Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
:r
2lste J aars.
Vrijdag 1 April 1898,
No. 6059.
bureau ^ofersftraai 50.
overzicht.
de P
tv
■'Js
u i l ie t o n.
ee dagen uit het leven van
Wederik den Groote.
NIEUWESGHIEDAMSGHE COURANT
PRIJS YAÏÏ DIT BLAD:
1<00r Schiedam per 3 maanden
Franco per post door geheel Nederland
•Afzonderlijke Nummers
1.50
2.
- 0.05
PRIJS DER ADYERTENTIEïI:
Van 16 regelsƒ0.60
Elke gewone regel meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
Ufj 31 Maart '98.
U°nril^8SPartij 'n de Noord-Amerikaan-
geeft den strijd nog niet op.
door Mc. Kinley's Boodschap en
tot verdere uit-
autonomie van Cuba en tot
S *as
.Par,
ei<%» i reidwilhgheid
hst der
1 ^erle
Var, ha|f
e®0 tJ?enen van een wapenstilstand voor
jaar kans 0p ^et behoud
de CVhrede Zeer aanmerkelijk verbeterd
k'aart r|U aansche junta te New-York ver-
den 'datdenrru.
6e'st c 'h"'"'61 zu"en nederleggen vóórdat
d°or Spa -d S a'ëeheele onafdankeli I LJ
'de zal erkend zijn. En de jingo-
ÜHt H "V J1*111"* «C 1YCW-AU11V
Wa d 6 A'Ubaansche vrijheidshelden
^Stilstand willfln wptf*n fin da
van
^^tiissi^6 dat U'1 ^et raPPort der Maine-
'0 (jen6 misschien wel wat munt te slaan
Ü'f zin des woords, maar
?4ak. ölibWs bellt valt af te leiden, gooit de
dat inter°Ver een anderen boeg en beweren,
*akelÜk Veilt'e dei' Vereenigde Staten nood-
°P het ïln ^etl belang der menschheid".
^°r<lt ei'and Cuba heerschende ellende
'ooral
tiet
gloeiend
g: o'ucicnu pathos beschreven,
2°ek in s de senatoren, die een onder
en °Co hadden ingesteld, daarvan in
derd hehk' zu"ie donkere tafreelen geschil-
^r. en- Na Gallinger, was het vooral
dag SIori die hierin uitmuntte. Donder-
hÜ zeUSprak hÜ zoo roerend, dat niet alleen
^ee^den ,maar Ze'G velen van zijn hoorders
^lïati(i })^eer dan viermaal honderd-
d°°r ge >le"Sc^en"> zeide hij, zijn indertijd
Paar de 'eraa' Weyler van het platteland
dap ,je Sr°ote steden gedreven, en meer
^gersrj6 1 Van ^en wordt thans door den
SPaatlSct°0d bedreigd. Ook van de 60.000
z'®k, et) i50'daten ligt de grootste helft
ahsch 6 0Ver'gen zouden aan een Ameri-
stap(j ^ue^er Van 20.000 man geen weer-
Aap ntlen bieden. De wanhoopskreten
*erbon„UWen en kinderen die in stilte
*ekerde t^11' Waren hartverscheurend, ver-
burston. En daar Spanje niet bij
machte is om den opstand te dempen en
evenmin de noodlijdenden kan redden, moe
ten de Ver. Staten noodzakelijk tusschen
beiden komen enz.
Naar de Londensche Chronicle uit Was
hington verneemt, bestaat daar groot mis
noegen over den zwakken toon van Mac.
Kinley's boodschap aan het Congres ter
zake van het Maine-rapport. De meerder
heid van het Congres moet vast besloten
zijn, haar eigen politiek te volgen ten aan
zien van Cuba, door een mótie aan te nemen
ten gunste van de onafhankelijkhid van
Cuba en van tusschenkomst van Noord-
Amerika, gewapenderhand, tenzij Mac.
Kinley terstond bijdraait en krachtig op
treedt. Mac. Kinley, bang geworden en het
gevaar voor zijn positie inziende, zou thans
daartoe besloten zijn, indien Spanje blijft
talmen. Reeds moet hij dat aan verschei
den invloedrijke personen die hem kwamen
waarschuwen, medegedeeld hebben ook
moet hij generaal Woodford in dien geest
instructiën hebben gegeven. De Amerikaan-
sche gezant te Madrid zou dan moeten
verklaren, dat president Mac. Kinley den
gang van de zaak aan het Congres overlaat,
indien Spanje niet onmiddellijk maatregelen
beraamt om het bloedvergieten te voor
komen.
Een draadbericht, rechtstreeks uit Was
hington geseind, meldt, dat Mac. Kinley zijn
vroegere eischen volhoudt, namelijk dade
lijke opschorting der vijandelijkheden op
Cuba en in vrijheidstelling van de Recon-
centrados. Als Spanje die eischen verwerpt,
zal Mac. Kinley de zaak onmiddellijk aan
hangig maken bij het Congres.
Een voorstel waaraan de regeering nog niet
den vorm van een eisch heeft gegeven, is aan
de Spaansche regeering gedaan. Spanje zou
zijn troepen terugtrekken en Cuba onafhanke
lijk verklaren tegen een schadeloosstelling.
Men verzekert dat een telegram met het
woord xaangenomen" gisteren-nacht van
Woodfort ontvangen is, maar hetisnietbe-
kend of dat woord betrekking heeft op de
Amerikaansche voorstellen of enkel op het
vrij laten van de Recnocentrados en de
poging om een wapenstilstand verkrijgen.
Een nader bericht uit Washington meldt,
dat het Huis van afgevaardigden gisteren
met 179 tegen 137 stemmen het voorstel
van den voorzitter, dat het voorstel van
Baily om Cuba onafhankelijk te verklaren
en Spanje den oorlog aan te doen, niet aan
de orde was, heeft goedgekeurd. Verschei
dene andere dergelijke voorstellen werden
ingediend, maar er werd niets beslist.
Mac Kinley heeft gisteren bij de ontvangst
van een deputatie gezegd, dat hij hoopte,
dat het Congres niet overijld zou te werk
gaan.
Aan het departement van marine te Was
hington is een telegram ontvangen, waarin
wordt gezegd, dat verscheidene Spaansche
oorlogsschepen Carthagena hebben verlaten
de plaats van bestemming is onbekend. De
bedoelde schepen zijn de Infante Maria
Teresa, de Cristobal Colon en de torpedo
jager Destructor.
De commissie voor buitenlandsche zaken
van den Senaat is gisteren niet tot over
eenstemming kunnen komen. Alle moties op
Cuba betrekking hebbende zijn naar een
commissie verzonden. De commissie heeft
daarna haar zittingen verdaagd.
In het Engelsche Lagerhuis deed sir
Charles Dilke aan de regeering de vraag of
zij niet van oordeel was, dat het in het
algemeen belang was om over de volgende
motie te discussieeren en haar aan te nemen
»De loop der buitenlandsche aangelegenhe
den in het laatste jaar heeft getoond, dat
de verbinding van functies van premier en
van minister in één persoon niet in het
belang des lands is."
De minister weigerde, een dag aan te
geven voor de discussie. Wanneer het doel
is, de buitenlandsche politiek aan te vallen
en de heer Harcourt een motie van wan
trouwen tegen de regeering wil indienen,
zal de regeering een dag voor de discussie
vaststellen.
Bij derde lezing is de wet betreffende
de Grieksche leening aangenomen.
De Fransche Kamer behandelde gisteren
de conclusies van het rapport der Panama
commissie, welke werden verdedigd door
den heer Viviarii. Deze viel den heer Quesnay
de Beaurepaire aan, wegens diens weigering
om getuigenis af te leggen en tevens der
regeering verweet, dat zij de zaak aan
een soort geheime rechtbank heeft onder
worpen.
Verder verweet hij den heer de Beaure
paire, dat hij niet beslag heeft gelegd op
de papieren van Reinach en verder ver
langde het aannemen van een motie, waarbij
de houding van den heer de Beaurepaire
werd gebrandmerkt,
Het aanplakken der rede van den heer
Viviani werd met 311 tegen 114 stemmen
goedgekeurd.
Bij de derde lezing van de begrooting
in den Duitschen Rijksdag klaagde prins
Schönarch Catolath (wild liberaal) dat de
Hollanders, in weerwil van het met Neder
land over de bescherming van de zalmvis-
scherij gesloten tractaat, voortgingen met
schade te berokkenen aan het zalmvisschers-
bedrijf. De staatssecretaris Posadowskdy
antwoordde, dat de regeering nog altijd
doende was, de Nederlandsche regeering
te bewegen een besloten tijd voor het
visschen naar zalm vast te stellen, ongeveer
samenvallende met dien in Duitschland.
Het bericht, gisteren door Reuter uit
Londen geseind, dat volgens een beursge-
rucht president Kruger zou overleden zijn,
wordt niet nader bevestigd.
Volgens de Norddeutsche Allg. Zeit. be
gaf zich gisteren-avond de vleugeladjudant
van den keizer, kolonel Von Moltke, com
mandant van het Alexander-regiment, naar
St. Petersburg om den Czaar namens den
Keizer twee jachtgeweren te overhandigen.
8)
De
j,Urhfe'a stonden toen zoo, dat hij niet
ri^.tsche,, ?n ,met z9ne wapenen tegen de
.bigden 6 a®erer'> die Maagdenburg be-
Niks*^1 ^9 tevens Saksen tegen
v,°°r aleer te beveiligen had; maar
K^sakeliit artoe overging scheen het
Mers jn te wezen> dat hij de Oosten-
k6ti attorJ6"6" beslissenden veldslag tot
JerVan dwong. Het deed hem leed,
ftan onder ,m°eten atzien. Hij liet 36.000
v^swiii- p 6 "eve'en van den hertog van
acht6r evern en den generaal Winter
r^irts tp en rukte met de overigen voor -
Fransrh Franschen en rijkstroepen.
tv' "net h 611 ^adden spottend gezegd, dat
arideubuUnnen 00r'°8 den markies van
rg eene eer aandedenFrederik
had slechts 30,000 man bij zich deze, zoo
schreef hij destijds aan eenen vertrouweling
zouden wel voldoende zijn om de Franschen
eene eer te bewijzen.
De overwinning bij Rosbach, waar de
rijkstroepen de schande der nederlaag met
de Franschen deelden, was voor Frederik
slechts een geringe verlichtingwant de
Russen hadden middelerwijl zijnen veld
maarschalk Lewald op der> 3a Augustus bij
Groszjagerndorf verslagen. Ofschoon toen
ook het Pruissische leger naar de grenzen
terugtrok, en ofschoon een inval der Zweden
in Pommeren op den 13 September slechts
een spiegelgevecht kon genoemd worden,
zag het er echter op het hoofdtooneel des
ooriogs in Liusitz en Silezie voor Frederik
donker uit, en zijn toestand werd van dag
tot dag erger. De ondernemende Nadasdy
had op den 7 September een Pruissisch
korps bij Görlitz aangegrepen en versla
gen Winterfeld verlooi daarbij het leven
op den 16 October had de Hongaar Hodaik
met zijne troepen een kortstondig bezoek
te Beriijn afgelegd, en een paar tonnen
gouds als brandschatting mede genomen
op den 12 November veroverde Nadasdy
het sterke en voor Frederiks leger zoo ge
wichtige Sweidnitz, en kort voor dat Frederik
in Silezie kwam, leed de door den hertog
van Brunswijk Bevern tot bezetting van
Breslau aangevoerde armée op den 22
November eene geduchte nederlaag, en
Breslau opende kort daarop hare poorten
aan den zegevierenden vijand. De hertog
van Brunswijk-Bevern, was, zoo men meent,
voorat met eigen wil door de Oostenrijkers
krijgsgevangen genomen. De gezindheid der
Sileziërs scheen niet op den duur stand
vastig en getrouw aan Frederik te wezen
een zeer groot gedeelte was voor Oosten
rijk gestemd. Deze waren meestal Katho
lieken. Onder de Oostenrijkers waren er
velen, die Silezie reeds als een voor hunne
keizerin heroverd land beschouwden. Hier
en daar werd van de Sileziërs huldiging
gevorderd. In het Oostenrijksche leger, dat
nu vier veldslagen na elkander gewonnen
had, heerschte een buitengewoon zelfver
trouwen de tijding van de nederlaag bij
Rosbach bracht in die stemming geene
verandering. Frederik schreef destijds iri
bittere scherts, dat men in Weenen slechts
aan eene gevangenis voor hem dacht.
Het kleine legerkorps der overwinnaars
van Rosbach brak op den 16 November uit
Leipzig op; zijn marsch naar Silezie was_
naar mate der toenmalige troepenbeweging
een wonder van snelheid het legde in 14
dagen 41 mijlen at; om het op zijnen
marsch tegen de aanvallen der Oostenrij
kers te beveiligen, zond Frederik zijnen
veldmaarschalk Keitli naar Bohernen, ten
einde den vijand in den waan te brengen,
dat de aanval daar zou plaats hebben. Dit
had het gewenschte gevolgongehinderd
kwarn het leger naar Silezie. Op den 2
December sloot zich het overschot van het
verslagene Bevernsche legerkorps, door
Ziethen aangevoerd, bij Parchwitz, tusschen
Liegnitz en Breslau, bij hem aan. Ziethen
had gedurende de laatste ongelukkige voor
vallen veel doorzicht er. bekwaamheid aan
den dag gelegd, maar zijne plannen waren
niet gevolgd geworden, en hij had dus in
de nederlaag moeten deelen. Hij reed met
een verdrietig gelaat aan het hoofd der
ontmoedigde troepen.
Wordt vervolgd.)