bestrijden haar als de vijanden van voor
uitgang, wetenschap en beschaving. Hoe
geducht de concurrentie is die, onder het
regiem van de Ned. schoolwet, ons slechts
eenige vrijheid latend, het katholiek onderwijs
te lijden heeft, leert het al te kort verslag.
Spr. stelt zich de vraag, waaraan hebben
wij katholieken het verdiend, dat wij op
deze wijze tegen de Staatsschool een bijna
onmogelijke concurrentie moeten voeren,
die eerlang nog door nieuwe wetten zal
worden verzwaard
Ja, terecht, velen haten ons en zij kennen
en waardeeren ons niet; maar zullen wij
dan in de schoolkwestie stil zitten, zooals
onze voorouders in de 16e eeuw stil hebben
gezeten. Nog lang na de Hervorming was
9/i0 van het land katholiek, hoe kwam het
dan dat eene kleine minderheid een groote
meerderheid regeerdehet was omdat die
meerderheid zich liet verbluffen, overrom
pelen, binden aan handen en voetenook
hier bleek de scherpzinnigheid van de
kinderen der duisternis de kinderen des
lichts te beschamen.
Zullen wij het voorbeeld der vaderen in
de 16e eeuw volgen Neen, wij zijn ge
waarschuwd door onze bisschoppen, onze
priesters, door den Paus van Rome, die de
schoolkwestie de hoofdkwestie acht. Neen,
wy zullen voeren een eerlijken strijd, waarin
hetgeheele volk zal deelen, het jongere, ook het
zwakke geslacht,de vrouwen en dochters dezer
stad, door de mannen aan te wakkeren,
door in den grooten strijd voor Christus
kostbare offers te brengen, offers bezuinigd
op toilet, op uitgaven voor feesten zooveel
zij kunnen derven zonder stand te schaden
en in een zelfde geestdrift zal deze strijd
allen omvatten en zullen de vrouwen en
de bruiden mannen en vaders steunen in
dezen heiligen strijd voor de ziel van het
kind, die aan Christus moet toebehooren.
Voor ons heilig beginsel zullen wij groote
offers brengen tot dat de laatste ziel van
een katholiek kind in een goede katho
lieke school zal veilig zijn Daverend
applaus).
Hier onderbrak spr. zijn rede tot na de
pauze. Ook wij zien ons genoopt hier het
verslag te onderbreken om het in het vol
gend nummer voort te zetten;
ALGEMEE* OVERZICHT.
26 October '99.
De oorlog in Zuid-Afrika.
Van bet oorlogsterrein.
De berichten van het oorlogsterrein zijn
heden weder wat ruimer. De groote strijd
wordt blijkbaar gestreden om Dundee, waar
het brandpunt is van de verschillende
troepenbewegingen.
Het ministerie van oorlog te Londen heeft
eergisteren een telegram ontvangen van
White, gedagteekend uit Ladysmith van 24
dezer, 9 uur 's avonds. Uit inlichtingen
gisteren ontvangen, zegt White bleek, dat
de Boeren zich in grooten getale hadden
gelegerd in een buitengewoon sterke
stelling ten westen van den hoofdweg van
Ladysmith naar Dundee. Ook vernam Withe
dat de krijgsmacht' uit Dundee, vroeger
aangevoerd door Symons thans door Yule,
op Ladysmith terugtrok, langs den weg
naar Helpmakaar, over Beith en door de
dalen van de Waschbank-en de Sundayrivier.
Daarom trok White vandaag uit met een
sterke krijgsmacht om de beweging van
Yule's colonne te dekken. De vijand werd
ontdekt ongeveer zeven mijlen buiten Lady
smith in een stelling, die van nature buiten
gewoon sterk is, ten westen van den weg.
Toen hij (de vijand) zag dat er aanstalten
werden gemaakt om hem aan te vallen,
opende hij het vuur uit een kanon, dat met
groote nauwkeurigheid schoot. Onze artil
lerie was spoedig in positie en het kanon
werd tot zwygen gebracht. Onze troepen
kregen bevel om een sterken heuvelrug
te bezetten, evenwijdig loopende met de
stelling van den vijand, maar dichter bij
den weg. Ik bepaalde mij er toe, den vijar.d
zoodoende bezig te houden en hem zwaar
genoeg te treffen om te verhinderen dat hij
tegen Yule's colonne optrok. Een aantal
vijanden vluchtten naar het Westen en
het vuren had om twee uur opgehouden.
Een telegram van generaal White, aan
het departement van oorlog, gedagteekend
van gisteren-middag, zegtEen afdeeiing
troepen, heden ochtend door White vooruit
geschoven om voeling te krijgen met de
colonne van generaal Yule en die hulp te
bieden, kwam op een klein uur afstands
van die colonne, die tijdelijk halt hield aan
de Zondagrivier. Omstreeks den middag
bezette White alle sterke stellingen op den
weg van Ladysmith, waarvoor hij niet meer
vreest. Generaal White heeft van den
officier, met de seinen belast, de beste
berichten van den geest en de slagvaardig
heid der troepen gekregen.
Het departement van oorlog heeft van
niet-officieele zijde vernomen, dat twee
officieren van het 18e huzaren en zes officieren
van de Dublin Fusiliers krijgsgevangen
zijn. Ook onderstelt men, dat er een heel
eskadron huzaren, dat vermist wordt, na
den slag bij Glencoe, gevangen genomen is.
De Evening News bevat echter een telegram
uit Ladysmith, dd. 23 October, meldende dat
de huzaren, die, vluchtende Boeren ver
volgende, verdwaald raakten, dien dag
teruggekeerd waren, r.a zich door den
vijand heen geslagen te hebben.
Tegenover het telegram van de Evening
News maakt het departement van oorlog
bekend, dat het geen reden heeft te twijfelen,
aan de authenticiteit van zijn niet-olficieel
bericht over de gevangenneming van een
escadron huzaren.
De correspondent van de Daily Telegraph
te Ladysmith deelt mede, dat volgens een
telegram uit Dundee van Zondag-avond, de
Boeren begonnen Dundee te beschieten
van den Impatiberg, voortschietende van
zes uur 's ochtends tot 's middags. Daarna
naderden vier duizend Boeren de stad,
waarop de burgers vluchtten.
De Daily Mail verneemt uit Kaapstad,
dd. 24 OctoberGeneraal Yules' leger
heeft zich met dat van generaal White
kunnen vereenigen iets ten noorden van
Ladysmith.
De Parijsche Temps meldt uit Londen
Men bevestigt, dat de generaals White en
Yule zich vereenigd hebben en hun troepen
op Ladysmith hebben geconcentreerd. Vol
gens zekere inlichtingen blijft het departe
ment van oorlogo. a. hetjuiste getal dooden
gewonden en vermisten verheimelijken,
Inderdaad zullen er ruim 2000 man van
de reserve gemobiliseerd worden om de
leemten aan te vullen.
Een draadbericht uit Kimberley meldt
De regeering der Z. A. Republiek heeft
een proclamatie uitgevaardigd, waarbij
Grikwaland en (Britsch) Betsjoeanaland bij
de Republiek ingelijfd worden.
Het doel is ongetwijfeld aan de Hollan
ders in de Kaapkolonie te beduiden, dat
zij zich bij de Boeren kunnen voegen
zonder gevaar te loopen voor de straffen
op hoogverraad, als de Boeren het ten slotte
verliezen.
De bevelhebber te Kimberley heeft een
proclamatie uitgevaardigd, waarin de pro
clamatie de Z. A. Republiek van geen kracht
wordt verklaard en de positie van Britsche
onderdanen niet veranderd wordt verklaard.
Al wie den vijand eenigen bijstand verleent,
zal worden gestraft.
Er zijn verscheidene personen gevangen
genomen.
Steyns proclamatie, waarbij het noordelijk
deel jvan de Kaapkolonie met inbegrip van
Kimberley bij den Oranje-Vrijstaat wordt
ingelijfd, veroorzaakt te Londen nogal
vroolijkheid in de pers. De Daily Telegraph
schrijft daarover, Steyn verkoopt de huid
van den heer voor hij geschoten is.
In het Lagerhuis.
Bij de beraadslaging over de tweede
lezing van de credietwet in het Engelse h
Lagerhuis veroordeelde de Ier Davit sterk
de handelwijze der regeering. Bij wijze
van protest zou hij vragen ontslagen te
worden van de taak voortaan in het Huis
te verschijnen. Ik ben, zei hy, vijfjaar lid
van het Huis geweest, vergeefs trachtende
gerechtigheid voor Ierland te verkrijgen.
Ik ben overtuigd, dat geen rechtvaardige
zaak door het Huis zal gesteund worden,
tenzy ze geschraagd wordt door geweld.
Het requisitoir door den procureur-
generaal Bernard in zake het proces voor
het Senaatsgerechtshot gevoerd samenge
steld, houdt de beschuldiging wegens
komplot of aanslag tegen de Republiek
in stand tegen de verdachten Chevilly,
Déroulède, Guérin, Dubuc en Brunet.
De Figaro maakt een rapport openbaar,
enkel tot voorlichting van den president
bestemd, zegt zij, waarbij de minister
van oorlog het reeds genomen besluit
motiveert om de generaals Hervé en Gio-
vanninelli wegens hun gezondheidstoestand
en physieke ongesteldheid te ontheffen
van de hun in geval van oorlog aangewezen
commando's.
Te Berlijn schijnt iets te broeien. Dins
dag-avond is de staatssecretaris van marine
Tirpitz tegelijk met den staatssecretaris van
buitenlandsche zaken Bülow bij den keizer
te Potsdam tot een gemeenschappelijke
audiëntie ontboden. Tirpitz is gisteren
ochtend naar Baden-Baden vertrokken om
met den rijkskanselier, die aldaar vertoeft,
een onderhoud te hebben.
In de Oostenrijksche Kamer werd gisteren
de behandeling over de ministerieele ver
klaring voortgezet. Jowoski zeide uit naam
der Polen, dat zij geen vertrouwen in de
regeering stellen. Palosy zeide, dat het in
trekken van de taalverordeningen onrecht
vaardig voor de Tsjechen is. Stransky, een
Tsjech, viel de regeering scherp aan. Ka-
threin beloofde uit naam der Katholieken
en werklieden steur, aan de regeering.
Malfaite, een Italiaan, zeide, dat hij de daden
der regeering zou afwachten.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 26 October 1899.
In den afgeloopen nacht hebben onbekende
baldadigen de heraldieke leeuw in de Plan
tage van het voetstuk waarop hij geplaatst
is in den vijver geworpen.
Ook zijn er twee bloemperken geheel
vernield.
Naar wij vernemen, is in den laatsten
tijd in de Plantage nog een ander bloemperk
vernield en is ons scrioon plantsoen her
haaldelijk de meest gezochte plaats voor
een troep losbandigen, die de omwonenden
door hun geschreeuw en getier ergeren.
Zou het geen overweging verdienen, de
Plantage, zooals vroeger, in den avond te
sluiten of haar minstens behoorlijk te ver
lichten
Heden-middag is alhier aangehouden C. v. B.
v. d. G. die, wegens overtreding der Drank
wet tot subs 1 dag hechtenis veroordeeld,
in het Alg. Politieblad stond gesignaleerd.
Hij is naar het Huis van Bewaring overge
bracht.
Een ander gesignaleerde, wegens over
treding tot boete, subs 4 dag hechtenis, ver
oordeeld, is na het het betalen der boete
weer vrijgelaten.
Bij de gisteren-avond in de gevangenis
te Rotterdam gehouden aanbesteding van
voedingsmiddelen werd door den voorzitter
van het college van regenten medegedeeld,
dat de ingebruikneming van het nieuwe
gerechtsgebouw, alsmede van het huis van
bewaring, is vastgesteld op 1 September 1900.
BINSESLA2ÏD.
TWEEDE KAMER
Zitting van Woensdag 25 October.
De beraadslagingen over de
Ongevallenwet,
worden voortgezet.
De heer Drucker, zijn critisch
overzicht tegen de adresbeweging tegen
het or.twerp voortzettende, komt op tegen
de overdreven voorstelling, dat door Rijks-
verzekering het particulier assuradeursbe-
drijf met ondergang wordt bedreigd en
ontkent dat het Regeeringsstelsel te
kostbaar zou zijn. Niemand klaagt over
te hooge uitkeering. En de vrees dat
het gevaar voor ongevallen te hoog zal
I worden aangeslagen, berust op de dwahnfe
I dat er onder den bestaanden toestand g®''1
gevaren bestaan. Wanneer men de adresse
nader bekijkt, dan, zegt spreker verlieze
ze veel van het indrukwekkende e
overtuigende, dat men er bij eene oppe
vlakkige beschouwing aan zou toekennen.
Spreker schetst de nadeelen en
onvoldoende van zelfverzekering, en v®r^
dedigt het Regeeringsstelsel de Ruks*
verzekeringsbank dat den werkman
zekerheid verschaft omtrent hetgeen
hem in vooruitzicht wordt gesteld. ^erV^p
gens weerlegt spreker de bezwaren 'n. r
adressen aangevoerd dat de verzekering
bij particuliere maatschappijen voor
patroons goedkooper zou zijn en dat
administratiekosten van de Rijksbank hooge'
zouden zijn dan bij particuliere maatschap"
PÜen> ,ot
Ten slotte betoogt spreker dat nei
ontworpen stelsel al is 't voor verbetering
vatbaar, den toets met andere stelsels ten
volle kan doorstaan en dat het ontwerp,
wet geworden, een goed figuur zal maken
onder de Europeesche wetgeving.
De heer Nolens verklaart zich in
beginsel voorstander van verplichte verze
kering tegen bedrijfsongevallen, een
beginsel dat ook voorkomt op het program
van sprekers partij en in de richting I'S1
van de encycliek Rerum Novarum.
Door bedrijfsverzekering toch wordt den
arbeider zijn inkomen uit den arbeid
gewaarborgd en wordt hij niet armlastig
ingeval van invaliditeit. Uitvoerig verdedigt
spreker uit een rechtskundig oogpunt
schadeloosstelling bij ongevallen, daarbij
aantoonende, dat de bestaande toestand
voorziening vereischt. Spreker is voor
afzonderlijke regeling van de ongevallen
verzekering, al bestaat er tusschen deze en
de overige arbeidersverzekeringen tegen
ziekte enz. nauw verband.
Wat echter het stelsel aangaat, staat
spr. de vrije bedrijfsverzekering voor met
voldoende waarborgen, dat de arbeiders
krijgen datgene wat zij moeten hebben.
Hij hoopt dat de ongevallenverzekering
zoo spoedig mogelijk tot stand zal komen,
want hij beschouwt haar als een der mid
delen om den arbeider intellectueel en
zedelijk te verheffen.
De heer Kuyper wenscht een regeiing
op de volgende grondslagen
Toekenning voorgesteld schadeloosstelling
als minimumvaststelling daarvaD bij de
wet als onderdeel der arbeidsovereenkomst
schadeloosstelling te dragen voor den werk
gever zekerheid van uitkeering der
schadeloosstelling door wettelijke waar
borgen; vrijheid voor werkgever risico op
zich te nemen in verbinding met werk
gevers of particuliere maatschappijen, onder
overheidscontrole; overheidstoezicht °P
uitvoering der wet scheidsgerechten, en
betaling van toezicht uit 's Rijks kas.
Voorafgaande verzekering tegen ziekte en
invaliditeit is bovendien wenschelijk.
Alvorens tot samenstelling van het ont
werp over te gaan, had de Reg. adviezen
moeten inwinnen bij Kamers van Koop
handel, industriëelen en werkliedenvereeni-
gingenen een andere grief van spreker
is, dat een financieele raming geheel en al
ontbreekt.
Spreker ontwikkelt uitvoerig zijne be
zwaren, daarbij vooropstellende dat het
fundament van het ontwerp on-Nederlandsch,
socialistisch en bureaucratisch is, in zoover
het ingaat tegen het burger-initiatief.
Ook heeft hij er bezwaar tegen, dat het
Kabinet zich hoe langer hoe meer macht
toeeigent, waarvan overwegende macht van
een catagorie in den lande het gevolg
kan zijn.
Tegen het verderfelijke beginsel van het
ontwerp zal sprekers partij als een man
stemmen, tenzij door wijzigingen een ander
spoor worde ingeslagen. Worden echter
de door spreker gewenschte amendementen
niet aangenomen, dar. zal hij tegen het
ontwerp stemmen.
Spreker signaleeide vooral het on-
Nederlandsch, socialistisch en bureaucratisch
karakter van het wetsontwerp, Jwelks
autocratische beginselen zoowel liberalen
en anti-revolutionairen moeten leiden tot
verwerping, tenzij de regeering het wijzige
in den geest van meer vrijlating van het
burger-initiatief.
De heer Troelstra acht staatsdwang
in deze noodig en waarschuwt den heer
Kuyper voor politiek wanbeleid om deze
wet te doen mislukken. Van het particulier
initiatief is zijns inziens niets te wachten.
De heer Nol ting doet tegenover den
heer Bastert uitkomen, dat de niet verze
kerde werklieden niet zoo gemakkelijk werk
kunnen vinden bij een werkgever die zijn
arbeiders verzekert.
De heer Van Kempen, protesteerend
tegen de uitdrukkingen van den heer Van
der Zwaag, verklaart zich niet ingenomen
