Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Ned. R. K. Volksbond,
hij geen helden meer moest zenden instede
van »heroes" (helden) moest men lezen
»horses" (paarden).
Schiedam, 18 Mei 1896.
afd. Schiedam.
Encycliekfeest.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam, gelet op art. 8 der wet van den 2n
Juni 1875 Staatsblad no. 95) geven kennis
van de ingezetenen, dat aan B. A. de K r o e s
Wz. te Overschie en zijne rechtverkrijgenden
vergunning verleend is tot uitbreiding zijner
branderij aan den Noordvestsingel no. 121,
kadaster sectie H. no. 107, met een stoom
werktuig van 2 paardenkracht en ketel
met een verwarmingsoppervlak ,van 2 M2.
Naar de Schied. Crt. verneemt, hebben
èn het mannen-comité èn het vrouwen
comité te dezer stede van de Nederland-
sche Vereeniging tot het verleenen van
hulp aan zieke en gewonde krijgslieden in
tijd van oorlog, ieder een bijdrage van
f 300 uit de kas aan het hoofd-comité der
Vereeniging te 's-Gravenhage gezonden, met
het oog op de ernstige gebeurtenissen in Atjeh.
Heden-ochtend werd alhier op de alge-
meene begraafplaats ter aarde besteld het
stoffelijk overschot van de beide jongelieden,
die bij het bekende ongeval op de Hille-
gerbergsche plas het leven verloren.
Ten 10 ure werd het stoffelijk overschot
van den heer A. M. Hoogendam grafwaarts
geleid. Bij deze teraardebestelling was het
kader van de dd. Schutterij en van het
korps koninklijke scherpschutters, van welke
beide corporatiën de overledene deel uit
maakte, vertegenwoordigd. Bij het graf
werd door Ds. S. T. Goslinga, predikant bij de
Gereformeerde Kerk (A) en door den heer
A. Weber, sergeant bij het korps konink
lijke scherpschutters het woord gevoerd,
terwijl de diepbedroefde vader voor de
laatste eer zijnen onvergetelijken zoon be
wezen, dankte.
Ten 11 ure werd het stoflelijk overschot
van den heer M. Tuyl door zijne medeleden
van het letterkundig geschiedkundig gezel
schap vCicero", naar de laatste rustplaats
vergezeld. De directeur van de Hoogere
Burgerschool, de heer J. A. Beekman, en
de rector van het Gymnasium, de heer
C. J. Vinkesteyn, sloten zich op de begraaf
plaats bij den stoet aan met den heer Chr.
Krijger, directeur en verschillende leden der
Gymnastiek- en Scherm-Vereeniging »Pa-
laestra", waartoe de overledene behoorde.
Door den heer G. A. Slagmolen werd als
vriend van den overledene en president van het
gezelschap »Cicero" eenige woorden aan de
nagedachtenis van den zoo treurig omge
komene gewijd.
Bij beide begrafenissen getuigden tal van
fraaie kransen van de achting en genegen
heid die den overledenen in ruimen kring
werd toegedragen, terwijl een talrijke menigte
van hare deelnemende belangstelling blijk gaf.
Gedurende de afgeloopen week zijn den
Nieuwen Waterweg ingekomen 104 schepen,
waarvan 5 zeilschepen; hiervan waren be
stemd voor Rotterdam 102, voor Schiedam
1, en voor Maassluis 1.
In hetzelfde tijdperk van 1895 kwamen
binnen 119 schepen, waarvan 8 zeilschepen
hiervan waren bestemd voor Rotterdam 118.
Werkstaking te Rotterdam.
Ten half drie is Zaterdag-middag overal
te Rotterdam een biljet aangeplakt aan de
bootwerkers gericht, inhoudende als volgt
Ten einde allen grond te ontnemen aan
het uitgesproken wantrouwen ten opzichte
van eene loyale en eerlijke nakoming van
de beloften, door de firma Muller en Co.,
met betrekking tot de regeling van het loon
van vaste werklieden aangeboden, en door
het comité aanbevolen om aan te nemen,
stellen de ondergeteekenden zich zoowel
persoonlijk als gezamenlijk garant, dat de
aangeboden conditiën met de grootste stipt
heid en juistheid zullen worden nagekomen
als ware de overeenkomst door hen per
soonlijk aangegaan.
Jan Visser J. H. E.zn.
A. Plate.
J. Hudig.
Willem Ruijs.
Bij een manifest Zaterdag in groote ge
tale van wege den Ned. R. K. Volksbond
te Rotterdam verspreid, werden door dezen
Bond de voorstellen der firma Müller nader
toegelicht en op de aannemelijkheid daar
van gewezen vooral wegens de garantie der
vier cargadoors, de heeren Jan Visser Jaczn-i
A. Plate, J. Hudig en Willem Ruijs. Verder
werd aangespoord tot hervatting van den
arbeid.
Om 7 ure vergaderden een aantal schip
pers en besloten tot oprichting van een bond
met verplichting niet te werken voor de
staking geëindigd zou wezen.
Zaterdag-namiddag had ten kantore van
de firma Hudig en Pieters een onderhoud
plaats tussehen den heer Gooday, manager
van de Great Eastern Railway en den presi
dent van de N. N. B. B., De Jong.
Het onderhoud kwam hierop neer, dat de
heer Gooday zeide Engelsch werkvolk in
grooten getale te zullen laten overkomen,
wanneer het vaste werkvolk der Harwich-
booten het werk niet voortzet, uit vrees
voor moeilijkheden met de stakers.
De Jong zeide er niet voor te kunnen
instaan, dat de werklieden der Harwich-
booten, die toch aan het werk blijven, onge
moeid zullen worden gelaten.
De heer Gooday, zeide toen, dat hij zich
dan verplicht gevoelde werkvolk uit Londen
te laten komen.
De Jong was vergezeld van Wilson.
De heer Gooday weigerde een onderhoud
met laatstgenoemde.
In het Verkooplokaal te Rotterdam ver
gaderden Zaterdag-avond omstreeks 1000
bootwerkersvrouwen. Snelleman hield een
toespraak en wees op de grieven der werk
stakers. Een vrouwendeputatie deed verslag
van haar onderhoud met den burgemeester
en den heer Kröiler lid der firma Müller.
Een paar vrouwen drongen sterk aan op
solidariteit met de stakers en op, oprichting
van een vrouwenvereeniging als onderaf-
deeling van den bond en tot ondersteuning
van den Bootwerkersbond.
Op de vraag of men de staking zou vol
houden, werd bijna eenstemmig jage
antwoord. Tevens wilde men, dat de arbeid
niet hervat zou worden, voor de nieuwe
loonstandaard aangenomen is.
Aan de deputatie was gebleken, dat de
heer Kröiler niet wil toegeven.
Eene vrouw wees op den treurigen toe
stand waarin de huisgezinnen geraken.
Snelleman zei dat men in de gegeven om
standigheden geen huishuur moest betalen.
Velen traden tot de vrouwenvereeniging toe.
In het Algemeen Verkooplokaal te Rot
terdam werd Zondag-ochtend ten 10 ure
een vergadering van bootwerkers gehouden
waarin de Engelsche volksleiders Wilson
en Johnson en de heer Polak, president
van den »Amsterdamschen Diamantwerkers-
bond" eene internationale organisatie der
werklieden bepleitten.
Van eenige cargadoors waren brieven
ingekomen, dat zij aan de eischen van den
bootwerkersbond zouden voldoen en de
oude tarieven handhaven. Alleen de firma
Hudig en Peters berichtte, dat zij haar
tarief van 20 c. per uur zou handhaven.
Daar de commissie die in deze verga
dering van hare bespreking met den heer
Kröiler, lid der firma Müller Co., en ver
schillende andere cargadoors verslag zou
uitbrengen, op zich liet wachten, werd be
sloten de vergadering te sluiten en ten
vijf ure andermaal bijeen te komen.
Te vijf uur waren wederom alle boot
werkers leden van den Nieuwen Neder-
landschen Bootwerkersbond in het Algemeen
Verkooplokaal bijeen, ten einde van den
president De Jong de bevindingen te ver
nemen, die hij des ochtends had opgedaan
na conferenties met autoriteiter. en carga
doors.
De Tel. geeft van de vergadering het
volgende verslag
De heer De Jong op de onverantwoorde
lijkheid om verdere uitbreiding aan de
staking te geven, te meer daar een der
hoofdgrieven is opgelost en wel de betaling
van 5 ct. per last ijzererts per man.
Wat het weekloon van f 15 met de
afrekening aan het eind van het jaar be
treft, zooals dat door de firma Muller
Co. geregeld is, dit geldt immers alleen de
144 bootwerkers uitmakende het vaste
korps dier firma. Wanneer nu die 144 man
De aangekondigde buitengewone vergadering der
afdeeling Sehiedam van den Ned. R. K. Volksbond,
ter herdenking van de verschijning der encycliek
„Kerum Novarum'', werd Zondag-avond in de zaal der
Oflicieren-Vereeniging gehouden. De zaal, waar het
schoone vaandel der Bondsafdeeling was opgesteld, was
door de Bondsleden en vele donateurs geheel btzet.
Eerw. heeren geestelijken der beide parochiën vereer
den de vergadering met hunne tegenwoordigheid.
De president, de heer C. Willensan, de vergadering
openend, stelde in het licht, dat er alle reden was tot
feestvieren op dezen dag, ter herdenking van de ver
schijning der beroemde encycliek „Rerum Novarum".
De verschijning van die encycliek is een wereldge
beurtenis, waarvan de wereld de gevolgen reeds onder
vonden heeft en die zij nog jaren later ondervinden
zal. Daardoor is de stoot gegeven tot het in 't leven
roepen van verschillende vereenigingen, die in den
geest van het christendom den strijd hebben aangebon
den tegen de hedendaagsche misstanden in de maat
schappij. Die encycliek heeft den werkman spgeheven
uit den poel van ellende, waarin hij verzonken lag
zij heeft werkman en patroon beiden hun rechten en
plichten voorgehouden en der wereld als 't ware de
grondwet van den arbeid gegeven, die patroon en
werkman beiden moeten handhaven, willen zij komen
tot de oplossing der sociale kwestie. Voorzeker, er is
reden tot dankbaarheid. De leden van den Volksbond
brengen vol geestdrift dankbare hulde aan den grooten
Paus der werklieden, onzen Paus Leo XIII. bravo
applaus
Nog een andere beteekenis heeft deze herdenking
het is het feest der verzoeningandere werklieden
mogen in den geest van het socialisme hun Meifeest
vieren, de Ned. R. K. Volksbond viert zijn Meifeest;
hij tracht werkman en patroon nader tot elkaar te
brengen en den vrede tnsschen werklieden en werkge
vers te doen heerschen. Daarom deed het spr. genoegen
zoo vele katholieke patroons hier te zien. Hier kan
hij het getnigen, dat de Schiedamsche Bondsafdeeling
er steeds op nit is de eenheid onder de Katholieken
te verkrijgen en de samenwerking tnsschen patroon
en werkgever te verzekeren. Spr. bracht dank aan de
heeren patroons voor hunne tegenwoordigheid, aan de
eerw. heeren geestelijken voor het blijk van belang
stelling aan de Bondsafdeeling gegevenden zeereerw.
pastoor Van Hooff bracht hij den dank der Bondsaf
deeling voor de bereidvaardigheid, hier voor den werk
man het woord te voeren en het bestnur der afdeeling
Vlaardingen, voltallig tegenwoordig, voor het blijk
van belangstelling daardoor gegeven. Na allen het
welkom te hebben toegeroepen, bracht hij de groeten
over der Rotterdamsche Bondsafdeeling. De groote
opkomst getuigt van den goeden geest, die de Schie
damsche Bondsafdeeling bezielt. Ook tot haar is het
Pauselijk woord gesproken: gaat voort: vol vuur, vol
ijver zal zij blijven op het goede pad en met voorbij
zien van alle moeilijkheden blijven werken onder de
leuze: Voor God en Kerk, Vorstin en Land!
Het Centraal Bestuur van den Bond had gemeend
te dezer gelegenheid het volgend telegram aan Z. H.
den Pans te moeten zenden
Zijne Heiligheid den Paus,
Rome.
Zestienduizend Hollandsche Katholieken, vergaderd
in hnnne verschillende steden, ter viering van den
verjaardag der Encycliek .Rernm Novarum", bieden
den Heiligen Vader de kinderlijke hulde van den Ned.
R. K. Volksbond en smeeken den Panselijken zegen.
Namens Centraal Bestnur,
Pastoors, President.
Daarop is door bemiddeling van Z. Ex. den Apos-
tolischen Internuntius het volgend antwoord ont
vangen
Den Heer Pastoors,
President van den Volksbond,
te Amsterdam.
De Heilige Vader, aangenaam getroffen door de
viering van den verjaardag der Encyliek «Rerum
Novarum" verleent op dezen dag van ganscher harte
Zijn apo8tolischen Zegen aan de leden van den Ned.
R. K. Volksbond.
LorKnzkli.I, Internuntius.
De voorlezing der telegrammen lokte een krachtig
applaus.
Daarop werden door den president nog eenige mede-
deelingen gedaan, o. a. dat de teekeningen van de
leerlingen van den teekencnrsus den 31 Mei in het Bonds-
gebouw zullen ten toon worden gesteld, en door om
standigheden de stembns eerst Vrijdag kan geopend
worden, waarvoor getuigen werden aangewezen.
De Zangafdeeling „St Cecilia", wier optreden met
applaus werd begroet, hief daarna het Bondslied aan,
dat door alle leden werd medegezongen waarna zij de
beide bekroonde nummers van het Rotterdamsch concours
„Wees man en „Lentelied" ten gehoore bracht,
waarvoor een krachtig applaus haar loonde. Het
refrein van het lied „De Kerk" daarna uitgevoerd.
„O Moederkerk van Rome" werd door de aanwezigen
medegezongen.
Nadat daarna de „Harmonie" hare opwekkende tonen
had doen hooren, was het woord aan den geachten
spreker, den zeereerw. pater W. J. van Hooff, eerelid
der Bondsafdeeling, die getooid met het Bondsinsigue
onder applaus deo katheder besteeg.
a zijn hartelijkeu groet als medelid gebracht te
hebben, zeide spr. dat het hem bijzonder aangenaam
was heden eenige woorden in hun midden te spreken.
Zoo even had hij den president hooren spreken van
Paus Leo XIII als de Paus der werklieden. Dit woord
gaf spr. aanleiding als hoofdbetoog zijner rede uiteen
te zetten, dat de Katholieke Kerk ia de Kerk der
werklieden. Spr. vervatte zijne rede op de hem eigen
aardige wijze in den vorm van eene alleraardigste
causerie, die zijn gehoor menigen gullen lach ont-
lokte.
Allereerst zette apr. uiteen, dat het Christendom^ zelf
met werklieden begon en de eerste geloofsverkondigers
alle werklieden waren, om daarna te komen tot het
betoog dat eigenlijk alle Pausen waren Pausen der
werklieden en de Katholieke Kerk de Kerk der werk
lieden is. Zij heeft den arbeid die onder het heidendom
zoo geminacht werd, dat een fatsoenlijk man zich niet
zoo laag achtte werkman te zijn, weder verheven en
het bekende Schriftwoord „in het zweet, nws aan-
schijns zult ge uw brood eten", weder zoo in eere ge
bracht, dat zelfs hij die werkman, slaaf was, zetelde
op Petrus' Stoel. Het bidden en werken werd door de
Katholieke Kerk tot levensregel verheven; die regel
werd toegepast door de eerste geloofsverkondigers, door
de kluizenaars in de woestijn later door de religieuse
orden, die de Heidensche volken, ook onze voor
ouders, niet alleen deden bidden, maar ook leerden
werken.
Maar aldns voortgaand, zou spr. niets zeggen van de
encykliek Rerum Novarumwier inhoud reeds ge
noeg bekend is, toch begreep hij dat hij in deze ver
gadering iets moest zeggen in verband met Z. II. Leo
XIII en de uit zijne verbeven woord voortgesproten
Volksbond. En dan meende spr, te moeten zeggen,
dat er ook onder de voorgangers van Z. II. Leo XIII
een is geweest die door Zijn bemoeiing een Volksbond
in het leven heeft geroepen. Spr. schetste hier het beeld
van den grooten Paus der middeneeuwen Gregorius IX,
die tot in zijn hoogen ouderdom hij werd over
de 100 jaren ond met alle kracht heeft gewerkt en
overal heeft gezegepraald. In welsprekende bewoordingen
zette hij niteen, dat de Voorzienigheid tegenover de ram
pen en kwalen van zekeren tijd, ook groote krach
tige en geheel nieuwe hulpmiddelen geeft. Die hulp
middelen bestonden in Gregorius' tijd in het stichten
van twee nieuwe religieuse orden, door den H. Domini-
cus, den vader van de religieuzen hier tegenwoordig,
en den H. Franciseus, den stichter van de Orde
der Franciscanen. Zij hebben een geheele veran
dering in den toenmaligen toestand gebracht. Het
was het streven van den Paos, de steden van Opper-
Italië na hunno onderlinge twisten in vrede en liefde
met elkaar te vereenigen. Dit werk was aan den
grooten Dominicaan Joannes van Vicenza, door Gregorius
gezonden, voorbehouden. Op zijn machtig welsprekend
woord sloot de bevolking der steden van Opper-Italië,
ten getale van ruim 400.000 zielen in de vlakte van Pavia
te zamen gekomen, met elkander een verbond. Het
woord van vrede en verzoening, door den als een
heilige vereerden Dominicaan gepredikt, door al die
duizenden verstaan, trof aller hart en zij, die eens
vijandig tegenover elkander stonden, leefden nu met
elkaar in een verbond van vrede en liefde. Dat was
de eerste eigenlijke Volksbond, de vereeniging dier
steden in vrede en liefde.
Liefde en vrede moet ook in den Ned. R. K. Volks
bond, in den Volksbond tussehen de verschillende
steden en de verschillende bisdommen heerschen. Twee
dracht heeft er in ons Vaderland altoos bestaan, en
zij is ook zelfs in den laatsten tijd in ons Vaderland
onder het kleine troepje Katholieken niet uitgebleven.
De Rerum Novarum tracht nu den vrede en de eensge
zindheid onder de Katholieken te herstellen, werklie
den en werkgevers, rijken en armen, geheele volkeren
in vrede en liefde te doen leven. Spr. herinnerde hier
aan het bekende woord van Tertnliaan »Vrede onder
u, dat is de geweldige strijd tegen de hel"door den
vrede zult gij krachtig zijn tegen uwe vijanden door
de oneenigheid en twist heeft Satan onder u vrij spel.
Die vrede moet echter berusten op de rechtvaardigheid
en de liefde. De werklieden behooren zooveel te ver
dienen, dat zij leven kunnen gebeurt dit, dan is een
groote aanleiding van tweedracht weggenomen. Het
verbond van vrede en liefde tussehen patroon en werk
man behoort zooveel mogelijk aangekweekt te worden.
Er moet iets Veranderen in de werklieden en de werk
gevers, de armen en de rijken. Op die punten moeten
wij de leer van den Paus ingang doen vinden. Als
de Paus als Paus gesproken heeft, moeten wij alles
doen om zijn woord op te volgenwij moeteu samen
in liefde werken en éen doel willen het serpent der
jalouzie, dat in veler hart leeft, behooren wij te dooden
en elkaar zoo te beminnen, dat wij elkanders lasten
helpen dragen.
Wat dit dragen van elkanders lasten beteekent,
toonde spr. aan uit het voorbeeld van meerdere heiligen,
die den Heer Jezus Christus in den persoon Zijne armen
eerde; dat dragen van elkander lasten bestaat ook in
elkander te steunen en voort te helpendaarin zijn de
Joden, vooral in sprekers standplaats Amsterdam, dik
wijls den Christenen ten beschamend voorbeeld. Spr.
herinnert er aan dat het van den arme geldtWat gij
aan den minsten der Mijneu gedaan hebt, hebt gij
aan Mij gedaan maar huivert ook bij de gedachte dat
het ook volle waarheid bevatWat gij aan den minBte
der Mijnen geweigerd hebt, hebt gij aan Mij gewei
gerd Voorzeker de armoede zal niet uit de wereld
verdwijnen, maar da bittere ellende is niet noodig
Vrede, liefde en genoegzaamheid behooren er te zijn.
Veel, zegt spr. ten slotte, is er getwist over de uit
legging van het Schriftwoord dat het voor den rijke
(die aan het geld gehecht is) zoo moeilijk is in den
hemel te komen als voor een kameel om te gaan door
het oog van den naaldde uitlegging is toch zao
eenvoudighelpt elkander als broeders in Jezus
Christus, helpt elkander| uit liefde tot Hem en alles
is gedaan, (daverend applaus').
Nadat de gevierde spreker aldus zijne rede ten eÏDde
had gebracht, bracht de geestelijke adviseur der Bonds
afdeeling, de weleerw. heer Van den Berg, hem, namens
de vergadering, een hartelijk woord van dank. Zijn
woord, dat de Katholieke Kerk is de Kerk der werk
lieden, zou zeker den ijver en den moed bij den arbeid,
ons opgelegd, verlevendigen de opwekking tot vrede
en liefde zou zeker vrucht voortbrengen in aller harten
tot heil van den Volksbond en zij tle leden. De Volks
bond hoopt spr. hier nog dikwijls terug te zien.
[applaus).
De president der Bondsafdeeling, de heer C. Willeman,
zich later bij dit dankwoord aan den zeereerw. pater
Van Hooff aansluitend, dankte ook de Zangvereeniging
„St. Cecilia" en het harmonie-orkest „St. Ambroaius"
voor de medewerking tot dezen feestavond en sloot de
vergadering met den wensch dat de avond hier door
gebracht zou strekken tot versterking van den goeden
geest onder de Bondsleden en tot groei en bloei der
Schiedamsche Bondsafdeeling.
Door de harmonie-afdeeling „St. Ambrosius" wer
den in den loop der vergadering Souvenir de Mid-
delbourg, Faust's IValse VAurore en de processie
marsch Rayon Celeste tot aller genoegen uitgevoerd.
