Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
t weede blad.
17de Jaarg.
Zondag 10 Juni 1894.
No. 4910.
bureau TSoferstraaf 50.
Kamer van KoopMel ei Falrielei
algemeen overzicht.
PRIJS VAN DIT BLAD:
4 oor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
- 2.
- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
9 Juni '94.
He Kamer van afgevaardigden te Brussel
eeft eindelijk met 70 tegen 44 stemmen
e Kieswet aangenomen en daarmede de
rondwetsherziening voltooid, zoodat nu zou
unnen begonnen worden aan drie volgende
1Qofdpunten van het program: de supple
mentaire begrooting, de tariefkwestie en den
°ngo-spoorweg. Maar het zal met den
m°rmpas moeten gaan, want daar volgens
6 nog vigeerende constitutie de verkie-
Zlngen op 12 Juni moesten plaats hebben,
derhalve de Kamerzitting moest gesloten
ZlJn, beweren de Gazette en andere liberale
en, dat jle^ mandaat der Kamer op dien
atuni vervalt en alle daarna nog genomen
es'uiten onwettig zullen zijn. In eene fractie
vergadering der Rechterzijde is besloten,
at in elk geval de dringende kwestie der
®Schermende rechten nog moet worden
afgedaan. De Congo zal er dus wel bij
nischieten.
Hetgeen de afgevaardigde der Fransche
amer Deloncle, in een interview den cor
espondent der Frankfurter Zeit. te Parijs
eide over de jongste Congo-overeenkomst,
Ylndt te Berlijn in de pers een gunstig
aathaal. Men stemt in met zijne opvatting,
at evenmin Duitschland als Frankrijk een
jzonder noch een algemeeD belang er bij
ett, om Engeland in Afrika maar onge
stoord
zyn gang te laten gaan, en onder
steunt Frankrijks eisch, van een nieuw inter
nationaal congres tot regeling der Afrikaan
se >e zaken. Ook acht men het daar juist,
zulk een congres niet te Londen of te
^russel, maar te Berlijn gehouden wordt,
^ar ook het eerste Congo-congres plaats had.
n bet Lagerhuis te Londen heeft de
^mister Grey verklaard, dat Duitschland
e u'tdrukkelijke verzekering heeft gevraagd,
at de gepachte weg naar het Tanganyka-
^6en ^reuk zal maken evenmin op
e bestaande grens als op de rechten welke
uitschland bij de Congo-conventie van 1884
z\jn toegekend. Op beide punten werd de
verlangde verzekering volkomen gegeven,
zoowel te Londen als te Brussel. Van Turk-
sche zijde heeft de regeering geen opmerking
ontvangen.
Volgens berichten uit Christian!» blijven
de verhoudingen tusschen Zweden en Noor-
Wegen nog steeds zeer gespannen. De Noren
verdenken de Zweden in het geheim zich
toe te rusten op een eventueel gewelddadig
onderdrukken van de antonomistische aspi
raties, welke in Noorwegen zich al duide
lijker openbaren. Hierop zinspeelde ook de
president der Kamer (Storthing) die in de
zitting van eergisteren voorstelde, een adres
tot den Koning te richten, waarin een ver
gelijking gemaakt wordt met den toestand
van het land vóór tien jaren. Ook thans,
zoo woidt gezegd, heeft de regeering niet
het vertrouwen van de meerderheid der
Storthing geheime bewapeningen en krijgs
toerustingen zouden zijn gedaan. De Storthing
eischt van den Koning, dat Noorwegen in
zijn verdedigingswerk een waarborg van de
vrijheid en zelfstandigheid des Vaderlands
zal hebben. In de eerstvolgende zitting der
Storthing zal over het adres worden beraad
slaagd.
De ministerieele crisis in Italië is nog
altijd onopgelost. Naar de Times uit Rome
verneemt, ligt de moeielijkheid om de crisis
tot een einde te brengen, hoofdzakelijk in
de pressie van hoog geplaatste lieden, die
tegen Crispi kruipen en tevens eene Kamer
ontbinding bestrijden. Hun tegenstand is
van zooveel invloed, dat Crispi, daar on
machtig tegen, genoopt kan worden, zich
uit het openbare leven terug te trekken.
Deze invloeden, voegt de correspondent er
bij, kunnen voor het constitutioneele Italië
noodlottig worden.
In de Kamer van afgevaardigden heeft
de minister van justitie verklaard, dat het
onmogelijk was, den loop van het proces
der Banca Romano wegens de laatste ont
hullingen te onderbreken. Na afloop van
het proces zal de procureur-generaal tegen
de schuldigen optreden (groote sensatie).
Daarop verklaarde de president van de par
lementaire enquête-commissie Modini, dat
de getuigenissen van den commissaris van
politie Montalto, die zoo bezwarend zijn
voor het ministerieGiolitti, volkomen juist
zijn. Dezelfde verklaringen heeft Montalto
indertijd reeds voor de commissie afgelegd
deze heeft ze geheim gehouden, daar anders
de regeering Montalto en zijn gezin zou
geruïneerd hebben. De opgewondenheid in
de Kamer was zoo groot, dat de voorzitter
de zitting moest opheffen. Giolitti was
niet aanwezig.
Naar de Times uit Lissabon verneemt,
is er eene belangrijke vergadering gehou
den om te protesteeren tegen het besluit
des Konings om de vergadering van de Cor
tes te verdagen. Er is eene resolutie aan
genomen, waarin de belastingheffing onwet
tig wordt genoemd, zoolang zij door de
Cortes niet bekrachtigd is. Andere resoluties
vroegen grondwetsherziening, vergadering
van de Cortes, drukpersvrijheid, vrijheid van
vergadering, ministerieele aansprakelijkheid.
Soortgelijke protestvergaderingen worden
elders voorbereid.
In de beraadslagingen in het parlement
te Kaapstad gehouden over Merrimans
motie, welke de overlegging verlangde van
de briefwisseling, gevoerd met de Britsche
regeering over den trek naar het binnenland,
teekende de voorsteller verzet aan tegen
het begunstigen door de Kaapsche regeering
van eenen trek, die de Kaapkolonie zoozeer
ontvolken zal. Sir Cecil Rhodes antwoordde,
dat de Kaapsche regeering best deed den
trek te regelen, nu het onmogelijk gebleken
was hem te verhinderen. Had de overheid
vroeger evenzoo gehandeld, Oranje-Vrijstaat
en Transvaal waren nooit ontstaan.
Naar de Times uit Tientsin verneemt,
heeft de Chineesche regeering generaal
Ting uitgezonden om den opstand in Mandz-
joerie te onderdrukken. Hij heeft daarbij
volmacht aan de grieven der landbouwers
tegemoet te komen, om deze oproerlingen
zoodoende van de rooversbenden af te
scheiden, en daarna deze laatste aan te
tasten.
VERSLAG
te SCHIEDAM.
over den toestand van Nijverheid,
Handel en Scheepvaart in 1893.
I.
Het Jaarverslag van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken is weder verschenen.
In het eerste hoofdstuk wordt op de vol
gende wijze een algemeen overzicht van den
toestand van handel en nijverheid in 1893
gegeven.
Over het algemeen genomen was de toe
stand van handel en nijverheid gedurende
het afgeloopen jaar niet ongunstig te noemen.
Het is reeds een ware verademing, waar,
gedurende zoo vele jaren van achteruitgang
en kwijning moest worden gewag gemaakt,
in den loop van 1893 een eenigszins beteren
toestand te kunnen constateeren.
Wel is waar kan niet worden gezegd, dat
de hoofdtak van industrie in deze gemeente
bloeide en had deze zijne betere resultaten
meer aan toevallige omstandigheden te dan
ken. Ook valt er geen verbetering op te
merken in de vermindering van de belem
meringen bij den invoer onzer producten,
zelfs niet in landen, waar het heet dat
Nederland op den voet der meest be-
gunstigste natie wordt behandeld. Toch geeft
het niet te loochenen feit weder hoop voor
de toekomst, dat onze industrieelen op dat
gebied zich met vernieuwden ijver hebben
toegelegd op het toepassen van de in hun
bereik zijnde vorderingen der wetenschap,
ten einde de steeds machtiger wordende con
currentie zoowel met die van het Buitenland
als ook met die in onze nabijheid het hoofd
te bieden.
En van dien ijver zijn langzamerhand de
resultaten merkbaarzoodat b. v. de ver
ouderde methode van gisttabricatie nagenoeg
geheel heeft plaats gemaakt voor eene
nieuwe, die onzen Industrieelen merkbare
voordeelen, zoowel in de hoeveelheid als in
de hoedanigheid van dat artikel, aanbiedt.
Het spreekt van zelf dat, waar de hart
ader van eene industrieële gemeente eenigs
zins gezonder begint te kloppen, dit nood
zakelijk op den welstand van het geheele
lichaam een gunstigen invloed moet hebben,
Al schijnt in de naaste toekomst nog niet
te mogen verwacht worden, dat er ook hier
te lande de proef worde genomen met eene
verstandige, oordeelkundige handelspolitiek,
toch worden er kenteekenen merkbaar, die
eene kentering in de publieke opinie voor
spellen, en, wanneer die verwachting
wordt verwezenlijkt, kan Schiedam wellicht
zijn ouden bloei weer zien herleven.
Het mag met voldoening worden gecon
stateerd, dat het Bestuur der Gemeente,
in het laatste gedeelte van het jaar met
meerder zorg de waterverversching, en dit
met de hem onmiddellijk ten dienste staande
gelegenheden, is gaan ter hand nemen,
wat eveneens voor een aantal fabrieken in
de binnenstad niet zonder belang te achten
is. Ook trachtte het, door het verlagen van
't havengeld-tarief, de scheepvaartbeweging
naar hier aan te moedigen, en heeft het
niet geschroomd, tegen zeer matige condi
tiën, een groot en uitstekend aan het water
gelegen stuk gronds beschikbaar te stellen
voor een welbekende en uitgebreide Indus
trieële inrichting, een Margarinefabriek.
Dit heeft reeds ten gevolge gehad, dat
de aandacht van belanghebbenden zich
meer en meer ging richten op de zeldzaam
gunstige gelegenheid, die onze Maasstad
tot het vestigen van nieuwe takken van
Industrie aanbiedt. Getuige hiervan de op
richting van een Albuminetabriek, een Soda-
fabriek. en een Stoomfabriek tot het zuive
ren van oliëenindustriëen, die tot dus ver
nog niet in deze gemeente bestonden.
Al is het overigens niet te ontkennen,
dat onze zwaar door den Fiscus gedrukte
fabriekstad nog geen bijzondere redenen
heeft, zich over de toepassing van de Wet
telijke bepalingen, zelfs het minst door de
hoogere machten te kunnen beroemen, en
dat de bepalingen der verouderde Wet op
het gedistilleerd, van 20 Juni 1862, met
weinig minder dan draconische gestrengheid
worden gehandhaafd, toch zal de aan
staande opheffing der, vooral voor Schiedam
onevenredig zwaar drukkende Patentwet,
eenigermate bijdragen, om deze nijvere ge
meente tegemoet te komen.
Branderijen en Moutwijnhandel.
Nog maar al te zeer bestaan de belemme
ringen, die onzen Moutwijnhandel drukken,
als daar zijn: zware concurrentie, zoowel
met het Buitenland als met Binnenlandsche
SpiritusfabriekMaatschappijen op aandeel,
waartegen een particulier bezwaarlijk
concurreeren kan.
Evenwel hebben toevallige omstandighe
den ten voordeele der Branderijen bijge
dragen; al was het, dat de prijs van den
Moutwijn zich niet boven de f 9.75 per Hec
toliter kon verheffen, ja zelfs gedurende den
loop van dit jaar, een geruimen tijd met
steeds teruggaande markten, op den lagen
prijs van f7.25 was genoteerd.
Dat toch de productie met geen verlies,
ja zelfs met eenige winst gepaard ging,
was voornamelijk te dankeneerst aan den
den hoogen spoelingprijs, en later aan den
overvloedigen oogst van de graansoorten,
voor de Stokerij benoodigd, waardoor deze
grondstoffen tot een zeer geringen markt
prijs verkrijgbaar waren. Verder heeft de
verandering der gewone Branderijen in Wee-
nergistfabrieken, welke ook dit jaar zóódanig
doorging, dat er nu hier bijna geene Bran
derijen meer bestaan, die volgens de oude
methode werken, het hare er toe bijge
bracht, en brengt er het nog bij, de
exploitatie van de Stokerijen, in elk geval
iets gunstiger te maken, dan onder het oude
systeem mogelijk was.
Het blijft inderdaad te betreuren, dat een
dergelijke tak van Industrie, niettegenstaande
de bezwaren, waarmede zij voortdurend te
worstelen heeft' zoovele hinderpalen, die er
niet behoefden te bestaan, op haren weg
ontmoet.
Aan de hoop namelijk, dat er van de
zijde van den Fiscus een mildere gedrags
lijn zou gevolgd worden, en dat de pogin
gen, door onze Kamer herhaaldelijk aange
wend, om, met name bij ambtelijke afsto
kingen, van Zijne Excell. den Minister van
Finantiën, eenige verzachting van den letter
der Wet te verkrijgen, en ten minste
in die gevallen van dezelfde welwillendheid
te mogen genieten, die aan de groote Spiri
tusfabrieken in onze omgeving ten deel
valt, aan die hoop is voorloopig de bodem
weer ingeslagen.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
VAN DE
