Dagblad voor Schiedam en Omstreken. 24ste Jaarg. Donderdag 3 Januari 1901. No. 6889. "^Bureau IBoierstxaat 50. Goed overlegd. PRIJS Tl» DIT BLAD: Yoor Schiedam per 3 maandeni 1.50 franco ner Dost door eeneei Neaeri&nd - 2.— Afïonderiiike Nummers - O.Gö PRIJS DHR ADTKRTKNTIÈ»: Yan 16 regeis'' i i i f 0.60 Elke gewone regei meer-0.10 Yoor herhaalde plaatsing worden billijke overeenkomsten aangegaan. JlLGEMEEA overzicht. 2 Januari 1901. De oorlog in Zuid-Afrika. Van het oorlogsterein. Voor de Engelschen lijkt 'tonder de bekende omstandigheden evenmin een happy Newyear als een merry Christmas Ondanks alle krachtsinspanning is 't lord Kitchener niet mogen gelukken het Engel sche volk een rustigen oudejaarsavond te bezorgen. De Boeren hebben de laatste dagen van het lijdensjaar nog een paar be wijzen van onverflauwden moed, van \iun buigzamen weerstand en hun onverminderde strijdvaardigheid gegeven, die de bezorgd heid over den einduitslag van den nu vijf tien maanden woedenden oorlog in Enge land niet weinig zal doen toenemen, Hoeveel oflers aan bloed en tranen, geld en goed de strijd ook aan republikeinsche zijde heelt gekost, de Boeren mogen met trots en dankbaarheid terugzien op den verrichten arbeid voor hun hoogste ideaal Vrije republieken in een zoo mogelijk ge heel vrij Zuid-Afrika. Zonder voorbehoud kan men zeggen, dat de zaak der Boeren beter staat dan ze in maanden heeft gestaan. Chamberlain moet in deze merkwaardige «lagen hooren hoe voor Kitchener het eene lederlaagje volgt op het andere. Na het °ugeluk overkomen aan generaal Colville bij Greylingstad, komt een nieuwe onaange name verrassing, daar de Boeren te Helve tia een sterke stelling op den weg van Macbadodorp naar Lijdenburg ontnamen san Lyttelton, die daar weer 50 man ver loor aan gesneuvelden en gewonden en 200 san krijgsgevangenenhij verneemt, dat Be Wet met een aanzienlijk commando de landstreek tusschen Ficksburg, Senegal on Winburg bezet en langs den spoorweg van Standerton naar Natal ongeveer 8000 Boeren opereeren, en kan ten slotte in de Hollandsche bladen lezen, dat de Boeren Feuilleton. Het was in den goeden ouden tijd, toen de boeren nog weinig of in 't geheel niets Wisten van bankiers of bankinstellingen er. Voor een groot gedeelte afhingen van de eerlijkheid hunner stad- en landgenooten en van de goedwilligheid van den waard, b|j wien zij in de stad ten tijde der markt bun intrek namen. Baas Grasman, eet: stevige boer uit Neer dorp, ging op zekeren dag met goed gevulden buidel naar de jaarmarkt om zijcinkoopen doen en 't speet hem niet weinig toen bij vernam, dat het logement «De Zon", Waar hij gewoonlijk zijn intrek nam, tot de hanebalken met gasten gevuld was. Wat te doen Hjj moest maar een paar *j*g«n geduld hebben, meende de waard, dsn zou er wel ruimte komen. Zoo lang op dit oogenblik weer minstens 30.000 man sterk zijn, welke berekening geheel overeenkomt met de opgave voorkomende in de onlangs bekend geworden procla matie van Botha en met de verklaringen van president Steyns adjudant, den heer Mayerbach Caserta De Daily Telegraph verneemt, dd. 28 December uit Kaapstad, dat toen een bevel tot inhechtenisneming was uitgevaardigd tegen dr. te Water, lid van het vroegere Bonds- ministerie, op aanklacht van opruiende taal in zijne laatstgehouden redevoering te graaf Reinet. De limes verneemt uit Wellington (N. Zeeland dd. 30 December, dat de dienstaanbie dingen voor Zuid-Afrika de 500 man, die er gevraagd zijn, te boven gaan. Chamber lain heeft echter den dienst der Moaris geweigerd, wat de laatsten teleurstelt. Kitchener seinde den 29 dezer uit PretoriaEr is weinig verandering in den toestand in de Kaapkolonie. De oostelijke macht der binnengevallen Boeren is blijk baar in kleine groepen gesplitst. De westelijke macht rukt op naar Carnarvon. De Lisle en Thorneyeroft zitten haar op korten afstand na. French heeft Venters- dorp bezet. Clements bericht, dat hij tegen stand ontmoet op den weg riaar Rustenburg. De Oosterspoorweg is vernield bij Pan. Een trein is heden-morgen aangehouden op de Standertonlijn bij Vaalstation. White's kolonne is te Senekal aangekomen. De generaals Knox en Beyes beletten De Wet zuidwaarts door te breken. Naar Kitchener den 3üen December uit Pretoria seinde, werd de post bij Helvetia 's ochtends om half drie overrompeld de Boeren vielen op het 4.7 duimskanon aan. Bij het krieken van den dag zond de officier, die het bevel voerde over den post te Zwartkopjes, een patrouille uit en bom bardeerde de Boeren uit Helvetia, zoodat zij tijdelijk het kanon in den steek moesten laten. De Boeren plaatsten echter de Engelsche gevangenen rondom het kanon en haalden het ten slotte weg, zonder evenwel den schietvoorraad, die et bij be hoorde, buit te maken. Elf Engelsche officieren werden gewond. Uit Machado- dorp werd een kolonne gezonden, maar door den slechten toestand van de wegen kon zij niet bijtijds te hulp komen. De redactie van de Morning Leader noemt de ramp bij Helvetia een zwaren slag. De Engelschen zijn blijkbaar afgesneden van Komatipoort. Dertig percent van de Brit- sche troepen in Zuid-Afrika zijn ongeschikt om dienst te doen, terwijl de overigen overal te gelijk aangevallen worden, niet door, gue- rillabcnden, maar door commando's, die tegen Engelsche brigades opwegen. Te Pretoria schijnt men dit niet te kunnen inzien. Hoever de Boeren reeds in de Kaap kolonie zijn doorgedrongen, bewijst een ilraadbericht uit Carnavon, waar men zegt, dat de Boeren met een belangrijke macht Blauwkrans staan, Q1/» KM. van Carnavon op den hoofdweg naar Victoria West. De voortrukkende beweging der Boeren van de westelijke commando's wordt nu weer zuid-oost, dat wi! m. a. w, zeggen, richt zich weer meer naar het hart der Kaapkolonie. De vrees van sommigen, dat de beweging dezer afdeeling zoude doodloopen in de schaarsch bevolkte noordwestelijke districten, wordt dus door bover.stand bericht voldoende gelogenstraft. Volgens bericht uit Kimberley is daar geen trein uit de Kaap aangekomen tus schen den 19n en den 21n; voedsel is er haast niet meer te koopeven voor Kerstmis maakten de Boeren nog een convooi buit van 25 wagens proviand op weg naar Koeroeman bij geluk, ten westen van Freyburg. Generaal Colville maakt een stuk open baar, waarin hij alle verantwoordelijkheid voor de ramp van Lindley van zich af- moest hij zich maar behelpen, een paar huizen verder was nog een herberg, »De Oranjeboom", daar was wel plaats te krijgen enz. enz. Grasman aarzelde een oogenblikde waard van de «Oranjeboom" was hem onbe kend. De herbergier uit «De zon" had dik wijls geld van hem in bewaring gehad en het altijd weer teruggegeven, zoodra bij er om vroeg. Het was misschien niet kwaad, hem de duizend gulden, weer toe te ver trouwen maar er stak in baas Grasman nog te veel wantrouwen om dat geld onder de hoede te laten van iemand, die met hem niet onder hetzelfde dak sliep, In «De Oranjeboom" was werkelijk nog plaats te krijgen en to en de boer 's avonds zijn aardappels met sla had opgegeten en heel behaaglijk over zijn maag had gestre ken, riep hij den waard om hem een oogenblik onder vier oogen te spreken. Aanstonds voerde de waard zijn gast, die er nog al goed uitzag, in zijn eigen kamer om zijn verlangens te hooren. Ik heb hier duizend gulden meege bracht om inkoopen te doen, begon de boer, en omdat ik bang ben, dat bet mij i op de markt ontstolen wordt, had ik graag dat gij het zoolang voor mij bewaardetde waard uit «De Zon" heeft het ook altijd zoo gedaan Heel goed, geef ze maar hier. Maar ge moet tegen niemand zeggen, dat ik zooveel geld heb meegebracht. Natuurlyk niet zei de andere, «er zijn tegenwoordig zooveel spitsboeven, die maar denken, dat ze stelen moeten, als er ergens een paar gulden te krijgen zijn." Grasman telde op tafel 1000 gulden neer, de waard streek ze op en sloot ze in de kastbeide mannen drukten elkaar de hand en de zaak was beklonken. Gerust van harte drong Grasmandoor de menigte op de markt. Daags daarop had hij iets gevonden, dat zijn kooplust opwekte, daarom kuierde hij naar zijn logement om het noodige geld te halen. Niet gering was zijn verwondering en verbazing, toen de waard uit de «Oranje boom" hem droogjes verklaarde, dat hij niets had ontvangen, geen cent, laat staan 1000 gulden, enz. enz. Vergeefs herinnerde Grasman hem aan bag, uur en omstandigheden. Maar de waardi speelde den verontwaardigde en werpt en die ramp wijdt aan den generalen staf, die verzuimde hem en ook overste Spragg bijtijds te verwittigen van Roberts plannen. Colville zegt, dat hij niet de zondenbok wil wezen van den generalen staf en dus weigert zijn ontslag te nemen. Hij veilangt een onderzoek om zijn houding te kunnen rechtvaardigen. In antwoord op een telegram van de Petit Bleu ontkent de heer Van Boeschoten, secretaris der Transvaalsche legatie te Brussel, in naam van president Kruger het bericht der Engelsche bladen, dat Louis Botha een boodschap van den president kreeg, warin gezegd werd, dat de burgers de wapenen moesten neerleggen of de worsteling op eigen tekening voorzetten, omdat er op geen hulp te hopen viel. Bulier krijgsgevangen. Het blad O Portuguez te Lourenjo Marques zegt in zijn nummer van 21 November dat het bericht, als zou het eei aanbod ontvangen hebben een overeenkoms tusschen De Wet en Buller aangegaan, tr publiceeren, niet wenscht tegen te spreken In deze overeenkomst, aldus O Portuguez staat, dat generaal Buller op zijneerewoorc verklaart verder geen deel te nemen aan den strijd tegen de Boeren. Hiermede is het gerucht bevestigd, dat indertijd liep, dat Buller krijgsgevangen bjj de Boeren zou zijn geweest 1 De Boeren lieten hem vrij, nadat hij het bewuste stuk geteekend had. Generaal De Wet heeft alle eere- en onderscheidingsteekenen van Buller in zijn bezit gehouden. Het blad heeft ditdocument niet willen openbaren met het oog op de onaangenaamheden, die er voor het Portu- geesche gouvernement uit zouden kunnen voortvloeien. De oorlog in China. Naar beweerd wordt, is te Peking een nota van het keizerlijk hof te Sian-Foe ontvangen waarin de on tvangst werd riep, dat de boer maar een kwitantie moes overleggen of getuigen bjjbrengen, dan zo hij hem duizend gulden geven maar ds' geld was zeker elders geplaatst; en hij d- waard «De Oranjeboom", was een eerlij man en zoo al meer. En hij praatte zoo druk en hij betreurd zoo zeer, niets te weten van het geld, di baas Grasman, ten emde raad, treurig naar huis wandelde. Onderweg trof hij gelukkig een oude kennis, wien hij zijn ongeluk verhaalde. Daar is niet veel aan te daen, niet veel, meende die kennis. Maar wat ge doet, ga naar advocaat Slimmerson, die weet misschien goeden raad, en als die u ook niet helpen kan, ziet ge nooit meer iets van je 1000 gulden terug. Mr. Slimmerson was een goed man, die door zeldzame vindingrijkheid en vernuft in groot aanzien stond en wegens zijn vrien delijkheid algemeen werd geacnt. Grasman besloot, naar hem heen te gaan; dan volgenden morgen klopte hij aan en legde met onbegrensd vertrouwen den advocaat zijn geval.bloot. Hebt ge soms nog^, duizend guluen thuis? vroeg de advocaat. {Slot volgt-) 'VI

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1901 | | pagina 1