Dagblad
voor Schiedam en Omstreken.
17de
Jaarg.
Zaterdag 25 Augustus 1894.
4973.
bureau oterztvaat 50.
De Noodrem.
ALGEMEEN overzicht.
feuilleton.
PRIJS VAN DIT BLAD:
^°or Schiedam per 3 maanden4.50
franco per post door geheei Nederland - 2.—
Afzonderlijke Nommers0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
24 Augustus '94.
seder Sc^erei'and van den Balkan zijn
kim 6en'^e dagen zwarte stippen aan de
kom Zlcbtbaar> die niets goeds voor de toe
terlof V00rsPe"en- In Servië is de minis-
nis.^6 e crisis door het aanblijven der mi-
Part''^ en '1Un u'ttreden uit het liberale
\Ye^,Ve'd)and feitelijk slechts uitgesteld. Uit
bareWordt aan de niet altijd vertrouw-
Cfisis ®ironide geschreven, dat die
^ederWaS veroorzaakt door Milan's plan om
ka Ze'I de teugels van het bewind in
wien6ni te nemen- Zijn zoon Alexander, te
Erooti eb°eve hij nu vier jaren geleden de
ste)de r'eder'egde en een regentschap in-
ten Zou nu °P zijn beurt weder abdiqueeren
het '()eve van zijn vader. Onmogelijk is
bij er niek want in Servië is ten naaste
vader jyr m°§ebjk. Van het oogenblik dat
echt» z*cb althans schijnbaar met zijne
Be]„ 6*!0ote Nathalie verzoende en naar
alle terugkeerde, moest men zich op
Ot)(jer®e'?eurlykheden voorbereid houden,
tva ZlJn inblazing joeg zijn zoontje onver-
°1 üeS reSenten vveg om zelf te regeeren
Werd V]6r vader te laten regeeren, daarna
meer 6 ^rondwet verscheurd en meer en
hjj tentra(* Mdan op den voorgrond, totdat
fop Rn 'aaIste, quansuis door zijn zoon ge-
eni zich voor goed te Nisch vestigde,
jjj] erto°nt zich aldus de terugkeer van
Servi'a'S een dreigende zwarte stip aan
Bü] 6 ,s k'm, duistere stippen zijn ook aan
Ber"iarÜe s gezichteinder te bemerken. Vorst
van '|!anc'' d'e verlangde ontslagen te worden
Stamh heerschaPPÜ van den energieken
Sch^ n'et ten onrechte den Bulgaar-
de 6n ^'smarck genoemd, ondervindt nu reeds
ba ?ev°'§en van die wellicht nog wat voor-
Sis^6 ^aad' Vooreerst heerscht er allerwege
0r ,lng 'n den lande, die de Vorst tracht te
en' eidrukken door StamboulofFs woning dag
uacht te doen bewaken, diens protest
i)
ov?«mat °P ziJn Semak met de beenen
ooe-pr, aar ln een C0UPé tweede klas. Zijn
lanep ™arfn al blind gestaard op de uren
den o^;r° j an van witte wilgen, die langs
geheim7i°r J telk<rns op- en wegdoken als
Oosr riet 'mge scbimmen. Donker was het
de inm maar bet begon te schemeren en
rijtuio- U&n de z°ldering van het spoor-
dat nocr tp 6en v,alsch> twijfelachtig licht,
plicht worstefde. met het verminderende
gedruisTh6'1^10 ™aakte een onheilspellend
gehSen 'w u de verbe<dding zich alle
een ïf ^hrn schePP?n- Na geleek het op
stukken ST T m de verte bulderende
ratelend over W6er' ,a]s de machine
°Ver een b™g rolde, geleek het
daartegen ter zijde leggend met de flauwe
bemerking, dat de regeering voor het leven
en de veiligheid van den vorigen premier
zorg moet dragen. Maar bovendien heeft
de figuur van den aartssamenzweerder en
Russophiel Zankoff, de man die het meest
tot de verbanning van vorst Alexander heeft
bijgedragen, zich reeds dreigend aan de gren
zen vertoond. Zankoff bevindt zich thans te
Weenen en heeft een audiëntie gevraagd bij
vorst Ferdinand om dezen persoonlijk verlof
te vragen tot terugkeer in Bulgarije. En
ten bewijze van zijne goede bedoelingen
heeft hij een manifest aan het Bulgaarsche
volk gericht, waarin hij ook aan zijne vroe
gere partijgenooten den raad geeft »nu de
tiran Stambouloft van het tooneel is ver
dwenen", zich zonder verdere aarzeling
rondom den troon van vorst Ferdinand te
scharen, voeling te houden met de demo
cratische partij enzvrede te sluiten
met RuslandDit zal gemakkelijk gaan,
zegt hij, daar Rusland niets meer verlangt dan
dat de Bulgaarsche dynastie niet langer
vijandig zij aan de orthodoxie (d. i. aan
den Grieksch-schismatieken godsdienst)
De nieuwe Sobranje moet daarom vóór alles
art. 38 van de Grondwet betreffende den
godsdienst van den Kroonprins veranderen
Vóór Ferdinands huwelijk is juist dit ar
tikel in tegenovergestelden zin gewijzigd,
om ook voor een katholieken kroonprins den
toegang tot den troon niet langer versperd
te doen zijn, en nu zou Zankoff dit weer
ongedaan willen makenEr is wel
is waar geen minister Stambouloff meer om
dit boos opzet te verijdelen, maar toch zal
ook diens opvolger dezen wolf in schaaps
klederen wel buiten de grenzen weten te
houden. Reeds wordt gemeld, dat het Bul
gaarsche Kabinet zich voor de handhaving
van het verbanningsdecreet heeft verklaard.
Er zijn thans uit Rusland nadere berich
ten gekomen ter verklaring van de zoozeer
opgemerkte afwezigheid van den Czaar en
de Czarin bij de avondfeesten ter gelegen-
op het doffe gerommel van een aardbeving
althans zoo kwam het den eenzamen rei
ziger voor, die wel nooit een aardbeving
had bijgewoond, maar zich van zoo iets, met
een weinig hulp zijner verbeelding, de meest
juiste voorstelling wist te maken. Het boek
dat hij las was dichtgevallen, zijn sigaar
uitgedoofd, zijn geest die eenige oogen blik
ken had uitgerust, zocht een punt waarop
hij zich kon vestigen. De coupé was spoedig
rondgekeken de alledaagsche advertenties
in groene en blauwen letters, schreeuwend
en bluffend aanhoudend over de degelijkheid
van eenige firma's, dat had hij reeds onwille
keurig gelezen en herlezen.' Hij was moe
gestaard op de bruin trijpen kussens, en
de wit-grijs geschilderde vakken van het
beschot van den waggon, in gelijke vier
kante vakjes met bruine randjes afgezet,
waren spoedig bekeken. Buiten namen de
voorwerpen een telkens onbestemder vorm
aan. De hooge populieren achter gindsche
bouwhoeve geleken op spoken, en de kerk-
of kasteeltoren, die zich hier en daar bij
tusschenpoozen in de bonkige avondlucht
verhief, geleek de dreigende vinger van een
reus.
Geheel het landschap was in een waas
heid van het huwelijk hunner dochter. Sinds
eenigen tijd hielden de politie-overheden van
Parijs en St. Petersburg elkander geregeld
op de hoogte van het doen en laten der
anarchisten en nihilisten. Kort voor het
huwelijk van grootvorstin Xenia met groot
vorst Alexandrowitz, ontving de Petersbur
ger politie een telegram uit Parijs, dat
verscheidene bekende nihilisten uit Zwitser
land en Frankrijk op weg waren, om in
Peterhof, waar de huwelijksfeesten plaats
hadden, een of anderen aanslag uit te voe
ren. De politie besloot daarop den Keizer
te verzoeken, het vuurwerk in Peterhof
niet bij te wonen. Het keizerspaar is wer
kelijk bij het vuurwerk niet verschenen. Er
werden aanstonds uitgebreide voorzorgs
maatregelen genomen. Sterke Kozakken-
atdeelingen, politie-agenten en soldaten,
werden in het park van Peterhof opgesteld.
Het vuurwerk en de volksfeesten werden
volgens het program uitgevoerd en alles
verliep rustig; de orde werd niet verstoord.
Inmiddels was het der Petersburger politie
gelukt, niet minder dan zeven, als gevaarlijk
bekende anarchisten aan te houden, en daar
mede is de keizerlijke familie wellicht aan
een groot gevaar ontsnapt.
In de vergadering van de Duitsch vrij
zinnige kiezers in het tweede kiesdistrict te
Berlijn, overwonnen bij de behandeling van
het ontwerp van het nieuwe program der
partij, de jongeren die, in tegenstelling met
Eugen Richter, aan de eischen op sociaal-
politiek gebied meer recht willen laten
wedervaren en een program begeeren, dat
minder aan de Manchesterleer herinnert. Zij
hebben bij de keuze van afgevaardigden
voor de aanstaande algemeene vergadering
ten slotte enkel afgevaardigden van hunne
richting weten te laten benoemen. De aan
hangers van Richter protesteerden daar
tegen heftig. In de Volkszeitungdie tegen
Richter schrijft, en in ongezoute uitdruk
kingen der Freisinnige Zeitung, Richler's
orgaan, de loef afsteekt, werd gisteren een
van geheimzinnigheid [gehuldtelkens ver
schenen nieuwe gestalten aan den horizon,
maar gedurig ook werd het moeilijker de
juiste omtrekken te onderscheiden dier on
bestemde, vage voorwerpen.
Al wilder en snelder wierp de duizelende
sneltrein zijn slangenlijf door de wijkende
vlakte. Nu eens joeg hij snorrend en zuch
tend door een stikdonkeren tunnel, een
oogenblik slechts en dan was het, alsof
al de geluiden der diepten losbraken en
samen in een helsch koor het lied van den
afgrond zongen. Dan weer vloog de hijgende
machine met toomlooze snelheid door een
dicht dennenbosch, waarin de avondwind
zijn somber klaaglied zong, om op eens
immer sneller vooruit te schieten langs de
eindelooze heide, wier sombere kleuren bij
den vallenden avond niet meer werden af
gewisseld door de paarse bloempjes, de
weinigen die tieren op haar gebied, waar
thans enkele dwaallichtjes boven de kreken
vonkten.
Dit alles had onze reiziger beurtelings
waargenomen, een oogwenk bewonderd ook,
maar een soort van afmatting kwam over
zijn zinnendof, wezenloos keek hij voor
zich uit, tot hjj werd opgeschrikt door een
gezegde van Virchow uit een rede in het
Parlement opgehaald, waaruit blijkt, dat dit
partijhoofd reeds voor meer dan twintig
jaar bereid was den normalen werkdag als
een billijke eisch der werkende menschheid
te erkennen, terwijl Eugen Richter nu zelfs
nog niet eens den maximum-werkdag in
het program wil opnemen.
In een hoofdarfikel van de Vörwarts, het
officieele orgaan der Duitsche socialistische
partij, gaf gisteren een Nederlandsch socia
list een beschrijving van de tweespalt in de
sociaal-democratische partij van Nederland.
Hij voorspelt dat met het congres van aanst.
Zondag een nieuw tijdperk voor de werk
liedenbeweging in Nederland zal aanbreken
Het artikel begint aldus Goddank, eindelijk
hebben de Nederlandsche sociaal-democra
ten er genoeg van te blijven in een genoot
schap dat voer onder de valsche vlag der demo
cratie, hoewel de meerderheid zijner leden
anarchistisch was gezind. Het eigenaardige
van de zaak is, dat de Vörwarts de beschrij
ving als hoofdartikel opneemt.
Op een vergadering van socialisten te
Stuttgart heeft Liebknecht de onthoofding
van Caserio een «misdaad" genoemd, «omdat
die man blijkbaar van zijn verstand was
beroofd en in een gesticht voor idioten
thuis behoorde" Ook Hödel en Nobiling
die in 1878 op keizer Wilhelm I schoten,
waren volgens Liebknecht feitelijk «gekken."
Als Caserio zijn verstand had gehad, meende
hij, zou hij niet den neutralen Carnot ver
moord hebben, maar Casimir Perier «die
de vertegenwoordiging, ja de vleeschwording
der bourgeoisie mag heeten." Despreker
voegde er nog met diepzinnige wijsheid bij,
dat het anarchisme een laatste uitvloeisel
van het kapitalisme is, en dat alleen red
ding kan komen van het socialisme! Een
mede aanwezig anarchist -- misschien ook
een idioot protesteerde tegen Liebknechts
«oneerlijkheid" en verzekerde dat hij «of
schoon een man van de daad, toch een
heel goed socialist is en dat Liebknecht er
langgerekt en gillend gefiuit, dat jamme
rend opging uit de locomotief. Een vreemd
soortig gevoel van angst overviel den een
zamen passagier, die gedrukt door allerlei
invloeden buiten hem, onwillekeurig zenuw
achtig en gejaagd was geworden. Een schok
voer door zijn leden, maar wijl de sneltrein
ongestoord zijn wilden loop vervolgde, ging
die indruk voorbij. Het was een signaal ge
weest, meer niet. Een blik op zijn horloge
verzekerde hem, dat hij nog minstens een
uur in dezelfde vaart moest hollen om de
eerste halte te bereiken.
Hij vlijt zich neer in een hoekje en tracht
in te sluimeren, maar iets onrustig in zijn
geest, iets als van een voorgevoel belet hem,
die anders onder het hevigste rumoer in
slaapt, ook maar een oogenblik het oog te
sluiten.
Zijn dwalende blik gaat weer zoekend
door het rijtuig, om zijn geest, die zich met
zichzelven niet behoorlijk kan bezighouden,
afleiding te bezorgen.
{Slot volgt.')
JüllliillMlliilllHmfin
iiiiiiiiuiui!iiHiiiiiiiiiitiiiiMiMiiiiiiiiiMiimiiimiiuminiU!tiii
