Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
25ste Jaars.
Woensdag 6 Augustus 1902.
No. 7367.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
PBÏJS TI;T DIT BLAD:
'°°r Schiedam per 3 maandenf 1.50
•fïficc p«» pon aoor geneei Nederland - 2.—
■^ssderiiike Nummers O.ös
PB IJ 8 DEK ADTEBTKMTIÊH:
Van 16 regeis' .....ill..', f 0.60
Elke gewone reeei meer-0.10
Voor hernasude Diaatsmz worden billijke overeenkomsten
xannesaan.
O VEEZICHT.
5 Augustus 1902.
D« toest»nd in Zuid-Afrika.
"U j0C^rresPondent van de Standard seint
^Rep ar'n®s')urg, dat Chamberlains uitla-
**0 g9^0p®ns den vermeenden terugkeer
*Ün v °n® 'oestanden in Transvaal alsook
°°r'0Rs öS bedreiging met een zware
'ng een onaangenamen indruk
^ilper /®et vertrouwen van het volk in
bige ongeschokt. Alleen overheerscht
'8 '°ortUn^' dat de reusachtige taak te groot
^'t Ch" Wan-
Xei^. aQnesburg wordt aan de limes
W» invloedrijke firma's die er
kiitujg P®D> do no°dige kafferarbeiders
k#r^'ed n *®r^rÜ8en, trachten Chioeesche
rijdt 0 l® vooren* De correspondent
^"tbciggj 1 p'an beitig. Het biedt misschien
Nitiefc 8 T°ordeelen aan, maar is uit een
°°gpunt volstrekt verwerpelijk,
'^'bbeid Z°U do Engelsche regeering tus-
Cb 8 ®°®ten komen om te beletten,
^'dka ^*®Sche werkkrachten in Zuid-
ÏQ(J ®rden ingevoerd. In Zuid-Afrika
8ï®0 01811 dat nooit dulden, hoewel er
*°®t jjj8'^®Palingen tegen bestaan, eerst
X,
dat er onder kleurlingen en
V°Qrba,tlri 80 8®en arbeidskrachten genoeg
Öl,t betgeen na twee jaren
8 genoeg kan zijn.
'bt der °®'4 den bijzoaderen correspon-
nog
^a% Telegraph, die met hem
spe^ ®®b) verzocht het gerucht tegen
dat hy geen voet op Engelschen
h*8 ®®d 6 lel'en. Hij heeft integendeel
,r,bg8tl l^®n tijd in Engeland door te
s®r«n a'Vor*ns naar Afrika terug te
cb°°i 0 21jn kindereB in Engeland op
>ha n080'
r V°r#bs' 8 ^°4 ®n Do la Rey hebben,
°aar Europa te vertrekken een
04 het ,j8n 0Pg®atold, waarin zij zeggen,
hre(1ge°9' hunner reis is gelden bijeen
®r gew Voor bo weduwen en weezen
ip u Voorts sporen zij het volk
8^rohWeQet 'aod 40 blijven en op God te
Ëo
ya^8'fcbe regeering gaat de immi-
bgolsche vrouwen in de nieuwe
Iïl daarin °Scb® kolonies bevorderen en
Ai CQöim ^eSt8Und word®n door plaatse-
r'^a-De ttiSsi6s io Engeland en in Zuid-
r9 ^dotna 1!Zeod'ng van 50 dienstboden en
k088®ring 8 l®rs is reeds voorbereid. De
>«0 9n raagt 5 pond in de passagiers
hut SeKi..
J* Uit u^1®1 de verdere reiskosten, die
«0 t9r(1# '0on by maandelijksche ter-
*r°Uw v- 00004811 betaald worden, voor.
r®is q immigranten hebben de
«o de°°jr (*80 Vrijstaat en Transvaal
8° boopt aPsche sporen, zullen, naar
h ?8o«faai T u'tzond®rmgstarief toestaan.
Ck 0 Zat Meijer en zijn vrouw
^Vlaj8^08 bij den heer en mevrouw
g D® Loid g8luncht-
*S, dat'^8 Mail verneemt uit
rXip 84 schandaal met het trans-
ayt°n Grangewaarop Austra
liërs, die in Zuid-Afrika gediend hadden,
naar hun vaderland terugkeerden, een pijnlij
ken indruk maakt. Het blijkt, dat het trans
portschip met 130 mazelenlijders, lijders aan
influenza en borstlijders aan boord naar
Melbourne vertrok. Aan boord was gebrek
aan medicijnen, terwijl allerlei dingen, zooals
voedsel enz. verbazend slecht waren. Twee
honderd manschappen moesten op het voor
dek slapen. De minister van oorlog van de
Bondsregeering verklaart, dat hij ten krach
tigste verzet zal aanteekenen tegen het
schandaal, zoodra het gevraagde ambtelijk
verslag is ontvangen.
De Kerkvervolging in Frankrijk.
Het getal der stichtingen, welker olfici-
cieele sluiting bevolen wordt krachtens het
decreet verrat in de Fransche Staatscourant
van II. Zaterdag, is 237, zoodat daarbij
gevoegd de 26 scholen in het departement
der Seine en de 61 in dat der Rhone, die
reeds een week te voren waren geslo ten
het totaal der by ministerieel decreet op
geheven instellingen bedraagt 324.
Ruim 1600 inrichtingen onderwierpen zich
aan de vroeger verschenen circulaire van
Combes, zonder daarvan de niet te loochenen
onwettigheid te betwisten, terwijl de overige
400 ter oorzake van haar patronaatsbrie ven
of wegens haar gedeeltelijk karakter als
instellingen van liefdadigheid als te goeder
trouw beschouwd en dus vooiloopig niet
lastig gevallen zullen worden.
Intusschen heeft Combes Zaterdag in
een onderhoud met eenige nationalistische
afgevaardigden van de Seine geweigerd de
heropening der gesloten scholen toe te staan,
indien deze onmiddellijk een verzoek tot
wettelijke erkenning mochten indienen,
tevens verklarende, dat zulk een verzoek
niet aanstonds door den Raad van State
die nu reeds over 2000 aanvragen te be
slissen heeft in behandeling zou kunnen
worden genomen.
Het mag daarom een voortreffelijk
denkbeeld van de »Vereemging tot verde
diging van het katholiek lager onderwijs"
heeten, dat zij op middelen bedacht is om
de gesloten scholen te reorgamseeren, ten
einde deze bij het einde der zomervacantie
te kunnen heropenen. Geschiedt dit laatste
niet, dan zouden immers tal van kinderen
of wel gedwongen worden tegen den wii
der ouders in de openbare scholen te
bezoeken. De genoemde vereeniging te
Parijs stelt zich daarom voor, een beroep
te doen op katholieke er. ook met
katholieken geest bezielde I leeken-onder-
wijzeressen, die, voorzien van een brevet,
krachtens de wet van 1886 een bijzondere
school kunnen openen na een eenvoudige
voorafgegane aangifte. Zij zal zich daartoe
in verbinding stellen met alle eigenaren of
besturen van schoolgebouwen, die hun
inrichtingen mochten wenschen te her
openen en tot dit doel locale vereeni-
gingen stichten in de departementen. Zij
zal ten slotte zich wenden tot de
moederhuizen der getrouwe Congregaties,
ten einde van deze te vernemen of zich
onder de door haar gevormde leerlingen
niet een zeker aantal bevindt, wier toewij
ding en bekwaamheid in de aldus heropende
scholen van groot nut konden zijn. De
vereeniging dezer mannen van de daad
in wier boofdcomité o.a. de heeren baron
MackaH, graaf d'Haussonville. De Lamarzelle
en De Ramel zitting hebben wordt in
alle politieke kringen, die Combes' vervol
gingsmaatregelen afkeuren, met sympathie
begroet.
Terwijl aldus de meest geschikte personen
de hand aan den ploeg slaan en de ver-
foeilyke sectarische staatkunde der regeering
op het gebied der praktijk althans trachten
te neutraliseeren, blyft ook voortdurend de
stem van het protest klinken. Zaterdag had
onder voorzitterschap van Coppee een groote
protestmeeting plaats in de rue Hermei,
waarop o. a. het woord gevoerd werd door
den abbé Gamier. Een ander bekend gees
telijke het Kamerlid Gayraud heeft
met een zijner collega's, markies de Dyon,
een klinkend protest gepubliceerd, terwijl
eveneens nog een zestal bisschoppelyke
protesten te vermelden vallen, o. a. van
kardinaal Lecot, aartsbisschop van Bordeaux.
De Oostenrijksclie troonopvolger.
Aartshertog Frans Ferdinand van Oos
tenrijk heeft eergisteren met zijn rijtuig
een ongeluk gehad, dat bizonder goed voor
hem is afgeloopen. Terwijl hij op weg
was naar de manoeuvres te Hutteldorf bij
Weenen, schrikten de paarden voor een
locomotief, sloegen op hol en wierpen het
rijtuig tegen een afsluiting, waardoor het
kantelde. Noch de troonopvolger, noch
zijn adjudant, noch de koetsier kregen
eenig letsel.
De koning van Rnmenië.
De koning van Rumenië is eergisteren te
Ischl door keizer Frans Jozef ontvangen,
's Middags werd er een dineren daarna een
gala-voorstelling in den schouwburg gegeven.
De Chineesche kwestie.
De correspondent van de Times te Sjan
ghai seint, dat da onderkoning te Nanking
een krachtig protest heeft gericht tot de consuls
der groote mogendheden, welke troepen te
Sanghai in garnizoen hebben. De onder
koning acht dat onnoodig en verzoekt de
consuls, die troepen zoo spoedig mogelijk
weg te zenden. De consuls van Engeland,
Fiankrijk en Japan zijn het daarmede eens
en de Chineezen hopen, dat een gelijklui
dende verklaring ook Duitschland zou over
halen, Sjanghai te ontruimen.
De opstand op Haïti.
Volgens een telegram op Cap-Haïtien
heeft generaal Salnave, van de Firmin-party,
een gedeelte van de troepen van generaal
Nord tot op vijftig mijlen van Cap-Haïtien
teruggedreven. Er zijn vele dooden en
gewonden.
Srads- en Gewestelijk Nieuw
Schiedam, 5 Augustus 1902.
Lager Onderwijs.
Leerplan.
In het leerplan der school met uitge
breid leerplan voor meisjes werd de rege
ling der vacanties gewijzigd en bepaald,
dat in de 7e klasse met met Duitsch doch
met Engelsch zal worden begonnen.
De hoofden der scholen voor gewoon
lager onderwijs ontwierpen nieuwe leer
plannen, die in handen van de commissie
van toezicht werden gesteld om prae-ad-
vies.
De commissie meende, dat kinderen
beneden de 11 jaar niet langer dan hoog
stens 18 uur per week de school moesten
bezoeken, doch hiertegen schijnen zich
practiscbe bezwaren te verzetten.
Uitbreiding van scholeD,
Verschillende scholen voor bijzonder
onderwijs ondergingen aanzienlijke uit
breiding door verplaatsing der bewaarschool
van de vereeniging voor Cnristelijk onderwijs
werden de 3 vrijkomende lokalen in gebruik
genomen voor de lagere school dier ver
eeniging, welke schooi thans 7 lokalen telt,
terwijl het personeel met een onderwijzer
en een onderwijzeres werd uitgeoreid.
Aan de school voor gereformeerd onder
wijs werden 2 lokalen bijgebouwd.
Ten behoeve der St. Jozefsschool 3e
sectie werd in de Warande een nieuw
gebouw opgericht; net aantal onderwijzers
werd met 1 uitgebreid.
Mutaties.
De volgende mutaties hadden plaats
Aan school B. werd mej. F. A. Behrns
vervangen door mej. A. Pfeiffer.
Aan school C vertrokken de dames A.
van Vlaardingen en A. J. Vaandrager,
terwijl in dienst traden mej. A. Heykoop
en de heer W. Broekmej. J. F. «an
Wamelen werd tijdelijk benoemd.
Aan school D vertrokken de heeren M.
Broersen, J. G. van Vlaardingen. R. P. G.
Hameetman, P. Visser en mej. A. J. Vaan
drager, respectievelijk vervangen door de
heeren H. van Diggelen, P. Visser, P. J.
Hobbel en J. P. Leenheer en mej. J. F. van
Wamelen tijdelijk.
Aan school E vertrokken mej. W. J.
Elberg en de heeren S. Houtman en A.
M. vander Wel en traden in dienst mej.
Eijsberg en de heeren J. G. Vaandrager
en M. Berck. Aan het hoofd, den heer W.
Brouwer, werd op zijn verzoek met ingang
van 1 Januari eervol ontslag verleend en
in zijn plaats werd benoemd de heer. J. Hage.
School F.
Vertrokken is de heer D. Ooms als hoofd
naar Maassluis. Mej. C. A. Verboom werd
tot tijdelijke opvolgster benoemd, doch later
vervangen door den heer A. Kruis.
School G.
De heer J. C. Timmers overleed, terwijl
de heer P. Schippers en mej. J. Jonkman
vertrokken, in wier plaats kwamen de heer
S. Houtman (tijdelijk) en de heeren H. J. J.
Disselkoen en M. de Kok.
Een onderwyzer werd wegens onbehoorlyk
optreden tegen het hoofd voor een maand
in zijn betrekking geschorst.
Bijzonder onderwijs.
Aan de St. Jozefssdhool werd aan de le
sectie de heer Th. H. A. Brune vervangen
door den heer P. J. Sanders; aan de 2e
sectie werd het hoofd, de heer J. J. J.
Lambert, vervangen door den heer L. P.
Mallantmet veel waardeering wordt
gewag gemaakt van de toewijding waarmede
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
*«hi