Stads- en Gewestelijk Nieuws.
aan deze pijnigingen hebben schuldig ge-
maakt, zullen gestraft worden en de ge
vangenen, indien daarvoor reden bestaat,
losgelaten.
De Romeinsche correspondent va* de
Daily News verzekert uit goede bron het
bericht te hebben ontvangen, dat Italië
voorloopig nog geen civiel gouverneur over
Erythrea zal benoemen.
Wel heeft daartoe het voornemen be
staan, doch de Italiaansche regeering is
daarvan teruggekomen, omdat gevreesd wordt
voor nieuwe onlusten met de Derwischen,
nu de Engelschen en Egyptenaren hebben
besloten, voorloopig den opmarsch naar
Soedan niet voort te zetten en de weg
naar Erythrea dus open is.
Zelfs wanneer Egypte wederom Kassala
mocht bezetten vóór het einde van het jaar,
dan nog achten de Italianen een inval der
Derwischen niet onmogelijk.
Het is evenwel niet onwaarschijnlijk, zegt
dezelfde correspondent, dat Egypte aan
Italië zal voorstellen, Kassala nog gedurende
een jaar bezet te houden, en in dat geval
zal de Italiaansche regeering, hoe zij ook
naar een ontruiming verlangt, waarschijnlijk
aan dit verzoek voldoen.
Het ontwerp tot vernieuwing van het
dualistisch vergelijk of compromis tusschen
de beide rijkshelften van Oostenrijk-
Hongarije is eergisteren bij den cisleithaan-
schen Rijksraad ingediend. Het zal nu moe
toen blijken of de Duitsch-nationalen en
Duitsch-liberalen zullen te bewegen zijn,
voor dit gewichtig punt hun obstructionisme
tijdelijk te staken, daar anders het bestaande
vergelijk ongewijzigd door den Keizer nog
maals voor een jaar zal moeten verlengd
worden bij eenvoudig decreet.
De vertegenwoordigers van Griekenland
bij de definitieve vredesonderhandelingen in
Constantinopel, de heeren Mavrocordato en
Stefano, zijn, volgens het opgemaakte plan,
eergisteren naar Constautinopel vertrokken,
vergezeld door een secretaris, twee tolken
en drie attache's van het ministerie.
In de financieële commissie van controle
der Grieksche financiën zal Rusland ver
tegenwoordigd worden door den heer Smir
noff, eerste secretaris der Russische legatie
te Athene; baron Testa, de vertegenwoor
diger der üuitsche regeering, werd eergis
teren te Athene verwacht, terwijl de andere
gevolmachtigden binnenkort zullen aankomen-
De Grieksche regeering houdt zich, zegt
d Atheensche correspondent der Times, die
ook bovenstaande berichten geeft, hoofd
zakelijk bezig met het repatriëeren der
vluchtelingener worden daaromtrent
onderhandelingen gevoerd tusschen Grieken
land en de groote mogendheden.
De regeering van Griekenland heeft bij
de mogendheden aangedrongen op het her
stel der Grieksche consulaten en het terug-
keeren der Grieksche onderdanen naar Tur
kije, nog vóór het vredesverdrag zou zijn
onderteekend. De mogendheden hebben
daarop geantwoord, dat Turkije zich daar
tegen verzet, omdat artikel acht der vredes
voorwaarden het herstel der Grieksche con
sulaten niet verplichtend stelt. De Turksche
regeering toont evenwel goedertierenheid
en heeft medegedeeld, dat deze kwestie
misschien zou kunnen worden geregeld,
zoodra de Grieksche vertegenwoordigers te
Constantinopel zijn aangekomen.
Schiedam, 15 October 1897.
Godsdienst en Politiek.
Vanwege de liberale kiesvereeniging
vSchiedam" werd gisteren-avond in de zaal
van Musis Sacrum" in openbare vergade
ring de eerste van de reeks aangekondigde
sociale en politieke lezingen gehouden.
De heer Van Loenen Martinet behandelde
het onderwerpGodsdienst (idealisme) en
dogmatiek in de politiek.
Nadat de voorzitter der vergadering, de
heer Hugenholtz, den spreker bij de verga
dering had ingele.d, begon deze zijne lezing
met de opmerking dat na de uitbreiding
van het stemrecht politiek, d. i. de regeering
van het volk door het volk, meer en'meer
publiek domein begint te worden. Opper
vlakkig beschouwd heeft godsdienst niets
met politiek te maken, maar neemt men
beiden in ruimeren zin acht men politiek
als regeerkunst, de kunst om het geheele
volk te bevredigen en wordt godsdienst niet in
den zin van bepaalde leerbegrippen, maar
in den zin zan natuurlijken godsdienst be
schouwd, dan hebben zij wel degelijk met
elkander te maken. Spr. beweerde dat sinds
men tot de overtuiging was gekomeD, dat
de godsdienst »ook in deze wereld een
huis had te bouwen" meer en meer het
denkbeeld veld had gewonnen, dat de gods
dienst in maatschappelijke vraagstukken
had mede te spreken. Spr. zette uiteen
hoe naar zijne meening de godsdienst zich
in het openbaar leven uit voor den Katho
liek door gehoorzaamheid aan zijn kerkelijke
overheden en voor den Protestant door het
beroep op de verklaring en de toepassing
van het Woord Gods.
Wanneer de vooruitstrevende liberalen
zich verzetten tegen de kerkelijke bemoeiing,
dan worden zij daarbij niet door godsdienst
haat gedreven spr. beweerde integendeel
dat het vooruitstrevend liberaal beginsel
godsdienst moet hebben, en datgene wat in
den echten, diepen zin godsdienst is met dat
beginsel staat of valt. Uitvoerig zette hij
uiteen den invloed van bedoelden gods
dienst op het openbare leven, niet alleen
omdat zij het hart blijmoedig maakt en
zeker vertrouwen schenkt, maar ook omdat
zij de menschen de toepassing der begin
selen van vrijheid, gelijkheid en broeder
schap predikt.
Dat was volgens hem het werk van den
natuurlijken godsdienstde officieele gods
dienst, vertegenwoordigd door de Kerk, had
zoo weinig voor den mensch gedaan,
maar sprekers natuurlijke godsdienst
doet de ware vrijheid, gelijkheid en broe
derschap heerschen, kweekt dat enthou
siasme 'twelk Gods plannen ook doet zien
in de democratische strooming van onzen
tijd; de godsdienst is de machtige hef
boom die het al beweegt.
Der lange rede korte zin was, dat de
vooruitstrevende liberalen, al zijn ze ook
tegen kerkelijke godsdienst en alle bemoeiing
van kerkelijke godsdienst, daarom van den
godsdienst niet afkeerig zijn, nl. van dien
vechten godsdienst", die leert dat alle men
schen kinderen zijn van God, broeders en
zusters dat geloof moest zich in de Staats
wetten uitspreken en in de Staatsinstel
lingen belichamen.
Van de gelegenheid tot debat werd geen
gebruik gemaakt. Ook zij die het niet met
spreker eens waren, hebben het blijkbaar
onnoodig geacht debat te voeren over de
waarde van een ïgodsdienst", die slechts
vin deze wereld een huis heeft te bouwen"
daarvoor stond hun geloof in Eénen, Waar-
achtigen, Persoonlijken God, Die den mensch
voor de eeuwigheid heeft geschapen, te
hoog. Zoo bleef ook de vraag onbespro
ken of de ware kerkelijke godsdienst iets
anders dan de door spreker bedoelde gelijk
heid en broederschap als kinderen Gods
leert.
Ds. Hugenholtz kon onmiddellijk sluiten
met den wensch, dat de door spreker be
doelde godsdienst der politiek tot zedelijken
grondslag zou strekken.
De stoomtram, die heden-ochtend ten
9 u. 20 m. van hier vertrok, is nabij den
wissel, waar men bezig is de rails te ver
leggen, ontspoord. De locomotief en de
daarop volgende wagen raakten uit de rails
en stonden dwars over den weg. Persoon
lijke ongevallen hadden, gelukkig, riet plaats,
zoodat de ontsporing alleen eenige schade
en belemmering van het verkeer ten ge
volge had. Eerst in den namiddag werd
de geregelde dienst hervat.
De Algemeene Nederlandsche Kuipers-
bond zal a. s. Dinsdag te dezer stede een
vergadering houden, om een afdeeling op
te richten. Als spreker zal optreden de
heer Th. de Rot uit Rotterdam.
Door de antirevolutionaire kiesvereenigin-
gen Nederland en Oranje zijn in de kies
districten Rotterdam I en V voor de ver
kiezing van leden voor den gemeenteraad
candidaat gesteld de heeren J. M. Voorhoeve
en dr. W. B. van Staveren, welke beide
heeren in dezelfde districten ook gecandi-
deerd zijn door de christelijk-historische
kiesvereeniging.
Vanwege den gemeentelijken telefoon
dienst te Rotterdam is in loods No. 7 op
het Handelsterrein te Fijenoord een publiek
telefoonstation gevestigd, waarvan door het
publiek gebruik gemaakt kan worden na het
werpen van vier 2£ ct.-stukken in een daar
toe bestemd gleufje.
Het gesprek mag 5 minuten duren. Wil
men het gesprek voortgezet hebben, dan
dient andermaal een zelfde aantal muntstuk
ken in de gleuf geworpen te worden.
Dit telefoonstation is uitsluitend voor het
stedelijk verkeer.
Dinsdag vergaderde te Delft op initiatief
van de Delftsche verfraaiings-vereeniging
»Delfia" de besturen van de verschillende
kiesvereenigingen aldaar, ter bespreking van
den slechten toestand van het grachtwater.
De afgevaardigde van de Tweede Kamer
voor het District Delft, de heer mr. H. A.
Van de Velde, had aan de uitnoodiging tot
bijwoning gehoor gegeven en kon in diens
tegenwoordigheid deze zaak in ruime trek
ken worden besproken. Prof. L. W.C. Van
den Berg, die deze vergadering presideerde,
beprak den toestand op technisch gebied,
waarna de heer Van de Velde beloofde, al
het mogelijke te doen om in dezen toestand
verbetering te brengen. Er werd besloten
een adres aan H. M. de Koningin-Regentes
te richten, waarin deze zaak uitvoerig zal
worden uiteengezet.
De Delftsche politie heeft in den nacht
van Dinsdag op Woensdag weder een goede
vangst gedaan.
Omstreeks Is/* uur zagen twee politie
beambten, aan 't Oostplantsoen surveille
rende, twee mannen loopen aan de overzijde
van het kanaal, waarvan één een gevulden
zak droeg, hetgeen hun verdacht voorkwam-
Onmiddelijk werd de looppas er door hen
ingezet en langs een omweg verrasten zij
de verdachten op den Haagweg nabij Rijne-
veld. Hij die den zak droeg werd gegrepen,
doch de ander, dien zij nog gelukkig door
het licht van de lantaarn goed konden op
nemen, had de gelegenheid te ontkomen.
Bij onderzoek bleek, dat de zak drie kippen
en een eend inhield. Naar het bureau van
politie overgebracht, bekende de aange
houdene de kippen en de eend met zijn
zwager te hebben ontvreemd, die evenals
hij te 's-Gravenhage woonachtig is. Deze
werd gisteren te Den Haag gearresteerd en
naar Delft overgebracht. Het bleek J. v. d.
B. te zijn, een oud bekende der justitie.
Reeds 8 jaar bracht hij wegens verschillende
diefstallen in de gevangenis door. Beiden
werden gisteren naar het huis van bewaring
te 's-Gravenhage overgebracht.
BINNENLAND.
In zake het verschil over de woonplaats
van den armen krankzinnige A. B.üsterholt,
gewezen soldaat bij de koloniale troepen in
garnizoen te Harderwijk, is bij Kon. besluit
verklaard, dat geene gemeente als zoodanig
kan worden aangewezen en dat de kosten
van verpleging van het tijdstip, dat die niet
meer worden betaald door het Departement
van Koloniën, zullen worden gekweten uit
's Rijks kas.
De conversatie-lessen in de Fransche
taal, die H. M. de Koningin sedert eenige
tijd ontving van Mademoiselle S. Joannis,
van Parijs, zijn geëindigd. Mejuff. J. is weder
naai Frankrijk teruggekeerd.
Naar de Arnhemsche Courant medede^j
gaat het door baar geopperde plan om
weg waarlangs de Koninginnen Am
Zaterdag a. s. zullen verlaten, des avon
met toortsen te verdichten, niet door, a£iI1^
gezien die weg van gemeentewege in b6"
gaalschen lichtglans zal schitteren.
De Staatscourant no. 242 bevat het ve
drag van handel en scheepvaart, tussCCan
Nederland en Japan gesloten op den
8e"
September 1896, in den Engelschen '6
en de Hollandsche vertaling.
Be minister van Buitenlandsche 2a6^
brengt ter kennis van belanghebbenden
blijkens mededeelingen van den c°nS()0
genaraal der Nederlanden te Pretoria,
uitvoerende Raad der Zuid-Atrikaansc
Republiek bij besluit van 9 September
tijdelijk heeft opgeheven het invoerrecht
slachtvee, en zulks wegens de schaarse
aan slachtvee, tengevolge van de rundsrp
en de daarmede gepaaid gaande stijg'n°
der vleeschprijzen. (St.-tt<)
Naar men aan de Locomotief verzeker
heeft de heer Cremer, pas opgetre 6
minister van koloniën, zich, reeds uitgela
dat hjj in de politiek van den gouverneu^
generaal Van der Wijck vertrouwen s
in diens gedragslijn niet wenscht in tegrijPe
De bestaande regeling van de eenjarig
verloven wegens langdurig verblijf in m
schijnen hem echter minder te voldoen
de vroegere voorschriften, zoodat het m's
schien niet onmogelijk zou zijn dat m
naar deze terugkeerde.
Naar aanleiding van het praeadvies, d0"^
Burgem. en Weth. van Den Haag uitgebrac
op het adres van de Vereeniging v°„
Handel, Nijverheid en Gemeentebelang6"
over de stinkende grachten, heeft het
stuur dier vereeniging in een nader au
als zijne overtuiging te kennen gegeven,
onafhankelijk van de werking der Vyfslu12
de wateren binnen deze stad in vervuil
ling
zullen toenemen, zoolang hier ter stede
de
spuiing in de zomermaanden zoo goen
stil staat en een rioolstelsel in stand ge^
houden wordt, dat den toestand van oni'6111
heid bevordert.
Daarom wordt aangedrongen op plaatseli)
maatregelen, daar er vooreerst wel ge
Rijkswet tegen watervervuiling zal kom
en de verhouding tot Delfland ook vooree'^
niet zal veranderen. Het bestuur vraag'
volgende maatregelen
lo. Spuiing gedurende de zomermaand6
wanneer daaraan de grootste behoef'6
2o. Ontoegankelijk maken van de grach
voor de faecaliën.
3o. Demping der binnengrachten, als
Turfmark c. a., los van het rioolstelsel
4o. Niet langer dralen met den aan
van het Laakkanaal.
leg
De hoofdcommissaris van politie te 's"^rj0
venhage waarschuwt, dat men op zijn ho£
zij met het aanknoopen van handelsbe'r^
kingen met zekere Kavelaar, 29 jaren, rfl,z,°
in verschillende artikelen, laatst wonend6
's-Gravenhage, Franklinstraat 15. Bij
voornamelijk rijwielen en muziekinstrum
ten, doch de betaling blijft achterwege-
Scheveningen of Hoek-van-Holland
Op een vergadering der Haagsche Ka
van Koophandel wees de voorzitter op
plan der ingenieurs Van Heurn en BeverS^
betreffende een haven aan den IIoek-v'
Holland met spoorwegverbinding naar
veningen. f
Aangezien dit ontwerp niet aan de Ka
doch aan ieder harer leden was toegezoh
rees de vraag, of de Kamer zich in
vergadering wel met deze aanvrag6
bezighouden. Meende de heer Van J
dat het plan ter zijde moest gelegd wor
als niet gericht tot het college, en de Kal®
moest handhaven haar standpunt, dat
veningen alleen geholpen is met een
op de plaats zelf, de heeren Van Bijster*6
en Van Santen wenschten de zaak in 6
volgende vergadering te behandelen.
kst
Af(i$
j als