»Leve Carnotweerklonk het langs den
geheelen weg van het Elysée naar het sta
tion te Parijs, en evenzoo bij aankomst te
Lyon en in de Tentoonstelling aldaar. «Leve
Carnotweerklonk het ook Zondag-avond
kwart over negen nog, toen de president,
na het feestmaal in het palais de Commerce,
waar hij een zeer toegejuichte rede had
gehouden, het tentoonstellingsterrein verliet
om zich naar den schouwburg te begeven.
Op zijne gewone minzame wijze dankte de
President voor de hem gebrachte ovaties,
met de linkerhand den hoed afnemende en
met de rechter de handen drukkende, die
naar de zijne werden uitgestrekt. Halver
wege tusschen de Place des Cordeliers en
de Place de la Bourse drong een jongmensch
met grijze pet en jas op het rijtuig aan, alsot
hij den President een smeekschrift wilde
aanbieden, dat hij in de hand hield. Toen
Carnot zich uit het rijtuig boog om het aan
te nemen, stiet de ander hem den in het
papier verborgen dolk in de zijde ter hoogte
van de lever. Carnot zonk achterover. De
prefect van de Rhone, Rivaud, die naast
hem zat, gaf den moordenaar een vuistslag,
die hem af deed deinsen. De menigte stortte
zich op den kerel en wilde hem op de plaats
dooden. Tien politie-agenten trachtten hem
voor het razende volk te beschermen, maar
dit gelukte eerst met de hulp van een aan
tal gardes te paard, die de agenten om
ringden.
Het rijtuig met den President en generaal
Borius reed terug naar de Coeur d'honneur
de la Prefecture, en Carnot werd bleek,
bewusteloos, met loshangend vest en bebloed
overhemd, binnengedragen. Intusschen was
de prefect Rivaud met een landauer in vol
len ren naar de schouwburg gesneld, waar
een vaag gerucht van het gebeurde niet
werd geloofd. Toen hij met twee ande
ren het gebouw binnentrad, brulde de
menigte hen tegen: y>Vive Carnot! s Vive
la Republique Maar zij Roept niet
De President der Republiek is het slacht
offer van een aanslag geworden En daarop
de Presidentsloge binnentredend, roept Ri
vaud met snikkende stem: »Mijne heeren,
de President der Republiek is vermoord."
Woedende kreten van wraak beletten hem
een oogenblfk voort te gaan, en eerst als hij
verzocht zijne zending niet nog moeilijker
te maken en mededeelt, dat Carnot onder
dokters behandeling is, zwijgt het publiek,
en verlaat verslagen en ontdaan den schouw
burg om aan de menigte daarbuiten mede
te deelen wat ze hebben vernomen. De
geneesheeren achtten eene operatie nood
zakelijk. De dolksteek had een diepe breede
wond veroorzaakt en toen deze was open-
gelegd, wat een kreet»0 dokter, ge doet
mij pijn!" aan den gewonde ontlokte, bleek
dat de lever was geraakt. De toestand was
des te ernstiger, omdat de patient een
leverkwaal had, zoodat men voor complicaties
vreesde. Ook inwendige bloeding was niet
uitgesloten. Men slaagde erin deze te ver
hinderen en ging over tot de operatie. Bij
de eerste snede van het mes slaakte de pa
tient, die weer in verdooving was gevallen,
hartverscheurende kreten »Genoeg! genoeg
ge doet mij te veel zeerOm twaalf uur
hadden de dokters nog een flauwe hoop op
herstel, maar om half een werden den ster
vende door den aartsbisschop Couillé de
HH. Sacramenten toegediend en om kwart
vóór eenen gaf hij den geest.
Het stoffelijk overschot van den President
is gisteren gekist, nadat mevrouw Carnot,
inmiddels te Lyon aangekomen, hare toe
stemming geweigerd had om het lijk te bal
semen. Daarop werd de lijkkist gisteren
avond te zes uren van de prefectuur naar
het station overgebracht. Aan het station
werd het lijk in een salonwagen geplaatst,
waarin de officieren van het Militaire Huis
plaats namen. Mevr. Carnot nam met drie
zonen plaats in een ander spoorrijtuig. De
menigte hield zich langs den weg, waar alle
winkels gesloten waren, toen het lijk voorbij
trok, zeer eerbiedig. Toen de lijkstoet ge
passeerd was, kwam ze echter in beweging.
Benden vormden zich en plunderden de win
kels, wier eigenaars voor Italianen werden
gehouden. Om half vier was er reeds op
drie plaatsen in de woningen van Italianen
brand ontstaan. De politie was de opge
wonden menigte niet meer de baas. Men
was beducht voor andere brandstichtingen.
Het café Casati werd vernield. Van het
Italiaansche consulaat moesten wapenbord
en vlag worden weggenomen om de menigte
te doen bedaren. In het geheele zuiden van
Frankrijk, waar de Italianen talrijk verte
genwoordigd zijn, is de verbittering tusschen
de beide natiën groot. Te Toulon voerden
de kurassiers charges uit. Een Italiaansche
losser werd, wegens gezegden tegen Carnot,
door een Fransch matroos vermoord.
En de massa daar buiten, die vóór eenige
uren, feestvierende en uitgelaten, beschenen
door het schitterend licht der illuminaties,
rondjoelde, had zich intusschen verspreid,
dezen naar de Prefecture om meer te hoo-
ren, genen om schreeuwende met de drie
kleur voorop het Italiaansche consulaat te
bestormen, andere eenige kolfiehuizen met
Italiaansche bediening binnendringende, an
deren naar de gevangenis om den moorde
naar op te eischen. Maar de lichten werden
spoedig gedoofd, de koffiehuizen gesloten
en allengs bedaarde het rumoer en volgde
eene doodsche stilte. Mevrouw Carnot had
verscheidene telegrammen ontvangen en
vertrok tegen elf uur vergezeld door hare
twee zoons, op een vierde dépêche van
generaal Borius met een extra-trein die
voor haar was gereed gehouden. Te Parijs
verspreidde zich het gerucht van den aanslag
eerst tegen elf uur. De opgewondenheid
was hevig en nog om drie uur in den och
tend bevonden zich talrijke groepen op de
boulevards en in het Quartier Latin,die den
aanslag bespraken. Overigens heeft Parijs
zijn gewoon aanzien behouden. Van uiter
lijke rouwteekenen was gisteren nog weinig
te zien. Te Marseille, waar de St. Jansdag
feestelijk werd gevierd, maakt de uitgela-
tenste blijdschap in een oogenblik plaats
voor doffe stilte.
Het blijkt meer en meer, dat de moord
het werk is van anarchisten, die zich op
den President, waarschijnlijk wegens zijne
weigering om den veroordeelde anarchisten
gratie te verleenen, hebben willen wreken.
Vooral onder de uitgeweken Italianen in het
zuiden van Frankrijk, tellen de anarchisten
vele aanhangers. De moordenaar van pre
sident Carnot, de Italiaan Cesare Giovanni
Santo, behoort tot een groep van anarchis
ten hij heeft zelfs getracht een anarchis
tisch blad te stichten, maar hij heeft het
daarvoor noodige geld niet kunnen vinden.
Het verblijf van den moordenaar is nage
spoord hij heeft verblijf gehouden bij een
bakker te Cette. Van daar vertrok hij via
Tarascon naar Lyon, na bij een wapenkoop
man een dolk te hebben gekocht. Terwijl
hij zijn snoode daad pleegde, riep hij leve
de anarchie De ellendeling heeft zijn mis
daad volkomen bekend, maar weigert de
beweegredenen daarvoor op te geven.
Onder voorzitterschap van Dupuy zijn
gisteren de ministers in het ministerie van
buitenlandsche zaken te Parijs, in kabinets
raad vergaderd geweest. Dupuy deelde zijn
ambtgenooten de toedracht van den aanslag
mede en kondigde aan, dat het lijk van
Carnot heden-nacht te Parijs zou komen.
Het ministerie zal de Kamer voorstellen,
Carnot eene nationale begrafenis te geven.
De voorzitter van het Kabinet zeide, dat een
aantal afgevaardigden zich verrast betoonden,
over den dag welke voor de bijeenroeping
van het Congres was gekozen. De minister
raad erkende echter, na de praecedenten te
zijn nagegaan, dat Challemel Lacour als
voorzitter der Nationale Vergadering in
volheid van rechten gehandeld had, met
Woensdag voor de aanstaande vergadering
van het Congres te bestemmen.
In de Kamer van afgevaardigden te Parijs
heerschte gisteren eene buitengewone be-
weging. De zaal was geheel vol. Voor de
eerste maal sedert jaren wellicht liet de
Voorzitter zich wachten. Het was kwart over
tweeën toen de Voorzitter door de gelederen
der soldaten door zich naar de vergaderzaal
begaf. Toen de deurwachter zijn, Monsieur
le President! liet klinken, rezen allen van
hun zetels op en met hen de meeste toe
schouwers in de loges en tribunes. Zoo in
plechtige stilte, zag de vergadering, welke
alle ministers in haar midden telde, Casimir
Perier de treden opgaan naar het voorzitters
gestoelte. Daar aangekomen, nam hij on
middellijk het woord, zonder de bel te laten
klinken, welke anders het sein tot de ope-
ning geeft. »Mijne heeren, zeide hij met
een volle stem, waardoor eenige zenuwach
tigheid trilde vDe geheele Kamer zal de
smartelijke aandoening deelen welke ik
ondervind op het oogenblik dat ik deze ver
gadering open." Hij las vervolgens het schrij
ven voor, waarin de Regeering in zeer ge
voelvolle en waardeerende woorden de Kamer
kennis gaf van het overlijden van Carnot
en sloot zich hierbij aan met een korte rede
welke hij aldus eindigde Wij brengen hulde
aan den grooten burger dien wij betreuren,
eene hulde welke hem waardig is, met te
toonen dat Frankrijk moedig en sterk blijft,
in deze dagen van nationalen rouw."
In den Senaat las de President den brief
van Dupuy voor, en prees Carnot, wiens
uitstekende hoedanigheden door gansch
Europa werden erkend. Het congres zal
vertrouwen betoonen in de hechtheid der
staatsinstellingen en zijne keus zal goed
gekeurd worden door de meerderheid der
Franschen, die met zooveel recht begeeren
de eer van den Staat naar buiten en de
eendracht te verzekeren.
De officieele candidaat van het centrum
der Kamer en van het linker-sentrum van
den Senaat, voor het presidentschap der
Republiek, schijnt Casimir Perier te zullen
worden. Henri Brisson zou de stemmen der
verschillende radicale groepen op zich ver
eenigen. De democratische unie zal zich met
de andere groepen verstaan. De socialisten
zullen aan de stemming deelnemen om alle
reactionaire candidaten te weren. In af
wachting van de benoeming van een opvol
ger van president Carnot is het ministerie,
overeenkomstig art. 7 van de wet van 25
Februari 1875 met de uitvoerende macht
belast.
In geheel Europa heeft de moord op den
President der Fransche republiek groote ont
steltenis en algemeene deelneming verwekt.
In de Kamer van Italië, het land dat er op
zoo treurige wijze bij betrokken is, sprak
Crispi met tranen in de stem eenige woor
den waarmede de Kamer levendig instemde.
De Kamer besloot een telegram van rouw
beklag aan de Fransche Kamer te zenden
en hief de zitting op Alle openbare gebou
wen in het rijk vlaggen halfstok. Koning
Humbert zond een telegram, waarin gezegd
wordt, dat de beide natiën, als vroeger in
den gemeenschappelijken strijd, thans in
rouw zijn vereenigd. Ook vele andere Euro-
peesche vorsten en staatshoofden, o. a. keizer
Willem en koning Leopold zonden telegram
men van rouwbeklag aan mevr. Carnot.
In het Engelsche Lagerhuis werd het °p-
zienwekkend feit met deelneming besproken.
In Duitschland rekent men vooral met de
politieke gevolgen en meent men zich op
zijn qui vive te moeten houden.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 26 Juni 1894.
Ned. R. K. Volksbond,
afd. Schiedam.
De collecte Zondag 11. alhier gehouden
tot ondersteuning van den gewapenden dienst
in de Nederlanden bracht op f 176.45. In
189J bedroeg de opbrengst ruim f224.
Nu de afschuwelijke moord op den Pre
sident der Fransche republiek door een
Italiaan gepleegd, ook in onze stad aller
aandacht bezig houdt, herinneren vele be
jaarde stadgenooten zich nog, dat ook voor
vele jaren hier ter stede door een Italiaan,
een ingezetene dezer gemeente laaghartig
werd vermoord.
De Schiedamsche Courant van 21 Augus
tus 1862 meldt daaromtrent het volgende:
G epasseerden Zondagmiddag, ten omstreeks
vijf ure, werd alhier een vreeselijke misdaad
gepleegd. Zekere Gerrit Kleineen oppas
send huisvader, schipper van beroep, wo
nende alhier, stond aan het uiterste einde
van het Westerhavenhoofd, over den kant
gebogen, te spreken met een schipper, die
zich op zijn vaartuig bevond, dat voor het
Hoofd in de Maas Jaggeheel onverwacht
en zonder dat er iets was voorgevallen,
naderde hem een persoon, die hem, ten
aanzien van verschillende omstanders, een
dolk tot aan het gevest in den hals stiet,
zoodat hij onmiddellijk op de plaats dood
ter aarde stortte. De moordenaar, na het
plegen van den moord den dolk in de wond
latende, sprong in een oogwenk in het water,
waarschijnlijk om naar het schip waartoe
In de vergadering door de afdeeling Schiedam van
den Ned. R. K. Volksbond Zondag 11. gehouden, ver
kreeg de heer J. J. van Hees het woord, om naar
aanleiding van de vergadering den 4 Juni 11. door hem
in Musis Sacrumbijgewoond, eenige inlichtingen aan
zijne medeleden te verstrekken en hen aan te sporen
zich niet als lid van het Volkshuis te laten inschrijven.
Daartoe zette spr. uiteen wat de gevolgen zijn van
het liberalisme. Het liberalisme heeft het masker af
gelegd 5 het komt er voor uit, dat het katholicisme, dat
Rome de moderne beschaving in den weg staat. Al
zijne slagen vallen daarom op de Kerk, op haar geloofs-
en zedeleer, op haar invloed op het maatschappelijk en
huiselijk leven j het neemt het afschuwelijkste ongeloof
en de meest verfijnde zedeloosheid van onzen tijd in
bescherminghet vertrapt de heiligste rechten der
ouders en heeft van de school zijn voornaamste kweek
plaats gemaakt, om zijn bedorven beginselen en denk
beelden in de harten der kinderen te planten. Het
liberalisme heeft vooral door de godsdienstlooze school,
ongeloof en zedeloosheid gekweekt, en uit het ongeloof
en de zedeloosheid zijn bet socialisme en het anarchisme
geboren.
Het is daarom, dat spr. op de vergadering 4 Juni 11.
door hem bijgewoond, in debat kwam met den spre
ker, die voor hij over het Volkshuis sprak, veel over
het onderwijs aanhaalde, hetgeen hij noemde de gou
den eeuw, de eeuw van verlichting en beschaving. Spr.
meent, dat wij als R. K. ons niet als lid vau het
Volkshuis kunnen laten inschrijven. Vooral, omdat in
dit Volkshuis vele couranten en tijdschriften en boeken
zullen ter lezing liggen, wellicht ook Recht voor Allen
welker lezing voor den Katholiek schadelijk is. Neen
vrienden, zoo besluit ongeveer spr., laten wij ons daar
niet bij aansluiten, maar geduld oefenen tot wij zelf
een eigen gebouw hebben. Daar zullen onze katholieke
bladen, tijdschriften en vakbladen worden ter lezing
gegeven, hetwelk voor de Schiedamscbe Katholieken
en voor het opkomend geslacht een prikkel zal wezen,
zich bij den Ned. R. K. Volksbond aan te sluiten. Het
daverend applaus, dat op deze wel doordachte rede
volgde, bewees dat de heer Van Hees der vergadering
als uit het hart gesproken had.
De eerw. adviseur, die daarna den katheder besteeg,
was volkomen van hetzelfde gevoelen als de vorige
spreker. Voor leden van den Ned. R. K. Volksbond
is het zaak zich te onthouden van de neutrale stich
tingen en yereenigingen. Het woord neutraliteit dat
zinverwant is met halfslachtig, is een vrucht van deze
halfslachtige eeuw. Neutraal is geen oprecht Hollandsch
Katholiek daverend applaus). Weg dus met de neu
traliteit. Toonen wij wie wij zijn en laten wij zien
wat we kunnen. Spr. betoogde daarop, dat de strijd
voor de rechten van den werkman moet rusten op den
grondslag van het geloof; en omdat op dit punt onze
beginselen geheel uiteenloopen, kunnen wij als leden
van den Volksbond niet met de neutrale vereenigingen
medewerken. Zij weten zeer wel, dat er een diepe
klove tusschen hen en ons bestaaten daarom zijn de
Katholieken daar ook eigenlijk niet gewild, en worden
zij alleen in het belang van eenig uiterlijk machts- en
krachtsvertoon aangenomen. Spr. moest dan ook het
deelnemea aan neutrale vereenigingen beslist ontraden.
De ondervinding nog van den laatsten tijd heeft ge
leerd, dat het buiten de Katholieke Kerk onmogelijk is
zich van de besmetting van het socialisme vrij te hou
den. Met eene krachtige opwekking om nooit te dul
den, dat onze vaan omver gehaald worde, maar zich
nauw aaneengesloten onder die vaan te scharen, besloot
spr. dit gedeelte zijner toespraak.
Het was sprekers harteweusch dat de leden, wanneer
zij op werkplaatsen of fabrieken iets omtrent de sociale
kwestie zouden hooren, hem dit zouden mededeelen,
opdat hij dan het gewenschte licht omtrent die strijd
vragen zou kunnen ontsteken. Hij dankt een der leden,
die hem daartoe het eerst in de gelegenheid stelde. De
volgende kwestie omtrent het vereenigingsleven was
gesteld: waartoe dient het vereenigingsleven, wat richt
het eigenlijk uit Tot beantwoording dezer vraag stelde
spr. in het licht, dat het vereenigingsleven pas begint
te bloeien en dus nog geen rijke vruchten kan ople
veren. Tot voor korten tijd stond de werkman geheel
op zich-zelvenhij had de kracht niet om zijne rech
ten te verdedigen Toch begreep men, dat er iets
moest gedaan worden. Tegen de vereeniging van on-
geloovige socialisten, moest de vereeniging van goed-
gezinden gesteld worden Is deze vereeniging alleen
eene bescherming van de bezittende klasse tegen het
socialisme of is zij ook in het voordeel van den werk
man zoo vroeg spr. Zeker is zij ook in het voordeel
van den werkman. Waar de stem van een enkele
verloren ging, zullen de stemmen van zoovelen zeker
gehoord worden. In onzen strijd voor Zondagsrust, voor
een voldoend loon, voor bescherming in tijd van ziekte
en op den ouden dag kunnen wij slechts door ver
eeniging tot ons doel komen. Nu kan menig welge
zind patroon, gedwongen door de concurrentie, die
billijke eischen niet inwilligen; maar als straks het
vereenigingsleven tot vollen wasdom zal zijn geraakt,
zullen alle patroons de stem van den werkman hoo
ren. Als men een klein appelboompje plant, kan men
het volgend jaar nog geen vruchten verwachtenzoo
zal men ook hier moeten wachten tot de boom tot
vollen wasdom is gekomen, en dan zullen de rijke
vruchten zeker niet uitblijven. Blijven wij strijden
voor waarheid en recht, dan zullen wij volgens de
belofte van den Eeuwige eens de overwinning behalen
Het krachtig en herhaald applaus dat op deze schoone
rede volgde, bewees dat de eerw. adviseur aller gevoe
len op de meest juiste en treffende wijze had vertolkt.
