Stemrechtbeweging in Zweden.
Spoorwegen in China.
Staüi*- en txewesteiijk Nieuw».
BINNEN LA D.
D0>
paf
eic
v»°
d«
STbB'
naamste steden in Namatiqua-land, aan
den spoorweg, die van Port Nalloth naar
de Westkust loopt, sedert weken reeds
door de Boeren wordt belegerd. Lord
Kitchener seinde reeds eenigen tijd geleden,
dat de hoofdmacht van de Boeren rondom
Oohiep was verzameld, dat zonder succes
was aangevallen, en voorts, dat verster
kingen zijn aangekomen. Een lange pauze
volgde hierop. Eindelijk komt weer een
officieel telegrammetje en zegt: Verster
kingen zijn aangekomen in het westen van
de Kaapkolonie en zijn in contact met
Oohiep, dat alle aanvallen heeft afgeslagen
en den vijand verliezen heeft toegebracht.
Iemand, die de tegenwoordige officieele
taal van Engeland machtig is, vertaalt deze
telegrammen natuurlijk zoo »Oohiep wordt
met succes door de Boeren belegerd, door
de aanhoudende aanvallen loopt de stad
groot gevaar van ingenomen te worden.
Daarom zijn versterkingen gevraagd, die
zijn aangekomen." Dat is het eerste tele
gram en het tweede: »De versterkingen,
die aangekomen zijn, blijken niet voldoende
met de stad loopen nu ook de versterkingen
gevaar. Er moest een verdubbelde macht
troepen aangevraagd worden. Deze hebben
Oohiep echter niet kunnen bereiken, hoewel
zij nu met de bezetting voeling kunnen
houden. Nieuwe versterkingen zijn daarom
zeer gewenscht om de vorige te beschermen.
Bij de loopende operaties worden geen
Engelsche verliezen gemeld. Deze blijken
uit de verliezenlijsten, die daarmede tevens
geheel verzwegen gevechten verraden. Een
nieuw voorbeeld kunnen wij weer aanhalen
bij het doodsbericht van kapitein Saunder-
son, van de bereden carabiniers, die
tengevolge van zijn wonden, in een ge
vecht bij Standerton ontvangen, is over
leden.
Aangaande de betoonde Jgroote activi
teit" der Boeren te Brindisi, ten Noord-
Oosten van Ficksburg, waarover in het week
bericht van Kitchener wordt gewaagd, is men
volgens den Londenschen correspondent
der Petit Bleu zelfs in de militaire kringen
der hoofdstad overtuigd, dat generaal
Kitchener in het rapport een Engelsch
échec bij Brindisi heeft vermeld.
Russische Grondwet
Central News seint uit Petersburg aan
de Engelsche bladen de zeker onder het
meest uitgestrekte voorbehoud te aanvaar
den mededeeiing, dat de Tsaar erover
denken zoude, Rusland binnenkort een
grondwet te geven, gemodelleerd naar de
door Loris Melikof in 1890 uitgewerkte
hervormingsplannen.
De Russische verraadzaak.
Volgens een bericht in de Globus is
kolonel Grimra tot twaalf jaar gevangenis
straf met toepassing van het zwaarste
regime veroordeeld.
De Neue Lreie Presse meldt, dat een
der eerste gevolgen van het verraad van
Russische militaire geheimen door kolonel
Gr mm, zal wezen, dat het Russsche
departement van oorlog een derde hrug zal
leggen over de Weichsel bij Warschau die
brug moet volgens dit blad zes millioen
kosten.
Meer dan dertigduizend personen hebben
Zondag in Stockholm deelgenomen aan een
betooging ten gunste van het algemeen
stemrecht. Gelijksoortige manifestaties, op
kleinere schaal, hadden plaats in bijna alle
steden van Zweden. Ongeregeldheden vielen
nergens voor.
Dynamietaanslag te Gent.
Maandag te half negen is te Gent een
dynamiet-aansiag gepleegd. Op de stoep
van het huis op de oude Houtkade, bewoond
door den heer Lemmens, oud-senator van
Kortrijk en door diens schoonzoon, den
afgevaardigde Verhaegen, voiksvertegen-
woordigde voor Gent Eecloo, was een
dynamietpatroon neergelegd, dat met ge
weldigen knal ontplofte en aan de portiek
nog al schade berokkende. Gelukkig had
de misdaad geen persoonlijke ongelukken
tengevolge, ofschoon dit niet veel scheelde,
daar de heer Verhaegen een paar .minuten
vóór de ontploffing nog op de stoep zijner
woning had staan praten. De katholieke
afgevaardigde, die te Gent veel heeft
gedaan voor de organisatie der katholieke
werklieden, schijnt zich, vooral gedurende
de laatste troebelen, de woede der
socialisten op den hals te hebben ge
haald.
Uit Peking wordt aan de Times gemeld
De Engelsche gezant en de Chineesche ge
volmachtigden hebben een conventie getee-
kend, waarbij de teruggave van den spoor
van Peking naar Tientsin in Sjang-hai-
kwan geregeld wordt. De dienst zal op
dezelfden voet zijn als voor de beweging
van de Boksers, maar China neemt een
Engelsch militair administrateur aan met
een Japansehen een Duitschen assistent.
De ambtenaren zullen toezicht houden op
het vervoer van krijgsbenoodigdheden van
de geallieerden. De levering van alle mate
riaal moet in het openbaar aanbesteed wor
den. De Engelschen hebben hun eisch in
getrokken, dat te Londen een uitsluitend
agentuur van den spoorweg zou gevestigd
worden en het Chineesch spoorwegbestuur
heeft zich zijn recht voorbehouden betref
fende den aanleg van zijlijnen.
Uit Zuid-Amerika.
In de Dominicaansche republiek is een
omwenteling uitgebroken, die zich snel
uitbreidt. Heden zal de hoofdstad San
Domingo worden aangevallen. Versterkingen
worden naar Puerto Plata gezonden. De
regeering van Haïti zendt wapens en schiet
voorraad aan president Jimenes. De toestand
is hoogst ernstig.
Schiedam, 1 Mei 1902.
Den leden van den gemeenteraad is kennis
gegeven, dat van het bestuur van den Ned.
R. K. Volksbond een schrijven is ontvangen,
waarbij de leden van den Raad worden
uitgenoodigd tot een bezoek aan de ten
toonstelling van teekeningen vervaardigd
door de leerlingen van de Teekenschool van
den R. K. Volksbond alhier.
De tentoonstelling heeft plaats op Zondag
4 Mei a.s., des middags van 12—31 uur
en van 5—8 uur des avonds, in het
Bondsgebouw aan de Lange Haven.
Door eeu 36-tal bewoners van de Noord
molenstraat en Raam is aan den gemeen
teraad gezonden een adres houdende
verzoek het grachtje aldaar te dempen. Zij
gronden dit verzoek op de ongezonden
uitwasemingen van het water, het onderhoud
voor de gemeente, de duurte voor de
eigenaars der panden en het gevaar voor
de kinderen.
Den 7en Mei a.s. hoopt de heer H. de
Vringer Hz., thans commies ter secretarie
alhier, den dag te herdenken wsarop hij
vóór 25 jaar by de gemeente als klerk
ter secretarie in functie trad.
Door de recherche is eergisteren te Rot-
rerdam aangehouden zekere S. K., knecht
aan een der paketschuiten, tegen wien door
de rechtbaak te Alkmaar bevel tot gevan
genneming was verleend, ter zake diefstal
met brank, in 1895 op het eiland Wieringen
gepleegd.
Hij stond in het Algem. Politieblad gesig
naleerd, terwijl een medeplichtige destijds
reeds veroordeeld was.
Hij is gevankelijk overgebracht naar
Alkmaar.
EERSTE KAMER.
Zitting van Woensdag 30 April.
De Voorzitter opende de vergade
ring met te wijzen op de buitengewone
belangstelling, die de ernstige ongesteldheid
der Koningin in den lande heeft gewekt en
de oprechte blijdschap waarin thans, na
den doorgestanen angst de bulletins ter
hand worden genomen, die de hoop op
herstel verlevendigen en waarvan het jong
ste vermeldt, dat daarom slechts éen per
dag zal verschijnen. Hij meende in aller
geest te handelen door voor te stellen de
gevoelens, welke de Kamer met het gansche
volk bezielen, ter kennis van de Koningin
te brengen, als een bewijs van de innige
verknochtheid, die de Eerste Kamer voor
H. M. gevoelt. Onder luide bravoos gaf de
Kamer, die de rede staande had aangehoord,
hare instemming te kennen.
Daarna overgaande tot de behandeling
der aan de orde zijnde onderwerpen be
streed de heer Vlielander Hein prin
cipieel het ontwerp tot toekenning van
eenige bevoegdheden aan de besturen van
waterschappen, veenschappen en veenpolders.
De Minister verdedigde het ontwerp
als een einde makend aan een toestand van
onzekerheid.
Het wetsontwerp werd aangenomen met
algemeene stemmen, op twee na, die van
de beeren Vlielanaer Hein en Van Pallandt
van Neerijnen.
De Kamer heeft alle aanhangige wets
ontwerpen aangenomen, waarbij de minister
van Binnenlandsche zaken toezegde door
wijzigingswet een vergissing te zullen her
stellen in het ontwerp betreflende het
havengeld te Kuinre.
Tot lid der huishoudelijke commissie is
benoemd de heer Van Pallandt van Neerijnen.
De Kamer is uiteengegaan tot 26 Mei.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 30 April.
Bij den aanvang der zitting zeide de
voorzitter, dat na de sombere en zorgvolle
dagen door het Nederlandsche volk doorleefd,
voorzeker ieder met blijdschap heeft verno
men, dat er gunstiger berichten zijn inge
komen omtrent den toestand van tl. M. de
Koningin. Nu het H. M. vergund is, blijkens
Hare onderteekening van verschillende be
sluiten, Zich weder beter bezig te houden
met de belangen des lands zal ieder geduld
hebben in deze gunstige wending en zich
daarin verheugen. (Applaus en bravo's).
De minister van Oorlog, de heer B e r-
g a n i u s. verklaarde zich volkomen aan te
sluiten bij het door den voorzitter gespro
kene. Wij allen verheugen ons ten zeerste
in de gunstige verbetering die in de ziekte
is gekomen.
Na de zorgvolle dagen, door ons doorleefd,
hopen wij van harte, dat God moge geven
dat een volledig herstel spoedig moge volgen,
(bravo's, handgeklap).
Daarop werd aangevangen met de behan
deling van het ontwerp-
Wetboeken van Militair
Strafrecht,
waarbij prof. M. Van der Hoeven als Regee-
ringscommissaris de ministers van Oorlog
en Justitie ter zijde staat.
De heer Duymaer van Twist ont
wikkelde een 4 tal bezwaren tegen het
aanhangig wetsontwerp de inleiding van
het reglement op de krijgstucht is in 't nieuwe
wetsontwerp niet opgenomendezelfde
rechtspraak geldt voor zee- en landmacht
de Raden van Tucht ontbreken in dit
ontwerphet reclamerecht voor den militair
wordt verkort.
De heer H u g e n h o 11 z betoogde, dat
dit ontwerp met zijn afzonderlijke militaire
rechtspraak een bewijs is voor den kasten
geest en het militairisme, in het leger
heerschend. In het bijzonder kwam hij op
tegen het hiërarchisch stelsel in het leger,
de verfoeilijke woorden in de Memorie van
Toelichting", dat bij binnenlandsche onlusten
alie gevoelens en gevoeligheden moeten wij
ken voor de eischen der tucht en der
kiassen justitie, waarvan z. i. het ontwerp
getuigt.
De heer V e r h e y achtte de wetsontwer
pen aanvankelijk te crimineel, doch na
samengewerkt te hebben met de uitnemende
juristen der Commissie van Voorbereiding,
is hij tot een ander inzicht gekomen. In
enkele gevallen is echter de bevoegdheid
van den rechter tot zelfstandige beoordee
ling te ver uitgebreidzoo ten aanzien der
plaatsing in strafklassende bevoegdheid
om in tijd van oorlog zelfs personen beneden
18 jaar tot doodstraf te veroordeelen.
Spreker mist in dit ontwerp het recht voor
eer. militair om zich te beklagen ©ver
een order.
De heer Staalman verklaarde, dat
zoolang het procesrecht niet gewijzigd is,
hij niet kan meegaan met Git Strafwetboek,
Waarin ook gemist worden de Christelijke
beginselen in de strafrechtspleging.
Lichtingen 1895 en 189 6.
Door de heeren De Savornin Lohman,
Heemskerk en Kolkman is een voorstel in*
der
gediend tot wijziging van art. *^,gg5
litiewet waardoor de lichtingen |jBgS'
1896 vrijgesteld worden van de her
oefeningen. j«e'<''
De ministervan Gorlog zo
mede, dat door hem aan ti\oi
ningineenvoorsteltotschO jpZ
van het besluit tot °Pr°
der miliciens der lichting
wasgedaan.
Daardoor is de bespreking i°
Kamer verdaagd.
Zaterdag a. s. wordt het gevolg va ^g0(
de Koningin op Het Loo vervang®" C|
de heeren baron Taets van A®®"^
kamerheer, den kapitein-luitenant
jhr. v. d. Staal, adjudant en den
jhr. Van der Wyck, ordon nance -otn"1
mt ste"
Naar de Limb. Koerier, vernee®
de heer F. Coenen, lid van Ged.
Limburg, zich beschikbaar voor bet I'
schap van de Eerste Kamer.
d ag®'
Naar men verneemt, zijn dezeir
de plannen tot kanalisatie der r' d®
Maas in Limburg, ontworpen do" jj(
ambtenaren van den waterstaat
- .fsv
biö'
provincie, aan den minister van Wa'®
ingezonden
Naar de Midd. Crt. verneemt) bgJ)o«'
nenkort tegemoet worden gezien d® j,
ming van den heer H. P. Staal) k°terle,
commandant van het le regiment ®'a .Bt
tot secretaris-generaal bij het dep»rl
van Oorlog.
Borneo- „ja
De correspondent der N. R. Ct. t®
seint onder dagteekening van gist®1"®0
De vijandelijkheden in de Boven-D° ^t
zijn begonnen. 70 soldaten deden e®n ^g0d
naar Toembang Nangoe, waarbij irW
en 3 gewond werden. Zij keerden °aa g(p
Tjahoe terug. Zij zijn nu ingescb®®P e,
naar Bras Koemng te gaan, waar d®
tendent-sultan verblijf houdt. te
Het blad brengt in herinnering'
Priok Tjahoe, in de afaeeling Doeso® fj-
li a 2 dagen stoomens boven 4® -«p,
plaats Moeara Teweh dier afdeeling g® ^e0.
op den linkeroever der Barito, d®"® gep
strooms van de Menawing, °n'aD^Sw0rdt
controleur geplaatst is, die gesteund
door een militare macht van 150 ®a" d®
een kapitein en 3 luitenants, en boven
beschikking heeft over een korps g®waP
politie-ambtenaren.
Bras Koemng is gelegen aan de M®"a
een linker-zijrivier van de Barito. d®
De pretendent-sultan is de Q.gtstt
bedoelde correspondentie genoemd®
Mohamad Soman, zoon van Antas?arl'
laatste een zeer werkzaam aa jar®0
aan den opstand tegen ons eC|)te"
1859, 60 en 61 en pretendeerde gf)S
te hebben op den troon van het
vervallen verklaarde Bandjermas®6 gefl*
welke rechten thans nog door zij0 8e°
den zoon worden gepretendeerd.
Aan de Duitsche
ther (kanonneerboot en
boot) is vergunning verleend om 0 ygp
half Mei het zeegat van den pa
Holland binnen te loopen en vervolg® pj,
eenige dagen oponthoud te
langs de binnenwateren op te stoo®® gee[d
Dusseldorf, alwaar deze booten fc«sta' f®r
JllDi
zullen blijven gedurende de a|scb®
plaatse te houden Rijnsch-Westpd8
Nijvei heidstentoonstelling.
Met het oog op den diepga°g
kanonneerboot zal vermoedelijk g^et
gekozen worden door de Noord
Gorinchem en Nijmegen.
te
De werkstaking onder de opp®",e „ant8'
«n.
i00 &*0
In eene druk bezochte bijeenk®®5 jjep,
sloten verschillende werken te j,et
om werkende kameraden te °v®rrö|1jjjeöd®
Werk neer te leggen. Bij TCrSCoCfit®"d
bouwwerken is dan ook gisteren- ^^^t.
door de opperlieden het werk
's-Gravenhage breidt zich uit.
stakers is geklommen tot 90