Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
25ste Jaarg.
Woensdag 17 September 1902.
No. 7402.
De Troonrede.
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
t v
V n9^"eid-
PRIJS T A5 DIT BLAD:
Seüsaam ner 2 maanden f 1.50
•^*2*0 pos» door ceneei Nederland
Wonderlijke Nummerï 0-05
PB IJS DER ADTBBTBHTIÊH:
Vac 1—8 regeis; 1 1 1 /"O.SO
Elke sewone reeei meer
1 -0.10
Voor herhaaide Dixatsmz worden biliiike overeenkomsten
ixneesraan.
van der Oye van Hoeve-
*%iU#rg r®«nif?de Zitting van de beide
''üQf d#r Staten-Generaal werd heden
^«rste daartoe aangewezen voorzitter der
mer' de" h««r E- N- baron
'*ken 'Psnninck
De' jJ®°P«nd.
d«r Cq °0r2itter benoemt daarna de leden
W^e, die Hare MaJ0Steit de
«n uitgeleide zal doen.
j~ai®stoit de Koningin vergezeld
90 H vi den P"DS dar Nederlanden
d« ^9 Koningin-Moeder die Zich
Statig5 'n, b#t program omschreven plecht-
naar het gebouw der Tweede
lÖd3ver| b«geven, wordt, na een kort
***l ^jri°°P daar aangekomen, devergader-
J®31®'1 d® Koningin, plaats
r'ls-Q den troon, terwijl Z. K. H. de
Vo0reSaal on d® Koningin-Moeder
'""'■Pen 6n bestemd® zetels by den Troon
houdt daarna de volgende rede
Uit ^ne Heeren
'0 üo0^.rriSt'^0 Rankheid genadig hersteld
d® Ueide Mij betoond te inniger
Ptidd^" V°"c verbonden, ben Ik in Uw
v*rschenen, om ook nu in persoon
°P«ti9n litting der Staten-Generaal te
*ti(iere ^r®kkingen van Nederland met de
Mo
®P behj 8®ndheden bleven wat zij waren,
öe
5cb»hn ""Jen °°k dit jaar haar zeer vriend-
*""»k WUtor.
t9r°gslag
van eene elders uitgebroken
btdeeiij^ Voor bet scheepvaartverkeer
^®Ne| ^v®rigens bleef de toestand van
^Üverheid bevredigend en gaf de
«N,
gebi 89en onKunst'g® uitkomst. Op
Van don Arbeid is wat bemoedigt,
*t blijft roepen om verbetering.
iv. °°est.
kt9 l ln ®enigo residentiën op Java
hulpbetoon van Gouverne
2o s Noodzakelijk.
bier
0>®rt««Sc'r te 'ande> als in de koloniën en
^htingea kweten Zee- en
p z'ch naet toewijding var. hare
^^Usire ^9t corPs van burgerlijke
leid 8Q alleszins reden tot tevre-
het
%et8 '9Uw® zittingjaar zal een reeks
nt*erpea by de Staten -Generaa'
Nged
rd«n
'"««diend.
',ü®Pen w® Medewerking worden inge-
r°Yi,>ciaJ g®d®eltelijke wijziging van de
y 9 de Gemeentewet, tot meer
van het hooger- en
VaCc- °nd®rwijs, tot inperking van
bedwang, tot meerdere ontwik
keling van het hooger- en middelbaar
vakonderwijs, tot regeling van de pension-
neering der bijzondere onderwijzers en van
de weduwen van alle onderwijzers, alsmede
tot vervanging van de Arbeidswet.
Voor de betere ineenschakeling van de
verschillende deelen van het onderwijs, en
de wijzigingen die te dien einde in de
onderwijswetten zullen zijn aan te brengen,
is het Mijn voornemen eene Staatscommissie
te benoemen.
Ter bekrachtiging van de onlangs alhier
gesloten overeenkomsten betreffende onder
werpen van internationaal privaatrecht zullen
U ontwerpen worden voorgelegd.
De indiening van wetsontwerpen betreffen
de het houden van ioterijen, het arbeids
contract, het bewijs in burgerlijke zaken en
het notarisambt, alsmede tot herziening van
enkele punten in de militaire strafrechts
pleging kan dit jaar worden verwacht.
Tot afschaffiag van de staatsloterij zal
een wetsontwerp bij U inkomen. Voor de
gedeeltelijke herziening van de wetten op
de Personeele en de Vermogensbelasting
en voor nadere regeling van het suiker-
vraagstuk en de bankquaestie zal Uwe
medewerking worden ingeroepen.
Wetsvoordrachten tot regeling van de
landbouwvertegenwoordiging, van het tele
graaf- en telefoonwezen, van het rivierrecht,
van bevloeiingen, alsmede van opsporing
van delfstoffen door den S.aat, zullen U
nog in dit zittingjaar bereiken.
Zoodra door het Koloniaal Bestuur van
Suriname de noodige stappen zullen zijn
gedaan, om den spoorwegaanleg naar het
Lawagebied en het nader onderzoek van
dat gebied van Bestuurswege ter hand te
nemen, zal Ik U voorstellen om dit werk)
dat lk noodzakelijk acht, van Rijkswege te
bevorderen.
Veel zal in dit zittingjaar van Uwe in
spanning gevorderd worden. Ik reken daar
bij op Uwe toewijding aan de zaak van het
Vaderland, en bid U toe dat God de Heere
Uwen arbeid met Zijnen zegen krone.
Ik verklaar de gewone zitting der Staten
Generaal te zyn geopend.
Na het uitspreken der rede worden Hare
Majesteiten en Zijne Koninklijke Hoogheid
uitgeleide gedaan, waarna de vergadering
wordt gesloten.
Het Koninklijk Woord.
Dat de Troonrede dit jaar na de vry
uitvoerige ontwikkeling van het program
voor de vierjarige periode ten vorige jare
niet al te groot van omvang zou zijn,
werd algemeen verwacht. Toch wordt er
nog veel gezegd in dit belangwekkend
staatsstuk, dat geheel den stempel draagt
van hem, die 't der Koninklijke Majesteit
op de lippen legde.
»Uit ernstige krankheid genadig hersteld
en door de liefde Mij betoond te inniger
aan mijn volk verbonden", wie herkent in
dit keurig zinnetje niet den vaardigen
stylist, die zoo lang in de Standaard
met weergaloos talent het woord voerde
Maar ook in de voortreffelijke wijze waarop
in beknopten omvang veel wordt gezegd,
erkennen wij des Premiers eigen stijl
en tact.
Gevoegelijk kunnen wij de Troonrede in
tweede deelen splitsen: Van het verleden
wordt met blijkbare tevredenheid van den
toestand des lands zoowel wat de innerlijke
gesteldheid als de verhouding met het
buitenland betreft, getuigd. Voor de toe
komst wordt een reeks van wetsontwerpen
toegezegd, die inderdaad veel van de
inspanning der Kamer zullen vorderen. Als
slechts de kleinste helft tot stand komt van
hetgeen daar wordt aangekondigd, zal de
Kamer zeker hard gewerkt hebben.
Dat onder die reeks van wetsontwerpen
ook genoemd worden ontwerpen tot meer
dere ontwikkeling van het hooger en
middelbaar vakonaerwys was na dr. Kuiper's
vacantiereis te wachten. Meer voldoening zal
nog wekken de aangekondigde regeling van
de pensioneering ook der bijzondere onder
wijzers en van de weduwen van alie onder
wijzers. Ook onder dit opzicht zal het
christelijk ministerie gelijk recht voor allen
betrachten.
Onder de ontwerpen, die als op de lyn
van dit ministerie liggen, behooren zeker
wel inperking der vaccinedwang en afschaf
fing der Staatsloterij. Zeker zal ook
laatstdedoeld ontwerp geen algemeene
instemming vinden, waar het de gelukzoe
kers te meer zal voeren in de armen der
buitenlandsche lotery-ondernemers.
Naast deze ontwerpen, die zeker een
opgewekte langdurige discussie zullen uit
lokken, kondigt de Troonrede echter
meerdere andere aan, die door nagenoeg
alle partijen met voldoening en instemming
zullen worden begroet.
Over het geheel getuigt deze Troonrede
weer van den ernstigen wil om bij de
voortdurende ontwikkeling der natie in
geestelijken en stoffelijken zin, de onmisbare
juiste voorlichting en leiding te geven.
Dat daarbij gerekend wordt zoowel op
den onmisbaren zegen Gods als op de
toewijding aan de zaak van het Vaderland
is buiten allen twyfel. In de wijze waarop
die zegen Gods wordt ingeroepen, spreekt
niet alleen het geprononceerd karakter
van het ministerie, maar ook de bijzondere
kleur van hem, die dezen overigens nooit
ontbrekenden slotzin ontwierp.
AlittEJ&EEN O VEEZICHT.
16 September 1902.
De Kerkvervolging in Frankrijk.
De Fransche minister van marine,
Pelletan, heeft voor de leden van den
republikeinschen kring te Ajaccio.de hoofd
stad van Corsica, een rede gehouden,
waarin hij o. a. Combes een man met
«onoverwinnelijke geestkracht" en met een
«ijzeren wil" noemde. Dat die onover
winnelijke geestkracht en die ijzeren wil
zich zouden richten tegen den godsdienst,
noemde Pelletan een onjuiste bewering.
«Men verwart den godsdienst met de Kerk
en heel de geschiedenis leert, dat de
Katholieke Kerk haar best doet om zich
meester te maken van de macht. Den
oorlog door onze vaderen gevoerd tegen de
Kerk, voeren ook wij en wel ten bate der
menschheid Men heeft,zei de minister
verder, «wat het onderwijs betreft ge
sproken van de rechten der huisvaders,
doch met Victor Hugo moet men zeggen
Wat beteekent dat woord: recht of vrij
heid van huisvaders Ik ken slechts plichten
van huisvaders.
De vrijmetseiaarsrepubiiek,waardoorFrank-
rijk thans getyraniseerd wordt, heeft toch
een voortreffelijk stel drogredenaars in haar
dienst. Of leert de wijsbegeerte, niet, dat
tegenover eiken plicht een recht staat
Het recht nl. om dien plicht met volkomen
vrijheid te vervuilen. £n eischen de katho
lieke huisvaders en hun verdedigers in
Frankrijk iets anders dan de volle vrjjheid
om den plicht hun kinderen op te voeden
als Christen ook werkelijk te vervuilen
Of bestaan voor hen geen andere plichten
dan die tegenover een toevallige sectansche
meerderheid? Als dichter moge Victor Hugo
zich een roemrijken naam hebben verworven
in de geschiedenis der letterkunde van de 19e
eeuw, als wijsgeerig sophist is hij in casu
waardig tot volgelingen lieden te hebben
van het slag van Pelletan, die bij zijn gehoor
op echte kwakzalversmanier het begrip van
godsdienst en katholieke Kerk tracht te
vervalschen. Echter mogen Frankrijks Ka
tholieken dezen minister om een reden
dankbaar zijn. Tot dusverre was het nl.
nog mogelijk dat sommigen hunner in het
jongste optreden van Combes en zijn kor
nuiten slechts een uitvloeisel van vijand
schap zagen tegen de geestelijke congre
gaties, thans weten wij met officieel e
zekerheid, dat die strjjd is een strijd tegen
de Katholieke Kerk en die dus binnen een
misschien niet al te lang tijdsverloop ook
de seculiere geestelijkheid zal kiezen tot
het voorwerp van zyn aanvallen.
Te Landerneau zyn Zaterdag de Zusters,
die haar gesticht, de St. Julien-school, weder
hadden betrokken, daaruit opnieuw verdre
ven door den onderprefect van Brest,
drie brigades gendarmerie en een compag
nie infanterie. Tot ongeregeldheden kwam
het niet, ofschoon de bevolking levendig
betoogde ten gunste der Zusters. Als protest
tegen de verwereldlijking der scholen hebbeo
NIEUWE SCHIEDAM COURANT
j»
e
w I
^9 bet
Ook rlii iaat* kaar vaar VrinnH.
%is
n'