Stads- en (xewestelijk Xieuws.
Transvaal-avond.
Gevonden, voorwerpen.
gestelde voorwaarden. De uitbreiding van
het handelsverkeer met China behoort
verbonden te gaan met handhaving der
integriteit van het Chineesche grondgebied.
De regeering wenscht een zekere beperking
in acht te nemen ten opzichte der te
brengen offers doch niet voordat voldoening
is erlangd.
Ten slotte vroeg hij een motie van
vertrouwen van de Kamer.
De algemeene bespreking werd daarop
gesloteD, en een aantal hoofdstukken goed
gekeurd. Een vermindering van 50.000
francs, gevraagd door Dejeante op den post
«Geestelijke vestigingen in het verre Oos
ten," werd verworpen.
De ziekte van den Tsaar.
De Tsaar bracht eergisteren een bevre
digenden dag door. Des avonds te 9 uur
was de temperatuur 39de pols 80. Z. M.
sliep rustig tot drie uar in den morgen.
Later werd de slaap nu en dan gestoord
en vertoonde zich zweet.
De toestand was gisteren-ochtend tamelijk
bevredigend. De temperatuur was 38 en
de pols 79.
Toch blijft de Tsaar verzwakken en zijn
toestand boezemt reeds in zooverre be
zorgdheid in, dat men zich te St. Peters
burg ernstig bezig houdt met de instelling
vaa een regentschap, dat alsdan aan groot
vorst Wladimir zou worden opgedragen.
Schiedam, 21 November 1900.
Gemeenteraad.
De Raad dezer gemeente zal Dinsdag
27 November, 's namiddags twee ure, eene
openbare vergadering houden ter behande
ling van de volgende onderwerpen
1. Vaststelling der notulen van de ver
gaderingen dd. 23 en 30 October 11.
2. Mededeeling van ingekomen stukken.
3. Benoeming van eene onderwijzeres
aan de le kostelooze school. Voorgedragen
no. 1. mej. E. v. d. Hout, Schiedam no. 2.
A. Heijkoop, Rotterdam no. 3. C. Grendel,
Gouda.
4. Aangehouden voorstel tot het voor
kennisgeving aannemen van het besluit van
Ged. Staten in zake vernietiging voorwaarde
dempen en rioleeren Lange Singeistraatsloot.
5. Praeadviesadres Olympia, betreflende
gebruik gymnastieklokaal.
6. Idem adres J. L. J. Gaillard om ont
heffing verplichtingen ter zake cursus
hoofdakte.
7. Idem adres bestuur Zondagschool afd.
Schiedam Ned. Prot. Bond betreffende
wijziging raadsbesluit dd. 18 December 1894.
8. Idem adres firma H. Jansen Co. in
zake uitvoering bestek 62 enz.
9. Voorstel aan de onderwijzeres A, v.
Vlaardingen alsnog f25 uit te betalen
wegens verhooging van jaarwedde.
10. Idem tot het vaststellen van tarief en
voorwaarden voor het gebruik van terreinen
der gemeente voor opslagplaats.
11. Idem tot nadere regeling grondslag
pensioen van J. M. A. Zoetmulder e. a.
12. Aangehouden voorstel in verband met
het geven eener bestemming aan het kapi
taal van het Oude Mannenhuis.
13. Concept-besluit tot beschikking over
een bedrag van f225 uit den post voor
onvoorziene uitgaven gemeentebegrooting
1900.
14. Idem tot af- en overschrijving bedrag
van 3730 op gemeente-begrooting voor 1900.
15. Idem tot af- en overschrijving bedrag
van f 54.165 op gemeente-begrooting voor
1900.
De oude trouwe liefde van Schiedams
ingezetenen voor de Hollandsche stamge-
nooten in Zuid-Afrika, reeds by zoo me
nige gelegenheid gebleken, heeft zich
gisteren-avond weder op schitterende wijze
geopenbaard. Honderden uit alle standen
onzer samenleving hadden gehoor gegeven
aan den oproep van de N. Z. A. V. en h?t
A. N. V. om den Transvaal-avond in de
zaal der Officieren Vereeniging bij te wonen,
zoodat de groote zaal meer dan bezet was.
Namens de besturen der beide Vereeni-
gingen heette Dr. Vinkensteyn, president
van het A. N. V., de talloos opgekomenen
welkom en zette hij het karakter van
dezen avond uiteen. Ook hier ter stede
wenschte men op meer bijzondere wijze
den verjaardag van president Kruger
te herdenken. Stafmuziek, «Orpheus" en
«Talma" hadden reeds hunne medewerking
toegezegd, toen vanwege het hoofdcomité
een wenk werd gegeven den voorgenomen
Transvaal-avond niet te laten doorgaan. Nu
echter de verkiezingen in Engeland zijn af -
geloopen en het Engelsche volk heeft ver
kregen of liever behouden de regeering die
't verdient, meenen wij als vrije burgers aan
ons gevoel van recht uiting te mogen geven.
Deze Transvaal avond zal echter geen
feestavond zijn. Minder dan ooit zijn wij tot
feestvieren gestemd, nu het volk onzer stam-
genooten wordt uitgeroofd, omdat zijn eenige
misdaad is, dat het een bodem tot woon
plaats gekozen heeft, die goud bevat en
aldus de gouddorst van het Engelsche volk
opwekt; geen reden tot vreugde nu zoo
talloozen op het altaar des Vaderlands zijn
geofferd geen reden tot vreugde nu tal
van grijsaards, vrouwen en kinderen uit
hunne bezittingen zijn gedreven en wille
keurig en onmeedoogend aan de ellende zijn
prijsgegeven geen reden tot vreugde nu
tal van mannen in Transvaal gevestigd,
zonder vorm van proces weer naar Europa
zijn teruggezonden geen reden tot vreugde
nu ide oude president, Gcddank aan boord
van een Nederlandschen oorlogsbodem, zijn
geboortegrond verliet, om er wellicht nooit
meer terug te keeren.
Geen feestavond dus, maar een huldebe-
betuiging allereerst aan hen, die alles hebben
geofferd voor het grootste goed der mensch-
heid vrijheid en onafhankelijkheid, die leven
en bloed hebben gegeven voor de recht
vaardige zaak, alles hebben geofferd voor
de belangen des Vaderlandseen woord van
eerbiedige hulde aan onze Koningin, die,
waar de vorsten van geheel Europa alles
vermeden wat Engeland onaangenaam kon
zijn, ten aanzien der geheele wereld een
daad stelde, die getuigenis gaf dersympathie
var. het Nederlandsche volk voor het stam
verwante volk in Transvaalhulde aan
onze Koningin, die deed voelen, dat Neder
land en Oranje één is en door een belang
rijke regeeringsdaad het woord harer troon-
proclamatie gestand deed, dat een klein
volk groot kan zijn in daden. In deze
stemming wenschen wij dezen avond te
geven en de besturen waren zoo gelukkig
een medewerker te yinden in den oud
strijder voor de zaak der republieken, den
heer Oost, wien spr. nu het woord gaf.
Lezing van den heer Oost.
De heer Oost, een sympathieke figuur,
die daarna den katheder besteeg, zeide,
dat hij geen geleerde lezing zou houden,
maar een eenvoudig woord spreken, dat de
Boeren beter gekend en daardoor meer
bemind zou maken. Voorzeker hunne dap
perheid is een andere dan de onze. De
Boer, die niets liever wenscht dan kalm
bescheiden en met iedereen in vrede te
leven, betreedt siechts noode het oorlogs
pad. Met zijn Mauser in de hand, gaat hij
kalmpjes ten strijde tot zekere hoogte bang,
omdat hij weet, dat hij zijn leven, dat be
hoort aan zijn land, zijn medeburgers en
zijn gezin, zooveel mogelijk moet beveiligen.
Aan die tactiek is het te danken, dat er
thans nog zooveel vechtenwant anders zou
hun kleine schaar wellicht reeds geheel
verniet.gd zijn. Innig godsdienstig is de
Bijbel het richtsnoer van hun leven en het
geloof en het vaste vertrouwen op God,
Die hen sterkte in den strijd, geeft hen
kracht en moed om alles te doorstaan.
Daarna beschreef spr., die zes maanden
met de Boeren op commando was en een
zevental gevechten heeft medegemaakt, zijne
ervaring uit den oorlog, vooral de laatste
gevechten met de Villebois Mareuil aan het
hoofd van hun commando. De veeldaagsche
slag aan de Tugela en de strijd om
Spioenkop. De barbaarschheid door de
Engelschen in den strijd betoond en hun
misbruik maken van het Roode Kruis wer
den in levendige kleuren door hem geschetst.
Treffend was zijn schildering van het kamp
na den slag hoe de Boeren niet de eer aan
zich-zelt ge wend, maar aan God de overwinning
bij Colenso dankend, hun psalmgezang deden
opstijgen boven hun uitgestrekt kamp.
Vreeselijk was de aanblik van het slagveld
na den strijd, waarbij zich echter bij vriend
en vijand nog zoo menige uiting van men-
schelijk gevoel deed kennen.
In het vervolg zijner rede, na de pauze,
schetste spr. ons zijne gevangenneming,
hoe zij met 53 man uren lang stand hielden
tegen een overmacht van 1500 Engelschen,
doch eindelijk door het lafhartig gedrag
van een Afrikaander tot de overgave werden
gedwongen. De beschrijving van het lijden,
de ontberingen en de vermoeienissen bij
hun transport naar Kaapstad ondervonden,
gaven alweer te zien hoe onmenschelijk de
Engelschen hun krijgsgevangenen behan
delen. Tegenover die onmenschelijke behan
deling stelde spr. in 't licht de liefderijke
behandeling van hun krijgsgevangenen door
de Boeren, hun zorg voor de gekwetsten,
waaraan menige Engelschman het leven
dankt, d:e thans wellicht weer in de gele
deren tegen de Boeren strijdt.
Het leven der krijgsgevangenen aan boord
bij hun overbrenging naar St. Helena en
hun voeding en kleeding was allerellendigst,
zoodat zij het als een uilkomst beschouwden,
toen zij eindelijk de rotsachtige kust van
dat eiland in het zicht kregen, maar nog
18 dagen lang moesten zij het ellendig leven
op het schip doorstaan, hoewel het kamp
op St. Helena reeds gereed was. Eindelijk,
den 18n Mei, konden zij dat kamp betrekken,
Doch ook daar was hun ellende nog niet
uit. Zeer slechte huisvesting en voeding
vooral was daar hun deel. Groot was dan
ook zijn blijdschap toen hij den 20n Aug.
II. met nog 4 kameraden werd vrijgelaten
en naar Engeland kon vertrekken, alwaar
hij zonder een cent op zak aankwam. Na
eenige omzwerving werd hij door het Holl.
stoomschip Batavier liefderijk opgenomen,
welk schip hem te Rotterdam aan wal zette.
Hoewel zijn hart in Transvaal is, heeft
spr. geen gelegenheid daar terug te keeren.
Naar zijne meening zullen de Boeren er
nog lang vechten. De wrok is in 't hart
van den Transvaler, wiens vrouw en kin
deren zijn onteerd, wiens huis verbrand,
wiens land verwoest is. De Transvalers
zullen blijven vechten tot weliicht hun am
munitie uitgeput is. Dan zal het vrije Trans
vaal tijdelijk het hoofd in den schoot leggen.
Maar de 3oeren zuilen altijd blijven tegen
streven tot dat eindelijk de val van dat
ontaarde Engelsche volk zal gekomen zijn.
In een Europeeschen oorlog zal Engelands
onmacht te meer aan den dag komen en
Engelands val nabij zijn. Dan zal de Boer
het oude geweer dat hem gebleven is,
grijpen; de oude leuze: dood aan de Engel
schen, zal weerklinken, en van de Limpopo-
rivier tot aan de Tafelbaai zal het één
republiek zijn, waardevrije vijtkleur wappert.
Een innig pittig volksbestaan, dat de Euro-
peesche staten over" het hoofd zal wasschen,
zal zich doen kennen een zelfstandig
volksleven onder eigen regeering zal het doel
der Afrikaners zijnleve de Boeren 1
(daverend applaus).
Voldeed ae lezing van den heer Oost,
die als oud-ingezetene van Transvaal uit
eigen ervaring getuigde, bijzonder ook het
verder verloop van den avond was zeer ten
genoege van het overtalrijke publiek.
Het muzikaal gedeelte werd ingezet door
de Stafmuziek onzer Schutterij, die onder
de bezielende leiding van Bart Verhallen,
eerst het Transvaalsche Volkslied, later de
ouverture Hans Sachs van Lortzing en nog
een paar andere nummertjes op de bekende
verdienstelijke wijze ten gehoore bracht.
Ook aan de vocale muziek was een groot
deel van het program gewijd. De heer J.T.
Hickeridort deed ons zijn schoon en blijk
baar goed geschoold orgaan bewonderen in
de beide nummertjes Mijne Moedertaal eri
Terugkomsten met minder in het mooie
Afnkaansche minneliedje Afscheid van
Sannie, die met veel gevoel door hem ge
zongen, een alleszins verdiend applaus
lokten. Bij de aanhoudende bijvalsbetuigingen
moest hij «gehaald" worden. «Orpheus"
deed ons weder recht genieten by de goed
gekozen Heinze-nummertjes Bede en Om-
hoog, welke uitvoering het kunstwerk van
den grooten meester waardig, het publiek
tot een dankbaar applaus noopte.
Een schoon moment van dezen onverge-
teiijken avond was telkens het vertoonen
van het tableau vivant. Achtereenvolgens
werden vertoond «Kruger, Steyn, De Wet
en Botha", «het Ned. Roode Kruis in
Zuid Afrika," en «Nederland, Transvaa
Vrijstaat". Enkele détails, die ons rD'n^e|,
bevielen daargelaten, waren de vooi-
lingen over 't geheel vrij goed. Bij de g°e
poses en bij de fraaie verlichting kwa
zij wel tot hun recht. «Talma" had
van haar werk. Ook het begeleidend ci'
spel van de heeren Mathieu en Ker j^..
heeft veel tot het succes der tableaux
gedragen. Zij vonden bij het publiek 1
een bijval, dat telkens herhaling gevr®3
werd, waaraan ook soms werd voldaan-^
Over 't geheel was 't een avond van
meest afwisselend genot in zijn ver=c
lende programnummers een ware hulde
de wakkere strijders voor vrijheid en re
die goed en bloed voor hetgeen
't meest dierbaar is, geofferd hebben.
het edele doel door de ondernemende
eenigingen met dezenTrarisvaal-avond be0°ëj
alleszins zal bereikt zijn, durven wij
veronderstellen.
Het volgende telegram is van hier
zonden
Staatspresident Paul Kruger, Marse'
Namens Schiedams burgerij, Weikon1
Europa.
Afdeelingspresidenten N. Z. A.
A. N. V.
Vaillant.
Vinkensteijn»
v»0
a. Aanwezig aan het Commissariaat
Politie; Eenboodschappenmandje, inhoude"^
een servet en een wit hallhemdjee
streng touw, een huissleutel, een onders'
van een oorbelletje zijnde een roodstee'1
met goud, een passertje, een stalen taba
doos met tabak en een rozenkrans. g
h. Terug te bekomen aan de v°lgeI^j
adressen; een servet gemerkt C. R*
v. d. Bos, Broersvest 107een paraplu'e
Hosman, Lange Haven 1; een paraplu'e j.
Oranje, Groenelaan 48; een greenen
4.5 bij 0.02 bij 0.06 M. bij v. d. Ü-°°*
Dirkje Meesterstraat 4; een loopplank'3^
20 voet, breed l£ voet en dik 4 a 5 d"1^
gemerkt met de letter M. en aan b®'
einden van een ijzeren bout voorzien,
vrouwenzak inhoudende 2 zakdoeken,
nt bU
brieven en een sleu eitje en een een
de Wed. Bergman, Singel 31een ^ü^f)
bi kken vormpjes in papier bij
Grofbaan 49een gele hond bij Verka
Groenweegje 30; een gekleurd kinderbad
schoentje bij de Roo, Polderstraat l.
een portemonnaie met 19^ cent bij
Appelmarkt 4 en een rozenkrnas bij
Waard, Hoogstraat 144,
Faillissement Plant. j,
Naar de Msb. verneemt, is de ^°f$t
Brabantsche Bank, agentschap Rotte'1 s
ruim gedekt voor het bedrag, waar°P
in het faillissement Plant ia betrokke"'^
wel door geaccepteerde wissels tot
totaal van f 18.090.
De firma W. Jansen en Co. te Scb'0
is tot een bedrag van pl. m. f 17.0Öd
accepten gedekt.
Wat betreft den voorloopigen sta®'
baten (f551.000) en schulden (498'0fk
het faillissement Plant, moet men
oog houden, dat het totaal bedi®&
schulden zeer waarschijnlijk nog zal w°'
verhoogd, terwijl, behalve wegens öjt
failliet zijn van enkele debiteuren, je(
andere hoofden in het totaal bedrsf?
baten vermindering zal plaats hebben-
Heden herdenkt de eerw. Zuster
(in de wereld mej. H. C. Jansen geb. te e
dam) den dag waarop zij vóór 25 jare"a0
religieuze gelofte in de Congregatie
H. Catharina van Senen der Orde T3°
H. Domimcus heeft afgelegd.
Al dien tijd was Zuster Cyprian®»
aan de scholen in «Aurora", bij het k»'
onderwijs te dezer stede vol ijver wer
Het bestuur der St. Willibrordus-^'^jfe
deed haar dan ook op vereeren e
zyne belangstelling blijken.
