Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
17de Jaarg.
Donderdag 29 November 1894.
No. 5054.
bureau *g$oier$tvaat 50.
GEVANGEN.
algemeen overzicht.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
Afzonderlijke Nommers
f 1.50
- 2.
- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
28 November '94.
blijkens de laatste berichten uit Rome
•"oet de encycliek welke de H. Vader tot
*eestelijkheid en volk van Noord-Amerika
r'cbten en welke door een encycliek aan
6 ^U'd-Amerikaansche bisschappen zal ge
bigd worden bijna gereed zijn en uit drie
°°ldafdeelingen bestaan, welke respectie-
Ve|Ük zullen handelen over het catholicisme
Amerika, de apostolitche delegatuur van
°§r- Satolli en de sociale kwestie, bij welk
atste punt o. a. ook de plichtmatige deel-
^stning aan verkiezingen, de onverbreek-
aarheid van het huwelijk enz. worden
aangestipt.
Aan de Agence nationale wordt uit
°m0 geseind, dat het Poolsche episcopaat
ri H. Vader verzocht heeft ten gunste
n de Poelsche bannelingen in Siberie bij
pZaar Nicolaas II ten beste te spreken. De
haus z°u beloofd hebben daarvoor een eigen-
^andig schrijven tot den Czaar te zullen
ten op den dag van diens plechtige
.jtörbng. Van andere zijde heet het dat
a Polen plannen worden beraamd voor eene
°te betooging ter gelegenheid van den
^0rtderdjarigen gedenkdag van de laatste
fdeeling ran Polen in het volgend jaar.
al of niet houden van de betooging
Va°r<^ a'kanke'ijk gesteld van de houding
den Czaar, en als kenteekenend voor
q Ze houding zal het ontslag van generaal
^°Urki als gouverneur worden beschouwd.
Gr'J a'gemeen gelooft men, dat werkelijk
0l>rki als gouverneur te Warschau zal ver-
'gen worden door grootvorst Constantijn.
e inzameling der Fransche vrouwen voor
^ene stichting te Parijs ter nagedachtenis
Carnot zal naar schatting 300 frank
ragen. De stichting zal den naam dragen
i'ondation Carnot en ten doel hebben
ne jaarlijksche uitkeering te doen aan
uwen van werklieden die een gezin te
^e'houden hebben. Een commissie door
Feuilleton.
Nam- 1' Abbé Maurice de Baets.
1)
Stet]lar 'ag z'j uitgestrekt op haar leger
den lnd'en bet een legerstede heeten mag,
bere "auwe, harde krib in een kleine som-
dooH °e ^et baai' gelaat bleek als van een
baar6 'mar doorzichtige handen, zou men
gehouden hebben voor een wezen, dat
"iet6en andere wereld behoordeindien
Vle**n bchte beweging van haar neus-
vail en een smartelijk samentrekken
dat wenkbrauwen verraden hadden,
9 nog niet van haar lijden verlost was.
Vr0u ast baar zat op een bankje een jonge
ker, met scherpe, eenigszins ruwe trek-
den' bruine gelaatskleur en eeltige hari-
^a"genen treurige kleed der §e"
het Institut de France benoemd, zal uit de
lijst der in aanmerking komende personen
ieder jaar een keus doen. De weduwen,
die eenmaal een ondersteuning genoten
hebben, zullen dezen voor de tweede maal
niet kunnen krijgen. Er zullen zooveel uit-
keeringen worden gedaan als de rente van
het fondskapitaal toelaat.
In draadberichten uit Christiania wordt
gemeld, dat de verkiezingen voor het
Shorting (Volksvertegenwoordiging in Noor
wegen) zijn afgeloopen. In het geheel zijn
gekozen 59 leden van de linkerzijde tegen
55 leden van de rechterzijde en gematig
den. Tot dusverre telde het Shorting 64
radicalen tegen 50 conservatieven en ge
matigden.
Het overlijden van de echtgenoote van
prins Bismarck, heeft te Berlyn alom die
pen indruk gemaakt, hoewel de tijding in
de laatste dagen werd verwacht. Sinds een
paar jaren was prinses Bismarck lijdende,
doch zij wist zich uiterlijk zoo volkomen te
beheerschen, dat haar echtgenoot tot voor
korten tijd nog het ergste niet wist. Eerst
in den allerlaatsten tijd begon Bismarck
zelf den ernstigen toestand van zijne vrouw
in te zien, zoodat hij tegen een ouden ka
merdienaar, die juist zijn echtgenoote ver
loren had, losbrak met de woorden: »Ach,
ik verkeer in denzelfden schrikkelijken toe
stand als gij. Alles sterft voor ons 1" Alge
meen heerscht te Berlijn een stil gevoel, dat
de nu geheel vereenzaamde Bismarck, die
met onuitsprekelijke liefde aan zijne vrouw
was gehecht, dezen verpletterenden slag
wel niet lang meer zal overleven.
Uit particuliere tegrammeri uit Varzin
blijkt dat dr. Schwenniger in de laatste
dagen den prins op de naderende catastrophe
voorbereidde. Op Vrijdag, een zeer mooien
zonnigen dag, uitte de zieke, die reeds zeer
zwak was, den dringenden wensch, nog eens
een laatste afscheid te nemen van al de
geliefde plekjes van haar landgoed waar zij
in haar lange huwelijk zoo onuitsprekelijk
Met een uitdrukking van sombere wee
moed rustte haar oog op haar gelaat der
stervende. Somtijds lichtte er toorn, dan
weder was het de uitdrukking van een onbe
schrijfelijk teedere smart.
Hij heeft haar vermoord, de ellendeling 1"
klonk het eensklaps van haar samenge
perste lippen. Het was slechts een gefluis
ter, maar dat gelluister had het oe r der
zieke bereikthalf opende zij haar oogen.
Neen, Marie, zeide zij, spreek zoo niet
over hem.Odat ik hem slechts weer
kon zien 1
Arm schepsel, lispelde de oppaster,
zij bemint hem nog 1
Zij was nog geen vijf-en-twintig jaar oud,
en reeds stierf zij van schaamte en smart.
In haar lange droom, waarin zij zich tot
de werkelijkheid teruggekeerd waande, her
dacht zij haar verleden, haar korte vreugd,
haar lange smart.
Zij zag den dag terug, waarop zij, nu drie
jaar geleden, haar hand gelegd had in de
hand van hem, dien zij beminde. Hij was
schoon, en zij meende, dat die sehoone ge
stalte een sehoone ziel verborg. Hij was
van hooge geboorte en de adel van Enge-
gelukkige uren had doorleefd. Onder geleide
van haren diep verslagen echtenoot begon
nu de doodzieke, zorgvuldig in een rijtuig
gelegd, dezen diep treurigen rondgang door
veld- en woud, op elke plek, aan herinne
ringen rijk, stilhoudend. Daarna legde zij
zich te bed om niet weder op te staan.
Doch tot in de laatste ure bleef haar geest
helder en nog in den sterfnacht hielden
huiselijke zorgen voor de aanwezige gasten
haar bezig. Onmiddellijk voor haren dood
sprak zij nog met hare dochter gravin Rant-
zau uit Den Haag, die haar met alle toewijding
tot het laatste verpleegde. Prinses Yon Bis
marck, gebr. Joanna von Puttkamer, was
11 April 11. 70 jaar oud gewordenzij was
in het jaar 1847 met Bismarck in het
huwelijk getreden.
Volgens nadere bericht zijn aan Bismarck
de laatste oogenblikken zijner vrouw ge
spaard gebleven. Zijn lijfarts dr. Schwen
niger had hem des avonds tevoren, wijl een
ingetreden slaap eenige hoop had gewekt,
bewogen zich ter ruste te leggen. Toen
Bismarck des morgens de ziekekamer be
trad, vond hij reeds zijn schreiende kinderen
aan het doodsbed. De ontroering van den
grijsaard was ontzettend, maar toch hoopt
Schwenniger, met het oog op eenen overi
gens voortreffelijken gezondheidstoestand,
dat Bismarck zonder nadeel dezen schok zal
doorstaan.
Alle Berlijnsche avondbladen, van de meest
uiteenloopende richtingen bevatten woorden
van hartelijke deelneming van Bismarck en
van eerbiedige achting voor de doode, die,
vrij van alle politieke of maatschappelijke
eerzucht slechts de beste gade en de trouw
ste moeder was. In een zeer schoon hoofd
artikel zegt bijv. de links-liberale Vossische
Zeitung»Op dit oogenblik koesteren ook
die partijen die tegen Bismarck strijden
moesten, den bartelijken wensch, dat hij
sterk genoeg zij om de hem opgelegde be
proeving zonder nadeel voor zijn gezond
heid te dragen."
land, zijn geboorteland, rekende hem onder
hare eerste vertegenwoordigers. Zij bemin
den elkander, en de dagen der vreugd
schenen geen einde te zullen nemen.
Toen kwam de smart. Het sombere tafe
reel, dat voor haar ontstelde verbeelding
oprees, bracht een traan in haar oogen.
Waarlijk de geschiedenis van die jonge
vrouw, nog nauwelijks de kinderschoenen
ontwassen en reeds stervend in een gevan
genis, was treurig.
In haar jonge jaren had zij slechts den
glans en de genoegens der rijkdommen ge
kend en een teedere genegenheid had over
hare eerste schreden gewaakt. Toen kwam
de liefde op haar pad en een nieuwe hori
zon van geluk breidde zich voor haar uit.
Zij beminde haar gemaal en haar echtge
noot aanbad haar.
En toch na eenige maanden meende zij,
ijverzuchtig als zij was, te bemerken, dat
iets anders haar het hart ontstal, dat tot
nogtoe alleen voor haar klopte. De avond,
die zich zoozeer leent tot teedere uitingen
en stille liefde, werd treurig door haar een
zaamheid. Haar echtgenoot ontvluchtte zijn
vreedzame woning, die hare aantrekkehjk-
Luidens de laatste berichten zal de ter-
aarde-bestelling in den zeer engen familie
kring plaats hebben. Het eerstaankomende
telegram van rouwbeklag was van den
Keizer, in hartelijke bewoordingen opge
steld. Daarop volgde er een van den rijks
kanselier prins Hohenlohe en hierna kwam
een geweldige stroom van deelnemings
betuigingen uit alle hemelstreken en uit
alle standen.
In de commissie voor het kiesrecht her
innerde gisteren de president van den minis
terraad te Weenen de verklaringen bij zijn
optreden afgelegd. Hij deed uitkomen, dat
het denkbeeld, aan den werkmansstand
vertegenwoordigers te gunnen, in het Par
lement algemeen gunstig ontvangen was.
De Regeering is bereid, onderhandelingen
aan te knoopen met andere klassen, die in
het Parlement niet vertegenwoordigd zijn.
Volgens de jongste berichten uit Pest zal
de minister-president Wekerlé in de Hon-
gaarsche Kamer de verklaring afleggen, dat
de koninklijke sanctie op de kerkelijk-
staatkundige wetten, spoedig zal gegeven
zijn. De ministerieele toestand is nog niet
normaal. De goedkeuring der bedoelde wet
ten werd slechts verkregen na het schrappen
van eenige artikelen, bepaaldelijk van dat
hetwelk de burgers machtigt tot geen en
kelen godsdienst te behooren. Frans Kos
suth heeft zijn propagandatocht door Hon
garije gestaakt. Vermoedelijk is ook dat
een der voorwaarden geweest waarop de
Keizer-Koning bereid was de kerk-staatk.
wetten te teekenen.
De Kamer van afgevaardigden te Bucha
rest werd gisteren met het gebruikelijk
ceremonieel geopend. De Koning werd le
vendig toegejuicht. In zijne troonrede
verklaarde hij, dat de verhouding tot alle
mogendheden vriendschappelijk isdat
Rumenië's wijze politiek door alle gouver
nementen wordt gewaardeerd, en dat alle
Europeesche landen de handhaving en be
stendiging van den vrede wenschen. Z. M.
heid voor hem verloren had. En wanneer
de zachte blik der echtgenoote zijn blik
ontmoette, keerde hij zich onrustig en ver
legen af.
De ongelukkige speelde. De hartstocht
sleepte hem mede en maakte hem onge
voelig voor zachtere indrukken. Het lot dat
hem in den beginne begunstigde was nood
lot geworden en hij had verbazende sommen
verloren. Langzamerhand had hij al zijn
beschikbare fondsen zien verdwijnen en
hij had schulden gemaakt, eere-schulden,
schande-sehulden.
Eens, dat hij tegenover zijn ongelukkige
vrouw gezeten, het middagmaal eindigde en
zich haastte om haar te verlaten, werd het
haar angstig te moede. Een onbestemd
voorgevoel van een naderend onheil be
klemde haar hart.
James, sprak zij, bij al wat U dier
baar is, blijf van avond thuis.
Beste, de wereld legt ons plichten op.
Ik word gewacht bij de gravin van Ik
heb de invitatie aangenomen en kan mij
daaraan niet meer ontrekken.
Wordt vervolgd.)
NIEUWE SCHIE
E COURANT
wiiiniii'iitimiimnm
juMuimimummiiii
2n I t