Dagblad voor Schiedam en Omstreken. De Kieswet. Rootvader. 23ste Jaarg. Zondag 28 October 1900. No. 6836 T&uvecm ^Sofersfraaf 50. ÜÜftSTE BLAD. I 1 PRIJS VAK DIT BLAD T°or Schiedam per 3 maanden •"ranco per post door geheei Nederland Nfionderiiike Nummers De dt de^0180^0 berz'en'nS der kieswet 4cht (ja tweede Kamer reeds sedert ruim d®z®r jj ^6a bez'g- Men kent de aanleiding Ne'r^ing. ])e kieswet_ Van Houten, ®ek a'S bÜna volmaakt werk geprezen, - 0.05 PRIJS DKB ADVKRTKKTIËN: Van 1—6 regeis •'..'..III.,; ^o.60 Elke gewone regei meer 1-0.10 Voor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten aangegaan. 'la' van r°0n menscbenwerk te zÜn> dat "cht b eeiïlten en onvolmaaktheden aan Seb®zakena!flt' °e ^inister van Binnenland- f6trachtn'. ®heerGc >eman Borgesius,heeft nu ^an8er et Vo'maakt werk" van zijn voor- dracht, 'erbeteren door een wetsvoor- 'e Verand'e 20nder bet vvezen der wet C°nditie k6ren' bare techniek ir, betere w rengt k aid 61 ^ezen US bet streven van den Minister 6 'aten der Wet nagenoeg onveranderd llla,1den. die'61 a'dus dachten er over de ^°e§dhej(j 'n ®en uitbreiding der kiesbe- e"niddej t0t a'geraeen stemrecht het ^®edden V°°r a"e maatschappelijke kwalen r s°"ia fV0nden te hebben- De pogingen Vah tecu democraten om onder het mom Ste®ds v n'Sche herziening het kiesrecht >tlIle6tl steraer in d<® richtinS van het alge- 1 Seheej rïlrecDt uit te breiden, zijn over ?'be0deill„tïllS'libt" ^erworpen werden hunne ^®zerScha"ten om den leeftijd voor het h hhurkie 'ret|§eti Van tot ^3 Jaar terug te '#ri die Verw°rpen werd het voorstel om °°r k._ cb^ toe te kennen en om de tabel 'steil Z6rS te verlag®n 1 verworpen en om Jeden van Kamers van r.er®eniej estuursleden van werklieden- I V6r 't ty^L ^et kiesrecht toe te kennen k' "<:rs niet h Waren de socialistische z°odat amendemenlen n'et geluk- W-^lf hield' n 'Z^ voor enkele de eer aan ïtls Va,. ',6 den' toen zij zagen, dat zij geen slagen hadden. Daarentegen is het den Minister gelukt verschillende wijzigingen 'in de wet te brengen, waardoor het verkrijgen van het kiesrecht voor de kleyne luyden gemakkelijk gemaakt en het behoud meer verzekerd wordt. De loonkiezers behoeven nu niet meer 13 maanden bij denzelfden patroon te zijn geweest, maar kunnen volstaan met slechts twee werkgevers in dien tijd ge diend te hebben als pensioenkiezers komen niet meer uitsluitend in aanmerking zij die van een openbare instelling pensioen trekken, maar ook zij die door een bijzondere in stelling of onderneming gepensioneerd wordende spaarbankkiezer mag van nu zijn f 50 ook in andere spaarbanken dan de Rijkspostspaarbank hebben staanals exa menkiezer komt ook in aanmerking wie een examen heeft afgelegd, bij ministerieel voorschrift afgenomen, bijv. een vergelijkend examen als klerk aan de telegrafie. Tegenover deze vrijgevigheid den nijveren werkman en gezeten burger betoond, heeft de Kamer zich tegenover de socialistische wenschen in zake kiesrecht schrap gezet. Troeistra heeft niet kunnen verkrijgen, dat de tijd in werkstaking doorgebracht, werd aangenomen als dienstbetrekking, noodig voor het loonkiezerschap. Daarentegen heelt men algemeen gevoeld de billijkheid gelegen in het Regeenngsvoorstel om voortaan niet meer het verstrekken van geneesmiddelen te begrijpen onder den onderstand aan behoeftigen, welke bet kiesrecht ontneemt. Een groote strijd werd gevoerd over het voorstel der regeering om aan het gemeen telijk kiesrecht uitbreiding te geven. De Regeering wilde den band welke het gemeentelijk kiesrecht aan de Kamerkies bevoegdheid bindt, losser maken blijkbaar wilde de Minister ook gelegenheid geven kiezer voor den gemeenteraad te zijn, zonder op een enkelen grond voor het Kamer- kiezerschap in aanmerking te komen. Maar de Kamer heeft begrepen, dat op dezen weg voetangels en klemmen lagen en volgde euilleton. 2) he^8«spre^ °ad« grootvader zat gedurende bezighif>M LUst' dat men z'ch met °®b De n.^i sluimerend in den arbeiaVa° «en ,rnan was indertijd eige- ,N |lSkracht v""®ubelzaak geweest, tot zijn $8<>ned' toen h'^de' ble.t'deed bem echter ®b z,in 'J den beitel moest neder Op 6 gaan ui* verkoopen, om van zijn ®keren h Mif). Jaar nadat Martha ongeveer f^Uit °a de o-ok r Franlt was gehuwd, ,?CW k^am via0™" Van haar tweeden n6 het CToi .met een wonderlijk N H-'.^ders r bÜbaar- Martha geloof- CW^Uggebo da° dat hld gek°men was k Mk ^h. lene een zilveren lepel te Son heb I, d® ouHen°g '6ts te zeSg«n, Martha" an> nadat hij zich in een armstoel had neergezet en weer op adem was gekomen. »Nu, wat is bet vader i, ik heb van morgen in mijn kast gezienen en nDe lepei, zeide Martha, om haai vader te helpen. »Neen, niet de lepel," antwoordde hij, »het geld." J' Wat is er dan met het geld 1" »'t Was alles weg, Martha, alles." Alles weg Het geld, waarvan u leven moet, vader, is dat alles weg 1" riep Martha uit. Tot op den laatsten penning." Martha kon het niet gelooven. Zij bracht haar zuigeling naar een buurvrouw en wilde, dat de oude man dadelijk met haar naar zijn huis terugkeerde. *Hy gaf haar den sleutel en zij rukte met een haar anaers ongewone heftigheid de kast open. Zij vond ook spoedig den linnen zak, waarin naar vader gewoon was zijn schatten te bei gen hij stelde in spaarbanken geen vei trouwen maar hij was geheel ledig. Hoe zij hem ook scbudde en wendde, er wilde zich niets, dat op een geldstuk of bankbiljet geleek, vertoonen. Zij doorzocht de kas, liet alle oude lappen door haar dus den Minister niet. Zij wilde de deur van de Raadzaal met op een kier zetten, op gevaar af dat wij hier, evenals in België en Frankrijk, met den zegen van socialistische gemeenteraden zeuden verrast worden. Toen de mannen van 's Minis ters eigen partij bedenkelijk het hoofd schudden en een hunner, zelfs op grond van inlichtingen bij burgemeesters ingewonnen, kon verzekeren het aantal gemeentekiezers met 11 50 percent zou aangroeien, was het lot van 's Ministers voorstel reeds te voorzien het werd met kleine meerderheid verworpen en art. 7, Kamer en Gemeente kiesrecht vrij wei aar.eenkoppelend, bleef onveranderd. Nog een andere poging van de Regeerings- tafel aangewend, om onder de vigeur dezer technische herziening toch het aantal kiezers over 't geheel wat uit te breiden, kon bij de Kamer geen instemming vinden. De Regeering wilde patroons en huiseigenaars tot den knecht maken van hen, wien het kiesrecht te onverschillig is, om er zich een yang naar het stadhuis voor te getroosten. Werkgevers en huisverhuurders zouden die luie adspirantkiezers dan moeten aangeven. De Kamer heeft terecht het onbillijke van dien maatregel ingezien. Niet om de werk lieden van de stembus te houden, maar om den last den patroon reeds door verschillende Sociale wetten op den hals gelegd, niet te vergrooten, verwierp zij het betrokken regeeringsartikel. Opmerkelijk was ook het pogen van socialistische en radicale zijde om het aan plakken en ter visie leggen van de lijsten dar candidaatstelling met de namen der betrokken kiezers in de technisch herziene kieswet te weren. Terecht zeide de Minister, dat iemand dje voor zekere richting ijvert, ook den moed zijner overtuiging moet hebben. Zijn voorstel, dat dit aanplakken en ter visie-leggen beveelt, werd dan ook onveranderd aangenomen. Meer dan door dezen maatregel, die in zijn belang heette te zijn, is de kleine man gebaat met de bepaling dat hij niet meer het bedrag van zijn loon behöeft op te geven, maar slechts te getuigen, dat het wettelijk loon wordt bereikt. Hij is aldus in staat zich het kiesrecht te verzekeren zonder gevaar te loopen een aanslagbiljet thuis te krijgen. Vermelden wij ten slotte nog dat alle pogingen om den o.i. goed geregelden tijd van stemmen veranderd te krijgen, mis lukten. Na verwerping zoowel van°het wij- zigend Regeeringsvoorstel als van de afwij kende amendementen bleef de tijd van 8—5 ure ongewijzigd behouden. Zoo hebben wij dan naar best ver mogen den loop van de technische herziening der kieswet, waarover Dinsdag a.s. de eind stemming zal plaats hebben,geschetst. Allen die op het kiesrecht prijsstellen of bij het kiezers werk betrokken zijn, behooren met deze wijzigingen wel rekening te houden. Vooral bestuurders van kiesvereenigingen dienen wel in 't oog te houden wat thans met de kieswet is geschied, opdat door voorbijzien der wijzigingen in 1901 geen kiezers worden gemist. Het komend jaar, rijk in verkie zingen, maakt het toch alleszins noodzakelijk zich het kiesreeht te verzekeren, teneinde er te rechtertijd een goed gebruik van te maken. vingers gaan, maar kwam toch eindelijk tot de treurige overtuiging, dat haarvader de waarheid had gesproken. »Gij zijt bestolen, vader, er is iemand in uw kast geweest," riep ^zij wanhopig uit. •Neen, Martha, dat moet ge niet zeggen niemand buiten mij is in de kast geweest.' Ik heb alles verteerd. Het was ook zooveel niet, bij elkander niet meer dan tachtig pond sterling, en die konden toch niet eeuwig duren. De fout ligt aan mij ik leef te lang." Verder kwam de oude man niet. De smart overweldigde hem. Luid snikkend viei hij op een stoel neder. Ook Martha vermocht niet haar tranen in te houden. De gedachte aan de toekomst van haar vader en aan zijn volslagen ar moede was te verschrikkelijk voor haar. JnS«ld was opgebruikt, en de weinige meubels en de zilveren iepels waren zeker nauwelijks zooveel waard als zijn begrafenis zou kosten. Hat was een treurige tijding, die Martha naar man moest brengen, en zij wilde dat zoo voorzichtig mogelijk doen. Doch zoodra Frank thuis kwam, kon zij haar smart weder niet beheerschen. •O, Frank," weende zij," vaders geld is ALtfKMEES OVERZICHT, 27 October 1900. De oorlog in China. De Chineesche keizer gaat steeds voort de Europeesche mogendheden te verbidden. Met de meeste deemoedigheid heeft hij zich, zooals wij reeds meldden, gewend tot den koning van Italië, hem smeekend in vereeniging met de andere mogendheden de bestaande moeilijkheden uit den weg te ruimen en hem groote privelegiën voor zijn land belovend. Toch hebben die ware of geveinsde deemoedigheid en die mooie be loften, welke een zoo scherp contrast opgebruikt tot den laatsten penning." Frank begreep den toestand dadelijk en trachtte de opgewondenheid zijner vrouw daarmede tot bedaren te brengen, dat hij het bericht zoo kaim mogelijk aanhoorde. •Nu, wanneer hij hulpeloos is, moeten wij grootvader bij ons nemen. Frank ging naar het huis van den ouden man, pakte de meubels en de zilveren le pels bij elkander, zond den huissleutel naar den eigenaar, nam den oude bij de hand en bracht hem onder zijn dak, waar hij hem met de woorden »grootvader, beschouw dit huis als het uwe," in den armstoel naast den schoorsteen plaatste. Zoo waren dan Frank en Martha, behalve met de zorg voor hun eigen kroost, ook met die voor den ouden hulpeloozen man belast. En hij was werkelijk een last of schoon de echtelieden hetniet voor elkander wilden bekennen. Hij was een dure kost- ganger, want hoewei hij niet veel at en zich met een bescheiden bed in de slaapka- mer der kinderen vergenoegde, zoo had hij toen de met zijn omstandigheden weinig passende gewoonte, sterk te snuiven, terwiji hij een flink glas bier des morgeds niet kon m'ss®n. Wordt vervolgd.) iiniininmiiinnmiiM mnunjpw »-wn. gcpi CiCII) L - mg -rv" "oiu nol. vuursiei om 61 'tiesrg^6 ,'aar hetzelfde huis bewonen, et jjj twee d® v e «au uaiucift ViUJ 'Bick 1 gebf.ni

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1900 | | pagina 1