Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
de Jaarg.
Zaterdag 5 Mei 1894.
No. 4881.
bureau j^ofersfraat 50.
algemeen overzicht.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden1.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nommers- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
4 Mei '94.
ee?6 Werkliedenbeweging houdt in de Ver
ste 'f 6 "^a*en van Noord-Amerika nog
e s aan. De grievendragende werkloozen
aa Zoogenaamde Commonwealers, die onder
0 nv°eidn§ van den paardenkooper Coxey
co 6n 'n monster°ptocht bij het
H n&res te Washington zouden komen peti-
nt|eeren> waren Dinsdag nog slechts ten
,a Van een kleine vierhonderd in de poli-
e hoofdstad der Ver. Staten aange-
^men. Met dit legertje rukte Coxey Dins-
sterl- naar bet Fapitool, hetwelk een
aan l° P0''t'emacb(' had. Coxey marcheerde
scL f6 S^'tS met den Z00oenaamden maar-
eil ak Browne en Coxey's dochter als vredes-
detT ®.ek'eed- Coxey en Browne slaag-
tool k ln' a%ezette dee' van hetKapi-
Wild 'nnen te dringenmaar toen beiden
tra 6n sPeecken voor den opgang van de
P naar den Senaat en de Kamer, werd
Pr t daar'n verhinderd, ondanks zijne
jjp ,esken tegen de onwettigheid dier ver-
Werd1,11^' terwijl Frowne onzacht bejegend
otid C°Xey retireerde daarop en werd
tvaaf beWakinS naar zÜn rijtuig gebracht,
(]0 rin hij plaats nam, voortrijdende gevolgd
ter°r.de Politie en circa 10.000 toeschouwers,
%VlJ 1 Browne en andere Commonwealers
Pi ,rre£teerd werden. Coxey trachtte meer-
t'jde'1 Vrucbte'oos het volk toe te spreken
ens zijn rit naar den nieuwen kamp-
ten zuiden van Washington,
de bet 8ro°te feestmaal ter eere van
Aft U'terdandscbe gedelegeerden in het hotel
*e bonden gehouden, werd door
de >Personen deelgenomen, onder wie ook
Per^ e^eidandscbe gedelegeerden Van den
Plin\en ^°'sseVa'n Fe afgevaardigde Cha-
Pa 1 rackt een dronk uit op het internatio-
het 'metaBisme en riep den vreemdelingen
<}e Welhom toe. Een deputatie van werklie-
dicr!' °"Seveer 50,000 personen vertegenwoor-
ge^6nde heeft sir Edward Reed hare hulp aan-
Vo 0nder welke vorm ook voorde be-
van zijn plan, om een tunnel te
lan^en rï°°r ket Kanaa'> waardoor in beide
Vn„ 6,n aan een aantal personen werk zou
e^chaft worden.
e. z'tting van den Rijksdag te Kopenha-
het Ir Finsdag gesloten. De voorzitter van
}tl '°Lkething deed daarbij uitkomen, dat
dezo zitting de begrooting door beide
tevmers 's aangenomen, waarnaar vroeger
VarierSeefs getracht werd, en dat een besluit
n den Rijksdag tot stand kwam,hetwelk
We conflicten zal kunnen voorkomen,
"^ocht *oekomst verwezenlijken
jif^n Verhand met de maatregelen der
ansche regeering tegenover den aartsbis-
te l0p V"n ^F011» Mgr Couillié, ontvangt de
Ho ar'^8 verschijnende Monde van zijn
Var^.,nschen correspondent een blijkbaar
Verkl >evoe®de ziJde verstrekte viervoudige
zen ar,n®' BwaaroP geen tegenspraak te vree-
Zal .en ïwaarvan het gewicht aan niemand
ontsnappen." In strijd met de bewering
van sommigen als zou het verzet der bis
schoppen tegen de toepassing der Wet op
de rekenplichtigheid der Kerkfabrieken slechts
een «voorwendsel" zijn om feitelijk 's Pausen
wenken omtrent de erkenning van den repu-
blikeinschen regeeringsvorm tegen te werken,
wordt 4o verklaard, dat de H. Stoel de snoode
daad veroordeelt, waarvan de aartsbisschop
van Lyon het slachtoffer is, wiens flinke
houding wordt goedgekeurd2o. dat deze,
overigens bekende, gevoelens van den H.
Stoel steunen op de snoodheid der daad-
zelve, zoowel als op de geest en de strekking
van de Wet op de Kerkfabrieken en dezer
toepassing, in strijd met de officieele aan
kondiging van een nieuwen geest van ver
draagzaamheid en verzoening3o dat de
H. Stoel, wel verre van de krachtige pro
testen te veroordeelen, integendeel van
oordeel is, dat de Fransche Katholieken
meer en meer op hun hoede moeten zijn
tegen ijdele woorden van verzoening en be
vrediging, en daden moeten eischen van een
gouvernement, »dat zich nog schijnt te laten
beheerschen en geleiden door de Vrijmet
selarij" 4o dat de vastberaden houding der
Fransche Katholieken, in stede van 's Pausen
instructies tegen te werken, veeleer daaraan
beantwoordt door de verdediging der gods
dienstige en maatschappelijke belangen
boven alle andere kwestiën te stellen, en
tevens overeenkomstig 's Pausen wensch, bij
alle erkenning van den regeeringsvorm, toch
onverpoosd al het mogelijk te doen om het
wezen en den sektegeest der wetgeving
te veranderen, door een waarlijk «nieuwen
geest" aan het bewind te brengen.
Omtrent de ramp die Griekenland heeft
geteisterd wordt uit Athene bericht, dat er
nog voortdurend schokken van aardbeving,
worden waargenomen. Nabij Atalanti is
een scheur in den grond ontstaan van 8 of
10 kilometer lang. De stad zelve is 4.5
meter gezaktde inwoners zijn naar de
bergen gevlucht uit vrees voor eene over
strooming. De zee heeft reeds 30 meters
van de kust verzwolgen. In Locris zijn
400.000 menschen zonder dak en zonder
voedsel. De stad Chalcis is onbewoonbaar,
te Limni en Kerochorion liggen weer huizen
in puin. De bewoners brengen den nacht
in de open lucht door. In Locris alleen
zijn een 300 personen gedood233 lijken
zijn reeds uit de puinhopen opgegraven en
nog vele daaronder verborgen. De zwavel
bronnen te Dipipto hebben zich tengevolge
van de aardbeving uitgebreid. De 'schokken
van Vrijdagavond hebben in het geheele
land een verschrikkelijke paniek veroorzaakt.
Wie niet reeds van zijn dak beroofd was,
vluchtte uit zijne woning. In de kerken te
Athene vielen velen flauwéén persoon
bleef op de plaats dood ten gevolge van
de schrik. In de kerk te Galascidion wer
den veel personen in het gedrang gewond.
Aan de Times wordt uit Yokohama ge
meld, dat de moord op den leider van den
opstand is Corea, in 1884 te Shanghai, wer-
waarts een betaalde moordenaar gezonden
was die hem in een hinderlaag lokte, wekt
in Japan enorme sensatie. Een Chineesch
oorlogschip heeft het lijk en ook den moorde
naar naar Corea gebracht, waar het lijk
schandelijk toegetakeld, maar de moordenaar
met eerbewijzen overladen werd.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 4 Mei 1894.
Ned. R. K. Volksbond,
afd. Schiedam.
Jaarfeest.
Vakbonden.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
imiiliiiiiiu'Miiiiiiiiimiiiimimiiiiiii^niiiiiiiiiMiiiiiimniiiiiiiiiM>imiiHaiiiii)iq
welbö 1
Voor eene dicht bezette zaal werd gisteren-avond van
wege de afd. Schiedam van den Ned. R. K. Volksbond
de tweede feestavond ter gelegenheid van het jaarfeest
gegeven. Met de leden, die heden hun feestbeurt had
den, namen ook heeren donateurs met hunne dames
aan de feestviering deel. De feestelijke vergadering
werd vereerd met de tegenwoordigheid van de beide
zeereerw. heeren pastoors on verdere geestelijken van
de beide parochiën, die met het bestuur en den gees
telijken adviseur in de eerste rijen werden opgemerkt.
Nadat de Bondspresident, de heer C. Willeman, hen
allen hartelijk welkom had geheeten, werd de uitvoe
ring van het program, dat met het ten gehoore brengen
van een militairen marsch door het Harmonie-orkest
en het zingen van het Bondslied was aangevangen,
vervolgd. „St. Ambrosius" deed ons genieten bij de
uitvoering van Donnizetti's fantaisie op de opera ,,Lucre-
zia Borgia". De Zangafdeeling »St Cecilia" voerde
daarna een drietal nummers uit. De wijze waarop zij
De Vliegh's Roeierslied" ten gehoore brachten, deed
ons zien, dat deze zangers, onder goede leiding, door
volhardenden ijver voldoende hebben weten aan te
vullen wat hun aan vorming en geoefendheid ontbrak.
„Het Soldateukoor" uit Hol's Heiligerlee-Cantate had
een welverdiend succes. „Hollands Glorie" door deze
zangers uitgevoerd, deed opnieuw de snaren van het
patriotisme trillen. Daarop deed het Harmonie-orkest
ons Tack's Marsch Chant de Mal hooren. Een bui
tengewoon succes had het aardige tooneelstukje
„Barbier-brugwachter". De koddige scènes die dit
kluchtspel oplevert, deden zelfs den meest ernstigen
toeschouwer tranen lachen,terwijl de zeer toepasselijke
coupletten bijzonder in den smaak vielen. Waarlijk
„van den werkman" kon men niets beters verwachten.
Na de pauze nam de uitvoering van het tweede ge
deelte een aanvang. St. Cecilia" bracht tot aller voldoe
ning het „Matrozenlied" uit „de Vliegende Hollander"
ten gehoore, en verwierf een daverend applaus met de
hernieuwde uitvoering van de koddige Altefraum-
walur, waarop ,.St Ambrosiustot aller voldoening
Petit's La Catalane uitvoerde. Daarna gaf ;,St. Cor
nelius" ons „Stotteraars in soorten" te zien en te
hooren. Het Harmonie-orkest sloot de uitvoering,
zooals het die begonnen was, met het ten gehoore
brengen van een marsch, ditmaal Manternach's
Sahit a Echternach. Waarlijk aan dit Harmonie-orkest
heeft de Bondsafdeeling groote verplichting. Onder
bekwame leiding weet het den juisten feesttoon aan te
slaan, en kleur en wijding te geven aan geheel het
fee8tprogram. Wel voldaan scheidde men op het ver
gevorderd uurvoorzeker hadden donateurs en leden
naar hartelust genoten.
De belangrijke vergadering van den Ned. R. K.
Volksbond, waarvan wij in een vorig nummer mcldiug
maakten, heeft gisteren te dezer stede plaats gehad.
Ruim honderd afgevaardigden van de verschillende vak-
vereenigingen van den Bond, waren ten twaalf ure ten
huize van de Erven Van Velzen bijeen. Dc voor de
vergadering bestemde localiteit, bleek voor dit groot
aantal vaklieden veel te klein te zijn, zoodat naar eene
andere gelegenheid moest worden omgezien. Ruim een
ure waren daarna de afgevaardigden der vakken met
het Centraal Bestuur en enkele belangstellende leden
der Schiedamsche afdeeling, in de zaal van „Mnsis"
vergaderd. De geestelijke adviseurs der afdeelingen
Schiedam en Rotterdam, vereerden mét den eerw. ad
viseur van het Centraal Bestuur, de vergadering met
hunne tegenwoordigheid.
De Voorzitter van het Centraal Bestuur, de heer
W. C. J. Pastoors, heette de vergaderden namens dat
bestuur welkom. Deze vergadering draagt een zeer
ernstig, maar ook een zeer bemoedigend karakter. Haar
doel is, meer vastheid, meer richting, meer eenheid van
denkwijze te brengen in de bestaande vakvereenigingen,
door nauwere aaneensluiting der verschillende vakaf-
deelingen van den Bond. Willen de vakvereenigingen
uitspraak doen in verschillende zaken het vak betref
fende, dan bchooren zij zich aaneen te sluiten Die
aaneensluiting is voor den katholieken werkman eene
noodzakelijkheid, waar bij het groot uiteenloopend ver
schil van beginselen, eene aaneensluiting van alle
werklieden niet wel mogelijk is. Van de vakvereeni
gingen zelf is dan ook het initiatief uitgegaan, om tot
nauwere aaneensluiting te geraken. Komt ze tot stand,
dan zal er meer stuwkracht uitgaan van de vakveree
nigingen, bij het streven naar verbetering van de be
staande toestanden. Daarom begroette spr. met vreugde
deze vergadering en uitte hij den wensch, dat het werk
door haar begonnen, met succes zou kunnen worden
voortgezet. Hij dankte de vakvereenigingen voor den
steun dien zij het Centraal Bestuur in deze zaak had
den geboden, voor al hetgeen reeds in deze richting
was gedaan, en de opofferingen die de afgevaardigden
zich getroostten, om deze vergadering bij te wonen.
Nadat de pres. aldus het doel der vergadering had
uiteengezet en de lijst der vakvereenigingen, die aan
de vergadering deelnamen, had doen voorlezen, stelde
hij allereerst aan de orde de vraag, of over het voor
de Vakbonden vast te stellen reglement door de afge
vaardigden hoofdelijk, dan wel per vakvereeniging zou
worden gestemd. Na de tegenwerpingen van enkele
afgevaardigden, die meenden, dat de zaak niet voldoende
was voorbereid, en hun mandaat het nemen van be
sluiten niet toeliet, te hebben beantwoord, bracht de
voorzitter de gestelde vraag in stemming. Bij zitten
en opstaan werd toen beslist, dat per vakvereeniging
zou worden gestemd.
De opmerkingen van enkele sprekers, dat het vast
stellen van een reglement een zaak was die aan de
Vakbonden zelf moest worden overgelaten, beantwoordde
de voorzitter in dien zin, dat het hier alleen gold
algemeene bepalingen vast te stellen. Het vaststellen
van een huishoudelijk reglement moest aan ieder der
Vakbonden op zich-zelf worden overgelaten. Daarop
stelde de voorzitter aan de orde de algemeene beraad
slaging over het reglement, waarbij hij vooral op be
perking bij de sprekers aandrong.
De algemeene beschouwingen, waarbij het nnt of de
noodzakelijkheid van het oprichten van Vakbonden werd
besproken, werden met veel opgewektheid gevoerd. De
eerste spreker maakte de origineele opmerking, dat de
Ned. R. K. Volksbond niet moest bestaan uit leden,
maar uitsluitend uit vakvereenigingen en gemengde
vereenigingen. Eerst don, wanneer bij aldus was sa
mengesteld, zou hij met goed gevolg de orgauisalie der
Vakvereenigingen kunnen ter hand nemen. Een ander
spreker meende, dat, wanneer men begon met de Volks
bond, wij het met de Vakbonden niet ver zouden bren
gen. Het getal vakvereenigingen in den Bond, is nog
te klein, en voor centralisatie is dus nog geen grond.
Hij zou daarom wenschen een algemeene bond van
katholieke vakvereenigingen in heel Nederland. Van
Bonden in den Volksbond, zooals nu bedoeld werd,
verwachtte hij weinigzij zonden vooral den financi-
eelen last slechts verzwaren. Daartegenover verdedigde
een ander Bpreker het inzicht van het Centraal Bestuur,
en meende, dat bij de toenemende uitbreiding van den
Bond, het doel der Vakbonden zeer goed zou bereikt
worden. De Rotterdamsche Bondspresident zou de
centralisatie op eenvoudiger wijze willen tot stand bren
gen, alleen door een persoonlijk overleg van de presi
denten der gelijksoortige vakvereenigingen.
De voorzitter, de heer W. C. J. Pastoors, beant
woordde de verschillende sprekers. Vooraf stelde hij,
onder dankbetuiging aan allen die aan de algemeene
beschouwingen deelnamen, in het licht, dat zij bij alle
verschil van opvatting toch een zijn in het doeluit
breiding der vakvereeuigingeu; alleen over den daarbij
te volgen weg bestaat verschil. Er zijn verschillende
opwerpingen gemaakt. Wijst men op Engeland als een
argument voor neutrale Vakbonden, dan antwoordt spr.
dat de toestanden hier veel verschillen met Engeland.
Hier werken de neutrale vakvereenigingen slecht; zij
hebben hun tijd gehad in onze dagen, nu de beginse
len zoo scherp omlijnd worden. Waar de partijen zoo
scherp tegenover elkaar staan, blijkt bet onmogelijk ze
in éene corporatie te omvatten, liet is dus zaak dat
onze vakvereenigingen zich centraliseeren de stem van
den katholieken werkman moet gehoord worden. Merkt
men op, dat onze vakvereenigingen nog weinig in getal
zijn, dan antwoordt spr., dat zij door hare centra
lisatie in Vakbonden in aantal zullen winnen. De
groote kracht die zij. tot vakbonden vereenigd, zullen
ontwikkelen, zal den naijver van andere katholieke
werklieden-vereenigingen opwekken en haar een prikkel
zijn, zich bij den Ned. R. K. Volksbond aan te sluiten.
Nadat de voorzitter nog enkele tegenwerpingen op
bovenbedoelde beantwoording gemaakt, in het kort had
besproken, meende hij bij het bestaand verschil van
meening de vraag of met verdere bespreking van het
oprichten van Vakbenden op den basis door het Cen
traal Bestuur voorgesteld, zou worden voortgegaan, aan
het oordeel der vergadering te moeten onderwerpen.
Tegen dit voorstel van den pres. verklaarde de heer
Smit, penningmeester van het Centraal Best, zich be
slist te verzetten. Waar het initiatief tot het oprich
ten van Vakbonden van de vakvereenigingen zelf was
uitgegaan, zou het een slag in het aangezicht van die
vakvereenigingen zijn, door deze vergadering te doen
beslissen of al niet met de bespreking zou worden
voortgegaan. De voorzitter antwoordde, dat dit ook
de meening was van het Centraal Bestuurhij trok
