ook de kardinaal-primaat Mgr. Varaftry een
toespraak zou houden, welke noodzakelijk
op die gespannen verhouding zou moeten
zinspelen en dus allicht een ot andere ge
wichtige repliek van keizer Frans Jozef kon
uitlokken. Vooral de Joodsche en Calvinis
tische vrijmetselaars hoopten op een aan
duiding der nog steeds hangende keizerlijke
sanctie voor het ontwerp tot verplichtstel
ling van het «burgerlijk huwelijk." Van
katholieke zijde was echter bij ingewijden
bekend, dat de kardinaal slechts even het
kritieke punt zou aanraken, zonder zulk een
beslissend woord des Keizers uit te lokken,
waar tegenover dan ook door bevoegde be
middelaars was toogezegd, dat Z. M. zijne
beslissing zou opschorten. Zoo is dan ook
Maandag 11. bij de plechtige begroeting
werkelijk geschied, tot groote teleurstelling
der liberalen. Met voorzichtigheid doch
tevens met waardigheid en vrijmoedigheid
heeft de kardinaal-primaat het standpunt
der Kerk uiteen gezet, daarbij den Keizer
de verzekering gevend van de onwankelbare
genegenheid en onbezweken trouw der ka
tholieke geestelijkheid. En de Keizer heeft
geantwoord in diplomatieke en weinigzeg
gende bewoordingen, waaruit met zekerheid
niets voor de toekomst is af te leiden.
In de laatste dagen heeft, volgens be
richten uit Parys, de bekende Jules Simon,
hoewel nog altijd niet geheel tot de gods
dienstige beginselen bekeerd, weer eens
getuigenis der waarheid gegeven. Hij heeft
den krijg verklaard aan de neutrale scholen
enz. en hen de «kweekplaatsen der anar
chisten" genoemd. In de volgende bewoor
dingen heeft hij de resultaten van het neu
traal onderwijs geschetst«De verbanning
van den geestelijke uit de school, de uit
sluiting der Congreganisten, het weren van
den Catechismus als een slecht boek, het
nalaten en soms verbieden van het gebed,
het houden der godsdienstige bijeenkomsten
in besloten kring, dit alles sprak duidelijk
en voortdurendhet kind bemerkte dat de
maatschappij het ontsloeg van elke gods
dienstige voogdij en dit beteekende voor
hem al spoedig, dat het zich van elke voogdij
kon ontslaan. De maatschappij welke het
kind op zijn scholen hield, oefende op zijn
zwakheid het eenige recht uit, hetwelk de
mensch kan bezittenhet recht van den
sterkste. Sterk geworden op zijn beurt, zal
zijn recht slechts tot perk hebbea de grens
wan zijn kracht. Hij zal den levensstrijd
voeren zonder teugel of regelhij zal zijn
verlangen en hartstochten niet onderwerpen
aan zoogenaamde regels, welke door een
handjevol bevoorrechten, die tegen het volk
samenspannen, zijn uitgevonden hij zal alle
herinneringen aan het verleden afschudden,
als een kwade droom en zonder traditie,
zonder eerbied en zonder geloof, zonder een
vrees dan die voor een grootere kracht dar.
de zijne, zonder andere zorg dan voor de
bevrediging zijner wenschen, zal hij zich
eindelijk voldaan verklaren, omdat hij van
mensch wild beest zal zijn geworden.
Het gisteren gemelde bericht, als zou te
Berlijn eerstdaags de opheffing te wachten
zijn van het verbod tot beleening van Rus
sische fondsen door de Duitsche Rijksbank,
wordt door de Nat. Ztg. beslist tegenge
sproken. De Germania ziet nu in het be
richt een Beursmanoeuvre en wenscht dat
de herkomst nagevorscht zal worden.
Naar de limes uit Kaapstad verneemt,
staan drie honderd Portugeezen met vier
duidend inlandsche bondgenooten gereed aan
de Delagoa-baai om de opstandelingen aan
te tasten. Er wordt verteld dat Mahazoelie
zes duizend krijgslieden heeft. Ook gaat
het verhaal, dat de inboorlingen den agent
der Chartered Company, Longden, gevan
gen houden.
De Londensche bladen bevatten omtrent
den zeeslag in de baai van Korea berichten,
uit Tientsin (China), welke geheel van de
totnogtoe gegeven lezing afwijken. De
Chineesche vloot kwam Maandagochtend bij
de monding der Jaloe-rivier aan. Om 14 uur
zag men de Japansche vloot aan den hori
zon opdagen. Het chineesche eskader
schaarde zich in twee liniën. De Japansche
vloot bestond uit. 9 pantserschepen en 3
kanonneerbooten en 5 torpedo's. Onmid
dellijk werd kanonvuur geopend en gedu
rende anderhalf uur onafgebroken voortge
zet. De Japansche kruiser Saikio werd
zwaar beschadigd. Een Chineesch pantser
schip raakte aan den grond bij zijne pogin
gen om aan de torpedobooten te ontkomen.
Ondanks hun succes slaagden de Japanners
er niet in de transportschepen nabij te
komen. Na drie uren werd het kanonvuur
zwakker, maar hield toch nog tot den avond
aan, toen de Japansche vloot in zuidelijke
richting aftrok.
De hoofdzaak van de Tientsir.-lezing van
den zeeslag is de erkenning van Chineesche
zijde, dat de tactiek der Japanners supe
rieur was. De Chineezen bleven dezelfde
stellingen behouden, die zij bij den aanvang
van het gevecht innamen, terwijl de aan
vallers voortdurend manoeuvreerden en drie
malen poogden de Chineesche slagorde te
verbreken, waarin zij echter, altijd volgens
de lezing van Tientsin, telkens faalden, zoodat
zij de achter de linie liggende transport
schepen onmogelijk konden genaken.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 22 September 1894.
De Burgemeester van Schiedam, gezien de
missive van den heer Commissaris der Ko
ningin van den 7n September 1894, A no
2941 (2e afd.) doet te weten,
dat bij koninklijk besluit van 25 Juli 1894
zijn vastgesteld de voorloopige regelingen
a van het korps officieren, b van het per
soneel matrozen en torpedisten, c van het
personeel machinisten en stokers der Ko
ninklijke Nederlandsche marine-reserve, en
dat een exemplaar van de voorwaarden
van dienstneming bij die reserve voor een
ieder ter inzage is nedergelegd ten raadhuize
der gemeente.
Heden-ochtend omstreeks vier ure werd
door het personeel der distilleerderij van
de firma J. J. Melchers Wzn. aan den Noord-
vestsingel brand ontdekt in de naburige
stoomhoutzagerij van de firma Wouterlood
Berkelaar. Spoedig daarop was de brand
spuit van de stoombranderij der firma
Th. C. Melchers op het terrein, terwijl later
achtereenvolgens een viertal spuiten ver
schenen en de eerst sedert kort ter plaatse
aangebrachte waterleiding ook hare diensten
bewees, zoodat een stroom van water over
het brandend perceel werd uitgestort. De
brand werd echter door de talrijk aan
wezige brandstoffen maar al te veel aan
gewakkerd, zoodat hij zich weldra over het
geheele terrein, waar de houten loodsen
van de stoomhoutzagerij waren geplaatst,
had uitgebreid. De brandweer vermocht alleen
de belendende perceelen te behouden, die
hoofdzakelijk slechts waterschade hebben
geleden. De stoomhoutzagerij brandde ge
heel uit, zoodat het uitgestrekte terrein
waar de houten loodsen geplaatst waren,
niets meer dan eene geweldige ruïne
vertoont.
De opstand van de fabriek en de daarin
geborgen goederen waren voor circa f50.000
op Amsterdamsche Beurspolis verzekerd.
De oorzaak van den brand, die de fabriek,
gisteren-avond te acht uren verlaten, eenige
uren later in de asch legde, is onbekend.
Wij herinneren onzen lezers, die van de
buitengewone tooneelvoorstelling in de zaal
der Officieren-Vereeniging op Zondag-avond
willen gebruik maken, aan de gelegenheid
tot plaatsbespreking welke morgen (Zondag)
middag van 42 tot 2 ure wordt gegeven.
Het zal zeker zaak zijn, zich tijdig van eene
goede plaats te voorzien, daar, naar wij
vernemen, het getal kaarten reeds voor een
goed deel is uitverkocht.
Dat deze buitengewone tooneelvoorstelling
door de tooneelafd. „St. Cornelius" der
Schiedamsche afd. van den Ned. R. K.
Volksbond te geven, zulk een grooten bijval
b(j het publiek zou vinden, hadden wij wel
voorzien. Immers het is bekend, dat hetgeen
door «St. Cornelius" wordt gegeven, in allen
deele goed is. Niet alleen behoeft men niet
het minst te vreezen, dat er iets zal zijn
dat voor personen van verschillenden leeftijd
en kunne stootend zal zijn, maar men kan
zich er tevens van verzekerd houden een
recht genoeglijken avond te zullen door
brengen.
Vanwege de Vereeniging «Het Vaderland
getrouw", gevestigd te 's-Gravenhage, wier
doel is onderstand te verleenen aan weduwen
en weezen van oudstrijders der Nederland
sche zee- en landmacht van Nederlandsch
Indië, voor alle gezindten, wordt ingevolge
vergunning van onzen commissaris van politie
Maandag en volgende dagen met gesloten,
verzegelde bussen, voorzien van een stempel
der Vereeniging, rondgegaan tot inzameling
voor genoemd doel.
Vooral nu door de gebeurtenissen op
Lombok zoo velen weduwe en wees zijn
geworden, zal deze inzameling tot boven
genoemd liefdadig doel voorzeker bij al onze
stadgenooten bijval vinden. Worde de Ver
eeniging door ruime giften in staat gesteld
aan haar liefdadig doel ten volle te beant
woorden
Bij gunstig weder zal Dinsdag-avond ten
5| ure in de Plantage alhier de 7e uitvoe
ring door het muziekkorps der dd. Schutterij
worden gegeven.
Tot deskundigen bij de waarde-bepaling
der gronden, benoodigd voor de verbinding
van het Maasstation met dat aan de Delftsche
poort te Rotterdam, met afbuigingen in de
richting van Schiedam en Kapelle a/d. IJsel
zijn door de Hollansche IJzeren Spoorweg
maatschappij benoemd de heerenE. van
der Gijp Barendrecht, burgemeester van
Barendrecht; P. Lamaison van Heenvliet,
secretaris van Kralingen, en M. W. Baten
burg, landbouwer te Hillegersberg.
Donderdag-avond is door den Rijks-en
gemeente veldwachter te Overschie, aldaar
aangehouden zekere A. W. B., verdacht van
oplichting te hebben gepleegd in 1892 te
's Gravenhage zijn opsporing was verzocht
Gevankelijk is hij naar 's Gravenhage
overgebracht.
Door de Westlandsche stoomtramweg
maatschappij te Loosduinen is bij het gemeen
tebestuur aldaar een plan ingediend tot het
verlengen harer lijn langs de gemeente De
Lier en Maasland tot het stations-emplace
ment te Maassluis, in verband met eene
eveneens door haar ontworpen lijn, uitgaande
van de gemeente De Lier, langs Schipluiden
en Den Hoorn (gemeente Hof van Delft)
naar Delft.
Aan de gemeente wordt een subsidie ge
vraagd van f 10.000.
BINNENLAND.
H. M. de Koningin Regentes bracht gis
teren een vrij langdurig bezoek aan de
verzameling kunstwerken van de Rotter-
damsche Kunstclub te Scheveningen, waar
H. M. werd ontvangen en rondgeleid door
den directeur, den heer Jos. De Kuyper en
den secretaris, den heer Ekker. H. M. be
tuigde Hare bijzondere ingenomenheid met
de keurige verzameling en wijdde Hare
aandacht vooral aan de werken van Hamel,
Jan Vrolik, Detaille en Berne Bellecour.
H., K. H. de Vorstin van Wied, geboren
prinses Maria der Nederlanden, is gisteren
voormiddag met haren oudsten zoon en twee
dochters te 10 u. 12 min. per Holl. spoor
uit Middelourg te 's Gravenhage aangeko
men. De familie werd door verschillende
personen uit de aanzienlijke en ambtelijke
kringen verwelkomd. De Prinses toonde
groote blijdschap over het terugzien van
zoovelen, die de herinnering aan hare vroe
gere woonplaats bij haar levendig houden.
Na zich een poos met allen in de gere
serveerde wachtkamer le klasse te hebben
onderhouden, werd H. K. II. door den sta-
be{
doof
tionschef naar den hoofdingang van
station geleid, alwaar een hoflandauer
H. M. ter beschikking gesteld, gereed stol
waarin de Prinses met hare kinderen n3,3"
Scheveningen plaats nam. In de vestib"
van het station twee trouwe hofbeambte"
in dienst van wijlen prins Frederik opm9'
kende, drukte de Vorstin hun met eenig6
vriendelijke woorden de hand.
De vorstelijke familie Von Wied leg^e
gisteren-middag kwart voor vieren een be'
zoek aan Hare Majesteiten de Koningin116"
ten paleize af. De Erfprins droeg bij
gelegenheid de uniform van luitenant
Pruisische uhlanen. Heden verwacht
Vorstin von Wied een bezoek der Kon"1
ginnen in het vorstelijk paviljoen aan be
zeestrand, alwaar H. K. H. een five o'cl°c
tea zal houden.
Een gedeelte van het Koninklijk gta'
departement is te Apeldoorn aang ekomf'
Zoowel ten paleize als in het Koninkl'J^
Park aldaar wordt alles voor de ontvang'
van HH. MM. in gereedheid gebracht.
dagen wordt het Park voor het publ'e
gesloten.
Het wetsontwerp tot afschaffing der be
ving van scheepvaartrechten aan de
sluizen op het Zederikkanaal te Via«9'"
enz., gisteren bij de Tweede Kamer i"^
komen, is gelijkluidend aan dat wat in ',e
vorig zittingjaar onafgedaan is gebleven-
Al het mogelijke zal worden gedaan °'f
de belofte van net vorig Kabinet, tot 3
schatfing der door den Staat geheven ^'e°
en watertollen, te verwezenlijken.
Vóór alles zal echter moeten worden 3
gewacht welke opbrengst de Bedrijfbe':'s
ting zal geven en hoe de Rijksmidd9'6'
kunnen versterkt worden.
Eenige landbouwers uit Zevenhuizen e
Moordrecht hebben persoonlijk het verz°e
aan den Minister van Binnenlandsche Zake
gedaan om opheffing of anders verzacht"
van de maatregelen tegen het mond-
klauwzeer. Wat het vervoer van het
dende vee betreft, is aan hun wensch te
gemoet gekomen.
a3"
d«
Dezer dagen werd gemeld dat e9"1^
volksvertegenwoordigers zich vereen1^
zouden hebben, om door het vormen 1
een plattelandsclub in de Volksvertege'|
woordiging de belangen van het plattel3"
wat meer op den voorgrond te breng9"'
Een der Kamerleden, tot wien De Av°
post zich om inlichting wendde, schrijd
dit blad daaromtrent het volgende
«Reeds tijdens de behandeling van
begrooting voor 1894 heeft zich eene F
mer-club gevormd als door u bedoeld.
Ik betwijfel niet of het plan bestaat,
die club opnieuw te constitueeren, te m6^
omdat de samenstelling der nieuwe Ka"1
ons waarborgen geeft, dat meerder 'e'
bereid zijn ons te steunen, ,fit
Tot het vormen evenwel is het nog g
gekomen, maar zal misschien in de ni9"
zitting eerstdaags worden overgaan."
Lombok.
i K
Te Nijmegen is op initiatief van den 1
Loging Tobius, oud-gouverneur van
eene Lombokcommissie tot stand gek0'" ep
Te Haarlem kwamen eergisterenavond
een twintigtal ingezetenen bijeen om t
te constitueeren als sub-comité van
hoofdcomité te 's Gravenhage ten
hebbende een fonds bijeen te breng9","
b3'
d °el
vo"f
weduwen en weezen van kolonialen mil't3"
■ef
Besloten werd met het hoofdcomite m te
overleg te treden alvorens een beroeP
doen op de liefdadigheid der medebu'fe
De vergadering koos tot voorzitte"^fjs
heer A. Resink en tot theausier-sec10^-
de heer D. Matuk-Fontein. Behalve d9
wezigen hadden nog een tiental ing9zel J\e
zich bereid verklaard in de sub-com"1
zitting te nemen, onder welke de
meester jhr. mr. J. W. G. Boreel van
landen als eerevoorzitter
uit