«o
paarden naar de steden of naar Engelsche
kampen te zenden, of de Engelschen op de
hoogte te brengen van het doen en laten der
Boerenstrijdmachten, zooals door de Engel-
sche overheid wordt geëischt. De proclama
tie bedreigt allen, die haar niet gehoor
zamen, met verbeurdverklaring van hun
eigendom of naar het goedvinden van
Kritzinger's officieren met de uiterste ge
strengheid der wet.
Elke kaffer, die gevangen genomen
wordt en berichten aan de Engelschen
geeft, moet worden doodgeschoten.
Een vertraagd telegram uit Zeerust in
dato 8 dezer meldt: Viljoen heeft giste
ren met 200 Boeren het inboorlingen-sta
tion Linchana aangevallen, maar is terug
geslagen met een verlies van 7 dooden en
gewonden.
Reuter seint uit Durban dd. 12 December
Een troep Boeren heeft, naar gemeld wordt,
den 6n het hotel te Ingogo weer geplunderd.
Al waar zij de handen op konden leggen,
namen zij mee.
Een draadbericht uit Johannesburg meldt,
dat lord Kitchener heeft goedgevonden, dat
er van 15 dezer tot 15 Januari honderd
stampers in de mijnen aan het werk worden
gezet. Men verwacht, dat op het einde van
Februari een vierde deel der mijnen weer
aan het werk is. De loop der sporen is
bevredigend de aanvoer van alle arbeiders
uit het noorden van Transvaal belooft goed
te worden. Er is een groot aantal vergun
ningen gegeven aan mijnwerkers om naar
hun werk te gaan onafhankelijk van de
1600 vergunningen, die deze maand aan
anderen zijn verstrekt. De effectenbeurs
heeft verlof gekregen weer te openen
waarschijnlijk zal zij binnen een paar dagen
beginnen. Aan honderd van zijn leden is
vergunning verleend om terug te keeren
zij zijn nu aan zee. Het blad de Star begint
den 2n Januari weer te verschijnen.
De Londensche Standard verneemt uit
Durban
Volgens den Pietersmantzburger Times
wordt de effectenbeurs op den Rand den
1 Januari geopend.
Het geschil met Portugal over Kaffers-
arbeid is uit den weg.
Volgens een draadbericht uit Kroonstad
(Oranje-Vrijstaat), in dato 11 Dec., hebben
tachtig man van het politiekorps na een
nachtelijken tocht bij Bothaville elf ge
vangenen gemaakt en een aantal wagens
en vee buitgemaakt. Op den terugweg
werden de Engelschen door een over
macht van Boeren aangevallen. Zij sloegen
er zich doorheen, maar lieten gevangenen
en buit achter.
Het Nicaragua-kanaal.
De Amerikaansche Senaat heeft het
gewijzigde Hay Pauncefote-verdrag betref
fende het Nicaragua-kanaal in behandeling
genomen. De aanneming van het zeer ten
voordeele van de Vereenigde Staten
gewijzigde verdrag geldt voor zeker.
Chili en Argentinië.
Een telegram uit Buanos-Ayres te New-
York ontvangen, meldt, dat de Argentijnsche
Kamer in geheime zitting de noodige gelde n
heeft toegestaan voor de mobiliseering van de
landweer.
Een regeeringsbesluit roept 60.000 man
der reserve op tegen 1 Januari.
De tweede uitgaaf van de Ztmes bevatte
gisteren het telegrafisch bericht uit Val-
pari o, dat een regeeringsbesluit de militie
en de landweer oproept. De regeering zal
over ongeveer 30.000 man kunnen beschik
ken ter bescherming der bergpassen.
Uit Lima wordt aan de Times gemeld
De kans op een oorlog tusschen Argentinië
en Chili wekt groote zorg, omdat die oorlog
Peru, Bolivia en Equador zou meeslepen.
Algemeen is men overtuigd, dat Engeland
het gevaar van een oorlog zou kunnen
afwenden door zoo spoedig mogelijk zijn
scheidrechterlijke uitspraak in het grens
geschil tusschen Cnili en Argantin ië bekend
te maken
De Sultan.
De sultan van Turkijë lijdt aan een
keelziekte, die zich zoo ongunstig laat aan
zien, dat hij een specialiteit uit Berlijn
heeft ontboden.
Sneeuw en IJs.
In Engeland heeft het eergisteren weder
den geheelen dag gestormd en gesneeuwd,
in Northampton viel buitengewoon veel
sneeuw en in de middendistricten moeten
de jachtpartijen er voor worden uitgesteld.
De storm heeft in het Kanaal groote
vertraging in het scheepvaartverkeer ge
bracht. Het schip Rockabill van Londen
seinde in den middag om hulp en twee
sleepbooten vertrokken uit Dover, om assis
tentie te verleenen.
Te Keulen heeft het zóó hevig gesneeuwd,
dat het straatverkeer er door belemmerd
werd. Daarna begon het te regenen en
maakte van de sneeuwlaag een smerig papje.
Op verscheidene plaatsen in Duitschland
heeft bij de onweders van eergisteren de
bliksem brand doen ontstaan.
BONENLAND.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag 13 December.
Staatsbegrooting.
Bij het voortgezet debat over hoofdstuk
Binnenlandscne Zaken der Staatsbegrooting,
beloofde de Minister aan den heer
Ketelaar, die klaagde over het wille
keurig ontstaan van onderwijzeressen aan
de Meisjesindustrieschool te Arnhem en
daarom aandrong aan de subsidieering
voorwaarden omtrent aanstelling en ontslag
te verbinden, dat hij zulks zal doen indien
hem onbillijke behandeling van leeraressen
blijkt.
Aan de heeren van Asch van Wijk
(Amersfoort), VanBylandtenSmeen-
g e antwoordde de minister, dat voor de
Hoogere Burgerschool te Amersfoort geen
definitieve regeling is te treffen, zoolang de
toestand daar niet in evenwicht is. Op de
voorwaarden, door Amersfoort aangeboden,
kan het Rijk de school niet overnemen. De
minister kan met verder gaan dan tot een
tijdelijke subsidieverhooging met f 50Ü0.
De" heer Borgesius achtte 's Minis
ters houding correct, al had hij de school
tot Rijksschool willen maken.
De heer Schaper ontwikkelde een
plan voor ambachtsonderwijs te bekostigen
uoor den Staat, met steun van de gemeente
aan de ouders der leerlingen, en van de
provincie voor de leerlingen van het platte
land, terwijl desnoods het particulier initia
tief in den schoolbouw kon voorzien.
De heer Fokker hepleitte goed vakon
derwijs voor man en vrouw en ook scholen
voor opleiding van onderwijskrachten voor
ambachtsonderwijs en voor opleiding van
werklieden voor de electrotechmek. In
afwachting eener wettelijke subsideering
voor de ambachtscholen drong spreker aan
op krachtige subsideering waaraan te ver
binden behoorlijke pensioenregeling der
onderwijzers.
De heer Passtoors wenscht technische
en practische opleiding van den werkman
en wilde cp de volgende begrooting twee
ton uitgetrokken zien voor subsidie aan de
vakvereemgingen.
De heer S meen ge wilde van het am
bachtsonderwijs geen staatszaak maken hij
bepleitte gelijkvormigheid in de regeling en
der pensionneering van het ambachtsonder
wijs voor de weduwen en weezen der
onderwijzers.
De M i n i s t e r zal dit overwegen, evenals
het verbinden van voorwaarden aan de
subsideering om te verkrijgen de zekerheid,
dat het geld goed besteed wordt. Een nor
maalschool voor ambachtsonderwjjskrachten
kon de Minister niet toezeggen.
De heer Schaper waarschuwde nog
om niet te veel werkkrachten te kweeken
voor de electrotechniek, een vak waarin veel
werkeloosheid voorkomt.
Bij de afdeeling Lager Onderwijs vroeg
de heer Schaepman of de bijzondere
scholen om aanspraak te maken op de
Rijksbijdrage gehouden zijn met hun getal
leerlingen te blijven beneden de 600 en
of zij behoeven de koninklijke vergunning
om bijzondere redenen verleend. Z. i, was
dit niet noodig, evenmin het hebben van
klassen om hiervoor in aanmerking te
komen.
De heer Po mpevanMeerdervoort
keurde scherp de z. i. onwettig onregel
matig en onbillijk werkende Leerplicntwet
at en gaf in overweging, indien zy blijft
bestaan meer vrijstellingen te verleenen, en
schadeloosstelling aan gezinnen te geven,
die door de Leerplichtwet de opbrengst
van den arbeid hunner kinderen derven.
De heer M e 1 c h e r s drong aan op
regeling van de positie van de provinciale
en gemeente-ambtenaren bij hunne benoe
ming tot Kamerlid, kwam op tegen de
standenscholen in de gemeente en
wenschte ten aanzien van de Leerplichtwet
verplichte schoolvoeding en kleeding. Wat
de Leerplichtwet aan sociaal karakter mist,
worde er ingelegd.
De heer De WaalMalefijt bepleitte
persioneering entractementsverbetering ook
voor onderwijzers der bijzondere scholen
en achtte de Leerplichtwet, zooals ze daar
ligt, onhoudbaar.
De heer Helsdingen protesteerde
tegen het afhankelijk maken van bedeeling
van het bezoek der bijzondere school.
De heer Ketelaar drong aan op een
onderwijzers pensioenfonds en op subsidie
voor scholen voor achterlijke kinderen onaf
hankelijk van de onderwijs-reorganisatie.
De heer De Ridder wilde de verkla
ringen der schoolopzieners in zake leerplicht
overtredingen vollediger bewijskracht geven.
De heer Van der Z waag besprak ook de
ongelijkmatige toepassing der Leerplichtwet.
De heer De Waal Malefijt zegt,
dat hij slechts gewaarschuwd heeft tegen
de gedienstigheden der praktijk.
Minister Kuyper meent, dat de heer
Ter Laan gehandeld heeft in strijd met
art. 56 der Leerplichtwet, Of er ook een
regeling gemaakt moet worden om voor
gemeente-ambtenaren de benoembaarheid
te regelen, zal de Minister overwegen.
Na repliek van de heeren Schaepman
Melchers enPompevanMeerder-
voort, besprak de heer Van Kol de
veelvuldige voorkomende woekeringen in
de neusholten bij schoolkinderen.
Nadat minister Kuyper den heer
Ketelaar, die zich over schoolbouw bij
het bijzonder onderwijs uitliet, nog geant
woord had, dat de minister gebonden is
aan de wet, niet aan uitlonngen van vorige
ministers, werd de vergadereng tot de
avond zitting verdaagd.
Avondzitting van Vrijdag 13 December.
Aan de orde is hoofdstuk, VIII (Oorlog)
der Staaibegrootmg voor 1902.
De algemeene beraadslaging wordt ge
opend.
De heer Melchers wijst op het veld
winnend militairisme en de opdrijving dezer
begrooting. Spr. en de zijnen kunnen deze
begrooting niet aanvaarden, omdat het leger
geen democratisch karakter draagt, maar
slechts bestemd is om tegen den wil des
volks te worden gebruikt. De millioenen
voor het leger moesten voor sociale doel
einden worden besteed.
De heer V e r h e y heeft 's ministers
optreden niet met onverdeelde sympathie
begroet, wegens zijn rrichting ten aanzien
der organisatie onze defensie. Hoewel
lichtpunten ziende in de voorgedragen sub
sidies voor weerb arheid en gymnastiek-
verbond aarzelt spr. met dezen minister
de reis te beginnen.
De heer Duymaer van Twist
dankte den Minister voor de bepalingen ter
beperking van nacht-permissie en betreffende
het bijwonen van godsdienstoefeningen, maar
is ontevreden over 's ministers antwoord
in zake den drankverkoop in de cantines
en de mededeeling dat het terugkeeren van
de militairen van verlof 's Maandags een
belangrijk nadeel voor den dienst zou hebben.
Spr. heeft vertrouwen in dezen minister
wat betreft de uitvoering der Legerwetten.
Hij dringt aan op wijziging van de tracte-
menten der officieren, bezuiniging o.a. op
het verschieten van losse patronen, gas
gloeilicht in de kazernen enz.
Voorts zette spr. uiteen, dat onder de
tegenwoordige omstandigheden de kader
vorming met is verzekerd. Ook hij waar
schuwde tegen het vastleggen van de
opkomst van het reservekader, betreurende
de liquidatie van het bureau van den hoofd
officier van dat kader.
De heer Van Karnebeek consta
teerde tegenover den heer Melchers, dat
onder de toenemende macht van de
democratie in vele landen het militairisme
er met op is achteruitgegaan.
Spr. wees in verband met de bezuinigin
gen op sommige onnoodige promolies
proefgeving met een rijschool van de bereden
artillerie, de opleiding van cavalerie recruten
op de depóts, Ook keurde hij at, dat Den
Haag en Amsterdam als garnizoen voor
artillerie en cavalerie worden aangewezen.
Ten slotte wraakte spr. de kostbare
uniform-verandering, wees op de duurte
va'; het kader, gaf den Minister in over
weging partieele contingents-verhooging en
een leening met het oog op den gewenschten
snellen aanmaak van
snelvuurkanonneö
bestreed den heer Duymaar van
het punt der Zondagsverloven.
Heden voortzetting.
Loiii"0'
Bij Kon. besluit is de heer mr. vap
nemende referendaris aan het tfl|d
waai
koloniën, tijdelijk ter beschikking 8^ j,«t
van den gouv.-gen. van ^e^,'^n^ e'va0 d®
belang eener spoedige invoering
Indische mijnwet
HenricUS
Bij Koninklijk besluit is Georg® zjjn
van Suchtelen, te Haarlem, m®1-
wettige zoo mannelijke als vr
afstammelingen, in den Neder a fao
adel verheven, met de praedicat®0
joukheer en jonkvrouw.
Mt b«eft
Naar het Berliner Tageblatt m® je
in een feestelijke bijeenkomst
vereeniging ^Nederland en OranJ®
Berlijn, de Nederlandsohe gezant, Jhr' Dd«
Tets, in zijn dronk aan tafel het v0
verklaard
fle»
dr*
ïKoningin Wilhelmina en pnns jpk
genieten een ongestoord echtgelu^,
kiger dan ooit. Ik stel een dronk
van
Koningin, daar zij zich thans
teleurstelling, welke zij eenig®
geleden ondervond, geheel hers
te'd ft
De Prins bemint de Koningin 10 ^git
toewijding en beiden leven in
liefde, innig met elkaar verbonden.
jegei'
Binnenkort zullen twee nieuwe v® gPs
woordigers van Oostersche rijken ^gflp.
Hof geaccrediteerd worden t. w.et
IJint Chang, als gezant van Chin®
standplaats te Berlijn, en g®neraa pefji®'
Samad Khau, als minister-resident van
Mnvern^,
De Rijksmiddelen brachten in r* ^^pd
ruim 7 ton meer op dan in aezelfd®
van het vorig jaar, en kwamen,
den suiker-accijns en de successie re°
meer dan 4 millioen boven 1/12 der r ^gf\t
Daardoor is de opbrengst over de eer
maanden van 1901 gestegen boven <h® gf
hetzelfde tijdvak van 1900 (.f 125.678. ~q0)*
in 1901 tegen fl25485.761.80V» in 1
p d«
Van geachte zijde verzoekt men
Kath. School mede te deelen, dat
scholen, om voor de Rijksbijdrage 'n
aanmerking te komen, vanaf 1 Jan' gt^
minstens 20 uren per week onderwijs gI)
geven in de vakken ai en k, vap
hoogstens 2 uren te besteden aa°p,eiS'
k.Hoogstwaarschijnlijk zijn er R- v0of
jesscholen, die na aftrek van de ui®
godsdienstonderwijs en handwerken^^gp
gaen 18 uren overhouden voor de
a—i. De Besturen van deze scholen 0° 1
dus, om de subsidie te behouden,
Jan. een anderen rooster inzenden.
Nederland en Zuid-Afrik®-
Een zevental ingezetenen van
hebben een adres aan de Koningin jjpfl
den, waarin zij. H, M. eerbiedig verZ-9
aan de regeering van Groot-Britt® jg
Ierland te doen voorstellen, dat dez® ^pp'
vrouwen en kinderen inde concentratie^
pen in Zuid-Afrika vergunning ver'e*90'
oorlogsterrein te verlaten en aan gar0p®
dit weDschen, toestaan zich naar
te begeven.
Adressanten verklaren zich k®r®^t b®'
naar hun vermogen bij te drag®0
benoodigde voor overtocht naar yo®'
genoemde vrouwen en kinderen ^pd
hun verbljjf aldaar, totdat zij naar
or»
terugkeeren.
De heer A. Fischer, lid van
Afrikaansche deputatie, heeft zich g g0(
naar Utrecht begeven om vandaar, fösi'
een onderhoud te hebben gehad ^^gf®0
dent Kruger, naar Brussel terug te -
Zu'
id'
President Kruger heeft, naar
het^r
>k<"t
blad mededeelt, f100 aan het
te Hilversum geschonken bij *Ün gf»9'
Bij dr. H. P. N. Muller, c°nsul'g^»g
van den OraBje-Vrijstaat in Den
AqO*
