Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
22ste Jaar®:.
Dinsdag 26 September 1899.
No. 6505.
IJgttreau !$ofersfraaf 50.
PRIJS VAN DIT BLAD:
°°r Schiedam per 3 maanden 1.50
franco per post door eeheei Nederland - 2.—
^itotderiiike Nummers - 0.05
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
Van 16 regels.11... ƒ0.60
Elke gewone regel meer -0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
OVERZICHT.
25 September '99.
De ®rai>svaalache crisis.
°P «ene*'088'"®' der Transvaalsche crisis
^ijze L,J°or heide partijen bevredigende
De 0'nlJ t °og altijd ver te zoeken te zijn.
tekk,0 delingen voor den vorm, het
het diD| 6r cr's's> het gehaspel met nota's,
*h«Uwe 0rnat'fth geschermutsel over telkens
looden tw'stPuDten tusschen Pietoria en
^a»rSeL"ls, n°g Diet ten einde. Steeds
de gr IJn'Üker wordt bet, dat Chamberlain,
'aq l® drijfkracht, de landing atwacht
t#gen 'p6raal White en zijn troepen om
si»a0 raDsvaal een beslissenden slag te
Naar m
be5cL ®n uit Londen te Berlijn vernam,
#eDste 60 Engelsche ministers bijna
het uitbreken van den oorlog
keltje West'® van zeer korten tijd. Wer-
&Ilchae|VrudelieVend zidn ei8®n'Ük ®nk®' sir
laatSu Doach en lord Salisbury, de
^ooingi V°0rname'ak ter wille van de oude
^'ng vgLj*'6 V0'^®ns h*»r eigen uitdruk-
Voordel"L dagelyks bidt, om hafe verant-
tot een 6 raadgevers te verlichten en het
'anden Vreedzaai® schikking tusschen beide
jaren '®'den, daar zij enkel de vredes-
Ijjk J*" ^aar 'ange regeering als werke-
ÏDtu ®nde Jaren beschouwt."
gezint(8SC worden in Berlyn Transvaalsch-
d® eers*V°"C8Ver®'ader'n^en he'egd, waarvan
du^endS'e Vr'jdag-avond is gehouden en
aot'-sem^er80n8n bijeenbracht. Het bekende
^°«ckel 'llSC^® hd van den Rijksdag dr.
'an j crit's«erde scherp de terughouding
«De^in u'lsche regeering en was van
heid dat a"een reeds de menschelijk-
v0or -p r®chtvaardigheidszin geboden om
^gelhknSVRa' °P te koraen- Hoe was het
c°Dteie dat ^°rt na Haagsche vredes
jaar i 16 bot oorlogsgevaar zoo nabij was
®*D tn^ zo° z®'d® de spreker o.a. met
'an de^K6''0® ^et bekende telegram
^«ede^t Zer na den beruchten inval, het
,0eiu»ch-e egrarn aan Eruger (Stormachtige
>an nJifJen-) Als zich ergens een deel
dan k® Sla,i®che ras bedreigd gevoelde,
'®®DdeWaiïl ^Us'and tusschen beide en ver-
DnilSc, Z^n st»«nverwanten ondersteuning
ho# eeoa?d zag eohter blykbaar kalm toe,
#®D onn 'B'° baPper volk van zijn ras door
^•rd Prmacht'«®° tegenstander verpletterd
^geland*118 WaS da beste gelegenheid om
thing) wSamoa betaald te zetten Toejui-
het m ®rd Transvaal vernietigd dan was
Afrika Ct d°n ^Ultschen invloed in Oost-
Na een°k gedaan Levendige toejuiching)
gader,n °rte beraadslaging besloot de ver
stom met a"e te8en zes stemmen tele-
heizer zenden aan den Duitschen
aan deen^r6S'den' Eruger. In het telegram
*Donar6n er brengt de vergadering den
lÜ he CÖ ^Cn eerbtedigen groet en verzoekt
Sch6 2yQ wil te toonen in ds Transvaal-
Volgt Westte. Gelukkig de Duitscher, ver-
Diet 6t te'e6ram» die zijn stamgenooten
Pr«s d'n den Ste*k 'aat* dépêche aan
1 ®Dt Kruger betuigt dezen de warme
sympathie van de aanwezigen in den strijd
van de Boeren om vrijheid en recht.
Andere volksvergaderingen over dezelfde
aangelegenheid zullen volgen.
In de Berlijnsche pers wordt natuurlijk
ook Transvaal druk besproken. In een
artikel van de National Zeitung wordt
gezegd, dat Engeland er bijna zonder
eenigen tvtfjfel met zekerheid op zou kunnen
rekenen, dat een Boeren-oorlog geen andere
verwikkelingen dan in Zuid-Afrika zou na
zich sleepenzelfs indien de sterke leger
macht van het land in Zuid-Afrika gebruikt
mocht worden, houdt Engeland toch overal
zijn vloot in onverminderde sterkte tot zijn
beschikking. Noch Oost-Azië, noch de Levant
en de Middellandsche zee zouden van de
strijdmacht ter zee ontbloot worden. De
ernst van den toestand voor de Boeren is
dus in het bijzonder gegrond op het te
Londen gekoesterde vertrouwen, dat zelfs
bij een langen Transvaaischen oorlog, Enge-
lands positie in de Chineesche zee en voor
Konstantinopel onaangetast en de machts
ontplooiing daar onbeperkt blijft, zoolang
niet de een of andere groote mogendheid
op het vasteland de Engelscben aanvalt.
Daarvoor ontbreken echter voor 't oogenblik
alle voorteekenen en voor de toekomst
zekere veronderstelling van algemeenen
aard.
Vooral te Londen maakt men zich natuur
lijk om de Transvaalsche crisis bijzonder
druk. Zondag-middag had op Trafalgar-
square een meeting plaats om te protes
teeren tegen de oorlogzuchtige politiek van
Engeland ten opzichte van de Transvaal,
op grond dat bij de Boeren de indruk
levendig moet worden, dat met hen een
oorlog wordt geprovoceerd met het doel om
hun land te veroveren.
Van zes tribunes was men voornemens
de verzamelde menigte toe te spreken,
maar duizenden aanwezigen, die met de
Engelsche vlag zwaaiden en nationale
liederen en het Rule Brittania zongen,
maakten het onmogelijk de sprekers te
verstaan. De eerste sprekers werden met
gesis en gejouw ontvangen. Er werd met
appelen gegooid. Hoera's werden voor
Chamberlain aangeheven en de naam van
Kruger met gesis ontvangen.
Een groote politiemacht was op de been-
De menigte stormde verscheiden malen
verwoed op de sprekers los, die omringd en
beschermd waren door bereden politie.
Ondanks dit, werd er een der woordvoer
ders ernstig mishandeld. Aanwezige sol
daten werden op de schouders rondgedragen
te midden van een woeste geestdrift.
Sterke detachementen politie agenten
kwamen aanrukken en begonnen de Tra
falgar-Square te ontruimen. Tal van per
sonen werden gearresteerd. Verscheidene
personen geraakten onder de hoeven der
paarden. Men schat het aantal aanwezigen
op 30.000.
De commissie, die deze groote Transvaal-
beweging had voorbereid, hield Zondag
avond een bijeenkomst, waarin zij besloot,
een groote openbare meeting te houden
in een der grootste lokalen van Londen.
De telegrammen uit Kaapstad te Londen
ontvangen, vermelden heftige tooneelen in
het Kaapsche Parlement, op 11. Vrijdag
avond. Rhodes herhaalde zijn beschuldiging
dat de Transvaalsche regeering ettelijke
parlementsleden omgekocht heeft, betichtte
bedoelde parlementsleden van landverraad
bewerend dat de andere Afrikaanders een
voudig Schreiners kabinet steunen ter wille
van het Transvaalsche goud. Rhodes betitelde
hen als politieke voddenrapers. Natuurlijk
lokte die taal heftige tegenspraak en tegen-
beschuldigingen uit.
De coi respondent van de Daily Chronicle
te Kaapstad verneemt op het beste gezag dat
de Volksraad van den Vrijstaat eenstemmig
besloten heeft, de Transvaal tegen een
aanval van Engeland bij te staan.
Te Johannesburg in Transvaal hebben
onder den invloed der crisis-berichten voort
durend onlusten, waarschijnlijk tengevolge
van wrijving tusschen Engelscben en Afri
kaanders, plaats. Herhaaldelijk worden ruiten
ingegooid. Meer dan 1100 uitgewekenen
waren reeds Vrijdag ir. de laatstverioopen
48 uren uit Johannesburg te Durban aan
gekomen. Er werken daar dag en nacht
mannen om waggons in te richten voor
troepenvervoer. De spoor heeft reeds maat
regelen genomen om dagelijks 2000 man
te kunnen vervoeren.
De Portugeesche gezant te Londen logen
straft het reeds vermelde bericht van de
Allahadbadsche Pioneer over Delagoa-baai,
In de Londensche City doet echter hard
nekkig het gerucht de ronde dat Engeland
te beginnen met 1 October de Delagoa-baai
van Portugal in pacht zal krijgen en dat
het onderhoud dat Balfour eergisteren voor
den Kabinetsraad met Rotschild had, in
verband met die zaak stond.
Naar een telegram uit St. Petersburg aan
de Berl. Lokal-Anzeiger meldt, zal binnenkort
de verloving bekend worden gemaakt van
prinses Xenia van Montenegro met prins
George van Griekenland, gouverneur van
Creta.
Het Oostenrijksche Kabinet is geheel
afgetreden.
De Wiener Zeitung behelst de keizer
lijke besluiten waarbij krachtens art. 14
de wetsontwerpen houdende het vergelijk
met Hongarije tot wet worden verheven.
Een deputatie van winkeliers uit de buurt
van de Rue Chabrol heeft hare opwachting
gemaakt aan het ministerie van binnen-
landsche zaken te Parijs. Bij afwezigheid
van den ministers Waldeck-Rousseau, wer
den zij ontvangen door den heer Ulrich.
Zij verzochten in kennis gesteld te worden
met hetgeen de regeering voornemens is
te doen te hunnen aanzien. Zij beweren
door de belegering van het fort Chabrol
fr. 900,000 schade te hebben geleden
Volgens telegrafisch bericht van Manilla
Zaterdag te New-York ontvangen, hebben
de opstandelingen op de Filippijnen gis
teren een militairen trein in de lucht
doen vliegen, twee mijlen ten Noorden van
Calulut.
Vijt-en-twintig Amerikanen en twintig
kleurlingen bevonden zich in den trein. Van
de eersten werden drie, van de laatsten
acht gedood. Tien Amerikanen werden
gewondde trein werd geplunderd, de op
roerlingen vluchtten, voordat versterkingen
aankwamen.
De politieke toestand in Venezuela is
onveranderd. Een groot gedeelte van de
regeeringspartij begunstigt den vrede en
tracht een minnelijke schikking met de
rebellen te bewerken, voor het tot een
beslissenden veldslag komt.
Groote brand te Brussel.
Zondag-ochtend om haif vijf ontstond
brand in de magazijnen van de bekende
firma Delhaize, bij de Boulevard Leopold II
te Brussel. De magazijnen brandden geheel
uitde schade bedraagt een millioen francs.
De heer Delhaize vertoefde op het oogen
blik van het onheil op zijn kasteel.
Een oogenblik van paniek ontstond toen
de naburige huizen door het vuur bedreigd
werden.
De brandweer wist echter deze gebouwen
te behouden.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 25 September 1899.
Heden-ochtend omstreeks half twaalf
passeerde hier de koninklijke trein waar
mede H.H. M.M. de Koninginnen zich ten
11.10 van Den Haag naar Rotterdam be
gaven tot het brengen van het voorgenomen
bezoek aan de havenwerken aldaar.
De trein reed vrij snel voorbij, zoodat er
van de nog betrekkelijk velen die zich aan
den overweg opgesteld hadden. Op het
perron werd niemand toegelaten slechts
enkelen Hare Majesteiten zullen gezien
hebben.
Heden-avond omstreeks 77* u. passeeren
de Koninginnen weder onze gemeente op
Hare terugreis naar de Residentie.
In den afgeloopen nacht werd hier zwer
vende aangehouden een man die een zak
met rommel droeg en blijkbaar niet wel
bij het hoofd was. Later bleek dat hij
een inwoner was van Hoogvliet, waarheen
hij heden-ochtend is overgebracht.
Heden-ochtend heeft in de Groenelaan
alhier vrouw A. Kok, door het breken van
het touw van het juk waaraan zij een
paar emmers heet water droeg, een gedeelte
van de kokende vloeistof uit die emmers
over den linkervoet gekregen, die met
brandwonden werd overdekt.
De werkman Van der Lee heet', óüj «p
de vrouw naar hare woning, aan na Gas-
straat, gebracht.
De weleerw. heer H. Jansen T.Pzn.,
Zaterdag II. in de kapel van het St. Jozefs-
NIEUWE SCHIEDA