De Vijftig jaren der Zustersseholeii.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
de beste gaven der ziel standvastig en trouw
te dienen. Duizenden mannen en vrouwen
uit alle standen leefden nu voor God en het
onderwijs, van het meest rudimentaire tot
het hoogste. Zonen van den adel en van den
nederigsten werkman arbeidden eensgezind
voor de dezelfde jeugddochters der aan
zienlijksten huizen en religieusen uit de een
voudigste kringen stonden, als zusters, aan
elkanders zijde, hare gaven wijdend aan de
opleiding van het kind. En wat al geldelijke
offers brachten millioenen katholieken, om
het godsdienstigen onderwijs te sterken bij
de geduchte concurrentie met den Staat,
die de geloovigen cijnsbaar maakt aan de
majesteit van het neutraleDit offer, in
dagen van geldelijken tegenspoed, dubbel
groot, wordt nog overtroffen door dat der
jonge mannen in de wereld, die een leven
in den dienst van het Katholiek Onderwijs
hooger stelden dan hunne tijdelijke belangen.
Waarlijk, als wij die ontelbare uitingen
van onbaatzuchtigheid over geheel de wereld
gadeslaan, dan zien wij, dat het heilig vuur
nog brandt. Alles is. geen stof in de
menschheid
Miskent de niet-christelijke wereld de
waardij zooveler offers, welnu daar zijn
machtiger beweegredenen tot stalen vol
harding, ja, tot geestdrift. Aan de mannen
van geloof zijn zij niet onbekend.
Zelfs de maatschappij om ons heen roept
ons tot ijver.
Waartoe zijn de volkeren reeds gebracht
door de afgoderij van het schoolboek »De
verstandelijke ontwikkeling alleen zegt
Guizot zonder zedelijke en godsdienstige
ontwikkeling, wordt een beginsel van hoo-
vaardij, weerbarstigheid tegen het gezag,
egoïsme, en derhalve een gevaar voor de
maatschappij."
Aan het einde der eeuw is deze ver
standige taal niet meer tegen te spreken.
Het onderwijs zonder godsdienst verbreekt
het evenwicht in de ziel, en daardoor in
het huisgezin en den Staat. Het weten-
alléen kweekt verwaandheid aan, en wat
eindeloos gevaarlijk is, stille hoovaardij van
den geest. Het weten-alleen wordt een
wapen tegen de maatschappelijken orde
en een werktuig van verwoesting. Het
weten-alléen stort de ziel uit haar ware
levenssfeer neder in een afgrond zonder
licht en troost. Na een eeuw der allerruimste
toepassing van een onderricht zonder Chis-
tendom zien eerlijke en schrandere mannen
onder onze tegenstanders zich tot de be
kentenis gedwongen, dat de wereld meer
verwilderd, armer aan deugd, aan hart, aan
verheffing, aan geluk geworden is.
De Kerk dus, door de jeugd met moeder
lijke liefde te koesteren, beschermt de maat
schappij. Zij geeft door eene godsdienstige
opvoeding den jongeling en de maagd een
licht van verheffing en troost, dat zij niet
kunnen derven, daar het levenspad vaak
zoo oneffen en donker wordt. Het Katholiek
Onderwijs draagt er toe bij, dat de Christen
i)
In plechtig feestgetij, in luide jubeltonen
opgeweld uit honderden dankbare harten,
herdenken wij het merkwaardig feit, dat
een halve eeuw geleden een zestal eerw.
dochteren van St. Dominicus, in allen een
voud en bescheidenheid zich vestigden in
onze stad en aldus den grondslag legden
voor de tallooze werken van barmhartigheid
en naastenliefde welke aan zoo velen onzer
stadgenooten tot tijdelijk en eeuwig welzijn
hebben verstrekt.
Klein en nietig als zooveel in Gods Kerk
wat later groot was en schitterde, was het
begin van dat onvermoeid liefdewerk, van dat
voortdurend apostolaat wat de nederige
dochteren van St. Dominicus nu reeds sedert
vijftig jaren in onze stad hebben beoefend
en nog dagelijks beoefenen. Maar toch dit
eerste begin was reeds een zegen voor onze
stad, een weldaad die in het licht van de
toenmalige tijdsomstandigheden niet genoeg
erkend en gewaardeerd kan worden.
Om dit te staven, behoeven wij slechts even
den toestand van het katholicisme te dezer
levensmoed vindt en stervenstroost, berus
ting,als de tranen opdringen uit het verscheurd
gemoed. Geven b. v. alle louter aardsche
wetenschappen één oogenblik de ziele-
sterkte en den vrede, die St.- Liduina, de
glorie onzer stad, tot een heldin maakten
van het lijden Het groote beginsel der
katholieke opleiding onzer dierbare jeugd
ligt besloten in ons CredoChristus is het
licht en het leven zij, die dit met ons be
lijden, zullen er nimmer in berusten, dat
bij zulk een vormende macht voor den ge-
heelen mensch, als het onderwijs Christus
en Zijne leer bestreden wordt of stelsel
matig doodgezwegen. Door eindeloos te
kampen voor een onderwijs, dat christen
volken betaamt, beschouwen wij ons tevens
als de beste verdedigers van den Staat, als
verdedigers der hoogste kracht, die het
karakter beschermt tegen het gevaar van
den voorspoed, en eene hoogere wijding
geeft aan onze verzuchtingen en tranen in
deze aardsche ballingschap.
Zegene God den edelen strijd voor het
Katholiek Onderwijs
Zegene Hij Zijne trouwe Dienaressen,
die een halve eeuw, stil en bescheiden,
voor de heilige zaak offers hebben gebracht,
die alleen God en Zijnen Engelen bekend zijn.
p. J. V. De Groot, o. p.
ALGEMEEN OVERZICHT.
18 Juli '96.
In de vergadering door het Hoogerhuis in
Engeland gisteren gehouden, legde de mi
nister-president lord Salisbury de stukken
over betreffende Venezuela. De onderhande
lingen met de Vereenigde Staten zijn nog
niet ten einde maar er is voortgang in. De
moeilijkheid is, de zaak van het grensge
schil vast te stellen, en de feiten en vraag
stukken die daarop betrekking hebben, juist
te bepalen. Zoodra dat geschied is, zal het
ongetwijfeld gemakkelijker zijn, het vraag
stuk langs diplomatieken weg door scheids
rechterlijke uitspraak te beslissen. Wat het
betwiste gebrek aangaat, ook daarover zijn
onderhandelingen aangeknoopt. Wat betreft
het algemeen beginsel van een scheidsrech
terlijke uitspraak tusschen Groot-Brittannië
en de Vereenigde Staten, laatstgenoemden
verlangen een snelle en sumiere beschikking
van het vraagstuk, maar de Engelsche
regeering achtte groote behoedzaamheid
noodzakelijk, in aanmerking genomen de
groote belangen van Engeland die bij de
zaak gemoeid zijn. De regeering verlangt
dat er beroep mogelijk zal wezen van de
uitspraak van den scheidsrechter, daar deze
zich vergissen kan en zij vreest tevens dat
het volgen van het stelsel van verplichte
scheidsrechterlijke uitspraak aanleiding kan
geven tot aandringen uit berekening, vooral
omdat de Vereenigde Staten neiging ver-
toonen, de pleitbezorger te zijn van de aan
gelegenheden van de Zuid-Amerikaansche
stede in de eerste helft dezer eeuw in her
innering te brengen. Jaren lang had de
katholieke gemeente van Schiedam, door
de aankomst van vele Katholieken uit West-
falen belangrijk toegenomen, zich met een
kleir. bedehuis aan de Korte Haven moeten
behelpen en toen het den ijverigen zonen
van St. Dominicus die haar sedert tal van
jaren bedienden, eindelijk gelukt was, een
ruimeren tempel op het terrein der vroegere
azijnmakerij aan de Lange Haven te openen,
was wel in de stoffelijken tempelnood eenigs-
zins voorzien, maar bleef toch^de zorg voor
den geestelijken tempel des Heeren in haren
vollen omvang alleen op de schouders van
slechts enkele priesters drukken. Was het
dus in allen deele gewenscht, dat der gees
telijkheid in den drukkenden zielzorg eenige
verlichting en hulp werd gebodenhet lag
voor de hand dat die verlichtende hulp het
eerst gezocht werd voor het onderricht en
de opvoeding der jeugd, welke zwaarwich
tige taak nu in haar geheelen omvang aan
de zorg van slechts enkele priesters was
toevertrouwd.
De leemte aan te vullen welke zich te
dezer stede deed gevoelen bij het gemis
eener katholieke bijzondere school voor meis
jes was sedert eenigen tijd het streven
van den onvergetelijken zielenherder, den
republieken. Overhaasting in de onderhan
delingen moet dus vermeden worden.
Het bezoek van den keizer en de keizerin
van Rusland te Weenen is otficieel aan
gekondigd tegen 27 Augustus. Zoowel te
Weenen als te Berlijn zal het Russische
keizerspaar natuurlijk met de meeste hof-
lijkheid ontvangen worden. De Duitsche
pers, zeer ingenomen met de hartelijke ont
vangst, die der bemanning van de twee
Duitsche oorlogsschepen, welke dezer dagen
op de reede van Kroonstadt voor anker
lagen, van de zijde van den Czaar is ten
deel gevallen, voorspelt den Czaar en de
Czarina bij hun bezoek aan het Duitsche
hof een warme bejegening van de zijde der
bevolking.
In zake de onlusten in Peru verneemt
de Times, dat het hoofd der opstandelingen
in Loreto, Seminario, uit Yquitos is gevlucht
met achterlating van de leege kas der op
standelingen.
De minister-president van Italië, markies
Di Rudini, heeft zi.ch voorloopig belast met
de portefeuille van buitenlandsche zaken.
Wel is waar heeft men deze portefeuille
aangeboden aan Visconti Venosta en heeft
deze, luidens de berichten, die portefeuille
ook aangenomen, maar wegens zijn afwe
zigheid was een voorloopig plaatsvervanger
noodzakelijk. Visconti Venosta bevindt zich
thans te Rome. Men schijnt gemeend te
hebben, dat hij met koortsachtigen haast
met beide handen zou grijpen naar de por
tefeuille, welke minister Di Rudini hem
aanbood en dat hij met den bekwaamsten
spoed van het spoorwegstation naar zijn
departement zou zijn geijld. Dit is echter
niet aldus geschied. Hij heeft zich niet
overhaast en voor hij de porteffeuille van
buitenlandsche zaken overneemt, uit han
den van den heer Di Rudini, met dezen
een onderhoud gehad. Alle omstandigheden
wijzen er echter op, dat Visconti Venosta
en Di Rudini het eens zijn geworden. Vol
gens de Opinione zou Visconti Venosta gis
teren, Vrijdag, zijne beslissing doen nemen.
Maandag en Dinsdag zijn in Egypte 495
nieuwe cholera gevallen aangegeven419
personen overleden aan de ziekte. In het
kamp te Wadi-IIalfa kwamen 18 gevallen
en 11 sterfgevallen voor, onder de Egypti
sche troepen, geen enkel geval onder het
Engelsch contingent.
Weldra zal in het zuiden van Egypte de
strijd een aanvang nemen. Zoowel de
Derwisschen als de Engelschen bereiden
zich tot den kamp voor. Naar een telegram
van Daily News meldt, hebben de 7000
manschappen van den stam der Kabbabish
Dongola bezet en oefenen zij zich dagelijks
onder bevel van Emir Wad Bohara. De
Derwisschen werken onvermoeid aan de
verdediging der stad en luidens de berich
ten, welke ontvangen zijn van inboorlingen,
zal de eigenlijke strijd tegen de Engelschen
daar eerst beginnen. Ook de Engelschen
zullen spoedig krachtiger dan ooit optreden.
zeereerw. pastoor, pater Vincentius van
Ewijck. Bij zijnen ijverigen voorganger,
den zeereerw, pastoor pater Raymundus van
Zeeland was ook reeds dit plan gerijpt,
doch die onvermoeide priester mocht het
niet ten uitvoer brengen wijl de dood na
een ziekte van slechts veertien dagen, onver
wachts een einde aan zijn verdienstelijk
leven maakte. Niettegenstaande de weinige
medewerking zijner parochianen, waagde
het de zeereerw. pastoor Van Ewijck toch
een huis te stichten, waarin onder de leiding
der Eerw. Zusters Dominicanessen de jeugd
onderwijs zoude ontvangen zoowel op gods
dienstig als wetenschappelijk gebied.
In 1846 deed wijlen pastoor Van Ewijck
daartoe de noodige stappen. Een zestal
Eerw. Zusters van de Congregratie der H.
Catharina van Senen der Orde van den H.
Dominicus werd voor Schiedam bestemden
betrok aldaar het huis aan de Lange Haven,
dat voor dien tijd tot pastorie der St. Jans-
kerk had gediend. Dit huis ontving nu den
naam van Liefdehuis en werd gesteld onder
de bescherming van den H. Vincentius Fer-
rerius. De zes eerste Zusters waren Zr. Co-
lumba, priorin van het Moederhuis op de Schie
te Rotterdam, Zr. Lucia, Zr. Maria Zr. Imelda,
Zr. Ludovica. Zr. Constantia, waarvan alleen
de laatste Zr. Constantia, (in de wereld
Groote spoed wordt aan den dag gelegd
met het leggen van spoorwegen en het tot
standbrengen van middelen van verkeer,
terwijl het voortdurend stijgen van den Nij'
zeer in hun voordeel is.
De berichten uit Cuba, welke in den
laatsten tijd Europa bereiken, zijn niet alle
even gunstig voor Spanje. Welke de jniste
zijne valt moeilijk te zeggen want de mede-
deelingen welke komen over Madrid of over-
New-York zijn van het meerendeel partijdig-
De Spanjaarden désespeeren, evenwel niet
en zijn voornemens om den strijd tot het
uiterste vol te houden. En zullen weder om
40.000 manschappen naar Cuba worden ge
zonden, waarvan het vertrek den dertigsten
Augustus zal beginnen. Het 7/s deel der
troepen zal de eerste week van September
vertrekken. De rest hoofdzakelijk bestaan
de uit artillerie en genie zal twee weken
daarna vertrekken.
Met inbegrip van deze 40.000 manschappen
heeft Spanje sedert het uitbreken van den
oorlog 190.000 man naar Cuba gezonden.
Zoodra het vertrek der laatste versterkingen
geregeld is, zal er ten aanvang worden ge
maakt met het formeeren van nieuwe troe
pen, eveneens ter sterkte van 40.000 man,
die waarschijnlijk in November het vader
land zullen verlaten.
Twee pantserschepen, die in Genua ge
bouwd worden en door Spanje zijn aange
kocht, zullen waarschijnlijk in Februari ge
reed zijn, en het gerucht loopt, dat de
Spaansche regeering tevens met Britsche
firma's aan het onderhandelen is over den
aankoop van twee pantserschepen, ieder
met een inhoud van 11.000 ton.
Schiedam, 18 Juli 1896.
Bij gunstig weder zal morgen (Zondag) des
namiddags ten éen ure door het Muziek
korps der d.d. Schutterij de derde uitvoe
ring in de Plantage alhier gegeven worden,
Zooals wij reeds in ons nummer van
11. Dinsdag meldden, zal hel Gouden Feest
van de komst der Eerw. Zusters Domini
canessen aanst. Maandag hoofdzakelijk ker
kelijk worden gevierd door eene plechtige
H. Mis, des ochtends ten 9 ure in de St.
Janskerk aan de Lange Haven op te dragen,
waarbij de kinderen van de Zustersscholen
zullen tegenwoordig zijn.
Des ochtends ten 111 ure zal de feeste
lijke receptie in het Zusters-Gesticht aan
de Korte Haven een aanvang nemen, die
allereerst de leerlingen der scholen gele
genheid zal geven der feestvierende Zusters-
schaar met haar gouden feest geluk te
wenschen.
Dinsdag-namiddag ten 4 ure zullen de
kinderen van de leerscholen der Eerw.
Zusters in de zaal der Officieren-Vereeni-
ging onthaald worden, terwijl den kinderen
mej. El. Hopp) nog in het leven is en voort
durend aldus 50 jaren lang werkzaam bleef
in onze stad, waar ze nu nog hare liefde
volle zorgen aan de verpleegden in het
Ludwina's Gesticht wijdt.
Den 20n Juli 1846 werd de Eerw. Zus
ter Columba tot overste van de nieuwe
stichting aangesteld, die dus op dien datum
in 't leven trad. Een feit dat tot eer
strekt van Schiedams ingezetenen, van de
meest uitloopende geloofsovertuiging, ver
dient hier zeker vermelding. Nergens
anders in de provinciën die nu het bis
dom van Haarlem uitmaken, was eene
plaats, waar de religieuzen zich in het habijt
konden vertoonen. Doch reeds bij hare
aankomst te Schiedam vertoonden zich de
Zusters in de religieuze kleeding en werden
doorKatholiekenen niet-katholieken met ach
ting begroet. Zij begonnen hier haar verdienst-
vollen arbeid, met het openen van twee
bewaarscholen, éen voor kinderen uit de
armen en éen voor kinderen uit den ge
goeden stand. Aanvankelijk was het getal
kinderen, dat deze scholen bezocht, klein
doch binnen een kort tijdsverloop had men
reeds de harten van Schiedams Katholieken
gewonnen en nu verlangde een ieder voor
zijne lievelingen eene plaats op de scholen
der Eerw. Zusters. (Wordt vervolgd.)
