijnmaatschappij te straf
fen voor hun volhouden bij de bekende
werkstaking te Carmaux. Uitvoerig deelde
hij mede, hoe hij den aanslag had beraamd
en uitgevoerd. Toen de Voorzitter hem er
op wees, dat vele onschuldigen door zijn
misdadige aanslagen waren getroffen, ant
woordde Henry, dat allen die getroffen wer
den, toch behoorden tot de bourgeoisie,
tegen welken hij strijd voerde.
De kalmte, die hij bij den aanvang be
toonde, heeft Henry ook in het verder ver
loop van het proces geen oogenblik verlaten
De verdediging, of liever (want hij begon
met te zeggen dat hij zich niet wilde ver
dedigen) de verklaring van zijn overgang
tot het anarchisme en van zijne aanslagen,
werd uitgesproken als bepleitte hij eens
anders zaak en werd onder groote stilte
aangehoord. De rede, door den advocaat
Hornbostel Zaterdag gehouden, miste veel
van haren indruk tengevolge van het sterk
Marseillaansch accent van den spreker. Bijna
Vijftig minuten duurde de beraadslaging der
jury. Met meerderheid van stemmen werd
door de jury op alle vragen bevestigend
geantwoord. Over de verzachtende omstan
digheden werd gezwegen, en zoo sprak het
Hof de ter-dood-veroordeeling uit. Een
«Makkers houdt moed, Leve de anarchie
was het antwoord van Henry, terwijl hij
tusschen de wachters door, de banken over
stapte naar den uitgang. Op uitdrukkelijk
verlangen van den veroordeelde, waarbij ten
slotte de verdediger zich neerlegde, werd
Mad. Henry niet als getuige decharge
gehoord.
Het gaat der Fransche regeering niet voor
den wind met hare vervolging van den
aartsbisschop van Lyon. Er verschijnen
artikelen in de bladen, welke doen verwach
ten, dat van de vervolging voor den raad
van istate niets zal komen. De regeering
zou zich tevreden stellen, wanneer genoemde
prelaat zijn herderlijken brief aan de kerk
besturen, omtrent de uitvoering der wet op
de kerkbesturen, terugnam. De H. Stoel zal
aan de Fransche regeering een vertoog zen
den over de wet op de kerkbesturen en de
inhouding der toelage aan mgr. Couille.
Daarin zal kardinaal Rampolla op de on
voegzaamheid der wet wijzen en op de on
billijkheid der behandeling van den aartsbis
schop van Lyori, terwijl hij tevens de neiging
der Fransche regeering, om alle bisschop
pelijke daden als machtsoverschrijving bij
den Raad van State aan te klagen, zal
gispen. De ministers zijn Zaterdag te Lyon
aangekomen ter opening der tentoonstelling
Katholieke jongelieden hielden eene vijandige
manifestatie. De geestelijkheid bleef weg
van de repetitie. Er werden 20 arrestatiën
gedaan, maar niet gehandhaafd.
In draadberichten uit St. Petersburg
meldt men, dat de directeur van het depar
tement voor vreemde geloofsbelijdenissen,
vorst Kautakuzen, zich-zelven van kant heeft
gemaakt. In het vorig jaar liet de gene-
raal-gouverneur Orschewski, eene katholieke
kloosterkerk in ICowno (Russisch Polen) met
de Conventie dwingen den koning af te
zetten. Wij zijn hier met tienduizend, doch
weldra zullen honderdduizend man uit de
voorsteden zich bij ons voegen. Wij hebben
thans twaalf kanonnen als men den toe
gang weigert, dan gebruiken wij geweld
indien men ons toelaat dan staan de aan
voerders van deze schaar er met hun hoofd
voor in, dat de rust van de Tuillerieën door
het volk niet zal gestoord worden."
«Burger," antwoordde Röderer met ge
maakte kalmte, «ik kan u geen bescheid
geven op uwe vraag. Men moet er over be
raadslagen, ik zal u spoedig het antwoord
mededeelen. Wacht eenige oogenblikken en
ga r.u terug."
«Leve de natie I schreeuwde de jonkman
en ging weer terug.
«Leve de natieWeg met Capet
schreeuwde het gepeupel.
De deur werd gesloten en Röderer begaf
zich naar den koning.
Hij vond allen in de Carracci galerij.
Men had de koninklijke kinderen gewekt
en aangekleed. De kroonprinses begreep het
ernstige van den toestand en weende, de
kleine dauphin zag verbaasd in het rond
en lachte.
De mededeeiing van Röderer bracht allen
nog meer in ontzetting.
'Ierwijl de koning deze schijnbaar onver
schillig aanhoorde, geraakte de koningin
hoe langer zoo meer in spanning. Nauwe
lijks had Röderer opgehouden met spreken
of de koningin liet den blik over hare om
geving gaan, nam den jeugdigen prins op
en toonde hem aan hare getrouwen. Zij
was op dat oogenblik de leeuwin, die hare
jongen verdedigd, de koningin, die in het
ongeluk hoe langer hoe meer moed vat.
«Wie van u zal den koning verraden?"
riep zij hartstochtelijk. «Wie zal het kind
van frankrijk in handen van moordenaars
overleveren? Wie kan er in deze edele
vergadering in toestemmen dat men de
poorten opene en men de nakomelingen van
Hendrik IV aan den dood prijs geeft
De schoone, bleeke vrouw stond daar
rechtop, den knaap krampachtig aan het
hart drukkende.
Wordt vervolgd.)
Week.