Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
22ste Jaarg.
Donderdag 16 November 1899.
No. 6548.
bureau !£oter&tvaat 50.
Ierland in den vreemde.
i
PRIJS TAK DIT BLAD:
Yoor Schiedam per 3 maanden f 1.50
Franco per Dost door geneei Nederland 2.—
Afzonderiiike Nummers 0.05
PRIJS DER ADVKRTKNTIÈK:
Van 16 regels ...1.1!!... f 0.60
Elke gewone regei meer 1 1 -0.10
Voor herhaalde piaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
ALGEMEEJS OVERZICHT.
15 November '99.
De oorlog in Zuid-Afrika.
0e beschrijving van de gebeurtenissen
°P het oorlogsterrein in Zuid-Afrika kan
0r>veranderd met dezelfde klacht aanvangen
1161 ontbreken van nagenoeg elk belang
wekkend nieuws. Blijkbaar verkeeren wij
1,1 ®en periode van voorbereiding totdat de
versch aangekomen Britsche troepen het
°°rlogsterrein hebben bereikt, waarna de
dat>s zal beginnen.
k>e militaire medewerker van de West-
'nin<;ter Gazette achtte gisteren de aankomst
Van 13000 man Britsche troepen te Kaapstad
gedeeltelijk onverwacht, evenals het bericht
dat White heliografische gemeenschap heeft
§®°pend met Estcourt, de belangrijkste
*ijdingen van den dag. Het feit dat des
°ndanks nieuws van Ladysmith is uitge-
'®Ven, is ook verklaarbaar uit de omstan-
d'gheid dat de Boeren, zooals blijkt, ook
«liografeeren van Fort Wylie naar Colenso,
etl White's heliogrammen kunnen hebben
onderschept.
Volgens een bericht aan de Times zullen
Engelsche officieren, die bij Nicholsonsnek
1,1 den slag zijn geweest, voor den krijgsraad
borden gebracht na den oorlog.
Matthews, de katholieke veldprediker van
6 »«rsche fusiliers, te Nicholsonsnek gevangen
pnomen en naar Pretoria gevoerd, maar
er vrijgelaten, is te Lourenfo Marquez
aangekomen en heeft daar aan den corres
pondent van de Times medegedeeld wat te
I lcdolsonsnek is voorgevallen. Matthews
ochende dat de schietvoorraad van de
ngelschen uitgeput was, toen zij zich
0v6rgaven. Toen het bevel kwam om het
VUllr te staken, weigerden de mannen te
Sohoorzamen, totdat majoor Adye in eigen
Porsoon het bevel herhaalde. Op dat oogen-
'k verspreidde zich de mare, dat een jong
icier de witte vlag ontplooid had, omdat
F eni 11 et o n.
9)
Q.j^'en dag klonk de naam van Owen Roe
her i.n triomf door Ierland en riep er de
die'nne-'n^ wakker aan den grooten Hugh,
tro 'n den s'ag bij Yellow-ford de Engelsche
Bü»^en' aan w'er hoofd de veldmaarschalk
0p°®nal stond, had overwonnen. Niet alleen
hiaa v'ucht had hij het leger gejaagd,
rtla r verdelgd, zoodat er nauwelijks een
het °verbleef om met bestorven lippen in
zy ,aamp van Dublin te komem zeggen, dat
oor de Ieren waren vernield.
®n Q0rnwe" zette in Ierland voet aan wal,
hit hWen ^°8 '^e'" daalde met zijn troepen
Sche n°orden om zich met de Engel-
vatl n^e meten. Zij kenden hem, ze wisten
Veld »n 1??oed- ze hem, aandurfden in
ka Zij zonden een verrader in het
P °m vergif te mengen in O'Neill's wijn
hij geloofde dat zijn detachement van tien
man de eenige overlevenden waren. De
Engelsche legermacht telde toen echter nog
negenhonderd strijdbare mannen. De offi
cieren vloekten over de overgave. Het getal
van de Boeren bij Nicholsonsnek leek toen
gering: het scheen dat hun hoofdmacht
afgedeinsd was. De Boeren ontwapenden
de Engelschen. De officieren werden naar
Joubert gezonden, te Waschbank op den
trein gezet en naar Pretoria gestuurd.
Matthews erkent dat de Boeren de officie
ren en manschappen uitstekend bejegenden.
Hij beschouwt de overgave als een groote
domheid. Het waren niet de Iersche fuseliers
die de witte vlag opstaken.
Uit Madrid werd eergisteren geseind,
dat een reiziger, die uit Pretoria te Tene-
riffa is gearriveerd, daar mededeelt, dat
Pretoria aanzienlijk versterkt is en dat het
aantal der zich aldaar in gevangenschap be
vindende Engelschen veel grooter is dan in de
Engelsche telegrammen wordt opgegeven.
De Frankfurter General Anzeiger ont
ving uit het hoofdkwartier van generaal
Joubert een particulieren brief van 21
October over den slag bij Glencoe. Volgens
dezen brief zijn den 20n bij Glencoe aan
de zijde van de Boeren, onder Lucas Meijer
tien man gesneuveld, 27 gewond, van Engel
sche zijde 39 man gesneuveld, 171 gewond,
bovendien 100 huzaren gevangen genomen.
Het gevecht duurde acht uur De Boeren
hadden 1000 man en één batterij, de
Engelschen 4000 man en twee batterijen
in het gevecht. Toen de tweede afdeeling
Boeren onder Erasmus aankwam, trokken
de Engelschen terug naar Dundee.
Volgens bericht uit de Kaap heeft Joubert
White gesommeerd, zekere Nathan Marks,
die te Ladysmith gekerkerd is, onder be
schuldiging van spionnage, terstond vrij te
laten, met de bedreiging dat hij in geval
van weigering zes gevangen Engelsche
officieren te Pretoria zal laten terechtstellen.
Volgens een andere lezing zou Kruger
zóó overwonnen hem de Engelschen.
Aandoenlijk is het klaaglied, wat de dichter
Thomas Davis een van O'Neill's veteranen
op de lippen geeft, als een ruiter de vreese-
lijke tijding in het kamp van Ormond brengt
Na een korte tweespraak met den bode
barst de trouwe, vaderlandlievende krijger
in wanhopende droefheid uit.
«Owen Roe O'Neill vergittigd
»Niet gesneuveld als een held?"
«Neen, verlamd en dood gemarteld,
Want zij duchtten hem in 't veld
«Straffe God de lage lafaards,
«Breek hun oog, en stoll' hun bloed
«Met geen eerlijk krijgsmanswapen
«Wordt die gruwel uitgeboet."
«O nog eens, al splijt me 't harte,
«Ruiter meld mij 't eerloos feit."
Tegen Cromwell trok hij voorwaarts
Tot een feilen kamp bereid
Doch het wapen van den valschaard,
Saksisch gif, sloop in zijn borst.
Hij bezweek den eigen morgen,
Dat de vijand naad'ren dorst.
Wat we in Owen Roe verliezen 1
Gouden hart en klaar verstand l
hebben gedreigd ze dood te laten schieten,
als White Nathan dood liet schieten. De
bladen maken er weer een gruwel van
Het transportschip Britannia is gisteren
te Kaapstad aangekomen. Sedert Donderdag
zijn er twaalf transportschepen aan de Kaap
gekomen te zamen met ongeveer 15000 man
versterkingstroepen.
De zitting der Belgische Kamer is
gisteren zonder eenige plechtigheid geopend.
Beernaert is tot voorzitter der Kamer
herkozen.
Gisteren is de zitting der Fransche
Kamer heropend. De tribunes waren propvol.
Deschanel zat voor. Morinaud verzocht den
president, den brief voor te lezen, hem
gezonden door Déroulède, waarin deze zijn
voorloopige invrijheidstelling niet aanvaardt
en Deschanel verzoekt, Paulin Mèry toe te
staan in zijn naam te stemmen, gedurende
zijn arrest.
Daarna ging men over tot het loten voor
de verkiezing van het bureau. Op de betrokken
vraag van Morinaud antwoordde Deschanel,
dat de zaken in Dérouléde's brief vermeld,
geregeld zijn.
De afgevaardigde Cochin interpelleerde
de regeering. Hij valt alle ministers aan,
verwijt het kabinet„dat er eer. socialist in
opgenomen is. Hij ontkent dat de republiek
in gevaar is en keurt het ontslag van de
generaals at.
Zévaès vraagt de regeering, welke maat
regelen zij denkt te nemen om de woelingen
van clericalen en militairisten te onder"
drukken. Hij verlangt intrekking van de
voorrechten der geestelijkheid, scheiding
van Kerk en Staat, wering van geestelijke
broeders en zusters uit de gasthuizen,
naasting van goederen uit de doode hand
en vervanging van het leger door militie.
Lasies vraagt generaal De Gallifet ophel
dering over do verplaatsing van verschillende
officieren. Hij spreekt van een onwaardige
regeering, en zegt dat tegenover zoo'n
Waar wij ooit een veldslag wonnen,
Was 't een daad van zijne hand.
Mocht hij leven, mocht hij leven,
Dierbaar Erin, gij waart vrij 1
Maar zijn dood, zijn roemloos sterven.
Ketent ons in slavernij.
't Was, of gij niet kondet sneuvlen,
Of gij nooit van ons zoudt gaan
Ons door Cromwell's wreede troepen
«Niet in boei zoudt laten slaan.
Schapen zonder herder zijn we,
Sneeuwstorm loeit er om ons heen,
Owen Roe, dat gij moest vallen,
Waarom liet gij ons alleen
Stralen schoot uw blik op 't leger,
Lieflijk klonk uw stemgeluid,
Och waarom hebt ge ons verlaten,
Nu werd Erin's vijands buit!
Gij vondt ruste palm en krone
Voor de strijden hier gestreên
Wij zijn weezer., slaven zijn we,
Owen waarom gingt gij heen
Met Owen Roe O'Neills dood was de
Confederatie gebroken de leider ontbrak
het volk wist niet meer aan wie te ge
regeering tuchteloosheid voor het leger
plicht is.
De censuur wordt over Lasies uitge
sproken.
De Minister van oorlog zegt: Ik alleen
heb de genomen maatregelen voorbereid,
en moest ik weer beginnen dan zou ik het
nogmaals doen.
Firmin-Faare en Morinaud worden tot
de orde geroepen.
De minister zegt verder, dat hij zich niet
bezig te houden heeft met wat een ieder
in het leger in zijn geweten denkt.
De Cassagnac zegt, dat de gratie van
Dreyfus een slag is geweest in het aangezicht
van het leger. Pas op voor de echtscheiding
tusschen leger en republiek, waarschuwt hij.
Viviani belooft aan de regeering de mede
werking der socialisten.
Donderdag vervolg van de beraadslaging.
Ook de zitting der Italiaansche Kamer
is gisteren heropend. Koning Humbert,
omringd door zijn huis, opende de
Kamerzitting. De leden van het koninklijk
huis werden zeer toegejuicht.
In zijn rede zeide de Koning 't te
betreuren, dat tijdelijke wanordelijkheden
het regelmatig werken van de Kamer
verstoord hebben, maar de gevolgen zullen
van geen gewicht zijn. De maatregelen
tot verbetering van den toestand des lands
zijn nog niet verwezenlijkt. Hij noodigt
de Kamer uit den arbeid te hervatten dien
de bevolking met vertrouwen tegemoet
ziet. De buitenlandsche en binnenlandsche
politiek zal het land vooruitgang en voor
spoed verzekeren. Hij wenscht zich geluk
deelgenomen te hebben aan de vredescon
ferentie, en hare uitkomsten zullen de
verplichtingen eerbiedigen zeide de
koning die wij op ons genomen hebben,
toen wij Rome tot hoofdstad des rijks
maakten. In deze zitting zal de Kamer het
werk moeten hervatten dat in de vorige
onafgedaan is gebleven. Er is dus geen
hoorzamen. 't Was eene verstrooide kudde
schapen in Cromwell's macht. Wat er van
dezen te hopen viel, blijkt genoegzaam uit
een woord, door hem gesproken op 19
October 1649 eene maand voor de sluip
moord op O'Neill werd gepleegd.
«Ik bemoei me niet met gewetenszaken
maar indien gewetensvrijheid beteekenen
moet: vrijheid om de mis te vieren, dan
zeg ik ronduitwaar het Engelsche Parle
ment gezag voert, is dat noot geoorloofd." 1)
Den 12<len Mei 1652, elf jaren na de op
richting van 't Iersche Verbond, bezweek
Galway, het laatste fort der Ieren. De zaak
was dus weer verloren, en Ierlands adel en
de bloem van 't leger, liever dan te blijven
om als gewoon soldaat te dienen onder
Cromwell, trokken naarFrankrijk,Oostenrijk
en Spanje, en lieten in de geschiedenis van
Europa een spoor achter, waarvan de glanzen
in den loop der eeuwen niet zijn verbleekt.
Wordt vervolgd.)
NIEUWE
1) Cromwell's letters and speeches by Carlyle II 228.