Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
tweede blad.
1/de Jaarg.
Zondag 9 September 1894.
No. 4986.
bureau ^ofenpfraaf 50.
Yervolg Binnenland.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Wor Schiedam per 3 maandenf 1.50
Franco per post door geheel Nederland -2.—
Afzonderlijke Nommers- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1-
-6 regels.
f 0.60
- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Elke gewone regel meer.
n den loop dezer week is te Brussel het
ds lar,g voorbereide derde katholiek we-
"schappelijk congres gehouden. Dinsdag
"de opening plaats in de groote zaal van
college St. Louis, van welke plechtigheid
J reeds melding maakten.
^et hoofdmoment dezer eerste algemeene
^ergadering was de redevoering van Z. E.
rd. Goossens, die op treffende wijze het
d"Uwe verband tusschen geloof en wetenschap
ln het licht stelde in de volgende rede
^Met vreugde zoo sprak Zijne Emi-
"fintie laat ik mijne blikken gaan over
eze prachtige vergadering van de meest
gedistingeerde vertegenwoordigers der we-
"schap, die, zich boven alle zelfzuchtige of
"oaterieele beletsels verheffend, uit reine
e'de voor de menschelijke kennis naar hier
&ekomen zijn.
})Ik stel hoogelijk de eer op prijs hun net
^elkom te mogen toeroepen op den gast-
VrÜen bodem van ons geliefd vaderland, en
e,'zelfder tijd gevoel ik mij van zoete hoop
Vervuld want het verleden waarborgt de
toekomst en het goede in vorige vergade
rden verkregen, zal nu worden bevestigd
e" vermeerderd.
^an deze vreedzame bijeenkomsten, ware
gastmalen voor het intellect, gaat, gelijk in
de doorluchtige prelaat, uwe eminente
betreurde voorzitter zeide, een groote
racht uit, die der waarheid ten goede komt.
annen van talent, die overigens misschien
e schuchter en te belangeloos zijn, hebben
e gelegenheid hier op den voorgrond te
reden en de verdienste van hun arbeid
^°rdt daardoor bekend. Uw congres zal
0vendien een hulde wezen aan het christelijk
geloof. Want de wetenschap draagt, naar
et Woord van den H. Geest, eengodsdien-
st'g karakter, scientia religiositas, een ka-
'akter, dat zij nimmer aflegt, en de ware
geleerde is dikwijls ondanks zich-zelven, een
aPologeet van ons geloof.
sHet internationaal congres van katholie-
e" komt, zooals ik zeide, bijeen met een
'"'"sluitend wenschappelijk doel. Het zal de
^efenschap bevorderen, de ware wetenschap
der
ernstige onderzoekingen. Er is niets
6 elers. De prins der theologie heeft ge
dreven dat de meest volmaakte bezigheid
v°°r een schepsel is den geheimen zin te
°"tsluieren) welke in iedere zaak is verbor-
^en- De Schepper der natuur heeft in den
r"ensch de onverzadigbare begeerte gelegd
öaar kennis en onderzoek en de wetenschap,
^e'ke de vrucht is van deze intellectueele
ehoefte, is, na de deugd, de meest roem-
rjke gave dhr menschheid. Niemand, die
zal tegenspreken.
Een onbetwistbaar gezag, de Kerk-zelve,
®P°°rt ons aan tot dezen geestelijken arbeid
ant verre van de vijandin der kunsten en
wetenschappen te zijn, is de Kerk hare
aangewezen beschermster, zegt het Concilie
van het Vaticaan. Leo XIII heeft alle onze
vergaderingen gezegend en met de meest
vleiende aanmoedigingen begunstigd.
«En niets ook is meer noodzakelijk. Het
woord wetenschap alleen oefent in onze
dagen reeds een betooverenden invloed uit
op den geest en elk harer resultaten treft
en overtuigt de mannen dezer eeuw. De
openbaringen der wetenschap zijn de pro-
videntieele bewijzen door God aan de heden-
daagsche menschheid geschonken, om haar
f doordringen van de waarheid des geloofs.
1 t is dus noodig, dat op dit gebied, even-
a- op elk ander, de katholiek het fiere
woord kunnen herhalen, dat Job tot zijne
vrienden sprak Ik ben niet minder dan gij.
Nee inferior sum vestri.
«Het is waar, mijne heeren, dat onze
tegenstanders glimlachen bij de aankondi
ging van een katholiek congres. Zij schijnen
ons uit te tarten op ernstige wijze onze
plannen ten uitvoer te leggen. Het geloof,
zoo zeggen zij, kortwiekt den geest en door
de vaste onbeweeglijkheid zijner dogma's
maakt het den vooruitgang onmogelijk.
«Maar aldus redeneerende vergeten zij,
dat alle wetenschap berust op feiten en dat
de feiten, onveranderlijk staande op hunne
grondslagen, de nieuwe ontdekkingen geens
zins belemmeren. En evenzeer staat de
geopenbaarde waarheid, hoe onbeweeglijk
ook en juist omdat zij de waarheid is, den
waren vooruitgang in geen enkel opzicht in
den weg. (Applaus.)
«Veeleer is zij een steun voor de weten
schap is zij een baken, dat haren weg
verlicht en de klippen aanwijst; is zij een
dijk haar beschermend tegen zich-zelve, tegen
de stormen in haar eigen boezem. Met den
godsdienst aan zijne zijde neemt het genie
niet af in kracht; zijne vleugelen worden
niet gebonden zijn vlucht alleen wordt ge
regeld en elke zaak op dit aardrijk heeft
regeling noodig, ook het genie, ja vooral
het genie, omdat het in zoo hooge mate aan
talrijke en noodlottige afdwalingen is bloot
gesteld.
«Intusschen, mijne heeren, behoudt de
wetenschap tegenover het geloof een be
hoorlijke vrijheid. In hare onderzoekingen,
in haar eigen domein arbeidt zij gelijk haar
goeddunktzij dringt door in het binnenste
der aarde, gaat den loop der hemellichamen
na en berekent hunne bewegingenzij be
studeert de feiten, maakt vergelijkingen,
controleert ze door middel van waarnemin
gen, constateert de orde der verschijnselen,
welke zich voordaan, gaat de wetten na,
die ze beheerschen en maakt bij dat alles
gebruik van de leerstellingen en methodes,
welke haar eigen zijn. Het zou gemakkelijk
wezen hier een beroep te doen op de ge
schiedenis en aan te toonen, dat in den loop
der eeuwen de vooruitgang van het men-
schelijk vernuft in alle opzichten door de
Kerk is gezegend en aangemoedigd. De
namen alleen van een Sint Augustinus, een
Sint Thomas van Aquinen, een Bossuet zijn
voldoende, om te bewijzen, dat, door gren
zen te stellen aan de menschelijke weten
schap, de christelijke godsdient haar steunde,
haar heur krachten deed concentreeren, haar
een adelaarsvlucht verleende, waardoor zij
de grootste hoogte bereikte, waartoe de
menschelijke geest zich ooit wist te verheffen.
»Tot de mannen der vrije gedachte, welke
ons de gehechtheid aan het geloof als een
hindernis voorwerpen, kunnen wij onbe
schroomd antwoordenWij weten wat gij
weet, maar wij kennen ook nog datgene,
wat gij niet kent. Gij bezit evenals wij,
het kompas der menschelijke kennis, maar
wij bezitten bovendien nog dat andere kom
pas, van God ontvangen om ons den weg
te wijzen bij de onderzoekingen op de groote
zee, welke de beide werelden van weten
schap en geloof verbindt.
«Ook beweren onze tegenstanders nog,
dat wij bevreesd zijn voor de waarheid en
bijgevolg voor de wetenschap welke in haar
dienst staat. Dwaze beschuldiging voorzeker,
welke reeds duizendmaal is weerlegd en
bovendien in strijd is met de feiten. Neen
mijne heeren, wij koesteren niet het minste
wantrouwen jegens de wetenschap, omdat
wij niets van haar vreezen en niets van haar
te vreezen hebben. Wij weten dat het geloof,
ofschoon de rede overtreffend, nimmer met
de rede in botsing komt. Tusschen deze
beide lichten, uit dezelfde Vlam gesproten,
kan geen wezenlijk verschil bestaan. God
verloochent zichzelven niet en evenmin kan
de waarheid dit doen.
«Schijnbare tegenstrijdigheid kan er ge
vonden worden. Maar een aandachtig en
onpartijdig onderzoek van de geloofswaar
heden en van de resultaten der wetenschap
doet gemakkelijk dezen schijn verdwijnen.
Beoefent dan de wetenschap, mijne heeren,
want zij is een dochter des hemels en komt
van God. Beoefent de wetenschap, want
zij voert tot God. Beoefent de wetenschap,
om uw verleden waardig te blijven, uw
verleden als katholieken en uw naam als
kinderen der Kerk."
Een drietal leden van het Bondbestuur
van den «Bond van post- en telegraaf be
ambten", zullen binnenkort zich naar 's-Gra-
venhage begeven, op audiëntie bij den
directeur generaal van den post- en telegraaf
dienst, om te spreken over een betere
regeling der tractementen en hem te ver
zoeken den beambten meer verlofdagen in
het jaar toe te staan.
In zake den onlangs gepleegden moord
te Bussum heeft de officier van justitie te
Amsterdam opnieuw eene oproeping gedaan,
met dringend verzoek om inlichtingen van
allen, die op den avond der misdaad (Zon
dag 19 Augustus jh), ongeveer half negen
uur of daarna, het dochtertje met de dienst
bode hetzij alleen, vergezeld, voorafge
gaan of gevolgd door éen of meer militairen
te Bussum mochten hebben opgemerkt,
zich bewegende langs de Vlietlaan in de
richting van het spoowegstation naar het
dorp, of wel op het terrein van de zoo
genaamde «Spiegel".
Voorts wordt evenzeer dringend om mede-
deeling verzocht, voor het geval iemand op
dien avond tegen den voorgeschreven tijd
of wellicht vroeger éen of meer militairen
mocht hebben waargenomen, zich ophouden
de in de Veerlaan te Bussum, ter hoogte
van het ijzeren hek, dienende tot afscheiding
van dien weg en het terrein van den heer
Minnigh.
Nader meldt men aan het Vaderland, dat
het de luit. ter zee Pompe van Meerder-
voort was, wiens trommelvliezen sprongen
bij het ongeluk op de Guinea. De milicien
L. Lap werd aan het gezicht verwond en
naar het ziekenhuis overgebracht.
Voor het bijwonen van de groote mari
tieme revue, door de Koninginnen op 12
September ter reede van Texel, heeft de
heer Bosman, te Alkmaar, drie stoomsche
pen beschikbaar gesteld, namelijk een der
salonbooten van Enkhuizen, benevens de
raderbooten Zuiderzee en Kampioen. Voor
hen, die een tocht met een dezer booten
willen meemaken, zullen spoedig kaarten te
verkrijgen zijn.
Het hernieuwde R. K. kerkgebouw te
Oudeschild, (Texel) werd, dank zij de onver
moeide pogingen van den Eerw. pastoor
Wouterlood, d.d. plechtig ingewijd onder
leiding van den zeereerw. heer Deken van
Schagen. Eenige geestelijken van elders
zetten de plechtigheid luister bij.
De Hoogmis werd op plechtige wijze
opgedragen.
Het zangkoor had eenige faaaie nummers
ingestudeerd, die thans zeer verdienstelijk
ten gehoore werden gebracht en de stem
ming niet weinig verhoogden.
Na afloop hiervan werden zoowel de leer
lingen der openbare school, als die der
bewaarschool, door den eerw. heer Wouter-
lood onthaald.
Te 's-Hertogenbosch heeft de Gemeente
raad in eenige brieven van den ingenieur
architect der gemeente bericht ontvangen,
dat voor de herstelling van de brug over
den Dommel ongeveer f 10,000 was uitge
geven en dat er eene ongeveer evengroote
som nog zou moeten uitgegeven worden.
De Voorzitter bracht reeds ter kennis van
de leden dat eene buitengewone belasting
van 5/e ten 100 op het inkomen in uitzicht
kon gesteld worden, bijaldien de verkoop
van terreinen niet voldoende opleverde om
rente en aflossing van het kapitaal, ter her
stelling besteed, te bestrijden.
Onder vele blijken van belangstelling heeft
gisteren de zoo algemeen bekende en ge
achte Broeder Bernardinus in het instituut
St. Louis te Oudenbosch, zijn 50-jarig ju
bilee herdacht. Het geheele pensionaat
was voor deze gelegenheid schoon versierd.
Uit schier alle gemeenten van Nederland
ontving de jubilaris blyken van belangstelling.
