Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
17de Jaarg.
Dinsdag 30 October 1894.
No. 5029.
eau "gfroterztvaat 50.
Wet Sigarenpijpje.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
- 2.—
- 0.05
PRIJS DER ADYERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
^GEMEEN OVERZICHT.
29 October '94.
Kanselierscrisis in Duitscliland.
jjp 'Jkens draadberichten uit Berlijn heeft
6 dubbele crisis aldaar in alle kringen
01 opzien gewekt. De Zaterdag uitge-
r^nen bladen gaven alle hunne groote ver-
Se'b'''I? te kennen over de onverwachte
de fi'1Id'en's welke tot dan toe alleen door
oorr ^"'^d-vrijzinnige bladen uit politiek
»PUnt werd betreurd,
y. et schijnt alsof Caprivi in den laatsten
'slr °P®eh°uden had de rijkskanselier naar
,e)2ers waren smaak te zijh zegt de
j^1 Üusche correspondent der N. R. Ct.
j1.eer dan het den Keizer behaagde, begon
t d 2ijn eigen opvattingen op den voorgrond
tïie SteHen. Tegelijkertijd kwamen meer en
er de bezwaren aan hetlicht voortvloeiende
e de omstandigheid dat de rijkskanselier
de Pruisische minister-president niet
a^ei in éen persoon vereenigd waren, zoo-
0 ln Bismarcks tijd. Behalve door de
heb n> die ik gisteren reeds vermeld
zers' 01061 het n0S *n het bijzonder 'sKei-
ontevredenheid hebben opgewekt, dat
bladen welke op Caprivi's hand zijn,
er omwegen melding maakten van de
oi'laag die de Pruisische minister-presi-
1 f ulenburg tijdens de jongste geheime
r .^dslagingen geleden heeft met zijne
'^e opvattingen aangaande de wijze
b ar°P de omwentelingspartijen moeten
^treden worden.
hïof6 Z6er ta'rü'ie 4amilie Eulenburg bij het
b°°g jn aanzien en macht en vermaag-
en met c'e Sebee'e hooge aristocratie
bi, voornaamste agrariërs, heeft nu
Ont jhelijk met goeden uitslag van de
0rn 6rilming des Keizers gebruik gemaakt,
der aPr'v' ten val te brengen. Woensdag
ja a%eloopen week was er een groote
op partij bij den gezant Philipp Eulenburg
l6(j dler>s landgoed Liebenberg, waar alle
der familie Eulenberg bijeengekomen
Feuilleton.
i)
Er
In I een moord gepleegd in het stadje-
t'olk t ar'ders 200 stdie straat liep het
ifi z-e boop voor het kleine huisje en gaf
Ver0t~,ri onderlinge gesprekken de uiterste
eUde Waardiging te kennen over den onbe-
tUchtrn°°i'deriaar. Het moest louter heb-
8edrev ^eweest zijn, welke den misdadiger
v°° stj" 'lad' de bejaarde weduwe, die daar
d, a en vredig in haar huisje geleefd
Ha'ritien -la's a4 te snijdende linnenkast,
^as 0 ZÜ hare kostbaarheden bewaarde,
6U <jePengebroken, en dejuweelen, het geld
IV'en '^uatpapieren waren gestolen.
I&ao ad de politie het huis zien binnen-
doftj' er'eenige uren daarna waren vreemde,
?okorrj 'eeren uit de naastbijzijnde stad
8«gaari6ri en waren eveneens in de woning
vvaar het lijk der arme weduwe
waren. Tot hen behoorden de minister-presi
dent, de opperhofmaarschalk Eulenberg enz.
Bij deze familie-bijeenkomst, waaraan men
slechts het voorkomen eener jachtpartij had
gegeven, verscheen als gast ook de Keizer,
die persoonlijk bevriend is met den gezant
te Weenen, Philipp Eulenburg. Daar, op
Liebenberg nu, zal de Keizer wel tot de
overtuiging zijn gebracht, dat Caprivi niet
meer azijn man" was; waartoe in het bij
zonder moet hebben medegewerkt de wenk,
dat er geen enkele partij van beteekenis
meer is bij welke Caprivi eigenlijk steun
geniet, en tevens dat hij bovendien op
kwetsende wijze door middel van de dag
bladpers liet aandringen op het aftreden
van den minister-president, iets waarover
toch alleen de Keizer te beslissen heeft.
Zoodra de Keizer te Berlijn teruggekeerd
was, moet hij van Caprivi ophelderingen
hebben verlangd over die aanvallen van de
pers, en geëischt dat ze door Caprivi gelo
genstraft zouden worden. Daartegen moet
Caprivi hebben aangevoerd, dat die aanval
len noch rechtstreeks noch zijdelings van
hem waren uitgegaan, maar dat hij den
inhoud juist vond en dus eene logenstraffing
weigerde. Middelerwijl was van den kant
der Zuidduitschers het vraagstuk der her
vorming van de rijkfinanciën weder opge
worpen, hetwelk reeds lang een ernstig
verschil van opvatting tusschen Caprivi en
Miquel aan den dag heeft gebracht. Dit
gaf Caprivi aanleiding, zijn verzoek om ont
slag te herhalen en van eene intrekking
daarvan niet meer te willen hooren, omdat
hij alle wrijvingen en moeilijkheden ten
slotte moede was en gevoelde niet meer
gelijk vroeger »'s Keizers man" te zijn. Dit
herhaalde verzoek om ontslag werd toen
onmiddellijk aangenomen. Dat deze zege
praal van Eulenburg—Miquel over Caprivi
tegelijkertijd aan den minister-president
Eulenburg de portefeuille kosten moet, be
hoort zeer zeker tot de eigenaardige ironie
der wereldgeschiedenis.
lag. Dat waren de heeren van het gerecht
en een dokter, had de candidaat-hotaris
gezegd.
De heeren van het gerecht hadden ver
slag van den toestand opgemaakt en waren
weer vertrokken. Kort daarop kwamen twee
agenten der geheime politie uit de hoofd
stad, die het gansche huis nazochten en
alles onderstboven haalden, om een spoor
van den dader te vinden.
Zij vonden niets en wilden reeds onver
richter zaken heengaan, toen een hunner
een sigarenpijpje vond onder den poot der
tafel. Zegevierend raapte hij het op. Een
alleenwonende weduwe gebruikte een der
gelijk voorwerp niethet was duidelijk, dat
het door den moordenaar verloren was. Het
was een versleten, ouderwetsch ding en
behoorde waarschijnlijk aan een bejaard
persoonhet kon tot herkenningsteeken
dienen.
De recherche deed onderzoek, welke per
sonen men in de laatste dagen het huis der
weduwe had zien binnengaan. Het bleek,
dat de bediende van een winkelier uit de
naburige stad in den avond van den moord
het bedrag eener rekening was komen ont
vanger..
Deze oplossing der bestaande moeilijkhe
den schijnt voor den Keizer de aangenaamste
te zijn geweest. Immers, indien alleen
Caprivi of alleen Eulenburg was ontslagen,
dan hadden de agrariërs of in het andere
geval de anti-agrariërs over dat ontslag een
helsch spektakel gemaakt. En nu troosten
zich beide partijen met dè gedachte, dat
ten minste de tegenstander ook is gevallen,
terwijl den Keizer den weg ter verzoening
met de conservatieven openstaat, zonder dat
hij de middelpartijen op al te reactionnaire
wijze heeft afgeschrikt door Eulenburg aan
het bewind te laten.
Prins Hohenlohe, de stadhouder van Elzas-
Lotharingen, die reeds Zaterdag te Berlijn
is aangekomen, en volgens berichten uit de
hofkringen, ondanks zijn 75-jarigen leeftijd
toch nog de waardigheid van rijkskanselier
en eerste minister van Pruisen moet hebben
aangenomen, is katholiek, van gematigd
politieke kleur. Hij is vroeger eerste minis
ter van Beieren geweest en heeft bij de
eenwording van Duitschland een eervolle en
voorname rol gespeeld. Met den ouden
Bismarck is hij op zeer goeden voet en is
zelfs jaren geleden eens diens plaatsvervan
ger in het ministerie van buitenlandsche
zaken geweest. Hij kon echter toen, wegens
ziekelijkheid de zware lasten aan dat ambt
verbonden, niet lang verdragen, maar werd
weldra benoemd tot stadhouder te Straats
burg. Op zijn hoogen leeftijd bezit hij be
zwaarlijk genoeg werkkracht, en men zou
zijne benoeming wel alleen moeten beschou
wen als een maatregel van overgang. Als
oud-diplomaat is hij overal bekend en men
kan stellig verwachten, dat onder zijn bestuur
de tegenwoordige vreedzame politiek en
verzoenende houding tegenover Frankrijk en
Rusland, zal worden gehandhaafd.
In de Zaterdag gehouden laatste verga
dering van den socialistischen partijdag te
Frankfort, werden een aantal voorstellen
afgedaan, welke betrekking hadden op de
tactiek en de organisatie der partij. Daarna
Een bevel tot aanhouding werd tegen
hem uitgevaardigd.
Pietersen, de bediende, was juist thuis
gekomen en maakte zich gereed om zijne
paniofFels aan te trekken, toen twee agen
ten zijn huis binnentraden. Pietersen, een
man van omstreeks vijftig jaar, van een
bedeesd uiterlijk, was zeer ontsteld, toen
de beide beambten hem bevel gaven hen
te volgen. Vooraleer te vertrekken, door
zochten zij de kleine woning en haalden
ook hier alles onderstboven, 's Mans echt-
genoote en kinderen, een paar volwassen
dochters, begonnen te jammeren.
Maar waarom moet ik mede Wat
heb ik dan misdreven vroeg Pietersen
onophoudelijk.
Dat zult ge wel van den rechter-com-
missaris hooren.
Is er geld vermist bij den patroon
Weet niet. Zwijgen
Pietersen kon niets te weten komen. De
agenten deden hem in een rijtuig stappen,
en hij kwam meer dood dan levend in het
huis van arrest aan, waar de zware deuren
achter hem toevielen.
Hij werd in eene wachtkamer gebracht
en moest kort daarna voor een rechterlijk
werd het tegenwoordig bestuur herkozen.
Als plaats van bijeenkomst voor de volgende
vergadering werd Breslau gekozen, als de
plaats voor de voorbereidende vergadering,
Berlijn.
In eene te Bradford gehouden rede, ver
klaarde de Engelsche minister-president lord
Rosebery, de politiek der Regeering tegen
over het Hoogerhuis. Hij zeide dat hij
volkomen instemde met het denkbeeld van
eene Tweede Kamer, maar het tegenwoor
dige Huis der Lords, hoofdzakelijk bestaande
uit Tories, vormde een nationale bedreiging,
zelfs eene opwekking tot revolutie. De
regeering zou daarom in de volgende zitting
het Lagerhuis uitnoodigen, üm bij middel
van eene resolutie op de privileges van het
Lagerhuis tegenover de onverantwoordelijke
van het Hoogerhuis, nadruk te leggen, aa«-
gezien toch van de beide Huizen het Lager
huis het voornaamste was. Hij verklaarde
verder, dat die resolutie den gemeenschap-
pelijken eisch van de regeering en het
Lagerhuis tot herziening der Grondwet zou
inhouden. Zoo het Hoogerhuis zou weigeren
dien eisch in te willigen, zou een beroep
op het land worden gedaan.
Heden, Maandag, zal waarschijnlijk te
Livadia het huwelijk van den Russischen
kroonprins met prinses Alix van Hessen
voltrokken worden. Zaterdag arriveerden
daarde kronen en de staatsiekoetsen, maar
ook de rouwkoetsen. Want hoewel de toe
stand van den Czaar in de laatste dagen
iets gunstiger was, maakt men zich toch
omtrent het verloop van 's Czaren ziekte
geene illusiën.
Engelsche bladen hadden het gerucht
uitgestrooid, dat de beroemde chirurg Berg-
mann geweigerd had naar Livadia te gaan
om een nier-operatie te verrichten. Berg-
mann geeft echter de verklaring dat van
het geheele verhaal geen woord waar is.
Naar hij zegt, kent de Czaar hem persoonlijk
en is hij hem genegen er bij. Bergmann,
zou, als elk van zijn ambtgenooten, met den
ambtenaar verschijnen, die zijn naam, voor
naam en beroep opteekende.
Pietersen, hoe oud ben je
Een-en-vijftig jaar, mijnheer.
Hoe dikwijls zijt ge reeds veroordeeld
Veroordeeld? Nooit van mijn leven!
riep de man ontsteld uit.
Zoo, we zullen eens nazien, of dat
waar is. Wat hebt ge gisteren den gan-
schen dag uitgevoerd?
Ik ben evenals altijd om zeven uur
opgestaan. Toen heb ik mij aangekleed,
mijn ontbijt gebruikt en ben om acht uur
naar mijn winkel gegaan.
Vooruit maar. Wat hebt ge's middags
gedaan
Ik heb koffie gedronken in den win
kel en toen een poosje met den patroon
gepraat, omdat er geen klanten.
Tracht niet de justitie te bespotten
door dwaasheden in uw getuigenis te men
gen sprak de ambtenaar gestreng.
Pietersen geheel overbluft, zweeg.
(Slot volgt.)
NIEUWE SCHIEDAIHSGHE COURANT
l|JHIIIIIII'1limi'IM||:ll
i—