Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
22ste Jaarg.
Dinsdag 21 November 1899.
No. 6552.
bureau Iföotevztvaat 50.
PRIJS VAN DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco per post door eeneel Nederland
Afzonderlijke Nummers
f 1.50
2.—
- 0.05
PB IJS DER ADVERTENTIÊN:
Van 16 reeels .....lil... fO.GO
Elke gewone regei meer I1 -0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
ALGEMEEN OVERZICHT.
20 November '99.
De oorlog in Zuid-Afrika.
De toestand in Natal.
Be val van Ladysmith schijnt nu inder-
^a*d zeer nabij te zijn. Als op 't oogenblik
^a' wij dit schrijven de stad niet reeds in
^nden der Boeren gevallen is, waarvoor
'eel grond bestaat, kan toch het bericht
Van haren val niet lang uitblijven. De
""gunstige berichten van het oorlogsterrein
Pretoria, die de Engelsche censuur heeft
a°°rgolaten, bewijzen reeds dat men van
^ugelsche zijde het publiek op iets ergers
k®gint voor te bereiden.
Hoe wanhopig reeds in het begin der
'°r'ge week de toestand van Ladysmith
^asi blijkt uit de mededeeling van een
"sserteur. Deze man, wiens verklaring
v°orkomt in het verleden Maandag ver
benen nummer der Johannesburger Stan
dard, and Diggers' News, verhaalde dat
White's troepen brandden van verlangen
°ui de geteisterte stad te verlaten, om het
®v#n of zij zich zegevierend door den vijand
2°Uden heenslaan, dan wel door deze op de
v'ucht zouden worden gedreven, mits zij La-
tysmith maar uitwaren. Blijkbaar warende
'®rdedigiogswerken toen reeds door het ge
ldig geschutvuur van den vijand vernield.
H® Engel schen verscholen zich achter balen
^°°i, die ter hoogte van tien voet waren
"Pgestapeld. Hun positie was natuurlijk
""houdbaar en met het oog op een te
""dernemen uitval stonden wagens gereed
'"'geladen en bepakt met ammunitie en
®'ensmiddelen. Die uitval heeft, zooals
01611 weet, Dinsdag plaats gehad, maar
"racht den Engelschen niet het gewenschte
sUcces. Ten 3 ure in den middag moesten
ïlj2met nog onbekende, doch zeker zware
bliezen op Ladysmith terugtrekken. Het
ls dus zoo goed als zeker dat White's
Positie, indien zij niet reeds in handen van
j*® Boeren gevallen is, als reddeloos ver-
°r®n moet worden beschouwd.
De Parijsche 2 e>nps verneemt uit Londen
'®l volgende bericht. Volgens de Evening
*erald van Dublin zou te Pretoria het
gerucht gaan, dat Ladysmith Woensdag
eeft gecapituleerd. Voor de overgave
eerschte er gemis aan tucht in het
kamp.
Nader wordt uit Parijs en met den
r"®0sten nadruk bericht, dat Ladysmith
l" handen der Boeren gevallen is onder
'°°r de Engelschen zeer ongunstige om-
standigheden. Het ministerie van oorlog
"®rvan onderricht, hield het geheim, maar
*a' het nu wel moeten bekend maken.
H® Engelschen, die nog niet in de
"'ergaven van Ladysmith gelooven, stellen
althans hoop op de komst van lord
®thuen, die Maandag met zijn staf voor
Oranje rivier op de Zuidgrens aan d
ra"j®-Vrijstaat sto»d en over
'®ine veertien dagen de Londensche
^respondent van de Times verzekert, dat
dit de berekening is van het Britsche
departement van oorlog met zijn le
divisie, 1000 officieren en 21.500 man gereed
zal zijn om op te trekken tot ontzet van
Ladysmith. Maar dan is het vermoedelijk
veel te laat en van deze noodlottige ver
traging draagt Engeland zelf de schuld,
daar (volgens den Parijschen Temps, die
uit Londen bijzonder goed ingelicht schijnt),
Methuen gebrek heeft aan genietroepen
en pontonniers. Hoe men deze flater begaan
kon, is niet gemakkelijk te begrijpen, waar
het voor de hand lag dat tot de eerste
en voornaamste werkzaamheden zou be-
hooren, het herstel van vernielde spoorweg
en rivierbruggen. Voor de Boeren scheen
dan ook alle hoop op tijdig ontzet voor de
Engelschen vervlogen en de te verwachten
capitulatie zoo zeker te zijn, dat zij maar
vast begonnen zijn sterke commando's
te dirigeeren op Estcourt.
Een draadbericht uit Estcourt in dato
18 dezer meldt het volgende
Heden-ochtend om tien uur hebben de
Boeren bij verrassing een aanval gedaan
op die stad, van het noordwesten uit, maar
een enkel schot uit het marine kanon, ge
paard met verscheiden salvo's van de Dubliu-
fuseliers dwongen hen tot een overhaasten
aftocht. De Boeren had verscheiden ka
nonnen op voor hen gunstige plaatsen
opgesteld op de omliggende heuvels, maar
de nauwkeurigheid waarmede onze mariniers
vuurdep, had klaarblijkelijk den vijand op
de vlucht gedreven, nadat hij snel zijn
stukken had teruggetrokken.
Een nader Reuterbericht uit Estcourt in
dato 17 dezer, dat mede alle voorbehoud
eischt, meldt. Bij Ladysmith heeft een
belangrijk treffen plaats gehad, toen de
Bofren trachten de stad nauwer in te
sluiten. Zij werden teruggedreven en
generaal White maakte van het behaalde
voordeel gebruik om een uitval te doen,
waarbij hij de Boeren verdreef uit al hunne
stellingen die hij aantastte. De Boeren
leden zware verliezen, de Engelschen daar
entegen nagenoeg geen. Voorts wordt
gemeld, dat de Boeren groot gebrek aan
leeftocht hebben.
De tweede editie van de Times bevatte
Zaterdag een telegram uit Estcourt, waarin
het telegram van Reuter van den 17n dezer
bevestigd wordt. Voorts worden berichten
bekend gemaakt, door een Kaffer gebracht.
Hij verliet Ladysmith in den namiddag van
den 15n. Het bombardement had weinig
schade gedaan aan de gebouwen, en er was
slechts een vrijwilliger gedood. De Boeren
verloren 5 dooden en 2 gewonden in een
goed geslaagde uitval van de Engelschen.
Volgens een officieel telegram uit Est
court dd. 18 dezer heeft de officier, bevel
voerende over de noordelijke buitenposten,
om acht uur in den ochtend het volgende
gerapporteerd. De bereden patrouilles
van den vyand naderen door de gansche
streek van den weg van Gouston af tot
Oeloeadi toe, komende naar Estcourt.
Mijne mannen waren in 't geweer.
De buitenpost rapporteerde, dat ver
scheidene legerbenden van 500 tot 700 man
sterk uit noordwestelijke richting op Est
court aanrukten. Een legerbende van 150
man trok naar de spoorbrug, 800 M. noord
westelijk van Estcourt. Onze buitenpost
vuurde op den vijand. Een scheepskanon
wierp granaten 7 K. M. ver, die dicht bij
den vijand uiteensprongen. De vijand trok
daarop overhaast terug.
Om twaalf uur is bericht van de piketten
ontvangen, dat een groot aantal Boeren in
't gezicht waren op den heuvel boven
Leolie's Hoeve.
Nog seint Reuter uit Estcourt dd. 17
dezer: Dr. Briscoe, die de leiding had van
den ambulancetrein welke uitgegaan was
om de gewonden op te nemen, heeft met
den commandant der Boeren gesproken.
Briscoe zegt, dat de gewonden goed be
handeld worden, door de zorgen van dr.
Maxwell, uit Ermelo, een Schot die opge-
kommandeerd is. De bevelhebber der
Boeren en Briscoe wisselden hoffelijke
woorden over de dapperheid aan beide
zijden betoond. Briscoe prijst de beleefd
heid van den Boeren-commandant, die
vloeiend Engelsch sprak hoewel met een
Hollandsch accent, en wiens manieren niets
te wenschen overlieten. Maar de comman
dant weigerde hem inlichtingen te geven
over de gevangenen of de verliezen,
zeggende dat berichten daarover in de
bladen van Pretoria openbaar gemaakt
zouden worden.
Een draadbericht in dato 17 dezer uit
Lourenco Marquez, blijkbaar uitTransvaalsche
bron, geseind, luidt
De Volksstem meldt, dat de groote brug
over de Toegela bij Colenso den 15n geheel
vernield is. Zeshonderd burgers met geschut
bewaken de bergpas bij Helpmakaar om
iedere poging te beletten. Dundee opnieuw
te bezetten langs Pietermaritzburg en Grey-
town.
Met de troepen die Zaterdag te Kaap
stad zijn aangebracht zoo seint Reuter
uit Londen is het totaal der aldaar
aangekomen versterkingen tot ruim 27000
man gestegen. Sommige transporten gaan
over land van Kaapstad andere naar East
Londen en weder anderen naar Natal. De
censuur verheimelijkt de bewegingen der
troepen.
Van het Zuiden en Westen.
Een Reuter bericht uit Pretoria in dato
17 dezer meldt
Een gecombineerde troepenmacht der
beide Republieken bezette gisteren Colesberg,
zonder tegenstand der inwoners te onder
vinden. Het district word bij proclamatie
tot grondgebied van den Oranje-Vrijstaat ver
klaard.
Een vertraagd telegram in dato 14 dezer
uit Kaapstad meldt het volgende Het
detachement van Rouxville, sterk 450 man,
trok gisteren Alliwal Noord (Kaapkolonie)
binnen. De standaard derbeide republieken
i werd geheschen. Een proclamatie werd uit
gevaardigd, waarbij de stad tot'gror.dgebied
van |den Oranje-Vrijstaat werd verklaard. De
Engelsche inwoners moeten binnen 14 dagen
de stad verlaten.
Volgens een Reuter-telegramuitLourengo-
Marquez verklaren de Boeren, dat zij in het
gevecht met den gepantserden trein bij
Colenso, op Woensdag, 56 krijgsgevangenen
maakten.
Onder de gevangenen bevindt zich de
heer Churchill, de correspondent der Mor
ning Post. Zij zijn naar Pretoria gevoerd.
Verspreide berichten.
De Neue freie Presse zegt, dat de Boeren
niet meer op iemands steun kunnen rekenen.
Indien Kruger en Stein thans stappen tot
den vrede doen, zullen zij gunstiger voor
waarden bedingen, dan wanneer de Engelsche
vlag te Pretoria en te Bloemfontein waaien
zal! Zoover is 't zeker nog lang niet!
Het Neue Tageblalt zegt berichten te
hebben uit diplomatieke kringen te Berlijn,
volgens welks de sympathiën van keizer
Wilhelm voor de Boeren onloochenbaar
bestaan. De militaire en de diplomatieke
wereld te Berlijn zou de zekerheid van het
welslagen der Engelschen sterk verminderd
achten. Engeland zou dan van elke gelegen
heid om uit dit slop te komen, moeten
gebruik maken.
Het Duitsche keizerlijk jacht Holien
zoïlern is Zaterdag-ochtend om 9 uur met
den Keizer, de Keizerin en de twee prinsen,
van Kiel uit op weg gegaan naar Engeland.
Het standbeeld voor Ferdinand de
Lesseps is gisteren op feestelijke wijze
te Port-Said onthuld. De khedive, prins
Arenberg, het lid der academie Melchor
Vogué en Charles de Lesseps voerden
daarbij het woord.
Een vijfduizend personen waren bij de
plechtigheid tegenwoordig.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 18 November 1899.
Ned. R. K. Volksbond.
Afd. Schiedam.
Kamers van Arbeid.
NIEUWE SCHIEOAMSGHE COURANT
tSBaoi
De rergadering gisteren-middag in de zaal der
Officieren-Vereeniging op den gewonen tijd gehouden,
was hoofdzakelijk aan de bespreking der aanst. ver
kiezing voor ie Kamers van Arbeid gewijd. Nadat de
voorzitter, de heer C. J. Willeman, de goed bezochte
vergadering met gebed had geopend, werden de notulen
door den ln secretaris, den heer J. J. van Hees, ge
lezen, die daarna nog eenige huiahondelijke mededee-
lingen had te doen.
Daarna betrad de heer Willeman als spreker voor
deze vergadering den katheder. Spr., dank brengend
aan de leden die in zoo grooten getale aanwezig zijn,
een bewijs dat zij het gewicht van het te bespreken
onderwerp inzien, zeide, dat het zijn doel zon zijn de
instelling der Kamers van Arbeid nader niteen ta
zetten en te verklaren, hoe zg zijn samengesteld en
wat haar doel is.
Het doel van de instelling van de Kamers vau
Arbeid is zoowel de belangen der patroons, als die
der werklieden, door onderlinge samenwerking te be
vorderen door werkman en patroon nader tot elkaar
te brengen. Hoe dit doel bereikt moet worden, geeft
de wet aandoor het verzamelen van inlichtingen
betreffende arbeidsaangelegenheden, opdat zij die ge
roepen zijn in zaken van arbeid op te treden, met
kennis van zaken zouden kunnen oordeelen. Om bijv.
te oordeelen over loon en arbeidsduur, over nacht- en