vormen tegen de rede strijden. De gevol
gen ran dit beginsel zijn de afschaifing van
alle bestaande congregatiën, geautoriseerde
zoowel als de niet toegelatenen. De regee-
ringjis echter onder voorgeven, dat het de
eens verkregen r echten wilde eerbiedigen
niet zoover gegaan. Eene wet zal dus noodig
worden om de andere congregatiën te doen
voortbestaan en zal een overeenkomst toe
staan en wettigen, door den minister zelf
als tegen de zeden en het openbare recht
zijnde verklaard.
Verder protesteerde spreker tegen het
huichelachtige van den tekst, waartoe men
gekomen is, om uitsluitend al de godsdien
stige congregatiën te kunnen straffen met
ze vereenigingen van te zamenlevende per
sonen te noemen. Zoo ook hebben de socia
listen de regeering gedwongen om uit het
wetsontwerp het artikel te weren, waarin
het vormen van vereenigingen, waarvan een
gedeelte uit vreemdelingen bestond, verboden
werd. Toen dit geschied was, is men de
godsdienstige congregatiën bij haren naam
gaan noemen, waaraan de minister-presi-
dent in het begin een groote beteekenis
hechtte, omdat hij wel begreep, dat de uit
zondering niet meer te ontkennen zoude
zijn en dat is het ook niet meer I Deze op
zijn plaatstelling van Waldeck Rousseau
werd door levendige toejuichingen van de
rechterzijde en het centrum begroet.
De heer A Lamarzelle geeft verder een
duidelijk overzicht der wetten betreffende
de congregratiën in de geschiedenis. Onder
den H. Lodewijk reeds weerstond het volk
aan de beslagleggingen bij de congregatiën
en eindigde zijn schoone rede met de ge
varen te wederleggen welke de goederen
in de doodenhand opleveren. De heer Leroy-
Beaulieu heeft in de Kamer den heer
Waldeck Rousseau verweten, dat hij het
zoogenaamd milliard der congregatiën aan
de eischen der socialisten heeft toegewor
pen. De socialist Viviani ging echter nog
verder en vorderde de milliarden der
Rothschilds, doch daaraan wil de minister
president niet raken. Feitelijk zijn het de
congregatiën der missionarissen en der
Jesuïten in 't bijzonder, welke de Fransche
invloed in het Oosten uitbreiden, dit hebben
de heeren Delcassé en Waldeck-Rousseau
zelf erkend.
Waar vindt men meer opoffering en
toewijding dan bij die mannen der bescha
ving Deze orden zullen dan ook geautori
seerd worden, doch hare opheffing zal
echter altijd als eene bedreiging boven haar
hoofd hangen. Waarom worden nu andere
orden buiten de vrijheid gesteld Alleen
om de beginselen welke zij voorstaan. Het
is de oorlog tegen de Kerk, de heer
Viviani heeft het gezegd het dogmajmoet
vernietigd worden. Of de president der
ministers het ook gewild heeft of niet, de
godsdienstoorlog is losgebroken en zal
moeielijk weer te beteugelen zijn. Het
koningschap niet alleen heeft zijne Canossa's,
ook het collectivisme zal de zijne hebben.'
In de volgende Senaatzittingen waren
voor en tegenstanders dezer uitzonderings
wetten aan het woord, doch bij de rede
door den minister-president gehouden, moe
ten wij enkele gedeelten niet onvermeld
laten. Aanvangende zegt hijdat de regeering
niet verantwoordelijk kan gesteld worden
voor- redevoeringen door enkele afgevaar
digden uitgesproken en zij heeft nooit een
der katholieke belangen bedreigd. Dat de
congregatiën nauw aan de Kerk verbonden
zijn is eene gevaarlijke thesis. In het
concordaat is alles formeelde bisschoppen
aan het hoofd en de pastoors als basis
vormen de fondamenten van het katholi
cisme. Zoo de congregatiën daarvan deel
uitmaken waarom werden zij er dan in
vergeten De geestelijke orden hebben te
grooten omvang en invloed verkregen en
daar lijdt de ware geestelijkheid door.
Het wetsontwerp is geen nieuwigheid.
In alle tijden hebben de congregatiën
machtiging moeten vragen. De admini
stratieve toelating was onvoldoende, de
nieuwigheid bestaat dus alleen in het res
pecteeren der rechten van den Staat. Men
heeft de geheele opheffing der relatiën van
de Kerk met den Staat gevraagd. Dit was
een grove fout, welke niet begaan is. Men
moet nooit twee zaken te gelijk behan-
De regeering zal aan de congregatiën welke
haar, op rechte statuten zal onderwerpen,
de gevraagde autorisatie niet weigeren en
het is niet aanneembaar, dat de ijver der
missionarissen zal verminderen, omdat zij
tot eene geautoriseerde orde zullen gaan
behooren. Hij is dan ook overtuigd dat de
Senaat door deze wetten aan te nemen
een waar werk van bevrediging zal doen.
En de Senaat besloot dat deze rede in
alle gemeenten van Frankrijk zal aange
plakt worden, zeker met het doel om
spoedig aan het volk te bewijzen weik
hemelsbreed verschii er tusschen woorden
en daden ligt.
Het reeds eenigen tijd verwachtte werk
van den Franschen schrijver J. K. Huys-
mans, »Sainte Lydwine de Schiedam", is
thans in het licht verschenen. Het vreese-
iij'k vraagstuk van het menschelyk lijden,
wordt in dit boek, dat tot troo3t der
zieken en gebrekkigen geschreven schijnt
te zijn, door de heerlijke stralen van het
geloof beschenen, opgelost. Visioenen uit
de geschiedenis der middeleeuwen ont
sluieren er zich in tegelijk met de be
schrijving van het wondervol bestaan der
Heilige van Schiedam. De verhevenste en
weinig bekende kwestiën der hoogste
mystiek brengt Huysmans hiermede in
verband en bevestigt met dit werk zijn
groot en zoo geheel op zich-zelf staand
talent.
Parijs, 8—21 Juni 1901.
Fideuus.
Staüs- en Gewestelijk Nieuws.
Schiedam, 22 Juni 1901.
De Staten-herstemming.
Wij herrinneren ook te dezer plaatse
aan de herstemming voor de verkiezing van
twee leden in de Provinciale Staten en
merken bijzonder op, dat de stemming
ditmaal niet op Woensdag maar op Dinsdag
plaats heeft.
Ieder zorge er voor, vooral tijdig
te gaan stemmen; dit bevordert zeker het
gewichtig verkiezingswerk. Heeft men geen
oproepingskaart ontvangen of is die zoek
geraakt, dan kan men op het stadhuis er
een bekomen. Ook de Voorzitter v»n
het s t e m b u r eau i s b e vo e g d d i e
kaartnoguittereiken.
De oproepingskaarten vermelden waar
men moet gaan stemmen. Ieder lette er
wel op, waar hij zijn moet, want komt men
aan het verkeerd bureau, dan wordt men
niet tot de stemming toegelaten.
Het stembiljet, dat men in ruil voor de
oproepingskaart ontvangt, bevat de namen
der gestelde candidaten in alfabetische
volgorde. Men make daarop alleen de
cirkeltjes voor onze candidaten, de heeren
Hoogerbrugge en Nolet, zwart en zorge er
voor, dat geen krasse of halen, die de
geldigheid in gevaar brengen, op het biljet
komen. Heelt men zich vergist, dan kan
men eenmaal een nieuw stembiljet bekomen.
Na zich overtuigd te hebben, dat het
biljet aan de achterzijde de handteekening
van den Burgemeester draagt, steke men
het toegevouwen in de bus.
Kiezers van het district Schiedam, die
het goed recht van de vertegenwoordiging
der anti-liberale partijen uit ons district, in
de Prov. Staten erkent, allen ter stembus
Uw eenparig votum verzekere de verkiezing
der candidaten, door de anti-liberale partijen
in ons district gesteld, die uwe keuze alles
zins waardig zjjn, de heeren
n. Hoogerbrugge Wzn.
en
A. C. A. Nolet.
in leven lid van den gemeenteraad, commis
saris der loodsen, tevens ontvanger der
loodsgelden.
In deftige lijkstoet werd het stoffelijk
hulsel van 's raads nestor grafwaarts gevoerd,
gevolgd door tal ven deelnemenden.
Nadat het lijk in de geopende groeve
was nedergelaten, nam ds. Goslinga het
woord, die in eene indrukwekkende rede het
lijden en strijden van den overledene
herdacht, hem schetsende als een goed
huisvader, een man van strenge plichtsbe
trachting voor zich-zei ven, maar goed voor
zijne onderhoorigen. De heer Dienske
zoo vervolgde spreker was een man van
geloof, van oprecht vertrouwen op zijn God
en Heiland, die in zijn leven bij het door
kruisen der zeeën van Oost naar West,
van Noord naar Zuid, steeds in de veilige
haven aanlandende, ook na zijn verscheiden
wel het vaderland der eeuwige rust is
binnengestevend.
Een waardeerend woord aan de nage-
gedachtenis van den overledene werd ook
ook gewijd door den heer W. Kruyer, hoofd
der Christelijke schooi aan de TuinJaan
alhier. Spreker herdacht hem als een ""in van
gebed, die wars van de wereld in de een
zaamheid vertoevende, veel heeft geleden
en veel heeft gebeden. De bedroefde fa
milie zal in hem verliezen een lief
hebbend echgenoot en een zorgzame
vader, die zij hoopt aan gene zijde des
grafs eenmaal weder te zien.
Onder de veie aanwezigen op de begraaf
plaats werden opgemerkt de Burgemeester
en de Secretaris dezer gemeente benevens
de havenmeester, de heer J. Bitter.
Diep ontroerd bedankte in naam van
de nagelate betrekkingen een zoon van den
overledene voor de laatste eer zijn ver
scheiden vader bewezen.
Na de lezing der notulen bracht de
zitter, de heer A. C. A. Nolet, in her"''
ring den afloop der laatst gehouden s
®,n8en voor de Provinciale State"
de Tweede Kamer, welke herinnering
besloot met een krachtige aancpori®#
het verkiezingswerk, aldus begonnen,
dezelfden ijver voort te zetten. Slechts
enkele stem ging op om de samenwer
met de antirevolutionairen voor de TvfÉ1
Kamer-verkiezing voorwaardelijk te doe"
er 't geheel oordeelde men, dat
samenwerking, ook bij deze herstem®1'1'*
onvoorwaardelijk en loyaal moest zijn,
trouwend dat dezelfde loyaliteit ook
d© antirevolutionaren elders zou
betoond.
Daarna was aan de orde de bespreW°
van de aanstaande verkiezing voor -
gemeenteraad, waarvoor door de afdeel'®».,;
voor de verschillende districten voorin"?6,
candidaten warpn —«risd0
Gevonden voorwerpen.
a. Aanwezig aan het Commissariaat van
politiediverse sleutelseen koperen sleutel
van een kraanb. Terug te bekomen aan
de volgende adressen een damesparapluie
bij N. van Vooren, Damlaan 25een zilveren
broche bij v. d. Berg, Rotterdamsche dijk
1"; een gele hond bij H. Groeneweg,
Spinhuispad 18een pertemonnaie met geld
bij H. Cörvers, Westmolenstraat 23; een
kanarievogel bij Dr. Endtz, Singel; een
portemonnaie met geld bij S. Pols, Singel
140; een mestvork bij den sluiswachter a°an
het Spuikanaaleen parapiuie bij C. Huis
waard, Nieuwe Haven 303.
In zake het verzoek van de commissie
van administratie van het Stadsziekenhuis
tot verhooging van het haar verleende
crediet met i 1000, stellen B. en W. den
raad voor dat verzoek in te willigen, met
dien verstande, dat daarvan f 520 op den
dienst 1900, 1130 op den dienst 1901 en
f 350 op den dienst 1903 wordt gebracht.
Na ingevolge het raadsbesluit van 30 April
il. een deskundige, den heer J. van der Wal,
aannemer, te hebben gehoord, verklaart de
bij raadsbesluit van 26 Februari j.l, benoemde
commissie uit den raad tot het geven van
advies in zake L. van Eijk contra de ge
meente, dat zij zich neerlegt bij de deskundige
uitspraak en haar voorstel van 21 Maart
(strekkende tot het geven van een tege
moetkoming van f196.- aan den heer
van Eijk vervangt door het volgende aan
den heer L. van Eijck toe te kennen een
bedrag van f 392.
Voor het examen als werktuigkundig-
ingenieur zijn gisteren geslaagd onze stad-
genooten, de heeren Frits Beukers G.Czn. en
Arn. Beukers A.Jzn.
Verkiezingen.
H. Dienske f
Heden-ochtend 11 ure werd alhier op de
algemeene begraafplaats ter aarde besteld het
stoffelijk overschot vtut den heer H. Dienske,
«Recht, Plicht en Orde."
In het gebouw van den Ned. R. K
Volksbond werd gisteren-avond de algemeen e
vergadering gehouden van de R. K Kies
r vereemging »Recht, Plicht en Orde", die
I buitengewoon druk beiocht was,
uo vciBCHiuenae districten voo"
candidaten waren gesteld, zooals reeds""",
ons werd vermeld. Op dit lijstje van
loopige candidaten werd nog door
stuur geplaatst de heer Arn. Zoetmu1"",'
wijl het bestuur meende, dat vooralD jin
overlijden van den heer Dienske iema®"
den Raad moest gekozen worden
scheepvaart meer nabij bekend.
Vervolgens overgaande tot de bespr®*'
der gestelde candidaten, werd aan de "e
diensten van het aftredend lid, den
W. A. Reukers, hulde gebracht en 10
nadrua weersproken een enkele opmerk'"*
uit dekringen van den Volksbond, dat
aftredend raadslid de belangen van
arbeidenden stand minder zou gen®£ei
zyn. Daarna werd ook de geschikt^',
van de overige voorloopig genoemde ca®"
daten, de heeren H. R. M. A. van Gent,1?'
nt' i J.' Herm- Jansen, J. A"
Nolet, M. J. Vincent, Jac. Engering en Af
Zoetmulder vrij algemeen erkend.
De heer H. R. M. A. van Gent verklaag
m geen geval een candidatuur voor dev
raad te zullen aannemen.
De Voorzitter, dit besluit betreurend,
toch overtuigd het bij den heer Van G®"
vaststond en achtte bet daarom onbego®®®"
werk* te pogen hem tot andere gedacb1®
te brengen.
De heer Jac. Engering verklaarde om
veelvuldige bezigheden zich niet voor
raadslidmaatschap beschikbaar te kunne"
stellen.
Ook de heer M. J. Vincent verklaarde d®
candidatuur voor het raadslidmaatschap ®ie
te kunnen aanvaarden.
Na deze voorloopige besprekingen t0'
stemmen overgaand, bleken bij volstrek1"
meerderheid van stemmen als candidate"
voor de twee openvallende katholieke raad*'
zetels (e zijn aangewezen de heeren
A. Beukers en B. A. J. Wittkampf. h
De heer W. A. Beukers verklaarde
de candidatuur te laten welgevallen;
heer, B. A. J. Wittkampf, niet ter verf®'
denog tegenwoordig, zou van deze ca®"1'
daatstelling in kennis worden gesteld.
Daarna tot de bespreking der overig®
vacant wordende raadszetels overgaand®'
deelde de Voorzitter mede, dat in overl«£
met de hoofden der antirevolutionaire parMf
ook gesproken was over een poging om
de toekomst de raadszetels te bezetten do°{.
een entente, waarvan ook de liberale p»rl,J
niet uitgesloten zou zijn.
Het stelsel van evenredige verteg®"J
woordiging, aldus ter sprake gebracht, vo®"
geen algeheele bijval in de vergadering'
Erkend werd dat de anti-liberale par"J
steeds over een voldoende mederheid
den raad moet beschikken.
Na verdere bespreking werd beslot®"
voor de overige raadszetels over te nem®"
het tweetal candidaten door de antirevol®'
tionaire kiesvereeniging »Nederland
Oranje te stellen, wat te eerder kan g®'
schieden als, naar het gerucht verluidt'
twee der aftredenden, de heeren Dr. Janss®"
en A. Gouka zich r.iet meer beschikbaar
stellen.
Met groote meerderheid werd na eenig®
discussie besloten in de aanbeveling
plaatsen voor de verder nog te bezett®"
raadszetels oningevuld te laten.
Ten slotte was het resultaat, dat in distri"'
I zullen gesteld worden de heer«"
W. A. Beukers en B. A. J. WittkamP1'
de heer W. A. Beukers ook in district "I
zal worden gesteld, in overeenstemming
met de antirevolutionairen nog twee cand'"
daten zullen worden gesteld en de overig®
plaatsen oningevuld zullen blijven.
Bij een krachtige aansporing tot Üv®r
bij het komend verkiezingswerk, verklaard®
het bestuur van de opmerking aau I*®'
einde der vergadering gemaakt, om d"
vergadering voortaan met gebed te openen,
nota te tullen nemen.
Daarna werd de vergadering gesloten.
i