Mindanao. Een andere colonne afgezonden
tegen de opstandelingen in de provincie
Nueva Ceya is er in geslaagd de overheid
en het garnizoen van San Indio te ont
zetten.
De toestand in de hoofdstad van Turkije
schijnt na het jongste optreden der Mogen-
heden weder eenigzins verbeterd te zijn, zoo
dat het te Constantinopel in de laatste
dagen vrij rustig is.
Een berichtgever van de Temps, die de
Armenische aanstokers van den aanval op
de Ottomansche bank te Constantinopel te
Marseille heeft zien aankomen, zegt dat die
17 mannen er flink uitzien en den indruk
maken tot de beschaafde klasse te behooren.
Zij zijn allen nog jong tusschen de 17 en 30
jaar, waarschijnlijk zullen ze spoedig naar
New-York gezonden worden.
De Turksche regeering heeft intusschen
reeds hun uitlevering gevraagd aan de
Fransche. Maar men gelooft niet dat die
toegestaan zal worden.
De Christenen op Creta schijnen tevreden
te zijn met de concessiën hun door den
Sultan verleend. Dit wordt gemeld uit
Canea en Athene. De Muzelmansche afge
vaardigden hebben Vrijdag een bijeenkomst
gehad met de consuls welke tot een gun
stig resultaaat heeft geleid. De Christen
afgevaardigden vertelden het groot nieuws aan
de bergbewoners, die hun geweren in de
lucht afvuurden ten teeken van vreugde
Van uit Constantinopel en Athene komen
berichten van gelukwensching en vrouwen
en kinderen zenden gebeden van dankbaar
heid op voor het leven van zoons en vaders
die zijn gespaard gebleven.
Het bovengenoemde is bericht weer af
komstig van den Herald De Times daaren
tegen meldt uit Caneate Heraclion is
door de Muzelmannen een demonstratie
gehouden tegen de voorgestelde hervormin
gen. Deze demonstratie heeft echter weinig
te beteekenen gehad. Zij was het werk
van eenige fanatieke personen.
De Cretenzer revolutionairen hebben, zegt
een telegram uit Athene, de hervormingen
aangenomen, welke hen onder den invloed
der groote mogendheden zijn aangeboden.
Maar niettemin hebben zij verklaard, dat
de eenige afdoende oplossing zou zijn een
vereeniging met Griekenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 7 September 1896.
Ned. R. K. Volksbond,
afd. Schiedam.
Lezing van den weleerw. heer J. Krook.
Door Burgemeester en Wethouders van
Schiedam wordt ter kennis van de ingeze
tenen gebracht, de benoeming tot wethouder,
van den heer G. Visser Bzn. en de samen
stelling der vaste raadscommissiën.
De samenstelling dier commissiën werd
reeds in het raadsverslag in ons nummer
van 2 September 11. vermeld abusief werd
daarbij alleen weggelaten de samenstelling
der commissie bedoeld bij art. 35 der ver
ordening, regelende de heffing der plaatse
lijke directe belasting binnen deze gemeente.
In die commissie wei den tot leden benoemd
de heeren P. Brillenburg, M. C. M. de Groot,
W. A. Beukers en mr. H. M. C. Poortman.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam brengen, ingevolge art. 5 der wet tot
regeling van den kleinhandel in sterke11
drank en tot beteugeling van openbar®
dronkenschap ^Staatsblad no 118 vanl885)t
ter openbare kennis, dat bij hen een vef*
zoekschrift is ingekomen van A. Meijer, or"
vergunning tot verkoop van sterken drank
in het klein voor de societeitslokalen
tuin der Vereeniging »De Vriendschap" aa11
de Nieuwe Haven no. 283a alhier.
Op de begrooting der inkomsten en uil'
gaven der gemeente voor den dienst 189'
is onder volgnummer 92 (uitgaven) een sob1
van f150 uitgetrokken ivoor den aanl®?
van grondwerken ten behoeve van een fo°'
tein, voor wier plaatsing, voor rekening va11
particulieren, reeds vroeger toezegging lS
gedaan."
Naar wij vernemen, is deze post, ald"s
geformuleerd, in beginsel bestemd voor bef
maken vaD een waterpartij in de Plantag®
ter voeding van de Plantagesloot, en 's
daarbij de gedachte opgekomen, dat wel'
licht aldus plaats zou kunnen gevonde"
worden voor de fontein, die als een hef'
innering aan het nationaal feest in 188'
gevierd, van particuliere zijde zou worde"
opgericht.
Zeker zou het veel tot verfraaiing va"
onze aloude Plantage bijdragen, wanneer
dat denkbeeld kon worden verwezenlijkt.
Naar wij vernemen, is de zending va"
het drietal heeren die Vrijdag ter nader®
onderhandeling met den heer Mackenzie
zake zijn voorstel van gistbereiding naa"
Londen zijn vertrokken, naar wensch ge'
slaagd.
De heer Mackenzie heeft er in toege'
stemd, de bekende door hem gestelde co"'
ditie, tot de helft te verminderen.
Omtrent het verhoogen van een gedeelt®
van Schielands hoogen zeedijk wordt va"
hier aan de N. R. Ct. het volgende g®'
schreven
Van wege het hoogheemraadschap va"
Schieland is het vak zeedijk tusschen de"
tioekrnoien en het Roode Hek plm. 30 cM-
opgehoogd.
De straatweg die vóór die ophooging niet
tot de beste behoorde, is zoo slordig in h®£
nieuwe losse zandbed gelegd, dat hij
een enkelen dag gebruik slechter is g®'
worden, dan hij sinds menschen heugen'3
geweest is.
Voor de vele belanghebbenden bij deze
dringend noodige verbinding met Rotterda"1
is het te hopen, dat de verschillende autori'
teiten, die over dien weg een woordje med®
te spreken hebben, spoedig maatregel®"
nemen om den toestand te beëindigen d'®
met den dag meer onhoudbaar wordt.
Gedurende de afgeloopen week zijn de"
Nieuwen Waterweg ingekomen 131 schepe"'
waarvan 11 zeilschepen; hiervan war®"
bestemd voor Rotterdam 124, voor Schieda"1
2, Vlaardingen 4 en Hoek van Holland d'
In hetzelfde tijdperk van 1895 kwam®"
binnen 115 schepen, waarvanS zeilschepen
hiervan waren bestemd voor Rotterdam l0$-
Tot op heden is het aantal binnengekom®"
schepen 417, metende 449.727 netto regist®r
ton, grooter dan tot op gelijken datu"1
in 1895.
Met de bootwerkers te Rotterdam schijn1
het nog niet pluis te wezen. Naar altha"s
de N. R. Ct. meldt, werd Zaterdag-ochte^
omstreeks 11 uur een agent van politie 111
burgerkleeding, toen hij zich ophield in e®"
proeflokaal op het Roodezand, onverhoed*
en zonder aanleiding door een 4-tal boo1'
werkers aangevallen, mishandeld en a®"
hoofd en hand verwond. De daders moet®"
bekend zijn.
Naar gemeld wordt, heeft de kiesveree®1'
ging iVooruitgang" te Rotterdam beslote"'
zich met het oog op den toestand, die v®"^
de nieuwe kiesrechtregeling het gevolg za
zijn. krachtiger te organiseeren. Te di®"
einde zal zij, in navolging van de kiesve1'
eeniging Rotterdam", de gemeente verdeel®"
De maandelijksche vergadering der afdeeling Schie
dam van den Ned. R. K, Volksbond, Zondag in de
zaal der Officieren-Vereeniging gehouden, was als ge
woonlijk door de leden druk dezocht. De president,
de heer C. Willeman. na de vergadering met het ge
bruikelijk gebed te hebben geopend, heette allen wei-
komen en sprak ook namens allen een woord vaE wel
kom tot den spreker van dezen middag, den weleerw.
heer J. Krook, kapelaan te Warmond, wien hij de ver
zekering gaf, dat zijn woord met aandacht zou worden
gevolgd en den dank der vergadering overbracht.
Sedert de laatst gehouden vergadering hadden twee
feiten plaatst gehad die eene bespreking alleszins ver
dienen. De doorluchtige Beschermheer van den Ned.
R. K. Volksbond had het geluk zijn gouden priester
feest te vieren. Bij de juichkreten die door het geheele
diocees ter eere van den jubileerenden bisschop zijn
opgegaan, heeft de Volksbond zich krachtig aangesloten.
Hebben de verschillende afdeelingen van den Bond
den doorluchtigen Beschermheer, eer en hulde betuigd,,
ook Schiedam is daarin niet achterwege gebleven,
Namens de afdeeling Schiedam is een telegram van
hulde en gelukwensching aan den hooge jubilaris ge
richt. Na deze mededeeling gaf spr. eene enthousias-
tische beschrijving van het grootsche feest dat door
de verschillende afdeelingen van den Bond te Amster
dam in tegenwoordigheid van den jubileerenden bis
schop is gevierd. Geestdriftvol applaus wekte de mede
deeling der gloedvolle rede door den centralen geeste
lijken adviseur, den zeereerw. pastoor Konings, met
betrekking tot den jubileerenden bisschop uitge
sproken, maar ook daverende toejuiching de
overbrenging der hartelijke woorden waarmede de
hoogw. jubilaris zijne mannen van den Ned. R. K.
Volksbond had toegesproken. Spr. maakie de
woorden van den Volks banier tot de zijne, dat
na het heugelijk feest de liefde, eendracht en
sympathie van de leden van den Volksbond met Mgr.
den bisschop niet alleen waren gebleven, maar zouden
voortduren zoolangde R. K. Volksbond zal blijven bestaan.
Een ander feest is in het begin dezer week gevierd,
het verjaarfeest van onze geëerbiedigde Koningin Wil-
helmiua. Past het ons der Koningin hulde ie brengen,
te meer behooren wij haar bewijzen van verknochtheid,
eerb ed en sympathie te geven in deze dagen nu zoo
velen den troon aanvallen. Als trouwe zonen zullen
wij ons schareu om den troon van onze beminde
Koniugin en haar gezag hoogen eerbied toedragen. Lang
eve onze beminde KoninginWilhelminaj zij levebravo 1)
In aansluiting bij dit huidewoord van den president
werd door de zangufdeeling het Wilhelmus van
Nasseuwe (oude toonzetting) uitgevoerd, welke hulde
aan de edele spruit uit het Oranjehuis met een dave
rend applaus werd bezegeld. Daarop werden nog door
»St. Gecilia" Hymne van Eijkeu en de bekende
Altefrauenwalzer blijkbaar tot aller genoegen ten
gehoore gebracht.
Daarna werden bij afwezigheid van den ln secretaris,
den heer J. J. van Hees, de notulen der laatst ge
houden vergadering door den 2n secretaris, den heer
J. H. Blom, gelezen. Zij werden onder dankzegging
voor de goede notuleering door den president voor
goedgekeurd verklaard, nadat hij den heer Boer had
verzekerd, dat het in de laatste vergadering omtrent
de toelating tot de brandersku echts vergadering verhan
delde, daarin alsnog zou worden opgenomen.
Daarop verkreeg het woord de heer Kuil. Als er
ooit een vereeniging mocht bogen op een schoon en
edel doel, dan was het zeker de jongst opgerichte
onderafdeeling van molenaarsknechts. Geboren in een
tijd, waarin dreigde hier op arbeidsgebied alles onderst
boven te keeren, is zij als een borstwering opgericht.
De Bootwerkersbond is zeker de schuursteen geweest
waaraan wij ons allen geschuurd hebbenhij is heen
gegaan en heeft ons het veld gelaten om langs vrede-
lievenden weg te verkrijgeu, wat hij met geweld op-
eischte. Te betreuren zou het echter zijn, wanneer bij
gebrek aan aansluiting het veld weer voor den Boot
werkersbond moest geruimd worden j dan zou bij ons ver
wijten, dat wij onze belofte niet waren nagekomen en
ons den gloriepalm betwisten. Spr. wekte daarom op
tot aansluiting van alle katholieke molenaarsknechts
bij de betrokken afdeeling, opdat zij in staat zou zijn
het lot der werklieden te verbeteren en te verzekeren
voor de toekomst en de gloriepalm aldus zou ver
blijven aan den Ned. R. K. Volksbond. 'daverend
applaus
De president deed daarna nog eenige mededeelingen
omtrent het overlijden van eenige Bondsleden en de
op 1 October te openen teekencursus, waarvoor kin
deren vau Bondsleden in den leeftijd van 12 14 jaar
kunnen worden aangenomen. Den 17n September
's avonds 7 ure zal in het Bondsgebouw eene ver
gadering van meestersknechts in de Branderijen, al of
niet Bondsleden, vvordeu gehouden. Spr. wekte op tot
bijwoning van die vergadering en tot inschrijving als
leden der betrokken onderaldeeling. Hij betreurde
het dat de pogingen laatst door de drie werklieden
verbonden die op ordelijken grondslag werken, tot
verbetering van den toestand der brandersknechts aan
gewend, zoo weinig succes hadden gehad. Waar de
Volksbond dc partij van orde, wars van alle wanorde,
langs geleidelijken, ordelijken, vredelievenden weg den
toestand der brandersknechts tracht te verbeteren, is
het te betreuren, dat er van den kant der patroons zoo
weinig toenadering wordt betoond. Verder deelde
de president mede, dat er onder het bestuur vau de
heeren De Jager en Waterreus als onderafdeeling
een schermvereeniging is opgericht, die Zondags in het
middaguur in het Bondsgebouw bare oefeningen zal
houden voor bet lidmaatschap kan men zich bij de
beide genoemde leden aanmeldenhij wenschte der
nieuwe vereeniging veel succes. Zij die als commis
sarissen van orde willen optreden en aldus de be
langen van den Bond dienen, kunnen zich bij den
hoofdcommissaris EJgers aanmelden. De eerstvolgende
vergadering zal wegens invallende kerkelijke feesten
noch op den laatsten September-, noch op den eersten
October-Zondag kunnen gehouden worden, maar nader
worden aangekondigd. Op Zondag 20 September
's avonds 8 ure, zal de tooneelafdeeling ,,St. Cornelius"
met medewerking van het harmonie-orkest ,,St. Am-
brosius" eene opvoering geven.
De weleerw. heer J. Krook, die onder applaus den
katheder besteeg, verklaarde na eene korte inleiding
dat het onderwerp zijner lezing zon zijn: de kwade
invloed van de slechte lectuur en de goede invloed
van de goede lectuur. In het eerste deel zijner rede,
den kwaden invloed 'der slechte lectuur schetsend,
stelde spr. in 't licht, dat het geloof is een heerlijke
gave Gods door de bloedgetuigen bevestigd, door de
wijsheid der groote geesten verdedigd, en door schitterende
wonderen bekraehtigdeen groote gave die wij naar het
woord des Apostels als een schat zorgvuldig in ons hart
moeten bewaren. De Katholieke Kerk heeft tot verhe
ven taak het geloof te verkondigen en te bewaren, en
daarom zijn de vijanden der Kerk er op uit, dat gelooi
uit de harten harer kinderen te rukken. Zij trachten
dat doel door verschillende middelen te bereiken, en
overtuigd van den grooteu invloed der lectuur, beproe
ven zij vooral door ongeloovige geschriften het volk te.
bederven; nu eens rechtstreeks en openlijk, dan weder
op bedekte wijze wordt in die geschrifteu het geloot
aangevallenzij zijn veelal als de struikroover, die
onder een vriendelijk mom den reiziger naar het diepste
van het bosch lokt, om hem daar zijn argeloosheid
met zijn goed en bloed te doen betalen hij die zulke
geschriften leest, begint eerst te twijfelen, daarna te
wankelen om ten slotte tot volslagen val te komen.
Dat de ongeloovige schiijvers zelf diep overtuigd zijn
van den verderfelijken invloed, die hun geschrilten op
de meuschen uitoefenen, ja dat zij soms vlakaf be
kennen, dat het er om te doen is om de meuschen te
bederven, bewees spr. door eenige aanhaliugcn uit
de werken dier schrijvers waar zij getuigen dat de
be^te dolk voor het katholieke geloofsleven is het zede-
bederf, Hoezeer die giftige bladzijden het geloofsleven
dooden, bewees spr. ook uit het treurig voorbeeld van de
ten vorige jare overleden Alexander Dumas filshij vroe
ger eens katholiek, die in vijandschap met de Kerk is ge
storven, hare troostmiddelen weigerend. De slechte
lectuur werkt nog verderfelijker dan het natuurlijk
vergif, want is dit laatste nog door een tegengif te
bestrijden, bij het eerste is dit zeer moeilijk, bijna
onmogelijk. Slechte lectuur voert soms geheele familiën
ten verderveeen schrikwekkend voorbeeld daarvan
verhaalt ons Deharbe in zijn werk over geloofs- en
zedeleer, waar hij ons mededeelt, dat een huisvader
door slechte lectuur er toe kwam zijn geheele gezin
uit te moorden en daarna zich-zelven te dooden, een
vriend die hij vooraf ten zijnent had genoodigd, vond
slechts lijken. Dat de verderfelijke lectuur geheele
volken tot den ondergang kan brengen, bewijst het
voorbeeld van Frankrijk, en treffend juist is dau ook
het woord van Napoleon, dat hij zich uiet sterk genoeg
achtte een volk te regeeren, dat Voltaire en JR-ousseau
las, immers bij zulk een volk regeert noch God. noch
koning, maar heerscht de hartstocht. Duidelijk zette
spr. uileen, dat zelfs de heidenen den kwaden invloed
der slechte lectuur inzagen en dat, waar zelfs de Kerk
haren geestelijken slechts bij volstrekte volmacht toestaat
slechte geschriften te lezen, geen geestelijke of leek
die geschriften mag bewaren, veel minder lezen.
Daarop tot het tweede deel zijner rede, den goeden
invloed der goede lectuur overgaand, betoogde spr
dat men uit het voorafgaand bij hem nietjeeu zekere
ingenomenheid tegen alle lectuur moest afleiden. In
tegendeel hij prijst de goede lectuur als geschikt ter
bevordering van den godsdienst, versterking des ge-
lools en aanbrengend het edelste genot. Goede boeken
zijn een voedsel voor de ziel; zij schrikken at voor
veor het kwaad en wekken op tot de deugd. Door op
zijn ziekbed goede boeken te lezen is de H. Ignatius
van Loyola gekumen tot dien vurigen geloofsijver en
brandende liefde Gods, die hem in later zoovele grootsche
werken tot glorie van God en heil der meuschen heeft doen
in 't leven roepen. Spr schetste op treffende wijze de
uitwerking van goede lectuur iu het geziu om daarna
te vvijzeu op dc verschillende gelegenheden tot ver
spreiding van goede lectuur, de bibliotheken in de
verschillende Bondsafdeeliugen, de bibliotheken der St.
Vincentius-Vereeniging, ook in deze stad, vooral ook
op het nuttig werk der St. Willibrordus-Vereeniging
te Maastrieht opgericht met het doel op de meest
billijke wijze goede volkslectuur te verspreiden mannen
van naam en echten godsdienstzin hebben zich daartoe
verbonden maandelijks een brochure te levereu en doen
daar een beroep op de medewerking van verschil
lende vereenigingen, vooral ook op den goeden wil van
de leden van den Vo ksbond. Hij tiental genomen
kosten die hrochuren sleehts 3 ets. per stuk, per eukel
exemplaar nog slechts 5 ct., een exemplaar bevattende
16 a 32 vel druks. Zoo komt de goede lectuur onder
ieders bereik. Spr. wees ook op die couranten welke het
fcoede zaad zooveel mogelijk verspreiden en herhaalde
de klacht dat zij geen voldoenden steun vinden bij
ons eigen volk,
In een tijd waarin niet. éen enkel geloofspunt, maar
de geheele geopenbaarde waarheid in ongeloovige,
liberale en socialistische bladen voortdurend wordt
aangevallen, behoort de Katholiek door grondige kennis
van den godsdienst tegen de aanvallen van de vijanden
der Kerk gewapend te staan. Spr. wees op verschil
lende degelijke godsdienstige werken die daartoe kunnen
leiden,om ten slotte te eindigen met zijn hoorderen te ver
manen de slechte lectuur te vermijden, nooit zelfs uit
nieuwsgierigheid in ongeloovige of socialistische bladen
een blik te werpen, maar gretig gebruik te maken
van de gelegenheid tot goede lectuur en een waak
zaam oog te houden op hetgeen de kinderen lezen
dan zullen zij waarlijk gelukkig zijn en de leuze van
den Volksbond gestand doenVoor God en Kerk en
Vaderland 1 daverend applaus).
De eerw. adviseur, den geachten spreker bedankend,
wees op het nut van zijn onderwerp in een tijd waarin
de wereld overstroomd wordt door slechte lectuur, die
als een langzaam werkend vergif druppel voor druppel
verderf en dood brengthij bedankte hem voor de
keuze van zijn onderwerp en de wijze waarop hij het
behandeld had, sprak den wensch uit dat zijn woord
goede vruchten zou voortbrengen en bood hem het
eerelidmaatschap der afdeeling. [daverend applaus).
Spr. bedankte ook den heer Kuil wiens optreden hij
ten hoogste waardeerde de volgende uiteenzetting van
de onmogelijkheid voor Katholieken zieh bij neutrale
(werklieden)vereeniguigen aan te sluiten zou door ieder
weldenkende beaamd worden in die neutrale vereeni
gingen komen te zamen lieden die geen geweten heb
ben en voor wie dus alle middelen goed ziju, en lieden
die wel een geweten hebben en die dus alleen die
middelen willen gebruiken welke geoorloofd zijn; hoe
kan nu hij die geen geweten heeft, samenwerken met
iemand die wel een geweten heeft. Spr. hoopte dan
ook dat het woord van den heer Kuil vrucht zou
drageu voor de betrokken vakatdeeliug van mole
naarsknechts.
Verder in herinnering brengend het schoone feest,
te Amsterdam gevierd, wees spr. er op, dat het liefde
vol vaderlijk woord van den jubileerenden bisschop
zeker tot wederliefde voor den doorluchtigen bescherm
heer van den Boud nog meer zou opwekken. In de laatst-
verloopen week had spr. Monseigneur nogmaals ge
sproken en had deze zich tegenover hem beklaagd over
vermindering van den eerbied voor het bisschoppelijk
gezag. Naar het woord van den H. Vader behooren
wij de leiding des bisschops te erkennen niet alleen
in kerkelijke aangelegenheden, maar ook in groote
maatschappelijke vraagstukken. Onredelijk is het stre
ven van hen, die den bisschop en de geestelijkheid
naar de kerk en de sacristie zouden willen verdringen
ook in wereldsche aangelegenheid, waar het groote
maatschappelijke vraagslukkeu betreft, behooreD we de
leiding van den bisschop als hoofd van het diocees te
erkennen.
Zeer terecht had Monseigneur ook opgewekt het
aanstaande huldigingsfeest der Koningin met geestdrift
te vierenimmers als Katholieken behooren we een
voorbeeld te geven van eerbied voor het gezag, en als
trouwe katholieke Volksbonders het gezag van Hare
Majesteit hoog te houden, gedachtig aan ons devies
Voor God en Kerk, Vorstin en Land I [daverend ap
plaus).
De president deelde ten slotte nog mede, dat bij niet
voldoende aanwezigheid van de leden der commissie
van verificateurs, het verslag van de verificatie der
boeken eerst in de volgende vergadering zou kunnen
plaats hebben. Hij achtte het plicht ook zijnerzijds den
eerw. spreker dank te betuigen, het woord van den
geestelijken adviseur tot het zijne makend, en bracht
ook hartelijk dank voor het gesproken woord aan den
eerw. adviseur wiens wijze lessen even als die van den
hoogw. bisschop steeds zouden worden opgevolgd. Daarna
sloot hij de vergadering met het gebruikelijk gebed.
