Te Nijmegen is eene vennootschap ge
sticht, die zich ten doel stelt, gezonde en
ruime woningen voor arbeiders te bouwen,
daardoor zullen in verloop van tijd de tal-
Vjke krotten, welke die stad nog telt, tot
geschiedenis gaan behooren.
Heden 7 Jan. is het 100 jaar geleden,
<tat de franschen de vesting Tie) binnen
trokken.
Ter gedachtenis van dat feit is door mr.
W. van de Pol, archivaris te Nijmegen, eene
*eer lezenswaardige studie in de N. 1. Crt.
geplaatst, getiteld: Tiel in 1794 en 1795.
Naar aanleiding van het ongeluk van het
invloeien van den polder Nieuw-Strijen bij
Poortvliet, waardoor ongeveer 200 menschen
zonder woning zijn en voorloopig de open
bare lagere school als woonplaats voor de
getroffenen is aangewezen, heeft zich te
Tolen eene commissie gevormd, die de
slachtoffers zal steunen. Hun loffelijk streven
ls bekroond, daar in genoemde gemeente
Voor reeds meer dan f 600 is geteekend.
PERSOVERZICHT.
He hooge waterstand en de ver
betering van den Rotter damsc hen
Waterweg.
De heer J. W. Welcker, hoofdingenieur
van den Waterstaat te Zwolle, zet in de
N. R. CL, naar aanleiding van een door de
redactie tot hem gericht verzoek, de redenen
uiteen, waarom de hooge waterstand niet
aan de verbetering van den Rotterdamschen
Waterweg is te wijten.
Allereerst geeft de heer Welcker eene
globale beschrijving van het overigens zeer
ingewikkeld verloop van een hoogen storm
vloed op onze benedenrivieren. Daaruit blijkt
in hoofdzaak het volgendeHet Noordzee
water bij storm tot buitengewone hoogte
meer dan 2 meter tegen onze kusten op
gevoerd, dringt onze zeegaten en rivier
monden binnen, duwt het van bovenaf
stroomende rivierwater opwaarts terug,
Waardoor onze benedenrivieren, van twee
kanten gevuld, als een gesloten kom worden,
die ten slotte minstens vol loopt tot de
hoogte waartoe het water in zee stijgt. Die
rijzing van het water boven den hoogsten
zeestand, is het grootst aan het boveneinde
der rivieren en wordt lager uit naar zee
kleiner eene denkbeeldige lijn die de hoog
ste waterstanden in bovenbedoelden kom
vereonigt, zal b. v. van Schoonhoven af ge
regeld tot aan den hoogsten zeestand aan
den Hoek van Holland afdalen.
Daaruit volgt al dadelijk
lo. dat te Rotterdam de hoogste stand
bij stormvloed hooger moet zijn dan die
aan den Hoek, maar lager dan b. v. te
Krimpen, daarentegen hooger dan b. v. te
Schiedam en op dit punt wederom hooger
dan te Vlaardingen een verschijnsel
waarvan bijna uitsluitend de Lek de oor
zaak is.
2o. dat het er weinig of r.iet toe doet,
of tusschen den Hoek en Rotterdam eene
rivier ligt als die van 30 jaar geleden dan
wel eene als nu de Waterweg is want al
léén de wijdte van de riviermond aan zee
en hoogste stand in zee bepalen de hoogte,
tot welke het water in de gevulde kom zal
klimmen.
Maar daaruit volgt nog:
3o. dat, hoe hooger de bovenrivier is, d.
W. z. hoe meer water de Lek afkomt, hoe
meer de hoogste stand te Rotterdam ook
zal stijgen boven de hoogste standen bene
denwaarts, en wel te meer, naarmate men
Rotterdam vergelijkt met plaatsen, dichter
bij den mond gelegen.
4o. dat, hoe hooger de zee aan den Hoek
rijst, hoe hooger ook het water langs de
geheele rivier zal stijgen.
De meening dat de nieuwe Waterweg
thans een veel ruimeren doortocht zou aan
bieden voor het binnenstroomende zeewater
en voor het daardoor teruggedrongen en
terugstroomende rivierwater, is niet juist.
De hoeveelheid binnenstroomend storm
vloedswater wordt bij gelijke zeestanden
bepaald door de wijdte van den riviermond
aan zee en de vergelijking van den tegen-
woordigen Waterweg met den vroegeren
toestand zoowel ten opzichte van den Maas
mond aan den Hoek als van de Brielsche
Maas toont aan, dat voor 50 en meer jaren
die wijdte oneindig veel grooter geweest is.
De slotsom is dat de openingen waardoor
het water bij stormvloed op den Waterweg
komt, tegenwoordig veel minder ruimte voor
het stormvloedswater aanbieden dan 20,50
en meer jaren geleden.
De Waterweg heeft dus geen schuld aan
den hoogen vloed te Rotterdam op 22/23
December. Alleen de ongekend hooge stand
der Noordzee is daarvan de oorzaak. Deze
bereikte aan den Hoek van Holland de
hoogte van 3-52 M.-j- A.P. of 0.52 M. hoo
ger dan in Februari 1889Het eenige
wat men op rekening van den Waterweg
zou kunnen schrijven, is dat het water bij
stormvloed te Rotterdam thans sneller zal
rijzen in den aanvang van den vloed dan
voorheen en daardoor ook iets eerder zijn
grootste hoogte zal bereiken. Met andere
woorden, de bovenbeschreven kom zal
spoediger vol zijn dan vroeger. Maar
niet tot grooter hoogte worden gevuld
in gelijke omstandigheden vroeger en nu.
De vraag of in de toekomst nog hoo
ge re stormvloeden zullen kunnen voorko
men moet de heer Welcker volmondig met
ja beantwoorden. Maar de Rotterdamsche
waterweg kan, »nimmer eenigen" invloed
op den hoogsten waterstand bij stormvloed
hebben, zoomin nu als in het vervolg.
De bezwaren en nadeelen aan de ligging
van Rotterdam bij stormvloeden verbon
den zoo besluit de heer Welcker
kunnen uit de verte niet in vergelijking
komen bij de sommen en de voordeelen,
die de scheepvaart langs den Waterweg
telken jare voor Rotterdam doet vloeien.
Er zijn tal van koopsteden in Europa, die
zich de Rotterdamsche hooge stormvloeden
gaarne zouden getroosten en méér dan
datindien zij daarmede tevens de ge
lukkige ligging van Rotterdam aan eene
zoo schoone tijrivier konden koopen.
Afnemingvanhetweerstands-
vermogen der duinen.
De heer B, G. Van der Hegge Zijnen
vestigt in het Vaderland de aandacht op
een tak van nijverheid, die het weerstands
vermogen onzer duinen doet afnemen, nl.
de schelpvisschery.
Herhaaldelijk worden daardoor 5 vier
kante meter en meer schelpen van de zee
kust weggehaald, Wanneer men nu nagaat,
dat, als die laag schelpen onaangevoerd
blijft, langzamerhand, door den invloed van
lucht, zonnewarmte, zeewater, rotting der
in die schelpen aanwezige organische zelf
standigheden, enz., een scheikundige ver
andering ontstaat, waardoor zij tot een
lijmachtige, taaie, weerstandbiedende, het
rulle zand bedekkende laag wordt, die, bij
hoog water, de duinen bespoelt, daaraan
blijft kleven en ze meer weerstandbiedend
maakt, dan is het duidelijk, dat door het
beletten van de vorming van die laag, de
duinen minder weerstandbiedend moeten
worden, omdat de kanten alleen uit mul
zand bestaan.
Conclusiede schelpvisscherij zou onmid
dellijk aan de kust verboden moeten worden.
De heer v. d. Hegge Zijnen werd op deze
zaak opmerkzaam gemaakt door een Sche-
veninger die beweerde, dat de strandhoof-
den te Terheiden door de schelpvisscherij
noodig geworden zijn.
GEMENGD NIEUWS.
Op voorstel van B. en W. werd in de raads
vergadering te 's-Gravendeel besloten, eene
collecte te houden tot ondersteuning van
de ongelukkige gezinnen die bij de doorbraak
van den Kildijk aan het gehucht de Wacht
schade hebben geleden. De collecte, die
Maandag gehouden is, heeft opgebracht
ruim f600.
Uit Gennep schrijft men .aan de Noord.-
Brab. In een vreedzaam gezin aan den
overkant van de Maas, waar het hoofd des
huizes de eervolle betrekking van gemeente-
wethouder vervult, werd dezer dagen een niet
geringe consternatie teweeggebracht door
de aanbieding van een telegram uit Duitsch-
land. Daar de bode betaald was, had de
adressant alleen het re<?u te teekenen om
het document machtig te worden. De vrouw
verzette zich echter uit alle macht tegen
de aanneming van dergelijke knungels, die
maar ongeluk in het gezin brengen. Hannes!
jongen! repliceerde zij, we zijn al eens
tegen de lamp geloopen en daar is in geheel
Duitschland geen mensch, die een cent aan
ons te goed heeft en hebben ze eenmaal
zwart op wit, dan zit ge in de val. Hannes
gaf aan den practischen raad van zijn eega
gehoor en de bedoelde bode keerde onver-
richterzake met het telegram naar het kan
toor terug.
Kerknieuws.
Den 15den Februari hopen de volgende
eerw. geestelijken van het bisdom Haarlem
hun 12* jarig priesterfeest te vieren
J. H. Theijs, parochie van den H. Jacobus,
en J. M. Goes, parochie van den H. Jozef,
beiden te 's GravenhageJ. C. H. Klompé,
parochie van den H. Jozef, en J. J. M. Lips,
parochie van den H. Antonius van Padua,
beiden te Haarlem J. H. A. Thus, parochie
van de H. Catharina, te Amsterdam M. P.
A. Ooms, en P. Stroet, beiden aan de pa
rochie van de H. Maria Onbevl. Ont., te
Amsterdam C. C. Vermeulen, parochiekerk
van den H. Nicolaas te Amsterdam A. G.
Stekelenburg, te AssendelftH. A. J. van
Os, te DelftG. M. Dirken, te Dordrecht
Th. P. van Swieten en J. Opmeer, beiden te
den Helder A. Th. Ammerlaan, tejLeidschen-
dam Adr. Vinkensteyn, te Rijswijk W. J.
Huismans, te Schiedam Jos. Joan A. M.
Fernantzen, te Schipluiden.
In het Aartsbisdom, heeft o. a. dit voor
recht de weleerw. heer Dr. A. M. A. J.
Ariëns, te Enschedé.
347ste Staatsloterij.
5e Klasse. Trekking van 7 Januari.
Prijs van f 1000 No. 986 6806 8576
1584816159 20039
- 400 8176 18589
- 200 4349
- 100 1415 3406 4110
4435 10472 11268
140261497015101
18956 20171
Prijzen van f70.
9 8792
270 4093
616 4113
836 64
1013 4366
1158 4412
64 4675
1234 4732
55 94
1414 4864
1818 4929
1901 34
2084 5053
2342 91
47 5206
2419 57
2613 5320
2804 32
3012 51
20 59
3366 5500
3450 41
71 76
94 5717
3558 31
3699 87
3704 90
6024
34
48
6155
6261
70
77
6370
6686
6721
7312
8892
9226
82
9372
75
9466
9566
9704
42
9805
53
19 10001
79 63
7403 10178
99 10273
7697 10523
7877 37
7939 57
91 10825
92 41
8048 10968
8122 11034
34 11218
8251 11559
8544 11612
49 52
8829 11885
12025
12102
19
12329
35
62
90
12413
12734
12921
84
13129
13348
13453
13668
89
13755
13817
13955
87
14032
49
14100
14524
96
14837
14882
14903
41
42
15123
75
15376
15776
15896
15922
79
16073
16118
16213
19
72
16413
16604
39
43
iso
16767
16856
16992
17020
17343
62
17514
17726
17864
18031
44
18131
35
18317
18447
18571
18619
18828
32
19233
19326
19592
19912
53
20051
20101
20750
84
91
Zeetijdingen.
Schiedam, 5 Januari aangekomen, s.s.
Coromandel, kapt. A. T. Abrahamse, van
Reval.
Cargalijst.
S.s. Trevilley, kapt. J. Sincock, van Braila
en Galatz, met 1.185000 kilo Rogge 109.000
kilo Maisen 490.000 kilo Gerst.
S.s. Coromandel, kapt. A. Abrahamse,
van Reval met 880.429 kilo Gerst.
Handelsberichten.
BEURS TE SCHIEDAM, 7 Jan. 1895.
Spoeling f 0.80.
Moutwijn
Noteering makelaars f 5'/j.
Brandersbond - 5V,—
Stemming Vast.
Berlijn. |^°gge,
(SLOTK.)jSpifUS
Parijs.
Hamb.
Jan.
Mei
Juni
Mei
Juni
i Meel 12 Merk. 1. md.
12 Febr.
1 Rogge, loop. md.
Jan.
I Spirit. Jan./Febr.
j Apr./Mei
118*75
119.50
37.50
37.80
43.40
43.60
11.50
11.50
18.87|
19.37*
119Ï25
120.-
37.70
38.—
43.75
43.90
11.50
11.60
18.87*
19.37*
New-York. Maïs
53.
Amsterdam.
5 Jan. Rogge op lev. vastMaart
f95. Mei f97, 98.
7 Jan. Rogge op lev. vastMaart
f97, 98 Mei f99.
Keulen Rijnhoogte ('s morg. 11 uur)
5 Jan. 1.73. 7 Jan. 1.64. M.
Wisselkoersen te Rotterdam.
Per Telegraaf
Londen kort f 12.06* Disc. 2 pCt.
Parijs - 47.95 2*
Vntwerp.- 47.90 3
VEEMARKT TE ROTTERDAM, 7 Jan.
Op de veemarkt waren heden aangevoerd
paarden veulens, ezel, 295 vette
runderen, magere dito, 151 vette en
graskalveren1 nuchtere kalveren581
schapen of lammeren, 515 varkens, big
gen bokken.
Koeien puike qual. c., Ie qual. 68 c.,
2e qual. 62 c., 3e qual. 58 c.ossen puike
c., Ie qual. 66 c., 2e qual. 60 c., 3e
qual. 56 c., stieren le qual. 60 c. 2 qual.
54 c., kalveren 1ste qual. 96 c. 2de
qual. 88 c. 3e qual. 76 c.schapen le qual.
60 c., 2de qual. 54 c.varkens 1ste qual.
39 c., 2de qual. 38 c., 3 qual. 37 c.
Vette runderen waren, niettegenstaande
grooten aanvoer, prijshoudend. Handel in
vette schapen door kleinen aanvoer vlugger.
Varkens met redelijken aanvoer.
Zeeuwsche eieren f5.a 5.40. Over-
maassche dito 15.40 5.60 de 100 stuks.
Zoetemelksche kaas f20 a per 50 kilo.
Aanvoer 2 partijtjes.
Aardappelen. Geldersche kralen f k
dito blauwe 13.40 a 13.50, dito witte
f a Zeeuwsche jammen f 3.50 a
f4. dito blauwe 3 20, A f3.50 champions
f2.75 a 3.— Zeeuwsche poters fl.50 a
1.75 Duitsche roode f 2.50 a 2.70.
Zeeuwsche Ajuin. De aanvoer van heden
bestaat geheel uit in het land gekocht goed.
Geen marktprijs bepaald.
ROTTERDAM, 7 Januari.
Buiten 1 an dsc he Granen vast maar stil.
Tarwe per 2400 kiloOdessa f 132 a
f122 naar kwaliteit.
Rogge per 2100 kilo Helena f 98 a f 108
Zwarte Zee f90 a f 98, beide naar kwaliteit
en kwantiteit.
Gerst per 2000 kiloZwarte Zee f86 a f88
dito stoomende f83.
Haver per 100 kilo: Libau f5* a f6*.
Mais per 2000 kilo Amerikaansche
Mixed f 115 a f 120, dito dito spoedig ge
wacht, f 115 en stoomende f 113 Cinquan-
tin t 128 a f 132; Foxanian f114; Odessa
t 112.
VEEMARKT TE LONDEN, 3 Jan.
Op de Veemarkt werden aangevoerd 2200
Runderen, 14,000 Schapen, 5 Kalveren en
15 Varkens. Men noteertRunderen 2/8
a 4/6, Schapen 4/- a 6/4, Kalveren a
Varkens a per steen.
Beursbericht van Amsterdam.
Per Telefoon.
7 Jan.
2»/, pCt. Nederland
Zilver Metalliek
3 pCt. Portugal
Rusland 1884
Turkije
Venezuela
Aand. Nederl. Handelmij
WarschauWeenen
Zuid West Sporen
Atchison le Hyp.
2e Lr. A
Shares
Chicago Erie Oblig.
Denver Rio Shares
Missouri le Hyp
Incomebond
Shares
Oostenr. loten 1860
Madridsche loten
Turksche
Prolongatie
93V.
82
24V,
105V,
25V,
43V,
123»/,
143V,
65V,
63/,
17s/,
4s/,
84V,
10'/,
80V,
463/,
45
303/,
2
Burgerlijke Stand.
Geboren: 4 Jan. Adriaantje, dochter
van S. J. A. Bokhorst en E. Scheffer,
Oosterstraat. 5. Louisa Christina Pet/o-
nella Hendrina Maria, dochter van H. van
der Wal en M. A. Wils, Oostsingel. Pieter,
zoon van P. Zuidgeest en H. Groeneweg,
Singel.
Overleden: 4 Jan. Laendert Trap-
man, oud 22 jaar, Helenastraat. 5. Leven
loos dochter van H. H. Zuidgeest en A. van
l der Schouw, Raam.
03
5 Jan.
7 Jan.
5 Jan.
7 Jan.
53.
