Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
22ste Jaarg.
Dinsdag 28 November 1899.
No. 6558.
1$mreau "a&ofersftraaf 50.
Ierland in den vreemde.
PRIJS TAK DIT BLAD:
Voor Schiedam per 3 maanden
Franco Der Dost door ceneei Nederiand
Afzonderiiike Nummers
1.50
PRIJS D8R ADVERTBNTIÊN:
Van 16 regels 1 I ƒ0.60
Elke gewone regei meer-0.10
Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
AXOEMKKA OVERZICHT.
27 November '99.
De oorlog in Zuid-Afrika.
Ge Engelsche ^overwinningen" zijn weder
*atl de orde van den dag. Terwijl over
e echtheid der overwinning bij Belmont
r®eds ernstigen twijfel rijst, wordt weder
®en nieuwe overwinning la Glencoe
Belmont? van Engelsche zijde gemeld.
Generaal Methuen seint, dat hij Zaterdag
'J bet krieken van den dag voortrukte en
l|cb den weg versperd vond door 2500
°eren met zes kanonnen en twee maxims
lJ Qraspan. Om zes uur begon het ge-
^®cbt. De Engelsche batterijen openden
et vuur met shrapnels en zetten het voort
aidat de heuvels waren verlaten. Daarop
estormden de mariniers en de infanterie
6 beuvels. Er werd hardnekkig gestreden
tot lo
uur, toen waren de beuvels genomen.
V°'gens een tweede telegram van den
Roneraai trokken de Boeren terug in de
r'chting waar het negende lanciers stond
0tlQ den pas at te snijden. De uitslag
**r' deze manoeuvre was nog onbekend,
°8tl het telegram werd afgezonden.
6 artillerie maakte dadelijk gebruik
Van den aftocht der Boeren. In het begin
*atl het gevecht vielen vijfhonderd Boeren
6 Engelsche achterhoede aan, maar de
6®rde.brigade sloeg ze terug en beschermde
8 Banken. De marine-brigade legde groote
aPperheid aan den dag en leed groote
^'iezen. Bijzonderheden zijn nog niet be-
8nd. De Boeren gaven blijk van de grootste
'ardnekkigheid en moeten veel geleden
8l)ben. Zoover de generaal wist, waren
fr ^0 begraven, 31 gesneuveld en 48 ge-
^stst. Op één punt vonden de Engelschen
Paardenlijken.
j éigens Methuen's derde telegram zal het
8®r een dag in Graspan blyven, om uit te
st«n en zijn mond- en schietvoorraad te
,8rtlieuwen Het is bereid om alle moei
te trotseeren.
Feuilleton.
16)
be?et Was strafbaar een priester te her-
k0n^8n °t de mis bij te wonen. Bovendien
Plaat6e" katholiek ten allen tijde door de
on S8'Ük« overheid gedagvaard worden en
ben g«vergd, dat hij naar waarheid be
mi n8n *>uwaar hij den laatsten keer de
«n f geboord, wie ze had opgedragen,
katL°, 8r >n dat district een priester of
\Yj olleae schoolmeester verborgen was.
Verv' i antwoord op deze vragen weigerde,
'«I in zware boeten of gevangenisstraf,
heil; j een- arbe'flor op een katholieken
h0 g®udag niet weiken, zoo werd hij met
S| e' en in gebreke van betaling, met
ter 8®straft. Zware boete stond op het
Ij. aarde bestellen op vroeger gewyde
ten f0V8n? °P bet deelnemen aan bedevaar
tér -,een'8e openbare godsdiendstoefening
l WU' de magistraten bevel hadden om alle
Uisbeelden, godsdienstige voorstellingen
In het gevecht van Donderdag zijn, voor
zoover Methuen weet, 81 Boeren gesneu
veld. De Engelschen verbrandden 64 wagens
van de Boeren en vermelden 750 bommen.
50 000 patronen en een groote hoeveelheid
kruit. De artillerie van de Boeren werd
gecommandeerd door majoor Albrecht, maar
de opperbevelhebber was De la Rey.
Na afloop van den strijd prees Methuen
de troepen wegens hun dapperheid betoond
onder moeilijke omstandigheden, op lastig
terrein, tegenover de allerbekwaamste tac
tiek der Boeren. Ook de correspondent
van de Times beticht de Boeren van verraad
bij het doodschieten van luitenant Wil-
lougkby, nadat de witte vlag geheschen
was, en een gewonde Boer zou luitenant
Blundell doodgeschoten hebben, terwijl deze
hem verpleegde.
De groote Londensche bladen ontvangen
particuliere dépêches van hun oorlogscorres
pondenten over het gevecht bij Belmont.
De correspondent der Daily News te Oranje
rivier seint, dat Methuen's strijdmacht 7000
man telde. De strijd woedde om den Kaffers-
kop, tien mijlen beoosten Belmont. Hier
hielden de Boeren een sterke natuurlijke
stelling bezet over een heuvelenreeks die
tien mijlen uiteenlfgt, terrasgewijze. Het
eigenlijke gevecht begon om zeven uur, toen
de Northumberland Fusiliers en de Grena
diers den aanval openden; daarom leden zij
het grootste verlies. De tegenstand der
Boeren was kloek en volhardendhun ge
schut werd goed bediend, terwijl hun
geweervuur moorddadig was. Toch rukten
de Engelschen voort, na het geschutduel de
Boeren gestadig verdrijvend van de achter
eenvolgens op de heuvels ingenomen stel
lingen. De tegenstand der Boeren was het
hardnekkigst op het hoogst gelegen terras,
dat manmoedig verdedigd werd tegen de
chargeerende Engelschen.
Toen namen de Boeren echter den terug
tocht aan met achterlating van verscheidene
kanonnen en hun trein. De strijdmacht der
of opschriften, waar ook gevonden, te doen
verdwijnen. Een katholieke vader of moe
der mocht geen geloofsgenoot als voogd
aanwijzen voor hun kinderen kwamen de
ouders te overlijden, eer het kind den leef
tijd van 21 jaren had bereikt, zoo benoemde
het gemeentebestuur een protestanten
voogd, die het kind in zijne leer had op te
voeden.
De Katholieken hadden geen kiesrecht
voor de volksvertegenwoordiging in 't Par
lement. Zij waren uitgesloten van alle voor
rechten der vrye burgers, en hadden geen
stem hoe genaamd in alles wat het burger
lijke leven of de gemeente betrof. Zelfs
mochten zy in de steden geen procureurs
klerk of nachtwaker wezen. Een uitdruk
kelijk verbod belette ben ooit op de volks
tribune van het gemeentehuis te Dublin
plaats te nemen. In het als handschrift be
waarde kopyboek der gemeente Ennis staat
opgeteekend, dat ïheel het dozennest, de
koperen vijzels en weegschalen van dsn
protestantschen apotheker dier stad behoor
lijk in beslag genomen en verkocht waren,
omdat hij zich geassocieerd had met een
zekeren James Heckey, die als pap.st be
kend stond ja, zelfs geweigerd had de decla-
Boeren wordt op 4000 of 5000 geraamd
zij moesten teruggaan naar Spijtfontein.
De correspondent der Daily News en
andere correspondenten melden, dat de
Engelschen niet in staat waren de terug
trekkende Boeren te achtervolgen wegens
gebrek aan ruiterij. De correspondent van
de Times zegt, dat de Engelschen na den
strijd het Boerenkamp vernielden, waarom
laat hij onvermeldhij zegt, dat het regiment
Kings-own-Yorkshire, onder bevel van majoor
Melton, in een hinderlaag der Boeren viel,
waaruit het ter nauwernood ontsnapte.
Deze correspondent raamt het verlies der
Boeren even groot als dat der Engelschen.
De Boeren gebruikten dumdumkogels. De
krijgsgevangenen verklaarden te gelooven,
dat alle Europeesche legers niet in staat
zouden zijn hun stellingen te vermeesteren.
Uit Pretoria wordt in dato 25 dezer
gemeld
Het volgende telegram is hier uit het
hooflager ontvangen van 24 dezerHet
garnizoen te Ladysmith is merkwaardig
stil. Het geschutvuur van heden werd nau
welijks meer beantwoord. De ballon stijgt
niet langer op. Het derde groote kanon,
dat de Boeren Suzereiniteit hebben gedoopt,
wordt vandaag in positie gebracht. Duitsche
officieren zijn gisteren-avond aangekomen.
De bevelhebbers van de Boeren denken,
dat zij in het eind van deze week Lady
smith ten val zullen kunnen brengen. Er
woedde gisteren-avond een zwaar onweer.
Vier Boeren, die de wacht hielden bij een
kanon, werden ernstig getroffen door den
bliksem.
De limes verneemt uit Lourenjo Mar-
quez, dat volgens betrouwbare berichten
de ontevredenheid der Boeren rondom
Ladysmith groot iszij klagen over de
gebrekkige intendance, over ziekte en den
langen duur van het beleg.
De militaire medewerker van de West
minster Gazette vindt het zeer verkeerd
dat generaal Methuen's korps zelf voorbarig,
ratie te teekenen en den eed af te leggen".
De toeleg om allen handel voorlersche Katho
lieken onmogelijk te maken, strekte zich
tot de kleinste neringen uit. Van Folkestone
en Aldborough kwamen bij het gouvernement
klachten in, dat aan Ieren vergund werd
bij Waterford en Wexford op de haring
vangst te gaan en ze in 't openbaar te
verkoopen. Andere verzoekschriften hielden
in, dat alle visscherij mocht worden verboden
op de Iersche kust, tenzij met schuiten van
Engelsche reeders en bemanning. In het
Iersche gemeentehuis is de klacht voorge
komen van de kolendragers te Dublin, dat
een der bazen, zekere Darby Ryan, meerdere
Ieren aan het 't werk had.
Geen middelen werden onbeproefd gelaten
om het aantal Protestanten in Ierland te
vermeerderen en hunne voorrechten uit te
breiden. In 1709 werd een geheele volks
planting onder den naam van Palatijnen
bekend, uit Duitschland naar Ierland over
gebracht en daar gevestigd. Wel klaagde
het Iersche Heerenhuis in 1711 over de
schuld, welke de natie op zich had ge-
laen, met het inhalen van menschen, die
niets aanbrachten en niets deden, doch deze
genoten niettemin gedurende vijt-en-zeventig
zonder dat 't ruiterij had, vooruitgerukt is
en dat het zou doorgaan om Kimberley, ja
zelfs Mafeking te ontzetten. Het ontzet van
laatstgenoemde stad zou in het gunstigste
geval pas in het laatst van December
kunnen geschieden, en hij gelooft niet dat
Mafeking in staat is, het zoolang uit te
houden. Mocht Mafeking capituleeren, dan
zouden de ontwerpers van een smalle
strategie, die Baden Powell te Mafeking,
Symons te Dundee en White te Ladysmith
geposteerd hebben, aldus de Kaapkolonie
openstellen voor de vijanden, »die Goddank
dom genoeg zijn om niet ten volle gebruik
te maken van hun schoone kans."
Volgens een bericht aan de Times uit
Queenstown hebben 400 Kaapsche Boeren
zich bij de Vrijstaters gevoegd te Barkley
Oost, onder anderen de voormalige Engel
sche rechter Munck aldaar. De Boeren
rukken op naar Dordrecht, waar minister
Sauer heden (Maandag) weder een rede
voering denkt te houden.
Volgens draadhericht uit Durban is sir
Redver Bulier Zaterdag-avond te Durban
aangekomen. Hij trok dadelijk het land in
in het salonrijtuig van den gouverneur.
Een groote menigte was getuige van zijn
aankomst en vertrek, en legde groote geest
drift aan den dag.
De correspondent van de Daily News
te Kaapstad seint weder, dat sir Redver
Bulier naar het noorden vertrokken
is. De Boeren rukken op Steynburg en
Sterkstroom aan. Het blijkt, dat het Kaap
sche Parlementslid, Van der Walt, tegen
woordig. was, toen de Boeren de brug te
Achtertang in de lucht lieten springen.
Van der Walt moet toen ook de Boeren
vriendelijk onthaald hebben. De Engelschen
hebben ettelijke bataljons bereden infan
terie aan land gezet.
Het Weener Fremdenblalt is van meening,
dat als Ladysmith moet capituleeren en als
Pietermaritzburg en Durban bezet worden,
een opstand van het Hollandsche ras in
jaren van het vrije bezit der akkers en
huizen,die aan Katholieken hadden toebehoord.
De protestantsche aartsbisschop Synge
berekende in 1715, dat sinds de regeering
van Willem III 50.000 Schotten zich in
Ulster hadden neergezet. Alles wat waarde
had, ging in hunne handen over.
Dr. Anthony Coyle, bisschop vanRaphoe,
schreef in 1786 aan den Secretaris der
Propaganda te Rome, dat in zijn bisdom
het cijfer der Katholieken tot 40.000 gedaald
was, en dat zij bijna alleen in de berg
streken woonden. De Protestanten waren er
nagenoeg even talrijk en bezaten de valleien en
stadjes, slechts vijf in getal. »Daar is geen
eigenlijke stad in mijn bisdom, en myn
kathedraal behoef ik niet te vermelden,
dewijl ze met al de daarbij behoorende
inkomsten door den zoogenaamden bisschop
in bezit genomen is. I)
Wordt vervolgd.)
NIEUWE SCHIEDAM COURANT
O
- 0.05
ïj Catïïolici pro majori parte iucolunt montes et
nuraeratis omnibus totiua Diocoesis non sunt plurcs
quam quadraginta millia. Haeretici eumdera fcre
numerum faciunt et planities et oppida quae aunt
tantum quiDque, ut plurimum occupant. Nulla est
civitas, etsi existat Cathedralia, cujus descriptio nou
est praesentis instituti siqnidein ea utiter Paendo-
Epiacopus eum omnibus reditibus annexis ,,Relatio" etc.
