Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
24ste Jaarg.
Donderdag 3 Januari 1901.
No. 6889.
"^Bureau IBoierstxaat 50.
Goed overlegd.
PRIJS Tl» DIT BLAD:
Yoor Schiedam per 3 maandeni 1.50
franco ner Dost door eeneei Neaeri&nd - 2.—
Afïonderiiike Nummers - O.Gö
PRIJS DHR ADTKRTKNTIÈ»:
Yan 16 regeis'' i i i f 0.60
Elke gewone regei meer-0.10
Yoor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten
aangegaan.
JlLGEMEEA overzicht.
2 Januari 1901.
De oorlog in Zuid-Afrika.
Van het oorlogsterein.
Voor de Engelschen lijkt 'tonder de
bekende omstandigheden evenmin een
happy Newyear als een merry Christmas
Ondanks alle krachtsinspanning is 't lord
Kitchener niet mogen gelukken het Engel
sche volk een rustigen oudejaarsavond te
bezorgen. De Boeren hebben de laatste
dagen van het lijdensjaar nog een paar be
wijzen van onverflauwden moed, van \iun
buigzamen weerstand en hun onverminderde
strijdvaardigheid gegeven, die de bezorgd
heid over den einduitslag van den nu vijf
tien maanden woedenden oorlog in Enge
land niet weinig zal doen toenemen,
Hoeveel oflers aan bloed en tranen, geld
en goed de strijd ook aan republikeinsche
zijde heelt gekost, de Boeren mogen met
trots en dankbaarheid terugzien op den
verrichten arbeid voor hun hoogste ideaal
Vrije republieken in een zoo mogelijk ge
heel vrij Zuid-Afrika. Zonder voorbehoud
kan men zeggen, dat de zaak der Boeren
beter staat dan ze in maanden heeft
gestaan.
Chamberlain moet in deze merkwaardige
«lagen hooren hoe voor Kitchener het eene
lederlaagje volgt op het andere. Na het
°ugeluk overkomen aan generaal Colville
bij Greylingstad, komt een nieuwe onaange
name verrassing, daar de Boeren te Helve
tia een sterke stelling op den weg van
Macbadodorp naar Lijdenburg ontnamen
san Lyttelton, die daar weer 50 man ver
loor aan gesneuvelden en gewonden en 200
san krijgsgevangenenhij verneemt, dat
Be Wet met een aanzienlijk commando
de landstreek tusschen Ficksburg, Senegal
on Winburg bezet en langs den spoorweg
van Standerton naar Natal ongeveer 8000
Boeren opereeren, en kan ten slotte in de
Hollandsche bladen lezen, dat de Boeren
Feuilleton.
Het was in den goeden ouden tijd, toen
de boeren nog weinig of in 't geheel niets
Wisten van bankiers of bankinstellingen er.
Voor een groot gedeelte afhingen van de
eerlijkheid hunner stad- en landgenooten
en van de goedwilligheid van den waard,
b|j wien zij in de stad ten tijde der markt
bun intrek namen.
Baas Grasman, eet: stevige boer uit Neer
dorp, ging op zekeren dag met goed gevulden
buidel naar de jaarmarkt om zijcinkoopen
doen en 't speet hem niet weinig toen
bij vernam, dat het logement «De Zon",
Waar hij gewoonlijk zijn intrek nam, tot
de hanebalken met gasten gevuld was.
Wat te doen Hjj moest maar een paar
*j*g«n geduld hebben, meende de waard,
dsn zou er wel ruimte komen. Zoo lang
op dit oogenblik weer minstens 30.000
man sterk zijn, welke berekening geheel
overeenkomt met de opgave voorkomende
in de onlangs bekend geworden procla
matie van Botha en met de verklaringen
van president Steyns adjudant, den heer
Mayerbach Caserta
De Daily Telegraph verneemt, dd. 28
December uit Kaapstad, dat toen een bevel tot
inhechtenisneming was uitgevaardigd tegen
dr. te Water, lid van het vroegere Bonds-
ministerie, op aanklacht van opruiende taal
in zijne laatstgehouden redevoering te graaf
Reinet.
De limes verneemt uit Wellington (N.
Zeeland dd. 30 December, dat de dienstaanbie
dingen voor Zuid-Afrika de 500 man, die
er gevraagd zijn, te boven gaan. Chamber
lain heeft echter den dienst der Moaris
geweigerd, wat de laatsten teleurstelt.
Kitchener seinde den 29 dezer uit
PretoriaEr is weinig verandering in den
toestand in de Kaapkolonie. De oostelijke
macht der binnengevallen Boeren is blijk
baar in kleine groepen gesplitst. De
westelijke macht rukt op naar Carnarvon.
De Lisle en Thorneyeroft zitten haar op
korten afstand na. French heeft Venters-
dorp bezet. Clements bericht, dat hij tegen
stand ontmoet op den weg riaar Rustenburg.
De Oosterspoorweg is vernield bij Pan. Een
trein is heden-morgen aangehouden op de
Standertonlijn bij Vaalstation. White's
kolonne is te Senekal aangekomen. De
generaals Knox en Beyes beletten De Wet
zuidwaarts door te breken.
Naar Kitchener den 3üen December uit
Pretoria seinde, werd de post bij Helvetia
's ochtends om half drie overrompeld de
Boeren vielen op het 4.7 duimskanon aan. Bij
het krieken van den dag zond de officier,
die het bevel voerde over den post te
Zwartkopjes, een patrouille uit en bom
bardeerde de Boeren uit Helvetia, zoodat
zij tijdelijk het kanon in den steek moesten
laten. De Boeren plaatsten echter de
Engelsche gevangenen rondom het kanon
en haalden het ten slotte weg, zonder
evenwel den schietvoorraad, die et bij be
hoorde, buit te maken. Elf Engelsche
officieren werden gewond. Uit Machado-
dorp werd een kolonne gezonden, maar
door den slechten toestand van de wegen
kon zij niet bijtijds te hulp komen.
De redactie van de Morning Leader noemt
de ramp bij Helvetia een zwaren slag. De
Engelschen zijn blijkbaar afgesneden van
Komatipoort. Dertig percent van de Brit-
sche troepen in Zuid-Afrika zijn ongeschikt
om dienst te doen, terwijl de overigen overal te
gelijk aangevallen worden, niet door, gue-
rillabcnden, maar door commando's, die
tegen Engelsche brigades opwegen. Te
Pretoria schijnt men dit niet te kunnen
inzien.
Hoever de Boeren reeds in de Kaap
kolonie zijn doorgedrongen, bewijst een
ilraadbericht uit Carnavon, waar men zegt,
dat de Boeren met een belangrijke macht
Blauwkrans staan, Q1/» KM. van Carnavon
op den hoofdweg naar Victoria West.
De voortrukkende beweging der Boeren
van de westelijke commando's wordt nu
weer zuid-oost, dat wi! m. a. w, zeggen,
richt zich weer meer naar het hart der
Kaapkolonie.
De vrees van sommigen, dat de beweging
dezer afdeeling zoude doodloopen in de
schaarsch bevolkte noordwestelijke districten,
wordt dus door bover.stand bericht voldoende
gelogenstraft.
Volgens bericht uit Kimberley is daar
geen trein uit de Kaap aangekomen tus
schen den 19n en den 21n; voedsel is er
haast niet meer te koopeven voor
Kerstmis maakten de Boeren nog een
convooi buit van 25 wagens proviand op
weg naar Koeroeman bij geluk, ten westen
van Freyburg.
Generaal Colville maakt een stuk open
baar, waarin hij alle verantwoordelijkheid
voor de ramp van Lindley van zich af-
moest hij zich maar behelpen, een paar
huizen verder was nog een herberg, »De
Oranjeboom", daar was wel plaats te krijgen
enz. enz.
Grasman aarzelde een oogenblikde
waard van de «Oranjeboom" was hem onbe
kend. De herbergier uit «De zon" had dik
wijls geld van hem in bewaring gehad en
het altijd weer teruggegeven, zoodra bij er
om vroeg. Het was misschien niet kwaad,
hem de duizend gulden, weer toe te ver
trouwen maar er stak in baas Grasman
nog te veel wantrouwen om dat geld onder
de hoede te laten van iemand, die met hem
niet onder hetzelfde dak sliep,
In «De Oranjeboom" was werkelijk nog
plaats te krijgen en to en de boer 's avonds
zijn aardappels met sla had opgegeten en
heel behaaglijk over zijn maag had gestre
ken, riep hij den waard om hem een
oogenblik onder vier oogen te spreken.
Aanstonds voerde de waard zijn gast, die
er nog al goed uitzag, in zijn eigen kamer
om zijn verlangens te hooren.
Ik heb hier duizend gulden meege
bracht om inkoopen te doen, begon de
boer, en omdat ik bang ben, dat bet mij
i op de markt ontstolen wordt, had ik graag
dat gij het zoolang voor mij bewaardetde
waard uit «De Zon" heeft het ook altijd
zoo gedaan
Heel goed, geef ze maar hier.
Maar ge moet tegen niemand zeggen,
dat ik zooveel geld heb meegebracht.
Natuurlyk niet zei de andere, «er
zijn tegenwoordig zooveel spitsboeven, die
maar denken, dat ze stelen moeten, als er
ergens een paar gulden te krijgen zijn."
Grasman telde op tafel 1000 gulden
neer, de waard streek ze op en sloot ze in
de kastbeide mannen drukten elkaar de
hand en de zaak was beklonken.
Gerust van harte drong Grasmandoor de
menigte op de markt.
Daags daarop had hij iets gevonden, dat
zijn kooplust opwekte, daarom kuierde hij
naar zijn logement om het noodige geld te
halen.
Niet gering was zijn verwondering en
verbazing, toen de waard uit de «Oranje
boom" hem droogjes verklaarde, dat hij
niets had ontvangen, geen cent, laat staan
1000 gulden, enz. enz.
Vergeefs herinnerde Grasman hem aan
bag, uur en omstandigheden. Maar de
waardi speelde den verontwaardigde en
werpt en die ramp wijdt aan den generalen
staf, die verzuimde hem en ook overste
Spragg bijtijds te verwittigen van Roberts
plannen. Colville zegt, dat hij niet de
zondenbok wil wezen van den generalen
staf en dus weigert zijn ontslag te nemen.
Hij veilangt een onderzoek om zijn houding
te kunnen rechtvaardigen.
In antwoord op een telegram van de
Petit Bleu ontkent de heer Van Boeschoten,
secretaris der Transvaalsche legatie te
Brussel, in naam van president Kruger het
bericht der Engelsche bladen, dat Louis
Botha een boodschap van den president
kreeg, warin gezegd werd, dat de burgers
de wapenen moesten neerleggen of de
worsteling op eigen tekening voorzetten,
omdat er op geen hulp te hopen viel.
Bulier krijgsgevangen.
Het blad O Portuguez te Lourenjo
Marques zegt in zijn nummer van 21
November dat het bericht, als zou het eei
aanbod ontvangen hebben een overeenkoms
tusschen De Wet en Buller aangegaan, tr
publiceeren, niet wenscht tegen te spreken
In deze overeenkomst, aldus O Portuguez
staat, dat generaal Buller op zijneerewoorc
verklaart verder geen deel te nemen aan
den strijd tegen de Boeren.
Hiermede is het gerucht bevestigd, dat
indertijd liep, dat Buller krijgsgevangen bjj
de Boeren zou zijn geweest 1
De Boeren lieten hem vrij, nadat hij het
bewuste stuk geteekend had.
Generaal De Wet heeft alle eere- en
onderscheidingsteekenen van Buller in zijn
bezit gehouden. Het blad heeft ditdocument
niet willen openbaren met het oog op de
onaangenaamheden, die er voor het Portu-
geesche gouvernement uit zouden kunnen
voortvloeien.
De oorlog in China.
Naar beweerd wordt, is te Peking een
nota van het keizerlijk hof te Sian-Foe
ontvangen waarin de on tvangst werd
riep, dat de boer maar een kwitantie moes
overleggen of getuigen bjjbrengen, dan zo
hij hem duizend gulden geven maar ds'
geld was zeker elders geplaatst; en hij d-
waard «De Oranjeboom", was een eerlij
man en zoo al meer.
En hij praatte zoo druk en hij betreurd
zoo zeer, niets te weten van het geld, di
baas Grasman, ten emde raad, treurig naar
huis wandelde.
Onderweg trof hij gelukkig een oude
kennis, wien hij zijn ongeluk verhaalde.
Daar is niet veel aan te daen, niet
veel, meende die kennis. Maar wat ge
doet, ga naar advocaat Slimmerson, die
weet misschien goeden raad, en als die
u ook niet helpen kan, ziet ge nooit meer
iets van je 1000 gulden terug.
Mr. Slimmerson was een goed man, die
door zeldzame vindingrijkheid en vernuft
in groot aanzien stond en wegens zijn vrien
delijkheid algemeen werd geacnt.
Grasman besloot, naar hem heen te
gaan; dan volgenden morgen klopte hij
aan en legde met onbegrensd vertrouwen
den advocaat zijn geval.bloot.
Hebt ge soms nog^, duizend guluen
thuis? vroeg de advocaat. {Slot volgt-)
'VI