Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
tweede blad.
J'de Jaarg.
Zondag 16 September 1894.
No. 4992.
bureau *g$oter&txaat 50.
Roemeen ovekzicht.
Vervolg Binnenland.
PRIJS VAN DIT BLAD:
^oor Schiedam per 3 maandenf 1.50
franco per post door geheel Nederland -2.
Afzonderlijke Nommers- 0.05
15 September '94.
af» 6 Sarnenstelling der nieuwe Kamer van
a]^eVaard'gden houdt bij het naderen der
dach verkiezinSen 'n a"er aan'
0ct^ezig. De verkiezingen, welke in
ach' 6r moeten plaats hebben, zullen ge-
al» volgens de n'euwe kieswet, die het
iftv 6en en tevens meervoudig kiesrec
^"e Partyen maken zich tot cl
0t)e gereed. Er heerscht echter nog veel
katKr^^8id en verwarring. Ook in het
0,leke kamp bestaat verdeeldheid, daar
(jet^en en Vlamingen, conservatieven en
kar;craten hunne beginselen tegenover el-
er stellen. Daar de Katholieken het
echt
t6(i er In de hoofdbeginselen eens zijn, wordt
part'S'°tte toc'1 n00(lzakelijke eenheid der
kam'J kereikt. Geheel anders is het in het
P der tegenstanders. Tusschen liberalen
sPar|ta(^Ca'en *S c'e verhouding hoogst ge-
sch nen en eene P°o'nS om eene lus'e l"us'
Vot.er> die beide partijen te bewerken, is de
dan^6 "eek gefaald. Komt ze nog tot stand,
hare 2a' ^'et a"een zijn op den bodem van
th §emeenschappelijke haat tegen de Ka-
part-. n> om eene zegepraal der katholieke
althans in de hoofstad te beletten.
eendrac':lt der Katholieken steunt ge-
hr °P beter grondslagen. De heer Woeste
den^ Ze^ 0Penlijk hulde aan de rede doo
§eh y°eSeren minister-president onlangs
de
'>l,den. De heer Beernaert schrijft
he(
arlijk
•atnt.
er Woeste heeft te Schaerbeek
gesproken als een staatsman be-
t6jö"" Hij beeft gesproken als een kapi-
Zeij c'en avond voor den slag, die met edele
°poSoo„cher? zijn recht om te bevelen
(j0ot,ert aan het plan van den veldslag dat
f>e de omstandigheden is bepaald. De heer
van r'aet't heeft meer gedaan dan spreken
geb 8000 vereeniging 1 hij heeft ze tot stand
De Facht en aan zijne hoorders opgelegd.
k»tl tvv'sten zijn beslecht, en de vraagstuk-
^Ük(,'''e C'8 oud-kabinetchef zoo gelukkig de
tje niende kwesties heeft genoemd, bijv.
»e 6Venredige vertegenwoordiging, zijn uit
een ^et katholieke deel der natie zal
z;Cf. deer Beernaert dankbaar zijn, dat hij*
pejx. z°° hoog heeft verheven boven zijne
olijke sterke aspiraties. Het zal hem
der \^nkdaar zijn, dat hij zoo juist het werk
Scjj atholieken sedert 4894 heeft geken-
tjV| st- Zijne bestrijding van het collec-
e> keurig, doeltreffend en fijngeestig,
atl(jVan het eene einde van België naar het
th0prf w°rden herhaald. Waarlijk, de Ka-
gist 6 ^ssociatie van Schaerbeek, heeft
6r0n aan het land een vruchtbaren dag
v0i
Re» ^ens berichten uit Londen werd de
een ar,dsche diamanthandelaar Spiers in
"Us van de diamantenwijk Hatton Gar-
v0or te Honden door drie spitsboeven, die
te ^aven uitheemsche diamantenkooplieden
gechloroformeerd na eene hevige
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 46 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.40
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
worsteling, waarbij Spiers ernstige verwon
dingen bekwam. De dieven, die men niet
heeft kunnen ontdekken, beroofden Spiers»
na hem bewusteloos gemaakt te hebben,
van - zijne portefeuille, inhoudende edelge
steenten welker waarde op 5000 wordt
geschat.
De zitting der Hongaarsche delegatie werd
gisteren te Pest door den rijkskanselier
Kalnoky geopend. De staatsraad Chlumecky
werd tot president gekozen, de abt Hau-
wirth tot vice-president. Chlumecky zeide,
dat het drievoudig verbond versterkt is door
de politiek van Kalnoky en dat de ontwik
keling der handelsverdragen nieuwe waar
borgen voor den vrede heeft opgeleverd.
Evenwel vermeerdert gansch Europa zijne
strijdkrachten en schijnt het oogenblik van
algemeene ontwapening nog niet gekomen
te zijn. Oostenrijk kan dien weg niet alleen
inslaan, de Delegatie moet dus de noodige
middelen voor marine en leger toestaan.
De krijgsraad te Cairo heeft gisteren in
de slavinnenzaak uitspraak gedaan. Zij sprak
de beide pacha's vrij en veroordeelde de
andere gevangenen tot dwangarbeid van
6 tot 48 maanden. De Engelsche gevol
machtigde Kitchener bevestigde de veroor-
deelende vonnissen, maar weigerde zijne
goedkeuring aan de vrijsprekende te ver-
leenen.
De toestand in Marocco laat nog veel
te wenschen over. De Sultan lijdt aan eene
keelziekte, die wel eens eene ernstige wen
ding zou kunnen nemen. Bij een mogelijk
overlijden van den jongen vorst zouden er
zonder twijfel verwikkelingen ontstaan die
eene inmenging der Europeesche mogend
heden ten gevolge zouden hebben.
Een telegram uit Pretoria door de te
Kaapstad verschijnende Rand Standard
openbaar gemaakt, vermeldt, dat een machtig
syndicaat de concessie gekocht heeft genaamd
Cohens Pier Concession te Delagoa. Deze
gebeurtenis geeft aan de Transvaal de vol
ledige administratie van de haven in handen,
welke de belangrijkste van Zuid-Afrika zal
worden. Hetzelfde blad, het bericht toelich
tende, voegt er bij, dat deze aankoop voor
altijd den bodem inslaat aan de plannen
van Rhodes ter bemachtiging van Delagoa-
baai en den geheelen toestand in Afrika
wijzigt.
In Frankrijk blijft de aandacht op Ma
dagascar gevestigd. Men zegt, dat eene
expeditie van 45000 man naar dat eiland
zal worden gezonden en berekent, dat zij
van 60 tot 400 millioen zal kosten, welk
bedrag wel zou worden vergoed uit de rijke
hulpbronnen van Madagascar. Sommigen
meenen, dat dit wapengekletter moet dienen
om den Hovas op Madagascar schrik aan te
jagen.
Volgens berichten uit Shangai koestert
de Chineesche regeering de vaste over
tuiging dat de Japanners het ernstig voor
nemen hebben een inval te wagen. Dit zou
de verklaring zijn der dringende bevelen
om alle beschikbare troepen uit het binnen
land naar de zeekust te zenden. 30,000 man
worden in het eind der maand alleen te
Tientsin samengetrokken.
Uit Foesan wordt bericht, dat bijna het
geheele zuiden van Korea tegen de Japan
ners in opstand is gekomen. Twee duizend
hunner verlieten Foesan om naar Seoel te
trekken. De Koreanen verzetten zich echter
tegen het voortdringen der Japanners en
brachten hun groote verliezen toe, zoodat
zij wederom naar Foesan moesten terug-
keeren. Volgens tijdingen uit Nagasaki
weigert Japan thans alle schadevergoeding
ter zake van de Kowslung. Naar het ge
voelen van Engelsche schrijvers over volken
recht zou deze weigering gegrond zijn.
De Gelderlander maakt een lijst open
baar van de beambten bij de politie te
Nijmegen. Er zijn daarbij slechts Prote
stante hoofdambtenaren en ook van het
lagere personeel is de meerderheid niet-
katholiek. Aan salaris ontvangt het Prote-
stantsche deel f 20950het Katholieke
slechts f 7800.
De Gelderlander komt hiertegen op en
noemt het een schande voor zijn stad, ver
oorzaakt door papenhaat.
Op 't voetspoor der Utrechtsche jonge
lieden, die vóór korten tijd in een door 't
geheele land verspreide circulaire hun mede
leerlingen in alle plaatsen krachtig opwek
ken, om tot 't reservekader toe te treden,
doen thans eenige leerlingen aan de Rotter-
damsche inrichtingen voor middelbaar en
hooger onderwijs in 't belang van dezelfde
zaak een hernieuwd en ernstig beroep
op de vaderlandsliefde en belangstelling van
de leerlingen van gymnasia en hoogere
burgerschool voor 't leger en de weerbaar-
making van ons volk. In een uitvoerig
schrijven zetten zij 't doel en de strekking
der instelling van het reservekader nog
eens nader uiteen.
In de jongste zitting van den Raad van
Zieriksee kwam o. a. ook ter sprake de
bekende kwestie van het oververtellen der in
besloten zitting behandelde geheimen.
Voorlezing werd gedaan van een brief
van den officier van justitie naar aanleiding
van een klacht betreffende het opzettelijk
bekendmaken van hetgeen als geheim be
handeld is in besloten raadsvergaderingen
der gemeente Zierikzee.
Uit het ingestelde onderzoek blijkt dat
als vaststaande kan worden aangenomen,
dat de heer A. Buijze Mz. in de vergadering
van vennooten der Zierikzeesche Stoomboot-
Maatschappij, gehouden in den avond van
3 Mei j!., van een raadslid vernomen heeft,
dat hij in de besloten raadsvergadering van
diehteWden dag verhoogd was in den hoof-
deJfj'kcn omslag, doch dat, daar omtrent het
behandelde in die raadsvergadering geen
geheimhouding was opgelegd, deze handeling
valt buiten het bereik van art. 272 Wetboek
van Strafrechtverder dat gebleken is dat
de klerk ter secretarie Loewer zich in het
publiek heeft uitgelaten tot welke klasse
van den hoofdelijken omslag de Raad in zijn
besloten vergaderingen was gevorderd, doch
dat niet is gebleken dat deze mededeeling
opzettelijk is gedaan, en dus dat die uitla
ting, als van minder belang zijnde, niet tot
een strafvervolging aanleiding kan geven.
Na een opmerking van mr. Boeye, dat
het hem geen geheim meer is wie uit
besloten raadsvergaderingen gepraat heeft,
werd dit schrijven voor kennisgeving aan
genomen.
De commissaris van politie te Middelburg,
de heer C. E. Westenburger, heeft van
H. M. Koningin Wilhelmina ten geschenke
gekregen een keurige gouden dasspeld met
kroon en de letter W., omzet met diaman
ten, als een bewijs van erkentelijkheid voor
de vele gewichtige diensten door den heer
Westenburger bewezen, tijdens het verblijf
dnr koninginnen daar ter stede. Bij het
geschenk was een vleiend schrijven gevoegd.
De Toestand op IJsland.
Op IJsland heerscht de melaatschheid.
De Deensche arts dr. Eduard Ehlers, die
in opdracht der Deensche regeering het
eiland heeft bezocht tot onderzoek omtrent
den aard en de verspreiding der ziekte, is
laatstleden Zaterdag te Kopenhagen terug
gekomen. Hij heeft geconstateerd, dat de
ziekte veel meer verspreid was dan in de
officieele berichten was aangegeven. Hij had
dan ook wel tweemaal zooveel lijders aan
getroffen, als hij naar die berichten had
kunnen verwachten. De toestanden der
lijders en van degenen, die met hen in
aanraking zijn gekomen en daarom werden
afgezonderd, of die vrijwillig bij de zieken
blijven, beschrijft hij als allerellendigst. Die
menschen vond hij in huizen, waarvan de
muren, uit turfkluit samengeplakt, aan de
binnenzijde met slechts dunne planken zijn
bezet. Slechts in één gevel zijn kleine
vensters, die echter voortdurend gesloten
blijven. Hij beschrijft boerenhuizen, waar de
frissche lucht, om de half onderaardsche
woning te kunnen binnendringen, door de
deur eerst een lange stikdonkere gang en
enkele andere onbewoonde ruimten moet
passeeren. In slaapplaatsen, die langs de
wanden zijn vastgemaakt, slapen mannen,
vrouwen, kinderen al wat er maar samen
woont, dikwijls meer personen, dan er bedden
zijn en wat het ergste is, de melaatschen
bij de gezonden.
Natuurlijk laat onder zulke omstandig
heden ook de zindelijkheid alles te wenschen
over. Dr. Ehlers heeft op grond zijner
ondervinding in overweging gegeven, onder
de zeer veel lezende IJslanders populaire
geschriften over den aard en het gevaar
der ziekte te verspreiden, ter afzondering
der ergste lijders een hospitaal op te richten
en een verbod uit te vaardigen op het rond
trekken van behoeftige melaatschen van de
eene boerenwoning naar de andere.
NIEUWE S
"Mi-'-'l
