gestelde motie, bij welke het wenschelijk
verklaard wordt, allen arbeid van vrouwen
bij de mijnwerknijverheid bij de wet te
verbieden. De beraadslaging over de ver-
zoenings-eommissie en het arbeidsloon wer
den tot heden verdaagd.
De Kamer van afgevaardigden in Italië
heeft het voorstel van Imbriani, strekkende
tot vermindering van de credieten voor Afrika
met een half millioen lire, ten einde het
voornemen om de kolonië prijs te geven»
in het licht te stellen, verworpen.
Omtrent de onlusten op Creta verneemt
de Times uit Athene, dat sedert Zondag 11.
anarchie heerschtteChania. De Turksche sol
daten vermoorden en plunderen de christe
lijke inwoners. Onder anderen zijn kawassen
van het Grieksche en Russische consulaat
gedood. Alle consuls hebben om oorlogs
schepen geseind. De Engelsche vloot, die bij
Malta lag, heeft gisteren naar Creta koers
gezet. Grieksche pantserschepen zullen
waarschijnlijk heden vertrekken. De gou
verneur-generaal, Toekhan-pasja, is volmaakt
machteloos om de soldaten te weerhouden.
Ook te Retimo is de toestand ernstig.
In zake de bekende gebeurtenissen in
Transvaal verneemt de Times uit Kaap
stad, dat er een beweging op touw wordt
gezet om in elke stad in Zuid-Afrika een
verzoekschrift te richten aan de regeering
der Z.-A. Republiek, dat zij genadig moge
zijn voor de samenzweerders.
Gedurende een gymnastiek-wedstrijd te
Johannesburg trachte eergisteren de politie
een persoon te arresteeren wegens een
onbeteekenend vergrijp. De menigte be
vrijdde hemeen hevige twist was daarvan
het gevolg, een agent schoot een revolver
at en de bereden politie moest tusschen
beiden komen. Het opgewonden volk viel
deze aan en mishandelde er eenigen van.
Verscheidene werden gewond, doch niemand
ernstig. Een luitenant gaf de politie bevel
terug te trekken, waardoor een ernstig
conflict werd vermeden.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 27 Mei 1896.
De Burgemeester van Schiedam vestigt
op uitnoodiging van den heer Commis
saris der Koningin in deze provincie de
aandacht van belanghebbenden op het vol
gende bericht aan zeevarenden
Schietoefeningen aan Den
Helder, 3e district.
Volgens mededeeling van den minister
van oorlog, dd. 20 Mei j.l. zullen van het
fort Kijkduin, Den Helder, 3e district, op
2 Juni 1896 en zoo noodig op volgende
dagen schietoefeningen gehouden worden
met zwaar geschut in de richting van den
Razende Bol
Op de dagen, waarop gevuurd wordt, zal
van het fort een roode vlag waaien van
minstens éen uur voor den aanvang der
oefeningen tot het einde daarvan en zullen
waarschuwingsborden opgesteld zijn op de
batterij de Vischmarkt en aan den ingang
van de haven van Nieuwediep.
Zeevarenden worden geacht zich en hun
materieel aan gevaar bloot te stellen, wan
neer zij zich gedurende de oefeningen be
vinden binnen een afstand van 8000 M van
het fortin den sector begrensd door de
lijnen van het fort naar stompe ton no. 8
van de Breewijd en naar spitse ton no. 1
van het Schulpengat.
(Zie »Ned. Krt" no. 201.)
Pandjeshuizen.
Het preadvies van Burg. en Weth.
dezer gemeente op het bekende adres door
de afdeeling Schiedam van het Algemeen
Nederlandsch Werkliedenverbond, in zake
de pandjeshuizen aan den Raad gericht,
luidt in hoofdzaak als volgt:
De vraag ter zijde stellende of genoemde
afdeeling aan art. 8 der Grondwet wel het
recht kan ontleenen, over dit onderwerp
aan den Raad een verzoekschrift in te die
nen een vraag die met het oog op de
statuten dier afdeeling, wellicht in ontken-
Benden zin zou moeten worden beantwoord
meenen we, dat het verzoek, zooals hét is
liggende, toch niet voor inwilliging vatbaar is.
De bevoegdheid van den Raad, om eene
verordening op de stille pandjeshuizen in
het leven te roepen, is zeer twijfelachtig.
Wel wordt door sommigen de meening
voorgestaan, dat de gemeentebesturen, op
grond van art. 135 der gemeentewet
als een zedelijkheidsbelang betreffende
het beroep van houder van een koophuis,
met recht van wederinkoop, zou kunnen
verbiedendoch, waar bij arrest van den
Hoogen Raad van 5 December 1848 stil
zwijgend werd aangenomen, dat de wet van
16 Pluvióse an XII nog rechtskracht heeft
en bij arrest van hetzelfde hooge rechts
college van 5 April 1886 voor art. 1 dier
wet die geldigheid uitdrukkelijk werd be
vestigd, kan worden aangevoerd, dat de
regeering het onderwerp van algemeen
rijksbelang blijft achten, terwijl zij eveneens
het koninklijk besluit van 31 October 1826
blijft handhaven, niettegenstaande zijn gel
digheid meermalen betwist is.
De commissie voor de strafverordeningen,
door ons in deze gehoord, gat eenparig als
haar gevoelen te kennen, dat nu het houden
van pandjeshuizen bij de Rijkswet geregeld
en toegelaten is, de gemeentewetgever, op
grond van art. 150 der gemeentewet, het
welk verbiedt, dat plaatselijke verordeningen
treden in hetgeen van algemeen Rijksbelang
is, dit onderwerp niet nader kan regelen.
Ook ons college is, na nauwgezette over
weging tot deze conclusie gekomen.
Wat betreft het verzoek van adressanten
om adhaesie te schenken aan het adres
van Leiden, wordt opgemerkt, dat het den
Raad van Leiden in zijn adres te doen is
om de belangen zijner stedelijke bank van
leening. Nu hier geen gemeentelijke bank
van leening meer bestaat, waardoor de ar
gumenten in het Leidsch adres aangevoerd
voor deze gemeente niet gelden, meenen
B. en W. dat van het schenken van adhaesie
aan dat adres, welke trouwens alleen van
gemeenten met stadsbanken van leening
gevraagd werd, dus wel geen sprake kan
zijn.
Na dit in het licht gesteld te hebben,
besluit het preadvies aldus
Een andere vraag is echter of het belang
van het onderwerp in het algemeen niet
medebrengt dat de Raad dezer gemeente
een zelfstandig adres aan de Regeering in
dient, met verzoek eene wettelijke regeling
in 't leven te roepen op de pandjeshuizen
en daarmede gelijkstaande inrichtingen.
Ook in deze gemeente kennen we dat
soort van huizen, gestoken in het aan
trekkelijk kleed van huizen van koop met
recht van wederinkoop. Is het nog noodig
u te wijzen op de buitensporig hooge rente,
die de eigenaars of ondernemers dier in
richtingen berekenen voor het zij het
ook onder een anderen naam geleende
geldof er uwe aandacht op te vestigen,
hoe diezelfde lieden speculeeren op den
benarden toestand der pandjesmakers, die
ten laatste het slachtoffer worden van de
woekerwinst hunner quasi-weldoeners.
Met deze feiten voor oogen zal ieder
moeten bekennen dat die huizen een ver
derf zijn voor de maatschappij, daar ze de
armoede vergrooten onder den schijn van deze
te lenigen. Het algemeen, het zedelijkheids-
belang eischt, dat maatregelen worden ge
troffen om het bestaan dier inrichtingen te
breidelen.
Op grond van het bovenstaande hebben
we de eer te adviseeren
lo. Op der adressante tweeledig verzoek
afwijzend te beschikken
2o. Een zelfstandig adres aan de Hooge
Regeering in te zenden, waarin wordt ver
zocht, dat eene wettelijke regeling moge tot
stand komen op de banken van leening en
gelijksoortige onder anderen naam optre
dende instellingen.
Met genoegen vernemen wij, dat de
zeereerw. heer M. P. R. Droog, pastoor der
O. L. Vrouw Visitatiekerk alhier, steeds in
beterschap toeneemt, zoodat een volledig
herstel weldra mag verwacht worden.
Tot aanvulling van hetgeen wij gisteren
omtrent het besluit der algemeene synodale
commissie van de Ned. Herv. Kerk in zake
het kerkelijk geschil te Schiedam meldden,
kan nog worden medegedeeld, dat in het
besluit der synodale commissie nog de
volgende overwegingen voorkomen
»dat èn door het classicaal bestuur van
Rotterdam èn door den kerkeraad der Ned.
Herv. gem. te Schiedam het in genoemd
reglement (n.l. v. kerkelijk opzicht en tucht
enz.) beschreven opzicht en de daar
beschreven tucht jammerlijk op betreu
renswaardige wijze zijn verward en kwalijk
toegepast, daar onder den schijn van opzicht
in den grond der zaak tucht is geoefend, en
dientengevolge het karakter onzer kerkelijke
wetgeving geheel uit het oog is verloren
«dat wegens dit alles, naar het oordeel
der synodale commissie, de genoemde
lidmaten op ergerlijke wijze in
hunne rechten zijn gekrenkt."
Gisteren-avond half acht ure ontstond er
in het café «Schippers Welvaren" aan den
Buitenhavenweg twist tusschen den sjouwer
M. de Rijke en den kastelein H. J. Breu-
kelman, die hem reeds bij herhaling den
toegang tot zijne inrichting geweigerd had
en hem die opnieuw ontzegde. De Rijke
sloeg daarbij met de hand door een ruit
met het gevolg dat hij zich aan den pols
verwondde.
Nadat het gekwetste lichaamsdeel door
den geneesheer La Verge verbonden was,
heeft De Rijke, door twee agenten van po
litie begeleid, zich naar zijne woning aan
den Rotterdamschen dijk begeven.
De directie der marine te Willemsoord
heeft openbaar aanbesteed de levering van
verschillende benoodigdheden ten dienste
van het marine-etablissement aldaar. De
laagste inschrijving voor perceel 19, oud zeil
doek, was van den heer M. van Emden te
Schiedam, voor f 1087.50, en voor perceel 46,
stearine-kaarsen, van de stearine-kaarsen-
fabriek «Apollo" te Schiedam, voor f 2328.60.
(S. C.)
Door den heer M. Zwanenburg te Pernis
is aangekocht de Antwerpsche vischsloep
Marie, met het doel om daarmede de
beugvisscherij te doen uitoefenen.
Een persoon, wonende aan den Schulpweg
te Charlois, verdacht de aanstichter te zijn
van de vele branden, in de laatstverloopen
jaren aan den Schulpweg ontstaan, is eer
gisteren onder Rhoon gevat, terwijl hij bezig
was brand te stichten in een hooiberg van
den heer J. Kleinjan.
De Pinksterbloemenmarkt te Rotterdam
mocht zich gisteren in een ongekend druk
bezoek verheugen. Het geheele Van Hogen-
dorpsplein en een vrij groot gedeelte van
de Coolvest zijn daarvoor in beslag geno
men, en de verkoopers mogen zich in een
ruim debiet verblijden.
Moord op A. F. Hoogsteden.
In zake den moord op den jeugdigen Hoog
steden meldt de N. R. Ct. het volgende
De naam van den in verband metjden moord
op den jongen Hoogsteden gearresteerde
is Wichelman Johannes de Vos.
Met geruchten omtrent deze zaak zal men
wel doen voorzichtig te zijn. Zoo is b.v. on
juist het bericht dat in een hier ter stede
verschijnend blad voorkomt, dat men argwaan
gekregen zou hebben, toen de man bij de
handteekening voor zijn huwelijk op het
stadhuis zijn handteekening plaatste, en
eveneens onjuist is hetgeen in hetzelfde blad
vermeld staat als een gerucht, dat ten huize
van den gearresteerde de kleertjes van den
vermoorden knaap zouden gevonden zijn.
Burgemeester en Weth. van Vlaardingen
hebben bij den raad dier gemeente een
voorstel ingediend, tot wijziging der ge
meente-politie.
Volgens die wijziging zal het personeel
bestaan uit1 commissaris, 1 inspecteur,
2 hoofdagenten, 4 agenten le klas, 6 agenten
2e klas en 6 agenten 3e klas. Eiken nacht
zullen een 9-tal agenten alle wijken voort
durend bewaken. Deze wijziging wordt
ingesteld, omdat Vlaardingen zich zoo uit
breidt. 't Bevolkingscijfer bedraagt 16000
inwoners.
Door den gemeenteraad van Vlaardinger-
Ambacht is een voorstel van B. en W. aan
genomen, om eene overeenkomst aan te
gaan met de Vlaardingsche waterleiding
maatschappij, waarbij deze maatschappij
concessie verkrijgt, om in de buurt van
Emaus hare leidingbuizen door te trekken.
Behalve dat daardoor de bewoners van ge
noemde buurt hun huizen kunnen doen aan
sluiten, zal er ook eene standpijp worden
geplaatst, waarbij men tegen betaling zuiver
water kan verkrijgen.
Door den sterken golfslag, veroorzaakt
door de voorbijvarende Harwichboot werd
eeDe in de rivier het Scheur ter hoogte
van Maassluis voor anker liggende zalm-
drijfschuit omvergeworpen, waarbij de schip
per om het leven kwam.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vinsdag 26 Mei.
De beraadslaging over artikel, 1 der
Kieswet
en de amendementen werd voortgezet.
De Minister van Binnelandsche zaken de
heer Van Houten, zijn rede vervolgende
noemde het amendement Borgesius (ver
laging huurprijs) volkomen onaannemelijk
voor de regeering, evenals het sub-amen
dement Van Deinze. Het amendement
Willinge (verlaging-huurprijs voor het platte
land) kan hij aan de Kamer overlaten. Het
amendement Kuyper bestrijd hij als be
treffende of geen beginsel en dan onnoodig
óf wel een beginsel, maar dan volkomen in
strijd met het regeeringsontwerp. Het is
veeleer een manifest dan een amendement
en in de toepassing voor de administratie
zeer bezwarend, omdat het meer inquisitie
vordert dan zuiver kenteeken geeft. Het
amendement-Smeenge (schepen 20 Ms) acht
hij niet belangrijk, maar niet noodig. Het
cijfer 30 M8 is laag genoeg.
De heer L e 1 y verdedigde nader het
eerste amendement-Borgesius, welks inhoud
door hem werd toegelicht.
De heer D r u c k e r betoogde de wen-
schelijkheid van de aanneming der amende
menten omtrent het toestaan van eenmaal
verhuizen en de verlaging van het minimum
der huurprijzen.
De heer Travaglino verdedigde nader
zijn amendement betrekkelijk de verhooging
van den leeftijd tot 28 jaar.
Op zijn verzoek verklaarde de V o o r-
z i 11 e r dat hij over de amendementen van
de heeren Travaglino en De Boer niet al
leen als zelfstandige amendementen zal doen
stemmen, maar tevens als sub amendemen
ten op die van den heer Kuyper. c. s.
De heer De Boer verdedigde nader zijn
amendement om den leeftijdgrens van 23
jaar te behouden.
De heer Van Karnebeek verdedigde nader
zijn amendement strekkende om voor den
woningeisch niet de minimum-belastbaar
heid naar het personeel als grenslijn aan te
nemen, Het amendement heeft geen andere
bedoelingen dan het kiesrecht geheel in
overeenstemming te brengen met de perso-
neele belasting.
De heer Roessingh was nu aan 't woord
doch vroeg uitstel tot Woensdag.
De Voorzitter wilde zich daartegen
niet verzetten maar achtte het noodig tot
meerderen voortgang bij het debat aan te
sporen.
Heden-ochtend 11 ure voortzetting.
De heer Van Karnebeek heeft als amen
dement voorgesteld op het tweede gedeelte
van artikel 1 om te doen vervallen het ken
merk van het inkomen en alleen het mini
mum-pensioen tot een bedrag als van de
gemeente hunner inwoning in de tabel als
van het inkomen is vermeld, onder de aan-
vullingskenmerken op te nemen.
Door den heer Farncombe Sanders zijn
eenige amendementen voorgesteld strek
kende.
1 om de opgave van candidaten niet
door ten minste 50 maar door ten minste
20 kiezers te doen en in verband daarmede
te doen vervallen de spoorgestelde opgave
van candaten door erkende kiesvereenigen.
2o om aan iederen candidaat de bevoegd
heid te geven een agent aan te stellen die
bij het verzegelen van de stembus en het
openen der stembus tegenwoordig moet
zijn en ook het recht zal hebben de stem
briefjes mede na te zien.
3o om het teek en dat de kiezer voor den
naam van den candidaat zijner keuze op
het stembiljet plaatst, te doen bestaan uit
een kruis en niet uit kruis of streep.
Aan 's Rijksmunt werden in 1895 vervaar
digd 1.200.000 kwartjes en 1.000.000 dub
beltjes voor rekening van het Rijk, en 149
