Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Morborgen Schat.
25ste Jaarg.
Dinsdag 21 October 1902.
No. 7431.
m
e
Bureau Boterstraat 50. Telefoon No. 85.
FSU3 TAS DIT BLAD:
^°°r Schiedam per 3 maanden i
•ranco ner pos; door renee; Nederland
^onderiiike Nummers
1.50
0.05
PBIJS DKB ADYKRTKNTIÈÏl:
Van 16 regels; i
Elke sewone reeei meer 1
J /0.6Q
J -0.10
Voor herhaalde plaatsing worden büiijka overeenkomsten
lane ear aan.
OVEBZ1CHT.
20 October 1902.
T« m"aifest der Fransche bisschoppen.
k«vi»_ dden
t« Storni' die de Kerk van Frankrijk
a°orstaan heeft, heeft het machtig
^PperU ,D de Fransche bisschoppen, de
to6v 9r$ d®r zielen, die voor heil der
^«rljio ?rtrouwcie kudd® hebben te waken,
r^°PPeli' 9,1 ^00n ®n inhoud van het bis-
ev®f«ti j d°cument zijn zóo overtuigend,
?°ed re u 8en kracntig pleidooi voor het
""en o 9n Ö8t nut congregaties,
^s"'cht '°9 a'8evaardigde en senator er
^°fden tot betere gedachten door zal
88brMht.
^9 Qphetf90^82®4 te bebben, dat men door
bet lD§ d®r congregaties de vrijheid
^'«tin 'n<^'v'du om een levensstaat naar
U^ers ts V0'g®n en het goed recht der
Sr«p) d® leermeesters voor hun kin-
r*cbt«n w®nschen te kiezen, zou ver
gheer' ^8to°gen de bisschoppen, dat
X den arbeid der congregaties
Ssbr-*
van het geweld van den
'eQorQo^n v°'d°endonderwijspersoneel, zal
'^Qg ^Scd°Ppen herinneren verder aan het
ntftrOutioat ,FrankrÖk mel bet oog op zijn
9" den Sl^a 8 Positie heelt bij het bestaan
v'St all,. °Un d®r congregaties, wier arbeid
?d«r|nD(j0 den godsdienst maar ook het
l'9t| 'h rf190 8°®de komt. Frankrijks aan-
ït<ls''g b»Vr®emd® zou bij de opheffing
n«.?ltend® strijd in den boezem der
b,
'8 be UDUrao zou oy ue opneiung
'~?ri oti>.?a<^88'd worden, ook hierom, wijl
°hth u ui uen uoezem oer
{4tl zÜh erand®n zou en het land berooven
bet (j 9n^8'd) v«rdeelen in twee kampen.
zou terzelfder tijd een
06° ai')8'd onmogelijk worden ge-
e^'s be|00j'(!100^zak8bjk® ®n reeds zoo dik-
i V°°r 0nh8 FervorminS®n zouden opnieuw
°°r «-IQ 8Paa'den tijd worden uitgesteld
«n iartst0cbt®'ijk«n strijd over reli-
Urg®rlijke geschillen.
^ettiiieion.
30)
Ik
vah z®'i g
Vrijt ®aPschnr°^at 'mnQ®rs ook, geloof het
b«ftf8ld barte. Nu verlies ik mijne
Vw, 'hacht .r 0Da*z'®nbaren tijd, maar u
V ,er te be^kDV'08d 6®no®8> om mÜn®
°®de m;; ^8rna®n- Staat zij onder
bat zou^°h88r prickett
S alf HonsiiJ.,r8 p hoo.gst8 verwonderen,
*Ptw 'k dat rii K8' zij0® tanden het
b^tj. °°rdde p. 8, t8 weten zou komen",
j ls h®t des k' Ten °Pzlcht® van
foer °8e dam« ,8l boe onbevangener
wiilc,j toont- Z°odra bij zich
*hi>«& ham J, 1 t8 weten."
ssti5< veiligheid?" vroeg Harcourt
iuifiouJ'u ik in- 0nZ8 menschen
Van K ««court bewaken. De ko-
'•dgelaud kan niet veiliger zijn."
Vervolgens weerleggen de bisschoppen de
argumenten die voor den strijd tegen de
congregatiën worden aangevoerd. Volgens
bet getuigenis van den president en den
voormaligen eersten minister der Republiek
ioopt die regeeringsvorm geen gevaar meer.
En, voegen de bisschoppen hieraan toe,
mocht hij nog iets te vreezen hebben, dan
zeker niet van de congregaties. Juist onder
het republikeinsche regime der laatste der
tig jaren hebben zij zich, zegt men, krachtig
ontwikkeld. En hoe zou er politieke actie
uitgaan van religieuzen, door vrouwen vooral,
die elk uur van den dag worden in beslag
genomen door hare werkzaamheid als zie
kenverpleegsters en onderwijzeressen I
Zonder aarzelen erkennen de bisschoppen
dat de openbare meening bijna overal tegen
een inmenging der congregaties en van de
geestelijkheid in 't algemeen in de politiek
is gekant, en zelfs bij de meest geloovige
deelen der bevolking; bij lieden, die zeer
aan hun geestelijkheid zijn gehecht; wordt
bijna overal een bijna ziekelijke vrees
aangetroffen ten aanzien van de «usurpatie"
der Kerk en hare bedienaren op de rechten
van het burgerlijk gezag. Deze bijna alge-
meene gezindheid neemt dus elk voorwend
sel weg van hen, die zich op het «clericaal
gevaar" beroepen, om de congregaties te
kunnen vervolgen.
Daaruit mag men echter niet afleiden,
dat men zich tegenover de katholieke Kerk
straffeloos alles ,zou kunnen veroorloven.
De bevolking is aan den godsdienst gehecht
en de gebeurtenissen van den laatsten tijd
hebben voldoende bewezen, dat wanneer de
strijd tegen den godsdienst een openlijk
karakter aanneemt en dus tastbaar wordt,
het verzet niet uitblijft. De beweging,
vooral onlangs ten plattelanae gewekt,
spoort aan tot voorzichtigheid en gema
tigdheid.
Ten slotte wijzen de bisschoppen op hun
gezag tegenover de congregaties en zelfs
al schoot dat tekort, dan zouden de officieele
«Ik dank u 1" zeide Harcourt eenvoudig.
Hij was nu weer geheel meester van
zich-zelven, en al misten zijne trekken ook
de uitdrukking van mannelijke vastberaden
heid, zoo blonk er toch goedheid des harten
en een edele aard uit zijn blik.
«Ik voel wel", zeide hij op veel onbe
vangener toon, «dat gij het goed meent en
mij tot op een zekere hoogte vertrouwt.
Ik ben nu in het ongeluk, maar mijn ge
dragslijn en mijne redenen daarvoor mogen
gerechtvaardigd worden. Als dat gebeurt
en als ik de vrijheid terugkrijg, dan hoop
ik, dat dit zilverstuk" hij het het over
de tafel rollen «altijd nog eenige betee-
kenis heeft en my in staat zal stellen, n
niet alleen met woorden te danken."
«Goed, dat u deze troef tot het laatst
heeft bewaard, mynneer Harcourt 1" bracht
Prickett lachend in het midden. «Want
dat is immers niets meer en niets minder
dan eene poging tot omkooping 1 Maar,
vindt u het goed om nu aan onze bespre
kingen een eind te maken Zal ik een
rijtuig aanroepen?"
Pnckett deed de voordeur open en liet
met behulp van zijn huissleutel eeu scherp
gefluit hoorenhij wachtte vervolgens op het
betrekkingen van Frankrijk bij den H. Stoel
nog een anderen vredelievenden uitweg
bieden, een uitweg door Leo XIII, die het
burgerlijk gezag steeds eerbiedigde, weleer
reeds aangewezen.
De bisschoppen eindigen met de verkla
ring, dat het concordaat, dat weleer aan
Frankrijk den godsdienstvrede schonk, dit
ook nu nog zal kunnen doen, mits het
eerlijk worde Uitgelegd en toegepast en
spreken de hoop uit, dat de Kamer, door
thans de vrij leid aan zuik een groot getal
medeburgers te waarborgen, de zoo ge-
wenschte verzoening zullen mogelijk maken.
Het manifest draagt de onderteekening
van 74 aartsbisschoppen en bisschoppen,
wier zetels in Frankrijk zelf (niet in de
koloniën) gevestigd zijn. Daar de zetels van
Carcasonne en Anuecy nog vacant bleven,
valt slechts de onthouding te constateeren
der bisschoppen van Rouaan (mgr. Fuzet)
Dyon (mgr. Le Nordez) Laval (mgr. Geay)
en La Rochelle (mgr. Le Camus.)
De Boeren-generaals te Berlijn.
De Ëoeren-generaals hebben Zaterdag
middag gehoor gegeven aan de uitnoodiging
van het Alduitsche Verbond tot bijwoning
van een feestmaal in het hotel Kaiserhof.
Professor Hasse wachtte de gasten op en
bood ben een artistiek uitgevoerd adres aan,
waarvoor Botha mede uit naam zijner vrien
den, dank zegde. Botha legde er den nadruk
op, dat men het in Duitschland hier en daar
kwalijk had genomen, dat de Boeren zich
toch nog tot het sluiten van den vrede
hadden laten vindende ongelijke strijd
moest evenwel ten slotte toch een emde
nemen. Niet het zwaard echter had de Boeren
overwonnen, maar de honger.
Aan het feestmaal namen meer dan 200
personen deel. Hasse bracht een dronk uit
op den Keizer en De Wet en De la Rey
voerden tijdens den maaltijd het woord.
De Wet is Zaterdag-avond om 10 uur
naar den Haag vertrokkenBotha en De
resultaat van zijn kunststuk, de aankomst
van een droschke op straat af, om vader
en dochter wat langer tijd tot afscheid te
gunnen, een fijngevoeligheid, welke hem
zelf bijna benauwend voorkwam, en die
hem zelfs aanleiding gaf om zijne terug
komst in de kamer door een voorzichtig
kloppen aan te melden. Die beide hielden
elltaar nog omvat, toen hij binnentrad, maar
namen toen gewillig afscheid van elkaar.
«Vaarwel, lieveling! Wij zullen immers
van elkaar hooren. Mijnheer Prickett,
ik geef u mijn kind als een heilig pand."
«Beteekent ook wat met die heitigneid 1"
riep Prickett met goedhartigen spot. «Zy
zal goed beschermd worden, bezweringen
zijn volstrekt met noodig. Hier heen mijn
heer Harcourt
Beide mannen stapten in het rytuig en
reden weg.
VIII.
In den nacht welke op dezen gewichtigen
dag volgde, zou de exgeweldige, de sluwe,
handige vermetele inspecteur Prickett, de
schrik van alle schurken te Londen, tot de
diepste vernedering van zijn geheel leven
ontwaken.
la Rey om 10.10 naar Brussel, alle drie tot
afscheid stormachtig toegejuicht door de
volksmenigte.
Keizer Wilhelm te Fehrbellin.
De Duitsche keizer is weer op zijn
eigenaardige wijze aan 't woord geweest.
In een redevoering bij de onthulling van
een monument voor den Grooten Keurvorst
zeide de Keizer, dat deze door zijn daad
bij Fehrbellin den grondslag had geiegd
voor de ontwikkeling van zijn geslacht tot
de keizerskroon. Hij had tegelijkertijd
den hoeksteen gelegd voor het tegenwoordige
leger. De oude Marksche aard had zich in
den loop der eeuwen staande gehouden.
Frederik de Groote had zich op leven en
dood moeten verweren om zijn erfdeel te
behouden. Maar wij hebben, vervolgde de
Keizer, tocb de loutering van Jena en
Tilsit moeten doorstaan. Ten slotte is het
aan de regimenten uit de Mark geweest
onder Wilhelm den Groote en zyn held-
haftigen zoon (keizer Friedricb), wiens
geboortedag het beden is, het rijk weer te
helpen oprichten. De Keizer besloot zijn
rede met er op te wijzen, dat slechts aan
de vrede is gewaarborgd, als onze zonen
hun hoogste plicht zien in de verdediging
des vaderlands en met een: leve de bevol
king van de Mark I
Die hoogste plicht hebben de Boeren
generaals, die door keizer Wilhelm niet
werden ontvangen, zeker in allen deele
vervuld.
Engeland en Frankrijk.
Volgens de Daily News voert lord
Landsdowne met Frankrijk gewichtige
onderhandelingen betreffende Marokko en
alle streken, waar Engeland en Frankrijk
het nog oneens zijn. De onderhandelingen,
waarbij Rusland betrokken zou zijn,
beloven, naar het heet, een gunsiigen af
loop.
Hij bevond zich in een pikzwarte duis
ternis; hij was aan de enkels en de knieën,
aan de polsen en ellebogen geboeid en het
bloed bruiste en klopte hem in zyn pynlijk
hoofd. Overigens bevond hij zich in een
bed, en de aanraking van de wang daar
mee overtuigde hem, dat het overtrek
daarvan uit fijn linnen bestond. Maar dit
was ook de eenige observatie, welke hij
kon maken, totdat hij van de straat het
rollen van raderen vernam. Hij kon daaruit
opmaken, dat hij zich m eene hooggelegen
voorkamer bevond en dat de straat met
asphalt geplaveid was.
Nu trachtte bij na te denken, maar zijn
brein ontzegde hem voor een tijdlang den
dienst. Slechts zijn hoofdpijn en zyne
boeien waren zekerheid voor hem. Het
was waarschijnlijk, dat hij zich nog in
Londen bevond. Langzamerhand werd zyn
denkvermogen helderder en kon hij ziCn
het een en ander herinneren veel was
het echter niet.
(Wordt vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE CaURANT
i I
Qf«lt