heeft zich over den toestand uitgelaten.
Gisterenmiddag te Dundee het woordvoe
rende, zeide hy, dat de Engelsche regeering
lang haar best gedaan heeft om een vrede
lievende en eervolle oplossing der Zuid-
Afrikaansche moeilijkheden te verkrijgen.
Indien die eervolle oplossing niet vrede
lievend is, zal de schuld liggen bij anderen
dan de regeering. Balfour wilde niet
zeggen, dat hij alle hoop opgaf, maar
hij sprak nu toch op geheel anderen
toon dan hij een maand geleden of zelfs
twee weken geleden gebezigd zou hebben.
Wij hebben het punt bereikt, zeide hij,
waarop zij die verantwoordelijk zijn voor
de politiek van Transvaal, weigeren toe te
geven, en waarop wij zelf kunnen noch willen
toegeven, want de belangen van Zuid-
Afrika, die van de beschaving en onze
nationale eer maken het ons onmogelijk.
Een draadbericht uit Gibraltar meldt
Het tweede Bataljon grenadiers van de
garde was gisteren-middag op de Nubia
ingescheept met bestemming naar Enge
land, toen een telegram ontvangen werd,
waarbij het bataljon bevel kreeg naar de
Kaap te vertrekken. Men verwachtte, dal
het bataljon heden zijn bestemming zou
bereiken.
De Fransche Werklieden op het Vaticaan
De bedevaart der Fransche werklieden
naar Rome heeft een schitterend verloop.
Na de audiëntie bij den Paus, Maandng-
ochtend, hadden de pelgrims in Belvedère
een gezamenlijk dejeuner, onder presidium
van kardinaal Ferrata, die een toespraak hield
vol hoop en geestdrift, over de toekomst van
Frankrijk, indien het de sociale onderrich
tingen van Leo XIII wil volgen.
Dinsdag-avond had daar ook het feestmaal
plaats, gepresideerd door kardinaal Jacobini.
Deze hield een uitbundig toegejuichte rede
voering, waarin hij o. a. zeide«Het is
noodig, dat de christelijke geest tusschen
patroons en arbeiders worde vernieuwd in
den schoot der ware democratie, die niets
hersenschimmigs aan zich heeft, omdat zij
steunt op den grondslag der gerechtigheid
en der liefde". Z. Em. voegde erbij, dat de
Paus de voortzetter is van het werk van
Christus ten gunste van het volk en der
democratie, waaraan hij den weg wijst met
zijn onderrichtingen, hem ingegeven door
zijn vèrzienden geest, die onder het licht
staat der openbaring.
Achtereenvolgens brachten abbé Garnier,
de advocaten Billiet en Gonin, van Lyon,
alsook anderén geestdriftvolle toasten uit.
De pelgrims zongen nationale liederen en
werden daarbij begeleid door het fanfare
corps der Zwitsersche garde.
De H. Vader had voor dit feestmaal een
paar honderd flesschen Marsala-wijn en een
gemest kalf gezonden.
De pest te Oporto.
Gedurende de laatste dagen treedt te
Oporto de pest met grooter hevigheid op.
Op den 23n deden zich 3 nieuwe gevallen
en 2 sterfgevallen voor, den 24n 4 en 2,
den 25n 1 nieuw geval, den 26n 4 nieuwe
gevallen. Ook hebben zich 10 gevallen van
pest en 5 sterfgevallen aan die ziekte voor
gedaan buiten het militaire cordon, in Ven-
danova. De regeering heeft daarom besloten
het cordon te verwijden.
De terugkomst van admiraal Dewey.
De feesten ter eere van admiraal Dewey,
den uit den Spaansch-Amerikaanschen
oorlog zoo bekenden vlootvoogd, in de
Vereenigde Staten te geven, beloven de
schitterendste te zijn die ooit daar te
lande zijn gevierd, schitterender zelfs dan
de honderdjarige gedenkdag van Was
hington.
Eerder dan verwacht werd, is admiraal
Dewey te New-York aangekomen. Een on
gekend enthousiasme heerschte daar Dins
dag bij zijn aankomst. Luide klonken daar
de hoera's over het water uit de duizenden
en nog eens duizenden die gekomen waren
om den wakkeren admiraal te verwelkomen.
Saluutschoten van het fort Haucock don
derden hier tusschen door, even de vreugde
kreten overstemmend, die dan weer als des
te luider hoorbaar door de lucht galmden.
De manschappen van het oorlogsschip
stonden op de verschansing aangetreden en
hieven eveneens luide hoeran's aan. Admiraal
Dewey stond op het dek in klein uniform
en beantwoordde herhaalde malen de toe
juichingen door het afnemen van zijn
uniformpet.
Gedurende den morgen kwamen de schout
bij-nacht Sampson en kapitein Chadwick
een bezoek brengen aan de Olympia om
admiraal Dewey namens de marine te
begroeten. De commissie van ontvangst
kwam hem later verwelkomen.
Admiraal Dewey moet verklaard hebben,
dat hij er niet aan denkt zich voor het
presidentschap der republiek candidaat te
stellen. «Ik ben best tevreden als ik kan
leven en sterven als eenvoudig zeeman die
zijn plicht gedaan heeft. Ik ben geen poli
ticus en kan niet eens een redevoering in
elkaar zetten."
Stads- en (Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 29 September 1899.
Den len October hoopt de heer A. A.
Boer den dag te herdenken, waarop hij
vóór 40 jaren als boekhouder bij den heer
K. J. van Erpecum in dienst trad.
Over een oud-stadgenoot, die na een dertig
jarig verblijf in Afrika weder naar zijn
vaderstad is teruggekeerd, den heer M. A.
Aenmey, lezen wij in «The Recorder," te
Morovja, de hoofdstad van Liberia, ver
schijnende
«Mr. Aenmeij, wiens langdurig en bijna
onafgebroken verblijf van 30 jaar in ons
midden heeft gemaakt dat wij hem algemeen
als een der onzen beschouwden, gaat ons
verlaten voor zijn vaderland, Nederland, en
wel wegens den zeer slechten staat zijner
gezondheid.
«Het aanstaande vertrek van genoemden
heer kan niet anders dan mef leedwezen
worden vernomen, niet alleen door onze stad,
maar ook door de talrijke vrienden die hij
zich in het geheele land heeft verworven.
De heer Aenmey is, zooals algemeen bekend
is, gehuwd geweest met de dochter van
een van Liberia's grootste mannen, den heer
T. A. Johns, en zijn geheel huwelijksleven
(een der zeer weinige uitzonderingen in
Liberia dat menschen van verschillend ras
zich door den brand der echt laten ver
eenigen) was gekenmerkt door geluk en
voorspoed.
«Hij vervulde gedurende meer dan zeven
jaar met waardigheid en vertrouwen het
ambt van vice-consul-generaal der Vereenigde
Staten .bij ons gouvernement en was bij
onderscheiden gelegenheden belast met de
waarneming van het gezantschap der Unie
te Monroviabovendien was hij consul van
Zweden en Noorwegendit laatste ambt
behield hij tot ongeveer een maand geleden,
toen hij het Departement van Staat te dezer
stede in kennis stelde van zijn voorgenomen
vertrek.
«De heer Aenmey leidde hier ter stede
een zeer uitgebreide toko met groot succes.
Zijn levenswijze was altijd kalm en beschei
den, en steeds gaf hij blijk van een loyale,
patriotische belangstelling in het welvaren
en den bloei van Liberia. Onzes inziens
behoorde de Regeering genoemden heer
eenig tastbaar bewijs te geven van waar
deering voor de belangstelling die hij steeds
heeft getoond in het welvaren van ons volk.
Indien onze Grondwet hem niet had bui
tengesloten, dan zou hij een zeer waardig
en nuttig burger dezer Republiek zijn
geweest.
«Daarom grijpen wij deze gelegenheid aan
om den heer Aenmey te verzekeren, dat hij
met zich neemt de goede wenschen van de
Liberianen in het algemeen, en wij vertrou
wen dat de avond zijns levens zal zijn
rustig, behagelijk en kalm. Wij wenschen
hem een aangename, behouden reis."
De wensch der redactie van «The Recorder"
is in vervulling gegaanwij vernemen dat
de President der Republiek Liberia den
heer Aenmey benoemd heeft tot ridder 2de
klasse der Liberian Human Order of African
Redemption. (S. Cf.)
In verband met Haar jongste bezoek aan
de gemeente Rotterdam, heeft H. M. de
Koningin aan het Rotterdamsch Politiefonds
f200 geschonken.
Het stoomschip Statendam der Holland
Amerika Lijn vertrok gisteren van Rotterdam
naar New-York via Boulogne s/M met 356
kajuitspassagiers benevens 275 passagiers
derde klasse.
In een gisteren-avond te Rotterdam ge
houden huishoudelijke vergadering van de
liberale kiesvereeniging «Rotterdam" werd
aangenomen eene motie van de heeren
Netscher c. s., waarin de vergadering uit
sprak, dat de invoering van algemeen
kiesrecht van de allerhoogste urgentie is
en daarom bij de eerstvolgende Kamer
verkiezingen als eerste punt op het program
der «Liberale Unie" moest worden geplaatst.
Het hoofdbestuur werd uitgenoodigd, de
algemeene kiesrechtkwestie aan de orde
stellen. Tevoren was een motie van orde
verworpen, waarbij werd verzocht, ten aan
zien der eerste motie tot de orde van den
dag over te gaan, wijl het wel op den weg
van de «Liberale Unie", doch niet op dien
van deze kiesvereeniging lag, daaromtrent
voorstellen te doen.
Op een logger van de firma J. Pot. die
door een sleepboot de haven van Vlaar-
dingen uitgesleept werd, om naar zee te
gaan, ontstond onder de bemanning twist,
die spoedig in een algemeen gevecht ont
aardde, zoodat de schipper genoodzaakt was
zich van de sleepboot los te maken en het
schip aan den wal te meeren. Eest na be
ëindiging van het gevecht kon hy zee-
waarst gaan.
Te Rozenburg begint men de kunst te
eeren. Naast de zangvereeniging kreeg
men in 't vorig jaar het fanfarecorps, nu
roeren de dramaturgen zich om de eilanders
in 'tbare jaargetijde eenige tooneeluitvoe-
ringen te geven en een tooneelvereeniging
op te richten.
Door Burgem. en Weth. te Delft is aan
den raad voorgelegd een plan van school-
verbouwingen. De kosten van het plan
worden geraamd op f92.000, waarin de
gemeente zal moeten dragen f 72.000.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
Oranjeboek.
Evenals ten vorigen jare is als een Bijlage
tot hoofdstuk Buitenlandsche Zaken der
Staatsbegrooting een Oranjeboek verschenen,
bevattende diplomatieke bescheiden over ver
schillende buitenlandsche aangelegenheden.
Omtrent de kwestie der Mapia-eilanden
wordt daarin medegedeeld, dat op 22 Maart
1897 de Spaansche gezant aan de Ned. Reg.
een nota zond omtrent het bezoek van een
Ned. oorlogsschip aan de eilanden San
David en het hijschen van de Nederl.
driekleur als teeken van inbezitneming. In
die nota werden die eilanden San David of
Treevil als Spaansch territoir betiteld. Den
4en Sept. 1897 betoogde de Nederl. Regee
ring, dat de Nederl. vlag geheschen was
in plaats van de Amerikaansche, welke de
radja had geheschen, omdat een vroeger
hem ter hand gestelde Nederl. vlag was
versleten, en dat die eilanden behoorden
tot Ned.-Indië en 25 jaar lang als zoodanig
te boek stonden als onderhoorigheid van
Tidore. Voor de rechten van Nederland
werden verschillende bewijzen aangevoerd.
Terwijl de Spaansche regeering den 13en
November 1897 verklaarde de rechten van
Spanje op die eilanden niet op te geven en
de noodige bewijsstukken te verzamelen, ver
zocht de Nederlandsche regeering in Juni
1899 aan Spanje door middel van onzen
gezant, de gewisselde stukken te willen
mededeelen aan de Duitsche reg., omdat
inmiddels was gebleken van eene overeen
komst tusschen Spanje en Duitschland tot
afstand der Carolinen aan laatstgenoemd
rijk. Bij schrijven van 30 Juni II. verklaart
de Spaansche regeering dat zij, wens
aangenaam te zijn aan de Ne1d®r a -^cb®
regeering, zich beijverd had om de U ^eI)l
regeering in kennis te stellen van de 6
zeker zijnde dat de Duitsche Keizer i
besluiten zich zal laten leiden do
gevoelens van vriendschap welke Jg(jer-
het Nederlandsche volk en aan de
landsche regeering toedraagt. van
Sedert de inwerkingtreding der w jg
6 Dec. 1898, krachtens welke a n<jer
Koningin is voorbehouden om tog-
goedkeuring van de Staten-Genera»
stemming te verleenen tot verlengm.o t0$
gemengde rechtbanken in Egypt® 'j[,eid
dusver twee malen van deze bev0f^uring
gebruik gemaaktlo. voor de goedk®^ t()t
der verlenging voor den tijd van e®
en met 31 Januari 1900 en 2o. v° jer
goedkeuring van een ontwerp-beslw ^gfl
Egyptische regeering, bevattende
nieuwe regeling van het recht van „gd®
koop in de wetboeken van het ge03
rechtswezen. en
Wegens het voorkomen van B°on et
klauwzeer hier te lande was het
mogelijk, nieuwe concessiën voor r
veeuitvoer te bedingen doch de u]
naar België bleef geregeld doorgaan. r
Januari tot 1 September werden va" P|
naar België uitgevoerd 32.731 run 579
4094 varkens, 35.468 schapen en l1,
lammeren, totaal 83.863 stuks.
Het afdeelingsonderzoek van de ^n(^'SC^S(
Begrooting over 1899 is eergisteren f®
dus in één dag, afgeloopen. j„
Onder de kleinere wetsontwerpen d>®
den loop van het onderzoek van de Sta
begrooting in de afdeelingen zullen
overwogen, behooren die betrekkelijk
handelstractaat met Rumenië en tot
breiding van het personeel der Rechtb*
te Rotterdam.
Woensdag-middag is door H. M. de k°nl'
gin en H. M. de Koningin-Moeder audi®"
verleend aan de samenstellers van
thans verschenen Gids der Nederland
Weldadigheid.
Aan H.H. M.M. werd een exemplaar
dit werk overhandigd, dat welwillend a»
vaard werd.
H.H. M.M. de Koninginnen vertoefd®^
gisteren-voormiddag geruimen tijd in
het nieuwe Archiefgebouw achter
Koninklijk Paleis te 's-Gravenhage. e.
Majesteiten hadden zich met twee
dames per rijtuig daarheen begeven 'a
de Koningspoort. Een talrijke ®eDl^e
wachtte op straat de terugkomst
Koninginnen af.
H. M. de Koningin heeft g'steregj
middag met gevolg een belangst®'
bezoek gebracht aan het Diaconiewees
der Ned. Herv. gemeente te 's-Gravenhafs
aan de Hoofdkade.
M
II. M. de Koningin bezocht met g®
gisteren-middag halt twee de vruchten
toonstelling te Wateringen. De dochtertjes
den burgemeester boden een bouquet en PT*g(li
tige druiven aan. Door den heer v. RU1J
voorzitter der afd. Westland, en
burgemeester werd H. M. rondgeleid
betoonde groote ingenomenheid en beZ'
tigde tweemaal de keurcollectie van °n
vruchtenbouw.
H.H. M.M. de Koningin en de Koning'^
Moeder zullen Zaterdag-namiddag te I 0 -
(localen tijd) per Staatsspoor uit Den
naar het Loo vertrekken.
De Minister van Oorlog heeft bepaald)
de sergeanten van de korpsen der infa"1^
en der vesting-art., aangewezen
noodig, de plaats van een luitenant te
vullen, ook in vredestijd zullen zijn g®
pend en uitgerust als de sergeant-mal0
Uit Berlijn wordt gemeld, dat aan
Duitsche oorlogsschip Jaguar order zou
vestrekt om zich van de Mapia-eilaod®0^
verwijderen, ten einde allen storenden 'n ^g(.
te voorkomen bij de regeling met de N®
landsche Regeering. De kwestie o*®1 e
bezit dezer eilanden wordt in de Du'ts
bladen trouwens algemeen be3chouv"
een, die niet waard is, dat men er ee»
n h®'
