Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
h*e". Lt Uid'" d» "»k
!r rzr Z't
familie-eer.
-2ste Jaarg.
Zondag 16 April 1899.
l\o. 6372.
bureau *3froter$tvaat 50.
EERSTE BLAD.
TACTIEK
fci.*»- *»W h.' 7"g IX S
'r- -r
a«t d.„ p'E0|nBd,;|k»'''«'n,.„
iiii
2 d« ««won 7*""^
k5 in ziSTeLbi"T...te ,laten' en zette
bureau. '«deren fauteuil aan het schrijf-
PRIJS YAN DIT BLAD:
^cniedan, D#r 3
imno.riSi. S,m„,tr,
7 1.50
- 0.05
(Ingezonden.)
die ProtfcssorttBollar'tj>^r°ChUre"^chaePman,
°nbeschaamdhnd s onwetendheid in al
'1C,h m geleerd ^J^^dheid die
nnbeschaanad) heeft £\'teekt' i«»»er
«en i»der die hoeren k gesteld v°or
brochure heeft en die
J? karakter iich J? gebaard, waarvan
J08' k«nnen, Cas h'?'8 Iaangzaa<n aan
Serene, maar waar met jong-
Zal «jn, de beteekenis d tniet°ndienstig
heid' te ontvouwen S' t0<5leg' d* boos!
Heden te m»
ten uitvoer t« i°r 'S er' °m dit vonrr.
I.*u nsieve
PRIJS DER ADYERTENTIÉN:
Van 16 regelsf0.60
Elke gewone regel meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
s,uk". <ta do., d.3,^*'
- oo bood
'Ml»,boo.
geprotesteerd teeen a deZ6n strijd»
godslasterlijke taal onbeschaamde,
Houten's grati T de" Professor bi
abstraae ti °P te leiden in de
Wijsbegeerte. De ver'T,^ die er is- de
heb .7- d« Nederlander-' eiTd ^7 °°8
21Jo bereids u de »Zeeuw",
Van de lezers deZL cï,t0nd6rdeaandanbt
Vergeefs op gewezen h™*' ®r is niet
Zelts de tegenstanders u dGZe regeriaat
onfeilbaarheid (waarover^ leflrst^ der
betrouwen heeft ontnomen '°0pt) alle
3) "7
l ^Ün^eTaat'hf T" het venster.
fteeds aaneHgajhij ZÜn bediende, die nog
Etsten r"ad.e deur stond, een wenk, der
aatsten T 0eur stond,
betoiker®Ua;#be,r°k,blJ het zien den
stigen indrnt voorkomen een hoogst on-
n hebt !k,°P hera maakte.
kl#r «en ernsSargdt "S tft sPreken
'5,^.0fogobhii'. °"gMWd
S een Wenk v»nlkHte t08f 9mm«nd on nam,
0 «toe!, die H u- advocaat, plaats op
tie dicht bg de schrijftafel stond.
infame godslasteringen niet het minst.
Dan, de geheele anti christelijke bent
heeft zich opgemaakt, om den professor
tegen den vijand, die zich aangordde met
het zwaard van den Christus, te verdedigen.
Hier was het waarlijk het zwaard van den
Christus. Dr. Schaepman rustte zich ten
strijde hij liet het schild des geloofs, ir.
zooverre dit kon geacht worden te zijn »een
blindelingsch geloof ('t woord waarmede
zoo dikwijls wordt geschermd) bij dezen
strijd tehuisdat was niet noodig in dezen
kamp, waar het ging om de waarheid van
bewezen en te bewijzen feiten, waar het
gmg om de juistheid van aanhalingen, om
de getrouwheid van interpretatiën.
Hier was slechts noodig een vaste hand,
die het wapen van den eeuwigen God der
waarheid wist te voeren, met de kennis der
krijgskunde en met de wetenschap des
Rechts. Want ook zulk een wapen is onfeil
baar, n' en déplaise Bolland 1
Het heeft Dr. Schaepman gelust, dit wapen
te voeren, en de kennis en de wetenschap
ontbraken hem niet. Zijn wapen heeft ge-
n°,?d totter diepste toe, en de wond, aan
o and toegebracht, is een doodelijke. Doch
dr.h ,cba«pm*n heeft niet alleen met het
11 e •snijdend zwaard der neer-houwende
werenschapen vlijmscherpe satyre den vijand
^ers agen, hij heeft hem ook in de hitte
Van en strÜd en van de verontwaardiging,
een wonde toegebracht met een ander wapen,
ut der verguizing, der vernedering. En dat
'S ^en zwak wapen, in vergelijking van het
an are' Waut het doodt niet, het schramt
s ec ts, en de bittere pijn dringt den ge
won e tot heftigheid, tot woede in lichte
laaie.
Zóó is geschied.
En wat is nu de tactiek der anti-Christe-
'iJKen in dezen
Men trekt te velde tegen den voorvechter
at iclieke en Christelijke beginselen,
'«aar men valt hem niet aan, waar hij
on e, waar hij sloeg ten doode toe, maar
onsZbionrWij?bier onSest0°rd en kan niemand
Dorn n? Toeg hiJ gluiperig.
»Mün r Zag eenigszins stroef aan.
steren» ZVT*' >1? n,et gewoor' te l«i-
zoeker. magf" J' 'LZake' als ik u ver"
keken8rine«raC^tige °°gen van den bezoeker
gelaat va T* -naar het man"o''jk schoon
hatelijk l i'chio" ^e,n recbtsgeleerde en een
Iooze lippen SP°e'de 0m "J" dunne kleur-
schiedenis/'^begon hi^o lnge,wikkelde ge
en met hoogst ona*™! P ëedempten toon
»De zaak zit g, f[aam klinkende stem.
Een echtpaar haTiJk Z°° 1,1 elka"der
huwelijk bepaald rla!^8 geleden' biJ het
goederen tusschèn he^ PmeenschaP van
voorspoed heett echter ni^T" Z°U hun
wie van beiden daar dè Jh."n geduurd
weet ik niet; waarschijnlijk t Zn™'
maar kort en goed laatstgenoemd
en' lietUWzdn gelrouwd vandoor
zoon achter" m6t haar Pa^geboren
ziinG cliVê0n°trt' Zei!de, de advocaat" kalm toen
gadesloeg °Phleld en hem besp.edend
men stelt hem te kaak, dat hij slechts
schramde
Het is in Dr. Schaepman's overbekende
brochure Bolland en Petruseen zwak
punt naar mijn allerbescheidenste meening
dat hij hier eD daar, afgedaan hebbende
met den quasi-theoloog Bolland, den regenaat
den scheldenden pamflettist nog eens wil te
lijf gaan. Op Katholiek standpnnt niet
alleen verklaarbaar, maar zelfs wenschelijk,
is dit toch bij het doel der brochure van
Dr. Schaepman eenigzins minder gewenscht.
Want wat is het doel Dat een ieder, die
wil, zien moge
En wat is het gevolg Dat velen niet
anders zien, dan de weinige woorden, waar
in Dr. Schaepman, om de volks-uitdrukking
te gebruiken, Bolland »af-maakt", en heel
en al verwaarloozen het wetenschappelijk,
het historisch, het theologisch gedeelte van
de brochure, waarin Dr. Schaepman Bolland
en voor het grootste deel den Prote-
stantschen Dr. Hase bestrijdt, dien Bolland
naschreef.
Het is onbegonnen werk, om den Leid-
schen professor steeds te bestrijden pas in
zijn ééne brochure belachelijk gemaakt, of
er is weer een andere op til, die heeten
zal, naar ik meen »Een en ander over de
Oude Christelijke Kerk" of iets dergelijks.
En de Duitsche bronnen van Bolland zijn,
ieder voor zich, vooral door de Duitsche
katholieke geschiedschrijvers, te grondig
weerlegd, dan dat men steeds opnieuw zou
gaan beginnen, den verzamelaar Bolland te
wijzen op de onjuistheid en onbeschaamd
heid dikwijls, zijner geschiedkundige Don-
feilbaarheden" van Hoogduitschen bodem.
En dan valt, als de onbeschaamdheid wat
te ver gaat, al licht een hard woord uit de
pen, zooals het onzen Schaepman is ge
schied. Edoch, men zie om die enkele harde
woorden het betoog zelve, zoo helder en
duidelijk geleverd, niet voorbijUit een
oogpunt van tactiek beschouwd, zoude
»Och, dat is zoo wat alles," hernam de
bezoeker op zijn snijdenden toon. »De vrouw
liet zich niet van haar man scheiden
en nu is de man, na jarenlange afwezigheid,
teruggekeerd en tot de ontdekking gekomen
dat zijn vrouw door een erfenis zeer be
middeld is geworden en dat zijn zoon op
het punt staat een rijk huwelijk te doen.
De man, die daarentegen een arme drommel
gebleven is meent nu, dat zijn vrouw hem
volgens de wet weer als echtgenoot moet
erkennen en hem het beheer over haar
verinogen laten. Dat zal zij echter niet
zoo. gemakkelijk doen, er zal geprocedeerd
moeten worden en daarom ben ik bij u
gekomen om u te.
Wilhelm liet den man niet uitspreken.
Zijn gelaat, dat reeds betrokken was bij
den eersten blik, dien hij op den man wierp
was gaandeweg somberder geworden en
drukte thans duidelijk toorn uit. Driftig
stond hij op.
»Doe geen moeite, mij in dergelijke
lichtschuwe zaken te betrekken," zeide hg,
zonder zich door den valschen blik van zijn
cliënt te laten afschrikken. »Jammer genoeg
schynt de wet, tenminste de doode letter,
in het voordeel van den man te zijn maar
Schaepman's brochure gewonnen hebben
zoo de harde woorden er gespaard waren.
De hoogleeraar Bolland verdient ze, maar
de anti-clericale vijand exploiteert ze, om
enkel en alleen de aandacht daarop te
vestigen en de wetenschappelijke, grondige
weerlegging, de historische bewgzen, te
negeeren.
Op deze tactiek wenschte ik uitdrukkelijk
eens den nadruk te leggen. Om ze te kennen
behoeft men slechts de bladen na te slaan
der anti-christelijke richting, die op het
voetspoor van de schendbladen als »Uilen-
spiegel" e. d. langzamerhand deze wijze
van strijdvoeren beproeven, in zooverre ze
ten minste niet Dr. Schaepman's geschrift
ten eenenmale als niet-bestaand beschouwen.
Professor Bolland, die dit in Dr.
Schaepman's strijdscnrift te óver gevoerde
wapen, met groote vaardigheid immer en
altijd gebruikt, zal niet aarzelen, deze tac
tiek in zijn »open brief", (met zooveel opbef
aangekondigd, óók ter plaatse waar dat
volstrekt niet behoorde), te volgen.
S.S.
Leiden, April 1899.
N. S. De lezer zal zien, dat ik het met
Dr. V. der Schied. Ct. niet overal oneens
ben. Mocht hij nu ook aan het strijdende
gedeelte der brochure eenige aandacht
wijden: swie zien wil, hij zie nu!"
ALtfËMËEAi OVERZICHT.
15 April '99.
De aangekondigde interpellatie over Sa
moa heeft gisteren in den Duitschen Rijks
dag plaats gehad. De Staatssecretaris Von
Bulow, de interpellatie beantwoordende,
betuigde, dat de Duitsche regeering vast
houdt aan het Samoa-verdrag, welks nieuwe
regeling te wenschen is.
De toedracht van het conflict Kautz-
Falke is nog onbekend. Duitschland verlangt,
dat Engeland de gevangen genomen Duit
sche planters onbestraft Iaat voor zoover
elk gevoel van recht en billijkheid moet er
tegen in opstand komen, dat een ellendeling
die vrouw en kind verliet, toen zij in ar
moede verkeerden, thans, nu hun lot zich
zonder zijn toedoen gebeterd heeft, in be
rooiden staat tot hen terug zou keeren,
wellicht om ten tweeden male hun ver
mogen te verkwisten en hun naam door
het slijk te sleuren. Hetgeen die man klaagt
is niet meer of minder dan een schurken
streek, en men moet u wel valsch omtrent
mij hebben ingelicht, dat ge meent in deze
aangelegenheid op mijn hulp te kunnen
rekenen."
Hij maakte een duidelijke handbeweging
naar de deur, en toen hij bemerkte, dat
zijn bezoeker, zonder daarop in het minst
acht te slaan, kalm bleef zitten en hem
met een spottend lachje aanstaarde, vroeg
hij bijr.a barsch
»Nu, wat verder dan
»Gij hebt mij nog niet eens^naar den
naam .van mijn vriend gevraagd'zeide de
ander.
>Die is mij overschillig. Ga heen, ik wil
mij volstrekt niet met die zaak inlaten.
Wordt vervolgd.)
E SGHIEDAMSCHE COURANT
O
Ta
