Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
eerste blad.
«ffdï-isSS
18de
Jaarg.
Zondag 5 Mei 1895.
No. 5184.
bureau ~g$otev$tvaat 50.
Een militair Tehuis.
d« ,(Parii8che~KronielvN
feuilleton
PRIJS TAN DIT BLAD:
w Schiedam per 3 maanden
numo per pos, door geheel .Nederland
ïzonaerlijke Nommers
f 1.50
- 0.05
PRIJS DER ADTERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0-60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
het ^oóveel^ku!" hetTgroote China tegen
m°est delven pa" het onder=P*
tüsschen de?p geeindlgd en de vrede
,mogendheden 1 f der eerste °°stersche
nd- Euron "erd te Simonoseki getee-
trekkelijke 0nv ad dezen oorl°g met be-
ee?St «adat Iaersch,ll&heid gevolgd, en
Patuurlijk besliN C overwinnaar, heel
Uslands 'belano-e gaa" °Ptreden en
^0rden, komen" .ardoor kunnen bedreigd
etl Pannen van ,aatkundlSe beschouwingen
Roland's if kanten °Pzetten. Frank-
han in deze zijnet' moeielijkanders
,et zelt helan r iJ en'te meer daar
ï6eft' en Duitim T °hina te bewaken
e'atlgen heeft 1 T dat 6r geen directe
Ï"n zÜde, ten ne r"1 gaarne aan
atld °P een °mdat het met Rus'
en tweede orn°0 u°et W"' blijven, en
-ëaan" Wat En T a rankriJk aamen te
°egin van den aangaat, dat in het
Zlnd Was, het k °<°r °g 6rg ^bineesch ge
il001' het zeker T*1 "U bekeeid> waar*
ebben. j;r We een goede reden zal
°P 0,il zich hi6r al Vele stemmen
la°° 1*in mogelijk te Aziatische verschillen
d ia de hel mengen en in Dmtsch-
island 'angStelling TOor dp albantie
!r, de verdenk! gr00t• Hier komt
6ie bladen n°g bid' welke reeds in
hat°engaan meT Ru ,U'tgesProken> dat dit
Ï^Be zet h and en Puitschland een
tegen heT UltSche diplomatie is;
®6ni8e oorWsl dlsP0Sitie stellen van
seel Waagt 1 uT' waartnede het niet
Petersburg f tege'«k het bof aan
>°pig stirt er' dw'ngt Frankrijk zich
>ken en vii °Uden om een goed figuur
n het +Jn at Wat te laten rusten.
ftel'en van F Wrd' dat Japan °Pde 'oor-
1?' betreffend' DuitSchland en Rus-
de wijzigingen in het
2)
ïat'tai.r' £ehe'e(t°° S,Prak onze wakkere
tot rIJ dit woord L h hee'wat gekost voor
ere mede-omrnhtC 611ik behoor
ko/fceiniging- onderïr,.Van de Ml'itairen-
het i en nn« flng van den R- E.
en heeft veeL gmaals durf ik herhalen
er nm°e>te zal heTno'"^ gek°St' veel zorSen
de II.
bet P°edig too-en0 wil delder> opgericht
te >rk. Dlnkgeen, H tairfin ook aan
hian en «elder is 370088middelde sterktft
vredes-tractaat van Simonoseki te maken,
zal geven, kan dus veel afhangen. Tot
heden is dienaangaande nog niets bekend.
De expeditie naar Madagascar had in de i
Kamer hier ook al eenige oppositie gevon
den en het was met een zekere verwon
dering dat ik Zondag den 21sten April in
de Hoogmis van de St. Vincentius van
Paulo-kerk een herderlijke brief van den
aartsbisschop van Parijs, kardinaal Richard
hoorde voorlezen, waarin openbare gebeden
voor deze expeditie bevolen werden. In
dit schrijven komt eene interessante bij
zonderheid voor die weinig bekend moet
zijn en betrekking heeft op de eerste
evangelie-predikingen in dit groote eiland
der Indische zee.
Toen de Oostersche Compagnie en later
die van Oost-Indiën, welke haar opvolgde,
haar handelsondernemingen aldaar ves
tigden, wendden zij zich om de godsdienstige
hulp welke zij onontbeerlijk achtten tot den
Heiligen Vincentius van Paulo. De groote
menschenvriend zond onmiddelijk eenige
zijner missionarissen naar Madagascar waar
zij zoolang bleven tot de Franschen hunnen
plannen daar opgaven. Later waren het
de priesters der Sociëteit van Jesus die er
de evangelisatie voortzetten. Alvorens de
Fransche troepen naar het Afrikaansche
eiland zijn vertrokken, is president Felix
Faure haar te Sathonay eenig vlaggen gaan
ter hand stellenen onder meerderen die
bij die gelegenheid gedecoreerd werden,
was ook de almoezenier der expeditie.
Wat zijn echter vele goede gebruiken in
het leger afschaft, die nog onder het tweede
keizerrijk bestonden, toen in het kamp van
Chalons iederen Zondag een plechtige Mis voor
de troepen gedaan werd. In het in Maart ver
schenen tweede van het schoone werk van
generaal du Barail komt daarover de vol
gende krachtige en tevens dichterlijke be
schrijving voor welke de moeite waard is,
even te vertalen. »Elken Zondag werd de
Mis in het kamp gecelebreerd, en deze
den dag gehaald, en toen mijn vriend ver
nam dat ik zijn gegevens in het belang der
zaak wenschte te publiceeren, volgde de
eene mededeeling de andere, ik geef dan
ook hemzelven het woord.
Wanneer de welwillende lezer nu maar
half zoo belangstellend is als onzebuurvreuw,
dan mogen wij dankbaar zijn overtuigd dat
ons streven waardeering zal vinden.
Wij hebben, aldus begon onze sergeant,
tegenwoordig ongeveer 1200 miliciens van
zee- en landmacht onder de wapenen te
Den Helder, dat is ongeveer een derde van
het totaal manschappen bovendien komen
jaarlijk tijdelijke detachementen genietroepen
en torpedisten voor oefening, alsmede eenige
compagnieën vesting-artillerie, om te vuren.
Langen tijd heeft het geduurd dat er
aan Den Helder geen R. K. militair tehuis
was, terwijl onze protestantsehe kameraden
zich reeds in zoodanige instelling verblijden.
Mij waren de groote voordeelen van een
militair tehuis bekend van elders, waar ik
er kennis mede heb gemaakt, en daarom
heeft het mij bijzonder al dien tijd geweldig
gehinderd, te moeten hooren dat wij met
ons groot getal militairen niet vermochten
tegelijk militaire en godsdienstige plechtig
heid trok nog meer dan de manoeuvres eene
onoverzienbare menigte, welke, tot zelfs in
de beestenwagens, naar Charlons stroomde.
Het schouwspel verdiende deze belangstel
ling dubbel; want het was in een woord
betooverend schoon. Voor het front der
troepen in de onmiddellijke nabijheid van
het keizerlijk kwartier, op een kleine heu
vel, die het van alle kanten aan het oog
vertoonde, verhief zich het altaar, omringd
door de onbewegelijke sapeurs met hunne
blinkende bijlen en sneeuwwitte voorschoten.
In groot tenue en bespannen geschut was
de artillerie even als het paardenvolk bij
den heiligen dienst tegenwoordig en vorm
den een groote stralenschijf, waarvan de
gouden kelk het middenpunt was.
De Keizer, door al zijne generaals en
zijn staf, even talrijk als een regiment, ge
volgd, ging te voet naar de Mis. Bij zijn
aankomst presenteerden de troepen het ge
weer, de roffel sloeg en de trompetten
weergalmden. Daarna speelden de muziek
korpsen het nationale lied, hetwelk door
saluutschoten begeleid werd. Het was een
onbeschrijfelijk oogenblik en de ongeloovig-
sten onzer werden onder die overweldigende
klanken, den man volgende waarachter het
geheele vaderland stond, als door electrische
schokken getroffen, waardoor alle leden tril
den, en welke zich in een traan in ons oog
oplosten.
Gedurende de Mis werden met krachtige
stem de vereischte commando's door den
brigade-generaal, die het bevel over de troe
pen voerde, gegeven. Alle brigades waren
op hun beurt met dezen dienst belast, en
ik herinner mij dat onder hen generaal
Leboeuf, commandant der artillerie, den palm
behaalde door de kracht en helderheid van
zijn orgaan. Zijn stem rolde als een klank
volle stroom welluidend en in maat over de
keizerlijke garde. Wat zoude hij een ko
lossaal zanger geweest zijn!
Bij de opheffing klonk het commando
hetgeen beduidend kleiner getal manschap
pen elders tot stand hadden gebracht.
Maar, mijnheer, hadden die praatjesmakers
ons maar flinke geldelijke bijdragen ge
schonken, dan zou veel waar wij nog voor
staan, reeds vergeten zijn. Laat ik mij haas
ten, hieraan toe te voegen, dat ze alsnog
hun leven kunnen beteren, die mopperaars,
en ons hun gaven zenden.
De eerste tijd ik spreek uit onder
vinding zijn de vruchten van een Mili
tairen Vereeniging niet direct voor een ieder
zichtbaar, maar na verloop van een paar
jaar dringt dat werk als een stalen punt-
kogel zwaar kaliber door alles heen dan
is het aan het geheele garnizoen te zien,
dat er veel echte soldaten onder zijn.
Laat ik u duidelijk maken wat ik bedoel.
De vergelijking, die ik zal mededeelen, is
mij in het geheugen vastgegroeid, ik zal ze
nooit vergeten. Mijn schoonvader is een
flinke hei boer. Toen ik na veel inspanning
zijn vertrouwen had gewonnen, u begrijpt
wel hoe een boer over een soldaat denkt,
en mijn verloving met zijn goede Pleuntje
tot stand kwam, nam hij mij dienzelfden
dag ter zijde en toonde mij zijn akkers en
bedrijf. Het veld, dat achter het huis lag
nGenou terre." De met goud versierde
generale staf boog zich en de infanterie op
haar knie presenteerde het geweer. Op de
onbewegelijke paarden bogen de vederen
pluimen en paardenstaarten zich achter de
rijen der schitterende sabels. Het kanon
donderde, omringd door witte wolken. En
boven al die strijdkrachten, al die roem en
al die neergebogen toewijding verhief zich
de Heilige Hostie tusschen de vingers des
priesters ten hemel.
Het was heerlijk en grootsch en het was
een diepe en weldadige gedachte van zulk
een glans aan de godsdienstige plechtigheid
te geven, omdat daardoor, aan die aan den
dood gewijde mannen, het beeld van God
voor oogen werd gebracht, waaraan het hart,
wat men ook doen moge, altijd zal denken,
wanneer het uur van gevaar gekomen zal
zijn. Het godsdienstig gevoel te willen uit
roeien is ook het militaire gevoel te willen
vernietigen. Den dag dat er geen geloovigen
meer zouden zijn, zouden er ook geen sol
daten meer bestaan, omdat er voor den
mensch geen goddelijk visioen meer zoude
schijnen om hem de overtuiging te geven
dat met zijn bloed voor het Vaderland te
storten, hij daarboven grooter en edeler
belooning zal deelachtig worden dan de
bedriegelijke genietingen van hier beneden,
die men hem vraagt op te offeren."
De nooit te bereiken voorspiegelingen en
beloften op den eersten Mei door de socia
listische werklieden en hunne beruchte
woord- en aanvoerders in vele vergaderin
gen verkondigd, mogen wel het tegendeel
dezer hierboven vermelde heilzame en ver
heffende beginselen heeten.
Gelukkig neemt hier die beweging van
1 Mei eerder af dan toe en de heerlijke
Meidag werd door geen wanordelijkheden
vergald.
De straten waren even levendig en veilig
als gewoonlijk en de politie kon vreedzaam
haar weg gaan zooals de burgers.
Parijs, 1/3 Mei 1895. Fidélius,
en daaraan grensde, noemde hij zijn moeder
akker dezen had hij het eerst flink bewerkt
en goed bemest. Zijn krachten, alsook zijn
financiën schoten te kort, om al zijn magere
velden dadelijk zóó te behandelen.
»Van dezen akker uit, Jan aldus sprak
hij, szijn al de andere langzamerhand ge
worden wat ze nu zijnhet zijn thans
dankbare arbeid loonende velden. De eerste
jaren stelde de opbrengst van den moeder
akker mij in staat de naast liggende stuk
vóór stuk te helpen, totdat ze, in voort-
brengingsvermogen gelijk aan den moeder
akker, mij veroorloofden de aangrenzende
op dezelfde wijze vruchtbaar te maken."
Zoo, mijnheer stel ik mij in zedelijken
en maatschappelijken zin de wereld verbete
ring voor, en dus ook onder ons militairen.
Eerst een moeder-akker, eerst een Mili-
tairen-vereeniging, die een keurkorps vormt,
en dan komt het overige bij gewone in
spanning als een logisch gevolg langzaam
achteraan.
Wordt vervolgd.)
O
"."i; i [i i'.i
