Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
19de Jaarg.
No. 5471
bureau 'ISofersfraaf 50.
TWEEDE BLAD.
Vervolg Binnenland.
PRIJS TAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maandenf 1.50
Franco per post door geheel Nederland - 2.
Afzonderlijke Nommers- 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 16 regelsf 0.60
Elke gewone regel meer- 0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
Afjeh.
Naar aanleiding van het telegrafisch be
richt van het JV. v. d. D. dat vier bataljons
'n twee colonnes zijn uitgerukt tot het ont
zetten en daarna verbranden van eenige
posten, zegt de N. R. Ct. het volgende
Dit telegram sluit zich aan bij het gis
teren door ons ontvangene, volgens hetwelk
heden tot het abandonneeren der buiten
posten uitgezonderd Tjot Goë zou worden
overgegaan.
De vier bataljons zullen zijn het 9de, het
3e> 12e en 6e, dat nu wel op Atjeh zal
2lJn aangekomen. De keus der aanvoer
ders is bijzonder gelukkig. Van overste van
Deutsz deelden wij reeds een en ander mede.
Overste Bendien was voor een paar maan
den nog linie commandant en is dus geheel
op de hoogte van terrein en toestanden.
De beweging geschiedt blijkbaar langs de
overs der Atjeh-rivier. De tusschenposten
Siroen Lamburih en Lamsoet vergemakke
lijken haar.
Nu het er enkel op aankomt Senelop
®n Anagaloeng te bereiken, te ontzetten en
verbranden, verwachten wij daarbij weinig
verlies, daar het groot getal troepen in
de gelegenheid zal wezen door krachtig vuur
den vijand op een afstand te houden. De
posten, Toegkoep, Tjotrang en Koeng Gloem-
pang schijnen nog bezet. Of die terzelfder
tijd verlaten zullen worden of voorloopig
nog bezet blijven is niet duidelijk. Wij
vermoeden het eerst, want als Senelop en
Lamsoet zijn opgeheven, wordt een retrade
uit Koeng Gloempang zeer bezwaarlijk, voor
al door de terrein hindernis, die de scherp
ingesneden Kroeng Lingkar aanbiedt
Volgens X., die dit in de Amsterdamsche
Courant mededeelt, werd Toekoe Oemar,
nu een 3 maanden geleden, bij gelegenheid
dat generaal Vetter Atjeh inspecteerde, door
dezen op de volgende wijze behandeld.
Dewijl Oemar, toen generaal Deykerhoff
de 3e klasse Militaire Willemsorde ontving,
nalatig bleef, om den generaal daarmede op
zijn receptie in het openbaar geluk te wen-
schen alle Atjehsche hoofden waren op
die receptie, behalve mijnheer Oemar
liet Vetter aan allen hoofden weten, dat hij
hen in de gelegenheid wilde stellen, ook
hem hun opwachting te maken.
Alleen Toekoe Oemar kreeg daaromtrent
geen mededeeling.
Toen nu nh de receptie Oemar daarvan
de reden aan generaal Vetter vroeg, ant
woordde dezeik heb u dit niet doen we
ten, omdat gij indertijd niet generaal Dey
kerhoff zijt gaan complimenteeren.
Mijnheer Oemar was blijkbaargeformali-
seerd, dat hij geen Willemsorde meteen
gekregen had en wilde dit naar alle waar
schijnlijkheid aldus den generaal Deykerhoff
doen voelen.
De Volksbanier bevat den tekst van een
circulaire, door het bestuur van den Ned.
R.-K. Volksbond te Amsterdam verzonden
aan alle genees-, heel- en verloskundigen
aldaar, ten einde van dezen hun meening
te vernemen omtrent de practijken van het
Nieuw-Malthusianisme. De antwoorden wor
den binnen acht dagen ingewacht. Bij voor-
bestuur bestaat het voornemen om een open
bare opgave te doen van den aard der inge
komen antwoorden, opdat een ieder wete,
aan welke geneeskundigen hij met een gerust
gemoed zijn gezin zal kunnen toevertrouwen.
Een geneesheer schrijft in een ingezonden
stuk in het Hbl., dat. op slechts enkele uit
zonderingen na, alle geneesheeren de Nieuw-
Malthusiaansche praktijken veroordeelen.
Te Volendam is binnengebracht het tjalk
schip De Twee Gebroeders, dat op 27 Maart jl.
bij Marken in de Zuiderzee zonk, ten gevolge
van den toen heerschenden storm. Op dat
schip was door den waterstaat een waker
gesteld. Tóch zijn al het touwwerk, de
blokken, de giek, de ankers enz. gestolen.
Zelfs kasten zijn opengebroken en gelden
ontvreemd.
De eigenaar van het vaartuig heeft bij
den burgemeester van Edam (tevens hoofd
der Zuiderzeepolitie) aangifte gedaan, en
een onderzoek is ingesteld.
De burgerkiesvereeniging te Zaandam
stelde den heer P. Latenstein, oudsten wet
houder dier gemeente, candidaat voor het
lidmaatschap der Prov. Staten.
Ook deze aanvaardde de candidatuur.
Meer dan 50 der grootste kaaskoopers in
Friesland hebben besloten op de markten
geen kaas meer te koopen, die gemaakt is
van door centrifuge ontroomde melk, tenzij
die kaas voorzien is van een duidelijk inge
drukt merk C. In den laatsten tijd wordt
veel van deze kaas op de markten aange
voerd, die van minder qualiteit is, daar zij
lager vetgehalte heeft.
De werkstaking in de Schoterlandsche
veenderijen te Nieuwehorne is zoo goed als
afgeloopen. De meeste verveners zegden
hooger loon toe, waarop de stakers meest
allen den arbeid hervatten. Ook daar was
evenals nog te Beets 10. ct. loon
meer per veenroede, de eisch de stakers.
Men heeft uitgerekend welke verhooging
van turfprijzen deze loonsverhooging zou
ten gevolge hebben en de conclusie was
dezeTien cent loon per veenroede meer,
zou den prijs, van 100 turven met 0,6 cent
doen stijgen. Voor de klijntrekkers is echter
10 cent loon meer per veenroede eene
verhooging van groot belang.
Reeds is gemeld, dat de in hechtenis
genomen ontvanger der gemeente Ooststel
lingwerf (Fr.) zijn misdrijf bekend heeft.
Naar aan het U. D. wordt meegedeeld,
deed hij dit volmondig. Bij het justitieel
onderzoek is gebleken uit zijne administratie,
dat het tekort ongeveer f 5000 bedraagt en
dit loopt over de laatste 5jaren. De oorzaak
van het misdrijf is hierin gelegen, dat de
ontvanger als privaat persoon meermalen
te goedig was omtrent zijn schuldenaren en
dezen uitstel van betaling gaf.
Ook daling der waarde zijner eigendom
men was mede oorzaak van zijn vergrijp.
Hij was meer dan 30 jaren in dienst der
gemeente Ooststellingwerf, leefde op zeer
bescheiden voet en was in zijne gemeente
algemeen bemind.
Men meldt uit Het Bildt aan de N. Rott.
Courant
De werkloosheid is dit voorjaar groot in
deze gemeente. Alleen te St. Anna parochie
is het getal werkloozen op 50 te schatten,
onder welke veel jonge mannen. Er zijn
personen, die dit voorjaar nog niets hebben
verdiend.
Deze treurige toestand is voor alles een
gevolg van de omstandigheid, dat de land
bouwers, wier financieele krachten over het
algemeen sterk verminderen, slechts het
hoogst noodige laten doen. Volgens het oor
deel van menschen, die het kunnen weten,
zou in deze gemeente gemakkelijk een derde
gedeelte der veldarb eiders kunnen worden
gemist. En dat zegt iets, waar dezen de
meerderheid uitmaken der bevolking.
Bij troepen van tien en twaalf ziet men
de werkloozen den boer afloopen, om hun
diensten aan te bieden, natuurlijk zonder
gevolg.
Als een noodzakelijk gevolg der omstan
digheden nemen de aanvragen om onder
stand bij het armbestuur toe.
Enkele arbeiders van hier zijn naar Haar
lemmermeer vertrokken en hebben daar werk
gevonden.
Donderdag is te Groningen het nieuwe
station uitgevoerd in renaissance stijl
zonder eenige feestelijkheid voor het publiek
verkeer geopend. Het hoofdgebouw is 120
M. lang, in het midden 20, aan de einden
18 M. breed. De vestibule bevat vijf nis
vakken met kostbare tegel-tableaux uit de
fabriek «Rozenburg" aldaar.
De le en 2e klassen, de restauratiezaal,
dames-salon en toiletkamer zijn voorzien
van meubels o. a. uit de magazijnen van
de heeren Mutters, alhier. In de 3de-klasse-
wachtkamer is een groote spoorwegkaart
van Nederland, van tegels, eveneens uit
de fabriek «Rozenburg."
Aannemer was de heer H. v. d. Coolwijk
te Nieuwer-Amstel, voor f268,000, waarbij
veel overbouw gekomen is.
Bij de gemeente politie te Groningen
kwam Woensdag zekere T. v. H., bierhan
delaar uit Norden, zich beklagen, dat twee
hem onbekende personen hem Dinsdag
avond laat op den weg van Hoogezand naar
Groningen aangevallen en in het Winschoter-
diep geworpen hebben, nadat een hunner
hem een diepe bloedende wonde over den
linkerpols had toegebracht.
Dank zij zijn vaardigheid in het zwemmen
kon v. H. den wal bereiken, waar hij, door
bloedverlies uitgeput, bewusteloos neerzeeg.
Den volgenden ochtend te vijf uur was v. H.
in staat zijn weg naar Groningen te ver
volgen, echter zonder portemonnaie, die hem,
zoo beweert v. H., afhandig is gemaakt.
Een onderzoek wordt ingesteld.
Dr. Schaepman over de arbeidersbewe
ging-
Woensdagavond hield dr. Schaepman in
het Vereenigingsgebouw van de Machine
fabriek te Hengeloo een rede over de be-
teekenis der arbeidersbeweging. Na in den
breede het ontstaan dier beweging te heb
ben geschetst, beantwoordde spr., volgens
het verslag in de Tel., de vraagWat is
haar doei aldus
Het doel is te komen tot een maatschap-
pelijken vrede. Die vrede heerscht thans
niet. Zonder strijd of twistgedingen zal die
vrede ook wel niet komen. Wel kan men
komer. tot een samenwerking van alle krach
ten en vermogens, die dien strijd tot een
vreedzame oplossing kan voeren Maar dan
moet er veel veranderd worden. In onze
begrippen en ideeën moet het maatschap
pelijke op den voorgrond treden aan het
rechtsbegrip van eigendom dient het ze
delijk begrip van 't rentmeesterschap ge
hecht te worden; dan moeten we levend
maken, wat in velen gestorven is, dan de
hand geslagen aan alles, wat tot hervor
mingen in maalschappelijken zin kan bij
dragen, de sociale wetgeving bevordert en
en ontwikkeld. De Staat worde daarom niet
almachtig nogdoch waar de scheppings
kracht der maatschappij onvoldoende is,
moet de Staat het zijne doen. Het eerste
en machtigste beroep echter doe men op de
maatschappij zelve.
De heer C. T. Stork bracht namens de
vergadering den spreker dank voor zijne
boeiende rede.
Gisteren nacht is een huis te Ambt Almelo,
bestaande uit twee woningen, toebehoorende
aan graaf van Rechteren Limburg, door
onbekende oorzaak door brand vernield.
De brand was in korten tijd zoo hevig, dat
de bewoners slechts met groot levensgevaar
het vuur ontkomen zijn. Vier koeien en
vijf varkens zijn in de vlammen omgekomen.
Een en ander was tegen brandschade ver
zekerd.
Bij de akten-exame in nuttige handwer
ken den 16 dezer te Maastricht gehouden
zijn geslaagd en toegelaten de dames J. E.'
Heuwekemeijer, C. C. C. T. H. Marche's,A.
M. Vredebrecht en M. J. Jansen, allen te
Reuver (Beezel.) (N. R. Ct.)
In een op 16 April te 's-Hertogenbosch
gehouden vergadering van verschillende aan
zienlijke personen uit Noord-Brabant is met
bijna algemeene stemmen de volgende
motie aangenomen
»l)e vergadering, overwegende, dat de
oprichting van een Boerenbond op sociaal
en economisch gebied zeer wensehelijk is
te achten, verzoekt den landbouwers en
