geschiktheid der Britsche onderdanen in
Transvaal
De oorlog zal niet den rassenhaat doen toe
nemen. De verbittering onder de rassen
zal toenemen, zoolang het eene blanke ras
verachting toont tegenover het andere. Er
zal nooit vrede zijn, zoolang niet de blanke
rassen elkaar leeren eerbiedigen. Waarin zou
de politiek der oppositie hebben verschild
van die der regeering De Transvaal trachtte
steeds Engelands suzereiniteit te ondermij
nen. Het werd overmoedig door de straffe
loosheid het toonde duidelijk wat reeds
langen tijd zijn oogmerk was het verklaarde
zich zelf een souvereinen en onafhankelijken
staat en door de vermeerdering der be
wapening zou het binnenkort de machtig
ste staat van Zuid-Afrika zyn geworden.
Engeland was ontsnapt aan een der
grootste gevaren, waaraan het ooit was
bloot gesteld geweest. Was er in het voeren
der onderhandelingen van Engelsche zijde
eenig teeken van provocatie of eenige be
wijs dat het den oorlog verlangde De
regeering trachtte beide partijen te doen
medegaan met haar politiek, welke bestond
in het handhaven van gelijkheid der blanke
rassen, bescherming der Britsche onderda
nen, handhaving der Britsche suzereiniteit.
President Kruger deed een beroep op den
God des oorlogs wij, zeide spreker, nemen
dat beroep aan, in het geloof, dat de strijd
rechtvaardig is 1)
Geheel anders sprak Morley. Hy onder
steunde sterk het amendement-Stanhope en
wilde geen woord intrekken van hetgeen
hij vroeger gezegd had. Binnen korten tijd
zou het gezond verstand, de liefde voor de
rechvaardigheid, de haat tegen een onnoodige
oorlog van het Engelsche volk, zijn optreden
rechtvaardigen: «Wanneer ik zie welk
misverstand zeide Morley welke
verkeerde voorstellingen een vreedzame op
lossing hebben onmogelijk gemaakt en deze
afschuwelijke catastrophe over ons hebben ge
bracht,dan hebben wij het recht te zeggen, dat
het geval hetwelk het amendement bedoelt,
hier aanwezig is. Een vroeger groot con
servatief leider heeft gezegd, dat hij den
vrede terugverwacht met de eer (kreten
van de ministerieele bankenMajuba
Dan is het wraak en roof. Ik kan het niet
anders dan betreuren, dat lord Rosebery
de tradities en het voorbeeld der liberale
partij zou hebben opgegeven. (Luid gejuich
der liberalen).
Aan het einde van het debat zei Balfour,
dat de oorzaak van den oorlog was het wel
overwogen voornemen der Transvaalsche
regeering om ten koste van alles te voor
komen, aan de uitlanders het recht van
vertegenwoordiging te geven. De stemming
over het amendement zou worden beschouwd
a s een toetsteen der goede trouw van
tiet land.
Het amendement werd verworpen met
362 tegen 135 stemmen, onder luid gejuich
der ministerieele partij.
Het adres van antwoord werd aangenomen.
Meer opzien dan anders in den laatsten
tijd door toespraken van den Duitschen
keizer gewekt wordt, maakt de rede die de
Keizer eergisteren te Hamburg heeft uit
gesproken bij het van stapel loopen van het
nieuwe pantserschip. De grondtoon was, dat
Duitschland een sterke vloot zoo broodnoodig
heeft, dat tegenwoordig oude wereldrijken
snel vergaan, en nieuwe ontstaan, dat men
de oude Duitsche fout van de partijtwisten
moest beteugelen en het belang der partij
niet boven het geheel stellen enz.
Men ziet daarin een openlijke bevestiging
van de sedert lang onder goed ingelichte
personen heerschende opvatting dat er nog
groote plannen tot uitbreiding van de vloot
bestaan en dat hetgeen tot dusver voor de
marine beschikbaar is gesteld, slechts een
begin is. Wat de oude keizer Wilhelm als
hervormer van het Duitsche leger op groote
schaal heeft gedaan na 1860, wil de tegen
woordige keizer doen als stichter van de
Duitsche zeemacht. In dat kader past ook
's Keizers streven om voorloopig zooveel
mogelijk botsingen met Engeland te ont
wijken, teneinde de ontwikkeling der jonge
Duitsche zeemacht niet tegen te houden,
Na Dreylus is thans ook Arton door de
Fransche regeering begenadigd. Arton
(Aaron is zijn eigenlijke naam) is een der
leden van het Panama driemanschap
ReinachHertz —Arton.
Goedige regeering toch, die genade voor
recht doet gelden
Katholieken en Israëlieten in Transvaal.
«Nu het volk zal te beslissen hebben
over de vraag, of de burgers, die den
katholieken of den israëlitieschen godsdienst
belijden, in alle opzichten hetzelfde poli
tieke status in de Z.-A. R. zullen krijgen
als de belijders van de protestantsche
gezindten, verdient het opmerking," schrijft
De Volksstem, «dat thans onder degenen
die in Europa sympathiseeren met de
Transvaalsche zaak, de Joden en Katholie
ken niet zijn achtergebleven. Ofschoon
m Frankrijk de anti Dreyfusianen, met
andere woorden de anti-semieten, het
krachtigst optreden ten gunste van de
Boeren, terwijl de Pers der Dreyfusianen
we noemen o. a. Yves Guyot, den
vriend van Chamberlain over het alge
meen de Britsche politiek in Zuid-Afrika
verdedigt, en ofschoon ook in Duitschland
de couranten, welke onder joodsche invloe
den staan, koud water trachten te gooien
op de germaansche belangstelling voor de
Boeren-Staten, omdat de Beursjobbers in
Duitschland Groot-Britannië naar de oogen
moeten zien, toch zijn de Israëlieten in
zake de anglo-Transvaalsche ruzie op de
hand der Afrikaners. Hetzelfde valt waar
te nemen bij de Katholieken, speciaal in
Nederland. Er is geen comité, er is geen
vergadering, waar aan de Boeren steun
wordt gegeven, cf katholieke geestelijken
en leiders van katholieke genootschappen
en vereenigingen nemen, tegelijk met
de Protestanten, ijverig deel aan de
Transvaal of Vrijstaats-gezinde betoogingen.
«De billijkheid eischt om op deze ver
schijnselen de aandacht te vestigen."
Stads- eu Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 20 October 1899.
Heden-ochtend is alhier aangehouden A.
V., reizend koopman, wegens politie-over
treding in het Alg. Politieblad tot het
betalen van f 1 boete, subs. 1 dag hechtenis,
gesignaleerd.
Na het betalen der boete is de man weer
op vrije voeten gesteld.
Uit een hier ter stede ontvangen parti
culier bericht blijkt, dat de ambtenaren van
de Zuid-Afrikaansche Spoorweg Maatschappij,
wien verboden was een werkzaam aandeel
te nemen aan den vrijheidsoorlog der Trans-
valers, zijn ingedeeld bij het politiecorps,
dat te Johannesburg is gevormd' tot be
scherming van eigendom en personen aldaar.
Aan het hoofd van dat corps staat de
zoon van den te Lombok gesneuvelden
generaal Van Ham. (S Cf.)
Omtrent het gebeurde te Pernis deelt
het Nieuwsblad voor Hoekschewaard mede
Zaterdag-ochtend zou de prachtige nieuwe
visehsloep, genaamd De Zeven Sterren
hare eerste reis in dit seizoen gaan onder
nemen tot uitoefening der schelvischvis-
scherij. De vrouwen waren aan de haven
om hunne mannen en zonen, de moeders
om hunne kinderen een «goeden nacht" te
wenschen. Men wenscht nooit «goede reis
maar altijd «goeden nacht." Het toeval
wilde, of laat ons liever zeggen het geluk
wilde, dat de kok nog op den wal was, en
das het «vooronder" nog gesloten. De
matroos Janus van der Steen liet zich nu
op het «deken" zakken om zoo door de
schuit binnen te komen. Maar daar hoort
hy water loopen. Dadelyk gaat hij naar
achteren en ziet dat de bunkraan open
staat. Denkende met een kwajongensstreek
te doen te hebben, draait hij de kraan
dicht. Maar nu hoort hij nog dat het water
blijft loopen, maar thans voor aan het deken,
en nu blijkt hem dat de bunpijp een zware
straal doorlaat. De schipper wordt Jnaar
beneden geroepen en nu blijkt dat een
moedwillige die pijp heeft stuk gehakt. De
dissel, waarmede het is gepleegd, ligt er
bij. Aan vertrekken kon niet gedacht
worden.
Van Delftshaven werd direct een sleep
boot gezonden om het schip op de helling
te halen. Maandag werd een nieuwe pijp
ingezet, zoodat het schip Dinsdag-ochtend
ten 7 uur naar zee vertrok. Had van der
Steen niet op het deken gekomen, dan had
men vermoedelijk van het ongeval niets
bemerkt. In zee zouden de matrozen, die
in de onderste kooien slapen, door het
indringende water wakker geworden zijn,
maar natuurlijk te laat om het gat te zoe
ken. Het schip ware dan zeker gezonken
en alle opvarenden hadden hun graf in de
golven gevonden.
Eenige wekeD geleden werd door den
visscherman J. Schenk te Vlaardingen een
in Vlaardinger—Ambacht uitgezette paling
fuik vermist, zonder dat men er achter kon
komen wie dat gedaan had. Later gingen
echter geruchten, dat zekere L. D. te
Vlaardingen de dader was en gelukte het
den rijksveldwachter Vunderink die persoon
tot bekentenis te brengen, zoodat proces
verbaal tegen hem is opgemaakt.
Den ingezetenen van Maassluis wordt een
adres ter teekening aangeboden, waarin
den gemeenteraad wordt verzocht te willen
bewerkstelligen dat de kwaliteit van het
gas worde verbeterd. Vooral de bewoners
der Govert van Wijnhove schijnen van dit
euvel het meest te lijden hehben, vermoe
delijk omdat de zinker door het Hellinggat
in een niet al te besten staat verkeert.
BINNENLAND.
H. M. de Koningin heeft den heer
Chinda, gezant van Japan bij ons Hof,
benoemd tot groot olliciervan de Oranje-
Nassau orde.
152 Roomsch-katholieke hoofden van
scholen en onderwijzers uit het noordwesten
van Noord-brabant hebben aan de Tweede
Kamer een adres gericht, waarin zij ver
zoeken het aanhangige wetsontwerp op
den leerplicht in hoofdzaak aan te nemen.
Benoeming inspecteur middelbaar
onderwijs.
Een benoeming, welke gewis in onder
wijskringen en ook daar buiten niet onbe
sproken zal blijven, is die van den heer K.,
ten Bruggencate, leeraaraan het gymnasium
te Leeuwarder!, tot inspecteur van het mid
delbaar onderwijs, ter vervanging van wijlen
prof. dr. W. B. J. Van Eyk. Wij kennen
den heer Ten Bruggencate volstrekt niet
en weten dus ook niet aan welke bijzondere
aanspraken en verdiensten hij deze benoe
ming te danken heeft. Alleen is ons uit
den Staatsalmanak bekend dat de benoemde
sinds 1879 les gaf in Duitseh en Engelsch
aan het gymnasium te Leeuwarden.
Inspecteurs van het middelbaar onderwijs
zijn er in ons geheele land maar drie, van
welke een speciaal belast met het toezicht
op het landbou w-onderwijs. De beide audere
hebben het toezicht over alle andere in
richtingen van middelbaar onderwijs ver
deeld, zoodat de inspectie van den thans
benoemde omvat alle hoogere burgerscholen,
burgerscholen, ambachtsscholen, enz. (bij
zondere zoowel als openbare) in de pro
vinciën Noord-Brabant, Gelderland, Zeeland,
Utrecht, Overijsel en Limburg. Dat de be
trekking van inspecteur M. O. van hoog
belang wordt geacht, blijkt uit het feit,
dat zij tot dusver bijna altijd werd bekleed
door mannen, welke reeds een naam in de
wetenschap hadden verworven, wij
noemen Bosscha, Steyn-Parvé, Staring,
Salverda en op den doctors- en hoog-
leeraarstitel konden aanspraak maken, 't Is
ons bekend, dat ook nu mannen van aca
demische vorming en met een hoogst eervol
wetenschappelijk verleden zich voor een be
noeming beschikbaar stelden. De redenen,
welke den minister Borgesius bij het 0
zijner voordracht bewogen hebben, nioe
dus wel krachtig geweest zijn, daar
heer Ten Bruggencate, hoe groot zijn
onbekende) verdiensten als onderwijzer o°
mogen wezen, geheel en al het prestig
mist, hetwelk de meesten zijner voorgang®
hebben bezeten. (Tijd)-
De Duizend eitanden, in wier nabijh®'^
het pantserdekschip Holland op een rot»
geloopen, is een eilandengroep eenige mU
ten noorden van den Westhoek van JaVa'
De kruiser Holland meet 3900 ton, 's 'n
1897 te Amsterdam van stapel geloopen en
in Augustus 1898 in dienst gesteld,
vertrok 7 Jan. 11. uit Nieuwediep onder beV^
van kapt. ter zee De Bruijne, arriveerde
Maart te Oleh leh en staat onder bevel va"
den kap. ter zee Romer.
De personeele belasting en de café"
houders.
«Vergunning", waarvan afdeeiiflgen Se'
vestigd zijn te Amsterdam, Alkmaar.
Arnhem, Breda, Groningen, den Helder,
Leiden en Rotterdam, heeft zich gewen
tot de Tweede Kamer met een adres,
waarin het, nu het ontwerp van W®'>
houdende nadere bepalingen omtrent de
personeele belasting door de Tweede K®*
mer in openbare vergadering behandeld za
worden, nogmaals grieven tegen deze w®'
te berde brengt.
Adressant noemt de wet in de hoogs'e
mate onrechtvaardig en grondt dit bewere"
daarop, dat de personen die door adressant
worden vertegenwoordigd, betalen lo-
belastingen die elk ander staatsburger te
betalen heeft, en zulks in den regel naar
een maximale berekening2o. een afzon*
dedijke bedrijfsbelasting, het vergunning®"
re ut; 3o door het woord «Vergunning i
dat voor hun deuren prijkt, een veel hoog®'
re huur en dientengevolge reeds een vee'
hoogere personeele belasting dan een ander
onder normale omstandigheden levend
staatsburger. 4o. dat zij missen de 2/s aftrek
voor de personeele belasting wat betreft de
huurwaarde van perceelen of gedeelten van
perceelen, uitsluitend dienende voor wink®'
of uitstalling, die ongeveer alle andere, in
veel beter condities verkeerende winkeliers
genieten.
Adressant zegt verder, dat de categorj®
van koffiehuishouders, tappers etc. in
vergelijking met andere staatsburgers aan
de ergste willekeur prijsgegeven isdat
de toestand van zeer velen dezer «rn®®r
dan hulpbehoevend is".
Met aandrang wordt dan ook verzocht,
de wet zoo te wijzigen, «dat adressanten
werkelijk volgens de grondwet gelijkgesteld
zijn met andere staatsburgers en niet lang®1"
als misdadigers beschouwd worden."
Nederland en Transvaal.
Het Vrouwencomité van het Nederland*
sche Roode Kruis is voornemens, binnen
eenige dagen eene algemeene inzameling
van gelden te houden.
Het Haagsche Mannencomité heeft f lOO®
afgedragen aan het Hoofdcomité van het
Nederl. Roode Kruis.
Prof. Korte weg, die zich bereid heef'
verklaard de Nederlandsche ambuian®0
te vergezellen, zal als het hoofd van de11
medischen dienst optreden.
Men deelt uit den Haag mede, dat 4^
November uit Napels een ambulance van he'
Duitsche Roode kruis zal vertrekken, dl®
gerekend wordt 10 dagen na de Nede1'
landsche ambulance, die 28 Octob®''
Amsterdam verlaat Lorenco Marquez ,e
bereiken.
Door den heer C. Van Goor Ezn., 'e
Amsterdam is een request aan de Tweed®
Kamer gezonden, opdat deze bij Hr.
Regeering aandringe tot het nemen va°
zulke maatregelen, als noodig zijn, om
voorkomen, dat het rijkste land der wereld,
een vrij en eerlyk volk uitmoordt ter wi"6
